Search results

Sort By:

Limit search:

Ataksje rdzeniowo-móżdżkowe: od genotypu do fenotypu

100%

Modestowicz M.

Aktualności Neurologiczne

2005

vol. 5

issue 4

271-281

Spinocerebellar ataxias are heterogenic group of hereditary neurodegenerative diseases, characterized by progressive degeneration of Purkinje cells in cerebellum and neurons of the brainstem. This condition causes a broad spectrum of clinical symptoms to occur: ataxia of gait, posture and limbs, dysarthria, ophthalmoplegia, retinopathy, optic atrophy, pyramidal and extrapyramidal disorders, neuropathy of variable manifestation, amyotrophy, cognitive impairment and epileptic seizures. These symptoms inevitably lead to disability of varying degree. Not until recently has it become possible to identify and classify this group of diseases by means of molecular biology methods. Research proved the majority of cases to be the result of the change in a number of repetitive DNA sequences (most frequently CAG) in a particular gene, i.e. dynamic mutation. If this mutation occurs in a coding region, protein with pathologically expanded polyglutamine sequence (polyQ, polyGln) is assembled, which eventually forms neuronal intranuclear inclusions (NII). Those aggregates tend to confiscate important proteins, proteasome subunits and transcription factors among others, yet current understanding of their role in the emergence of the disease indicates their protective rather than destructive function. Dynamic mutation may also take place in a non-coding part of a particular gene, e.g. intron or non-translated region, which leads to the loss of its function or toxic reactions on the mRNA level. Discovery of dynamic mutations being the cause of spinocerebellar ataxias explains some of the phenomena observed in course of the disease, e.g. anticipation. However, present knowledge of pathophysiology of spinocerebellar ataxias is insufficient. It is only when in-depth analysis of molecular pathways leading to the occurrence of clinical symptoms is performed that potentially promising therapeutic strategies will be developed and utilized.

Ataksje rdzeniowo-móżdżkowe są heterogenną grupą dziedzicznych chorób neurodegeneracyjnych charakteryzujących się postępującym zwyrodnieniem komórek Purkinjego w móżdżku i neuronów pnia mózgu. Powoduje to wystąpienie szerokiego spektrum objawów klinicznych: niezborności chodu, postawy i kończyn, dyzartrii, oftalmoplegii, retinopatii, zaniku nerwu wzrokowego, zaburzeń funkcji układu piramidowego i pozapiramidowego, różnopostaciowej klinicznie neuropatii, amiotrofii, zaburzeń poznawczych oraz napadów padaczkowych. Objawy te nieodłącznie prowadzą do inwalidztwa o różnym stopniu nasilenia. Dopiero niedawno możliwa stała się identyfikacja i klasyfikacja tej grupy chorób oparta na metodach biologii molekularnej. Badania wykazały, że w większości przypadków za rozwinięcie fenotypu chorobowego odpowiedzialna jest zmiana liczby powtarzalnych sekwencji DNA (najczęściej CAG) w odpowiednim genie, czyli mutacja dynamiczna. Jeśli mutacja ma miejsce w regionie kodującym, skutkuje to powstaniem białka o patologicznie wydłużonej sekwencji poliglutaminowej (polyQ, polyGln), które tworzy neuronalne inkluzje wewnątrzjądrowe. Agregaty te sekwestrują wiele różnych białek, m.in. podjednostki proteasomów i czynniki transkrypcyjne, jednak obecnie uważa się, że pełnią one raczej rolę protekcyjną niż są odpowiedzialne za wystąpienie fenotypu chorobowego. Mutacja dynamiczna może zajść również w obszarze niekodującym genu, np. intronie lub regionie niepodlegającym translacji, powodując utratę funkcji genu, jej zaburzenie lub toksyczne reakcje na poziomie mRNA. Stwierdzenie, że ataksje rdzeniowo-móżdżkowe są wywoływane mutacją dynamiczną, wyjaśnia niektóre zjawiska obserwowane w przebiegu tych chorób, np. antycypację. Jednak wiedza na temat patofizjologii ataksji rdzeniowo-móżdżkowych jest niewystarczająca. Dopiero dogłębne poznanie szlaków molekularnych prowadzących do wystąpienia objawów klinicznych może pozwolić na wdrożenie potencjalnie skutecznych strategii terapeutycznych w tej grupie chorób.

Trigeminal autonomic cephalalgias: a review

63%

Modestowicz M., Kozubski W.

issue 4

180-186

Trigeminal autonomic cephalalgias are a group of primary headache disorders presenting as unilateral pain in the somatic distribution of the trigeminal nerve, associated with ipsilateral cranial autonomic symptoms. This clinicopathologic group includes cluster headache, paroxysmal hemicrania, hemicrania continua and short-lasting unilateral neuralgiform headache attacks with conjunctival injection and tearing/cranial autonomic features, which differ mainly as regards the duration and frequency of pain as well as response to treatment. These disorders are not as rare as they were thought to be and due to the severity of the pain can substantially affect the patients’ quality of life. Many other forms of primary headaches, such as migraine, trigeminal neuralgia and primary stabbing headache, as well as secondary headaches, particularly those caused by pituitary, posterior fossa, orbital, paranasal sinus and vascular pathology, need to be carefully considered in the diagnosis of trigeminal autonomic cephalalgias. Research in this field, particularly using functional neuroimaging, has resulted in a much better understanding of these disorders. Dysfunction in the nociceptive modulatory pathways in brain’s pain matrix is currently thought to produce a permissive state for the occurrence of a trigeminal autonomic cephalalgia attack, with posterior hypothalamus serving as a terminator rather than the generator of the attack. The current treatment strategies include medical and surgical approaches; of the latter, neuromodulation techniques, particularly deep brain stimulation of posterior hypothalamus, have proven to be particularly effective and promising.

Trójdzielno-autonomiczne bóle głowy stanowią grupę pierwotnych bólów głowy, w których jednostronny ból w okolicy zaopatrywanej przez nerw trójdzielny związany jest z tożstronnymi objawami autonomicznymi w obrębie czaszki. Ta kliniczno-patologiczna grupa obejmuje klasterowy ból głowy, hemikranię napadową, hemikranię ciągłą i krótkotrwałe napady jednostronnego bólu głowy przypominającego nerwoból z przekrwieniem spojówek i łzawieniem/objawami autonomicznymi w obrębie czaszki. Postaci te różnią się przede wszystkim czasem trwania i częstością występowania bólu, a także odpowiedzią na leczenie. Zaburzenia te nie są tak rzadkie, jak dawniej przyjmowano, a ich nasilenie może znacząco wpływać na jakość życia pacjentów. W diagnostyce różnicowej trójdzielno-autonomicznych bólów głowy należy wziąć pod uwagę wiele innych rodzajów pierwotnych bólów głowy, takich jak migrena, neuralgia trójdzielna i pierwotny kłujący ból głowy, jak również wtórne bóle głowy, zwłaszcza te spowodowane przez patologię przysadki mózgowej, tylnego dołu czaszki, oczodołów, zatok przynosowych i naczyń. Badania na tym polu, w szczególności z wykorzystaniem neuroobrazowania funkcjonalnego, zaowocowały znacznie lepszym zrozumieniem tych chorób. Obecnie uważa się, że zaburzenia modulacyjnych dróg nocyceptywnych w macierzy bólu ośrodkowego układu nerwowego wytwarzają permisywny stan dla wystąpienia napadu trójdzielno-autonomicznego bólu głowy, przy czym tylna część podwzgórza wydaje się służyć raczej jako terminator niż generator napadu. W leczeniu tej grupy schorzeń stosuje się środki farmakologiczne, jak również techniki chirurgiczne; z tych ostatnich neuromodulacja, szczególnie głęboka stymulacja mózgu w obrębie tylnej części podwzgórza, okazała się szczególnie skuteczna i obiecująca.

Refine search results

2 Aktualności Neurologiczne

1 2016

1 2005

2 Modestowicz M.

1 Kozubski W.

Search results

Ataksje rdzeniowo-móżdżkowe: od genotypu do fenotypu

Trigeminal autonomic cephalalgias: a review