Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results

Results found: 10

Number of results on page
first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
|
|
issue 4
239-249
EN
Introduction: Schizophrenia is a mental disorder. The course of this medical condition and its treatment depend to a large extent on the patients. The ability to overcome difficult situations, related to such disorder and ways of coping with stress, is influenced by a factor called Sense of Coherence (SOC). The Sense of Coherence (SOC) explains the correlation between support and health. A high level of SOC gives faith in the meaning of life, the way in which life is arranged, life’s predictability – all that makes us eager to be fit and healthy. Social support is an external resource that influences health. Aim: Identification of the relationship between the need for support and the level of the Sense of Coherence as an exponent of the effectiveness of the treatment of schizophrenia. Material and methods: The study was conducted on a group of 102 patients hospitalized for schizophrenia in the psychiatric ward in the Provincial Hospital for the Mentally Ill “Dziekanka” in Gniezno. Sense of Coherence was assessed using Antonovsky SOC-29 and the measurement of social support was assessed against the Kmiecik-Baran scale. Result: The subjects had an average level of Sense of Coherence and social support. Emotional support received from relatives and medical staff was perceived the highest. The performance support increased along with Sense of Coherence. Conclusions: Assessing the level of Sense of Coherence and support received by patients with schizophrenia will help to determine the need for social support and its well-adjusted types, which may have a significant impact on patients’ social functioning and finding more efficient ways of coping with the symptoms of the disease.
PL
Wstęp: Schizofrenia jest chorobą psychiczną. Przebieg zaburzenia i jego leczenie w znacznym stopniu zależą od samych chorych. Czynnikiem wpływającym na umiejętność pokonywania trudnych sytuacji związanych z chorobą oraz radzenia sobie ze stresem jest poczucie koherencji (SOC). Wyjaśnia ono związek wsparcia ze zdrowiem. Wysokie SOC daje wiarę w sens życia, jego uporządkowanie, przewidywalność, co sprawia, że chce się być zdrowym i sprawnie funkcjonować. Zasobem zewnętrznym mającym wpływ na stan zdrowia jest wsparcie społeczne. Celem pracy było określenie związku pomiędzy zapotrzebowaniem na wsparcie a poziomem poczucia koherencji, jako wykładnika skuteczności terapii schizofrenii. Materiał i metoda: Badania przeprowadzono na grupie 102 chorych hospitalizowanych z powodu schizofrenii na oddziale psychiatrycznym w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych „Dziekanka” w Gnieźnie. Poczucie koherencji oceniono za pomocą kwestionariusza Antonovsky’ego SOC-29, a pomiar wsparcia społecznego skalą Kmiecik-Baran. Wyniki: Badani to osoby o przeciętnym poziomie poczucia koherencji i wsparcia społecznego. Najwyżej odczuwane było wsparcie emocjonalne otrzymywane od bliskich i personelu medycznego. Wraz ze zwiększaniem się poczucia koherencji wzrastały wyniki wsparcia. Wnioski: Określenie poziomu poczucia koherencji i otrzymywanego wsparcia przez chorych na schizofrenię pozwoli na ustalenie zapotrzebowania na wsparcie społeczne oraz dostosowanie jego rodzajów, co może mieć znaczący wpływ na lepsze funkcjonowanie społeczne pacjentów oraz skuteczniejsze radzenie sobie z następstwami choroby.
EN
Introduction: Health is a significant value in every person’s life. The effectiveness in obeying recommendations regarding health behaviors depends on one’s belief concerning their health locus of control. Aim: To present the relations between preferred health behaviors and health locus of control in women after mastectomy, as a determi­nant of returning to optimal health. Material and methods: The study was conducted among 98 patients of the Clinical Department of Breast Cancer and Reconstructive Surgery in Oncology Centre in Bydgoszcz. Health behav­iors were assessed using the Health Behaviour Inventory by Juczyński and health locus of control was determined using an MHLC questionnaire version B, in the adaptation of Juczyński. Results: The examined women present an average level of health behaviors. The higher their education, the higher level of health behaviors. Among all the dimensions of health locus of control, the highest scores were gained in the dimension of chance and the lowest in the dimension of internal control. The greatest number of high scores was obtained in the dimension of chance and the lowest - in the dimension of influence of others. Conclusions: The obtained results allow for a better recog­nition of the needs of women with breast cancer. They may serve as educational materials for medical personnel to help to introduce certain modifications in their patients’ lifestyles.
PL
Wstęp: Zdrowie w życiu każdego człowieka jest bardzo ważną wartością. Skuteczność w przestrzeganiu zaleceń do­tyczących zachowań zdrowotnych zależy od własnego przekonania o umiejscowieniu kontroli zdrowia. Cel: Ukaza­nie zależności pomiędzy preferowanymi zachowaniami zdrowotnymi a umiejscowieniem kontroli zdrowia u kobiet po mastektomii, jako wykładnika w powrocie do optymalnego stanu zdrowia. Materiał i metody: Badania przepro­wadzono wśród 98 pacjentek Oddziału Klinicznego Nowotworów i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Zachowania zdrowotne określono za pomocą Inwentarza zachowań zdrowotnych autorstwa Juczyń­skiego, a umiejscowienie kontroli zdrowia – za pomocą kwestionariusza MHLC w wersji B w adaptacji Juczyńskiego. Wyniki: Badane prezentują przeciętny poziom zachowań zdrowotnych. Im wyższe wykształcenie, tym większy poziom zachowań prozdrowotnych. Ze wszystkich wymiarów umiejscowienia kontroli zdrowia najwyższe wartości otrzymano w wymiarze przypadku, natomiast najniższe w wymiarze kontroli wewnętrznej. Największą liczbę wy­ników wysokich uzyskano w wymiarze przypadku, zaś najmniejszą w kontroli wpływu innych. Wnioski: Otrzymane wyniki umożliwią lepsze rozpoznanie potrzeb kobiet z rakiem piersi. Mogą posłużyć jako materiał edukacyjny dla personelu medycznego, w celu wprowadzenia modyfikacji w stylu życia pacjentów.
EN
Introduction: Stress associated with inevitable hysterectomy affects an ever increasing number of women. A per­son’s ability to cope depends on individual predisposition which is closely related to sense of coherence (SOC) and individual coping style. Aim of paper: To define possible associations between SOC level and type of coping style in women after hysterectomy as a determinant of recovery and successful functioning in society and family. Material and methods: Analysis encompassed data of 97 women after hysterectomy, treated at the Department of Gynecology, Obstetrics and Pathology of Gestation at Dr Emil Warmiński Memorial Hospital, Bydgoszcz. SOC was assessed by Antonovsky SOC-29 questionnaire and effectiveness of coping was measured by End­ler and Parker CISS questionnaire, in its Polish version developed by Szczepaniak, Strelau and Wrześniewski. Results: SOC score was within average limits (134.46 pts). High scores were noticed in the area of resourceful­ness. Most patients presented “task-oriented” and “emotional” styles of coping with health problems. Patients with higher global SOC level usually resorted to task-oriented coping style while those with lower SOC level most­ly resorted to emotional style. Conclusions: our results may be used to develop psychoeducational programs and to plan care of women at different stages of their treatment.
PL
Wstęp: Stres związany z koniecznością poddania się operacji usunięcia macicy dotyka coraz większej liczby kobiet. Umiejętność radzenia sobie z nim jest predyspozycją człowieka znacząco powiązaną z poczuciem koherencji i określonym stylem radzenia sobie ze stresem. Cel: Określenie związków pomiędzy poziomem poczucia koheren­cji a rodzajem preferowanych stylów radzenia sobie ze stresem po operacji usunięcia macicy, jako wyznacznika po­wrotu do zdrowia i właściwego funkcjonowania w społeczeństwie i rodzinie. Materiał i metoda badawcza: Przeba­dano 97 kobiet leczonych na Oddziale Ginekologii, Położnictwa i Patologii Ciąży Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. dra Emila Warmińskiego w Bydgoszczy, w związku z wykonaniem u nich operacji usunięcia macicy. Poczucie koherencji ocenione było za pomocą kwestionariusza orientacji życiowej SOC-29 autorstwa Antonovsky’ego, a pomiar radzenia sobie w sytuacjach stresowych – kwestionariuszem CISS Endlera i Parkera, w polskiej adaptacji autorstwa Szczepaniaka, Strelaua i Wrześniewskiego. Wyniki: Poczucie koherencji mieściło się w prze­dziale wyników przeciętnych (134,46 pkt). Wysokie wartości osiągnięto w zakresie zaradności. Badane preferowały styl zadaniowy i emocjonalny radzenia sobie z problemem zdrowotnym. Osoby o wyższym poziomie globalnego poczucia koherencji (sens of coherence, SOC) częściej stosowały styl skoncentrowany na zadaniu, a badane o niż­szym poziomie preferowały styl emocjonalny. Wnioski: Otrzymane wyniki mogą posłużyć do opracowywania pro­gramów psychoedukacyjnych oraz planowania opieki nad kobietą, na różnych etapach stosowanej terapii.
|
|
issue 1
40-49
EN
Introduction: Anxiety and depressive disorders belong to the most prevalent mental diseases. Concomitance of anxiety and depression is very strongly correlated with increased sense of guilt, low self-esteem and hopelessness, which significantly contributes to worse social functioning. The sense of coherence (SOC) is a factor which influences the ability to cope with stress and is inseparably related with health. A high level of SOC makes people more self-confident and gives them strength to fight with the disease. Aim: Defining the correlation between the level of the sense of coherence and the level of depression in people treated for anxiety disorders, as a determinant having an influence on maintaining the optimal health. Material and methods: The research was carried out among 96 patients treated in the Anxiety and Affective Disorders Ward in Bydgoszcz. The sense of coherence was assessed using Antonovsky’s Orientation to Life Questionnaire (SOC-29) and the level of depression was assessed using the Beck Depression Inventory. Results: People suffering from anxiety disorders have a low level of the sense of coherence and a high level of depression. A strong negative correlation was found between the level of the sense of coherence and the level of depression: with a lower level of the sense of coherence the level of depression grows and vice versa. Conclusions: The obtained results may significantly affect the level of understanding and accepting the people with anxiety disorders. Determining the level of the sense of coherence and the level of depression may have a signif
PL
Wstęp: Zaburzenia lękowe oraz depresyjne należą do najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Współwystępowanie lęku i depresji ma silny związek z nasileniem poczucia winy, niskiego poczucia własnej wartości i beznadziejności, a to znacząco wpływa na gorsze funkcjonowanie społeczne. Poczucie koherencji (SOC) jest czynnikiem wpływającym na umiejętność radzenia sobie ze stresem i jest nierozerwalnie związane ze zdrowiem. Wysoki poziom SOC sprawia, że ludzie czują się bardziej pewni siebie i mają siłę do walki z chorobą. Cel: Określenie związku pomiędzy poziomem poczucia koherencji a stopniem depresji u osób leczonych z powodu zaburzeń lękowych, jako czynnika wpływającego na utrzymanie optymalnego stanu zdrowia. Materiał i metody: Badaniem objęto 96 pacjentów Oddziału Zaburzeń Lękowych i Afektywnych Collegium Medicum w Bydgoszczy. Poczucie koherencji określono za pomocą Kwestionariusza Orientacji Życiowej (SOC-29) autorstwa Aarona Antonovsky’ego, a stopień depresji oceniono skalą Aarona Becka. Wyniki: Chorzy na zaburzenia lękowe mają niski poziom poczucia koherencji i wysoki stopień depresji. Stwierdzono silny ujemny związek pomiędzy poziomem poczucia koherencji a stopniem depresji – wraz ze spadkiem poziomu poczucia koherencji wzrasta poziom depresji, i odwrotnie. Wnioski: Otrzymane wyniki mogą mieć znaczący wpływ na poziom zrozumienia i akceptacji choroby u osób z zaburzeniami lękowymi. Określenie poziomu poczucia koherencji i stopnia występowania depresji może znacząco wpływać na terapię i posłużyć jako wykładnik w przewidywaniu i planowaniu opieki nad pacjentem.
EN
Introduction: Menopause is a condition, which significantly affects woman’s life in many aspects. Accepting this new situation is a complicated, multi-stage process. Sense of coherence developed over lifetime appears to be a predictor of dealing with menopause. Aim: The aim of the study is to assess the correlation between sense of coherence and healthy behaviors among women in menopausal period as a decisive factor for optimal health maintenance. Material and methods: The study was performed on one hundred women in menopausal period treated in the local Health Centre in Iława (Warmia and Mazury province). In order to assess the sense of coherence, respondents were questioned using the Life Orientation Questionnaire (SOC-29) and healthy behaviors were evaluated with Health Behavior Inventory (IZZ). Results: The study group of menopausal women is characterized by average level of sense of coherence as well as average level of healthy behaviors. Research shows a relationship between global SOC score and healthy behaviors. It was proven that women with high SOC level reached a higher preferred level of healthy behaviors and they overcome symptoms of menopause period with greater ease. Moreover, the extent of healthy behaviors is correlated with social and demographic variables. Women under 50 years old and those who had received tertiary education also achieved higher scores on IZZ questionnaire. Conclusions: The level of sense of coherence significantly influences the extent of healthy behaviors in the menopausal period. Women with a strong sense of coherence are characterized by a greater level of healthy behaviors. Educating women in a professional way requires recognition of individual conditions of each patient.
PL
Wstęp: Menopauza znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie kobiet. Zaakceptowanie nowej sytuacji jest trudnym, wieloetapowym procesem. Predyktorem radzenia sobie z tym stanem może być poczucie koherencji wykształcone w ciągu życia. Cel pracy: Ocena zależności między poziomem poczucia koherencji a preferowanymi zachowaniami zdrowotnymi – jako wykładnika utrzymania optymalnego stanu zdrowia – wśród kobiet w okresie menopauzalnym. Materiał i metody: Badaniem objęto 100 kobiet w okresie menopauzalnym będących pod opieką Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Iławie (województwo warmińsko-mazurskie). Poziom poczucia koherencji określono za pomocą Kwestionariusza orientacji życiowej (SOC-29), a zachowania zdrowotne – za pomocą Inwentarza zachowań zdrowotnych (IZZ). Wyniki: Kobiety w okresie menopauzalnym charakteryzuje przeciętny poziom poczucia koherencji i stopień zachowań zdrowotnych. Wykazano związek między globalnym wynikiem poczucia koherencji a zachowaniami zdrowotnymi: kobiety cechujące się wysokim poziomem poczucia koherencji uzyskały wyższe wyniki dotyczące zachowań prozdrowotnych. Badane z większym poczuciem koherencji lepiej radzą sobie z objawami menopauzy. Stopień zachowań prozdrowotnych warunkują zmienne socjodemograficzne: wyższy wynik uzyskały respondentki w wieku do 50 lat, z wykształceniem wyższym. Wnioski: Poziom poczucia koherencji w znacznym stopniu wpływa na zachowania zdrowotne w okresie menopauzy. Osoby z silnym poczuciem koherencji cechuje wyższy stopnień zachowań prozdrowotnych. W procesie profesjonalnej edukacji kobiet i sprawowania opieki nad nimi należy uwzględniać indywidualne uwarunkowania każdej pacjentki.
EN
Introduction: Cancer is a very difficult experience for every person who had to face it. The sense of coherence (SOC) is the factor that has an influence on the ability to cope with stress. People with strong SOC are able to use their potential resources in a better way. These resources help patients in their struggle for health. The aim of the paper was to define the relation between the level of the sense of coherence and preferred styles of dealing with difficult situations in women diagnosed with cancer of the genital organs, as a predictor in the struggle with the disease. Material and methods: The research was conducted among 73 women diagnosed with cancer of the genital organs, who were hospitalized in Gynecologic Oncology Clinic in Oncology Center in Bydgoszcz. The sense of coherence was assessed using Life Orientation Questionnaire by Antonovsky (SOC-29) and preferred styles of coping with stress in a difficult situation were tested using CISS questionnaire by Endler and Parker. Results: It was demon­strated that women diagnosed with cancer of the genital organs do not differ from one another in the level of the sense of coherence, and global SOC levels were average. The women gained the highest results in manageability, followed by the feeling of meaningfulness and comprehensibility which obtained the lowest results. The most frequent style was the evasion one. The patients with a high SOC level preferred the style focused on the prob­lem. Rarely did they choose emotional or evasion styles in dealing with the problem. Conclusions: Defining the level of the sense of coherence may have an impact on the care of patients. It may also influence education in neoplastic disease.
PL
Wstęp: Choroba nowotworowa jest bardzo trudnym wydarzeniem w życiu człowieka. Czynnikiem wpływającym na umiejętność radzenia sobie ze stresem jest poczucie koherencji (SOC). Osoby odznaczające się silnym SOC lepiej potrafią uruchomić swoje potencjalne zasoby środowiska zewnętrznego i wewnętrznego, które pomagają im pod­jąć walkę o zdrowie. Celem pracy było określenie związku między poziomem poczucia koherencji, jako predyktora w walce z chorobą, a preferowanymi stylami radzenia sobie w sytuacji trudnej u kobiet z rozpoznaniem nowotworu narządów rodnych. Materiał i metody: Grupę badawczą stanowiły 73 kobiety z rozpoznaniem nowotworu narządów rodnych hospitalizowane na Oddziale Klinicznym Ginekologii Onkologicznej w Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Poziom poczucia koherencji określano za pomocą Kwestionariusza Orientacji Życiowej Antonovsky’ego (SOC-29), a w badaniu preferowanych stylów radzenia sobie ze stresem w sytuacji trudnej wykorzystano kwestionariusz CISS Endlera i Parkera. Wyniki: Wykazano, że kobiety z rozpoznanym nowotworem narządów rodnych nie różnią się od siebie poziomem poczucia koherencji, a globalne SOC u tych chorych kształtowało się na poziomie przeciętnym. Najwyższe wyniki chore osiągnęły w zakresie zaradności, następnie sensowności, a najniższe – zrozumiałości. Naj­częściej stosowany był styl unikowy. Osoby charakteryzujące się wysokim SOC preferowały styl skoncentrowany na zadaniu, rzadziej emocjonalny i unikowy. Wnioski: Określenie poziomu poczucia koherencji może mieć wpływ na sposób prowadzenia opieki oraz edukacji zdrowotnej w chorobie nowotworowej.
EN
Introduction: Breast cancer is the most frequent malignant neoplasm in women. This illness often makes women withdraw from their family life and work. They do not believe in a return to health and they cannot accept the fact of being ill. This is why social support is crucial to aid the patient in their struggle with the disease. Aim: The aim of this paper was to show a connection between the level and degree of social support and preferable health behaviors as an indicator of maintaining the optimal health condition. Material and methods: The study was carried out among 105 women with breast cancer treated on the Department of Radiotherapy and Department of Breast Diseases and Reconstructive Surgery of the Oncology Center in Bydgoszcz, Poland. Health behaviors were assessed with the use of the questionnaire of Health Behavior Inventory by Juczyński, and the level of support was evaluated with the Scale of Social Support by Kmiecik-Baran. Results: The examined women show a high level of health behaviors. Proper nutrition obtained the lowest score. The main source of support was their family and friends. The therapeutic team provided mainly information support. Of four types of support, the emotional type was assessed as the most effective, and the tangible one as the least effective. Conclusions: The results of the study may contribute to the deeper understanding of problems and needs of women suffering from breast cancer and enhance their motivation to combat the disease. The results may also influence patients’ health behaviors, which might cause faster convalescence or even help avoid the disease.
PL
Wstęp: Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym występującym u kobiet. Diagnoza często sprawia, że pacjentka wycofuje się z życia rodzinnego i zawodowego. Nie potrafi pogodzić się ze schorzeniem, nie wierzy w powrót do zdrowia. W takich chwilach niezwykle ważne okazuje się wsparcie, które podnosi na duchu i dodaje sił do walki z chorobą. Cel: Określenie związku między poziomem i zakresem wsparcia społecznego a preferowanymi zachowaniami zdrowotnymi – jako wykładnika utrzymania optymalnego stanu zdrowia. Materiał i metoda: Przebadano 105 pacjentek z rakiem piersi hospitalizowanych w Centrum Onkologii w Bydgoszczy, na Oddziale Radioterapii oraz Oddziale Klinicznym Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej. Zachowania zdrowotne oceniono Inwentarzem zachowań zdrowotnych (IZZ) Juczyńskiego, a poziom wsparcia – Skalą wsparcia społecznego (SWS) Kmiecik-Baran. Wyniki: Badane jako grupa prezentują wysoki poziom zachowań zdrowotnych. Najniżej oceniły prawidłowe nawyki żywieniowe. Głównym źródłem wsparcia dla kobiet byli członkowie rodziny i przyjaciele. Zespół terapeutyczny udzielał głównie wsparcia informacyjnego. Spośród czterech rodzajów wsparcia najwyżej oceniono wsparcie emocjonalne, najniżej – instrumentalne. Wnioski: Otrzymane wyniki mogą się przyczynić do głębszego zrozumienia problemów i potrzeb kobiet z rakiem piersi i zwiększyć motywację do walki z chorobą. Znajdą także odzwierciedlenie w zachowaniach zdrowotnych pacjentek, co będzie wpływać na szybszy powrót do zdrowia bądź uniknięcie choroby.
EN
Introduction: Kidney transplant is the best method of terminal renal failure treatment. The transplanted organ can function properly only if the patients change their lifestyle. Preferred health behaviours are the basis. Aim: Defining the relation between preferred health behaviours and health locus of control, as a determinant of returning to optimal health. Material and research methods: The research was conducted in the Transplant and Surgery Clinic and Transplant Outpatients Clinic in the University Hospital number 1 in Bydgoszcz. It was carried out among 98 patients after kidney transplant. They were tested using Health Behaviour Inventory by Juczyński and Multidimensional Health Locus of Control scale. Results: Patients differ among each other regarding health behaviours, however, all of them present a high level of health behaviours. Preventive behaviours, health practices and positive attitude were assessed high, whereas eating habits got a small amount of points. People between 41 and 50 years of age who have children, those living in the countryside, women and those patients for whom it was the first transplant, manifested more health behaviours. The vast majority of patients were convinced about the influence of others on their health, however they also claimed that their health was dependent on chance. Conclusion: The obtained results may help to enable better understanding of the needs of the patients after kidney transplant. Additionally, they may assist in education planning which may raise the level of knowledge and therefore help patients in taking care of their own health. The research may also serve as educational material for the patients and their families.
PL
Wstęp: Najdoskonalszą metodą leczenia chorych ze schyłkową niewydolnością nerek jest przeszczepienie nerki. Aby przeszczepiony narząd mógł funkcjonować prawidłowo i jak najdłużej, pacjenci muszą zweryfikować dotychczasowy styl życia. Podstawą są preferowane zachowania prozdrowotne. Cel pracy: Określenie związku pomiędzy preferowanymi zachowaniami zdrowotnymi a umiejscowieniem kontroli zdrowia, jako wykładnika powrotu do jego optymalnego stanu. Materiał i metody badawcze: Badania przeprowadzono w Klinice Transplantologii i Chirurgii Ogólnej oraz w Poradni Transplantologicznej Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy w grupie 98 pacjentów po przeszczepieniu nerki, przy użyciu Inwentarza Zachowań Zdrowotnych (IZZ) Juczyńskiego i Wielowymiarowej Skali Umiejscowienia Kontroli Zdrowia (MHLC-B) w adaptacji tegoż autora. Wyniki: Badani różnią się pod względem zachowań prozdrowotnych, ale prezentują ich wysoki poziom. Najwyżej oceniono zachowania profilaktyczne, praktyki zdrowotne i pozytywne nastawienie psychiczne, a najniżej praktyki żywieniowe. Osoby w wieku 41–50 lat, mające dzieci, mieszkające na wsi, kobiety i ci, dla których był to pierwszy przeszczep, częściej przejawiali zachowania prozdrowotne. Zdecydowana większość badanych jest przekonana o wpływie innych na ich zdrowie, najmniej z nich uważa, że stan zdrowia zależy od przypadku. Wnioski: Otrzymane wyniki mogą umożliwić lepsze rozpoznanie potrzeb osób po przeszczepieniu nerki oraz pomóc w planowaniu edukacji, co wpłynie na podwyższenie poziomu wiedzy, pomagając pacjentom w dbaniu o własne zdrowie. Mogą również posłużyć jako materiał edukacyjny dla chorych i ich rodzin.
EN
Introduction: A chronic disease changes the patients functioning in many different areas of their lives. Most of them cannot accept the disease and rarely make an effort to change their current health situation. Aim of the study: To define the level of acceptance of the disease as well as the preferred ways of coping with stress in patients on dialysis, suffering from chronic renal disease. Material and methods: Ninety-four patients on dialysis, with chronic renal failure, were examined. The study was conducted in two dialysis units: Dialyses Centre Fresenius Nephrocare III in Bydgoszcz and NZOZ Avitum, Dialysis Unit in Nakło. Adjustment to the disease was assessed using the Acceptance of Illness Scale (AIS) adapted by Juczyński, the way of dealing with stressful situations was tested using CISS questionnaire by Endler and Parker, in Polish adaptation by Szczepanik, Strelau and Wrześniewski. Results: The examined group reached the average level of the disease acceptance. Men, people aged up to 59 years and those living in towns exhibit a higher level of disease acceptance. The higher the education level, the higher the patient’s ability to adjust to the disease. The most common style of coping with stress was the task-oriented style which was followed by the emotion-oriented style and the avoidance-oriented style. The level of the disease acceptance decreased with increasing emotion-oriented style. Conclusions: The obtained results will help to understand people with chronic renal failure, assist them in finding new ways of coping with stress, and thereby increase the acceptance of the disease. They will also allow to plan a better care for dialysis patients.
PL
Wstęp: Schorzenia przewlekłe zmieniają funkcjonowanie pacjentów w poszczególnych obszarach życia. Większość osób nie potrafi zaakceptować choroby, rzadko podejmuje wysiłki mogące zmienić aktualną sytuację zdrowotną. Cel pracy: Określenie stopnia przystosowania się do choroby i preferowanych stylów radzenia sobie ze stresem u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek poddawanych dializoterapii. Materiał i metody: Przebadano 94 dializowanych pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek. Badania przeprowadzono w dwóch stacjach dializ – NZOZ Centrum Dializ Fresenius Nephrocare III w Bydgoszczy oraz NZOZ Avitum, Stacja Dializ w Nakle nad Notecią. Przystosowanie się do choroby oceniono za pomocą Skali Akceptacji Choroby – AIS w adaptacji Juczyńskiego, a sposób radzenia sobie w sytuacjach stresowych kwestionariuszem CISS Endlera i Parkera w polskiej adaptacji Szczepanika, Strelaua i Wrześniewskiego. Wyniki: Badana grupa uzyskała przeciętny poziom akceptacji choroby. Wyższy poziom przejawiali mężczyźni, osoby w wieku do 59 lat oraz zamieszkujące w mieście. Im wyższy był poziom wykształcenia, tym większe zdolności w przystosowaniu się do życia z daną jednostką chorobową przejawiał chory. Najczęściej stosowany był styl zadaniowy radzenia sobie ze stresem, w następnej kolejności styl skoncentrowany na emocjach i unikowy. Poziom akceptacji choroby malał wraz ze wzrostem stylu skoncentrowanego na emocjach. Wnioski: Uzyskane wyniki pozwolą zrozumieć osoby chore na przewlekłą niewydolność nerek i pomóc im w wypracowaniu nowych metod radzenia sobie ze stresem, a co za tym idzie – zwiększyć stopień akceptacji choroby. Umożliwią również lepsze zaplanowanie opieki nad pacjentami dializowanymi i wdrożenie działań pomagających w pogodzeniu się z chorobą.
EN
Introduction: Breast cancer is a medical as well as social problem due to emotional meaning of breasts (attri­bute of femininity, symbol of motherhood) and fear of the mutilating procedure of mastectomy. One of the factors influencing one’s ability to cope with disease and stress related to it is the sense of coherence (SOC). The level of SOC is an element which explains the relationship between support and health. High SOC level makes people believe in life predictability and order, which in turn motivates them to be healthy and functional. Aim: Defining the relation between the level of coherence and life adaptation in women after mastectomy, as a determinant of returning to optimal health. Material and methods: The study was carried out among 100 women who had their breast amputated with Madden method. The women examined were treated in Oncology Center in Bydgoszcz in Breast Diseases and Reconstructive Surgery wards. The sense of coherence was assessed using Orientation to Life Questionnaire SOC-29 by Antonovsky and adaptation to disease was evaluated on the basis of AIS scale in Juczynski’s adaptation. Results: The examined women presented average level of the sense of coher­ence. The level of manageability and comprehensibility was higher than the level of the sense of meaningfulness. The group gained an average level of disease acceptance. Those women who got higher results regarding the sense of manageability, comprehensibility and meaningfulness had also better results in disease acceptance. Conclusions: Defining the level of the sense of coherence and the level of life adaptation may serve as a determinant in predicting care for patients going through various stages of cancer disease with particular attention paid to the psychological sphere since it plays a remarkable role. It will enable the compensation of this sphere and will have a positive influ­ence on health.
PL
Wstęp: Rak gruczołu piersiowego stanowi problem medyczny i społeczny, wynikający między innymi z emocjo­nalnego znaczenia piersi kobiecych (atrybut kobiecości, symbol macierzyństwa) oraz ze strachu przed okaleczają­cym zabiegiem, jakim jest mastektomia. Czynnikiem wpływającym na umiejętność pokonywania trudnych sytu­acji związanych z chorobą oraz na radzenie sobie ze stresem jest poczucie koherencji (sense of coherence, SOC), które pokazuje związek wsparcia ze zdrowiem. Wysokie poczucie koherencji daje wiarę w sens życia, jego upo­rządkowanie i przewidywalność, co sprawia, że dąży się do bycia zdrowym i do sprawnego funkcjonowania. Cel: Określenie związku między poziomem koherencji a przystosowaniem się do życia kobiet po mastektomii jako wyznacznika powrotu do optymalnego stanu zdrowia. Materiał i metody: Badaniem objęto 100 kobiet podda­nych zabiegowi amputacji piersi metodą Maddena, leczonych w Centrum Onkologii w Bydgoszczy na Oddziale Klinicznym Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej. Poczucie koherencji oceniono za pomocą Kwestio­nariusza orientacji życiowej SOC-29 Antonovsky’ego, a przystosowanie się do choroby – przy użyciu skali AIS w adaptacji Juczyńskiego. Wyniki: U badanych kobiet stwierdzono średni poziom poczucia koherencji. Najlepsze wyniki dotyczyły poczucia zaradności/sterowalności i zrozumiałości, a najgorsze – sensowności. U pacjentek wy­kazano przeciętny poziom akceptacji choroby. Najwyższe wyniki dotyczące akceptacji choroby osiągnęły te kobiety, u których uzyskano wysoką ocenę w zakresie poczucia zaradności/sterowalności, zrozumiałości i sensowności. Wnioski: Określenie poziomu poczucia koherencji oraz stopnia przystosowania się do życia może posłużyć jako wykładnik w prognozowaniu opieki nad pacjentkami na różnych etapach choroby nowotworowej, ze szczególnym uwzględnieniem niezwykle istotnej sfery psychicznej. Umożliwi ono także kompensację tej sfery i pomoże w osiągnięciu optymalnego stanu zdrowia.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.