Search results

Sort By:

Limit search:

Programowana śmierć komórki a białka z rodziny inhibitorów apoptozy (iap) i ich rola w nowotworzeniu

100%

Konopelski P., Dynowska A.

Kosmos

2014

vol. 63

issue 1

1-12

Apoptoza to naturalny proces fizjologiczny, którego celem jest uśmiercenie komórki. Na drogę programowanej śmierci kierowane są komórki nieprawidłowe, uszkodzone lub zbędne. Inicjacja apoptozy przebiega z udziałem czynników zewnątrzkomórkowych i aktywacją receptorów błonowych, lub z udziałem mitochondriów i zakłóceniem wewnątrzkomórkowej homeostazy. Ważną rolę w regulacji apoptozy odgrywają białka rodziny Bcl-2, do których należą białka pro- i antyapoptotyczne. Ich wzajemny stosunek decyduje o wejściu na ścieżkę programowanej śmierci komórki. Apoptoza w komórce może być hamowana na wiele sposobów. Taką role pełnią białka szoku cieplnego (HSP) jak również białka z rodziny inhibitorów apoptozy (IAP). Białka IAP hamują inicjację procesu poprzez wiązanie się z białkami efektorowymi fazy wykonawczej apoptozy oraz ich kierowanie na drogę proteasomalnej degradacji. Geny białek rodziny inhibitorów apoptozy po raz pierwszy zostały zidentyfikowane w bakulowirusach. U człowieka wyodrębniono osiem białek IAP, zgrupowanych w trzy klasy. Cechą wspólną wszystkich przedstawicieli rodziny jest obecność co najmniej jednej domeny BIR. Domeny BIR oraz regiony do nich przylegające są odpowiedzialne za wiązanie IAP do kaspaz, prowadząc do zahamowania ich aktywności. Pozostałe domeny, charakterystyczne dla poszczególnych przedstawicieli rodziny IAP są odpowiedzialne m. in. za degradację białek przez ubikwitynację (domeny RING, UBC), czy też asocjację z innymi białkami (domena CARD). Oprócz kontroli szlaków apoptotycznych, IAP biorą udział w degradacji białek niezwiązanych z programowaną śmiercią komórki, kontroli cyklu komórkowego, a także regulacji aktywności czynników transkrypcyjnych. Wyłamanie się komórki spod kontroli mechanizmów odpowiedzialnych za proliferację i śmierć może prowadzić do transformacji nowotworowej. Często obserwowanym zjawiskiem w komórkach nowotworowych jest wzmożona ekspresja białek IAP, przez co ich działanie można porównać do działania onkogenów. Wiele typów nowotworów wykazuje obecność translokacji lub amplifikacji genów kodujących inhibitory apoptozy. Prowadzi to do zmniejszenia wrażliwości nowotworu na bodźce proapoptotyczne. Poziom białek IAP w komórce może być markerem rozwijającej się choroby nowotworowej oraz czynnikiem prognostycznym. Białka IAP są atrakcyjnym celem badań prowadzonych nad terapiami nowotworowymi, głównie z zastosowaniem inhibitorów IAP oraz interferencyjnego RNA.

Apoptosis is a natural physiological process, intended to eliminate some cells. Incorrect, damaged or redundant cells, undergo programmed cell death. Initiation of the apoptosis proceeds under the influence of extracellular factors and activation of membrane receptors or involves mitochondrion activity and a disruption of intracellular homeostasis. A crucial role in regulation of the apoptosis is played by the Bcl-2 family proteins, which include pro- and anti-apoptotic proteins. The relation between these proteins determines which pathway leading to the cell death will be entered. Apoptosis may be inhibited in several ways, for example by heat shock proteins (HSP) or by inhibitors of apoptosis (IAP). IAP inhibit initiation of the process by binding to effector proteins of the execution phase of apoptosis or by leading them to the proteasomal degradation. Genes of IAP were identified for the first time in baculoviruses. In a human, eight IAP proteins, grouped into three classes, were isolated. Common feature of all members of the family is the presence of at least oneBIR domain. BIR domains and contiguous regions are responsible for binding IAPs to caspases, leading to inhibition of their activity. Other domains, common for specific members of IAP family, are responsible, among others, for: degradation of proteins through ubiquitination (RING, UBC domains) or association with other proteins (CARD domain). Besides controlling apoptotic pathways, IAPs take part in degradation of proteins not involved in the programmed cell death, in control of the cell cycle and regulation of transcription factors. Avoidance by a cell of the control mechanisms of cell proliferation and death may lead to its cancer transformation. A frequently observed phenomenon in cancer cells is an increased expression of IAP proteins, hence their function can be compared to that of the oncogenes. In many types of cancers cells exhibit the presence of translocation or amplification of genes encoding apoptotic inhibitors. This decreases cancer's sensitivity to pro-apoptotic stimuli. The level of IAP proteins in a cell may serve as a marker of developing cancer and a prognostic factor. IAP proteins are thus attractive goal of research underlying cancer therapies, mainly those involving the use of IAP inhibitors and interfering RNA .

Refine search results

1 Kosmos

1 2014

1 Dynowska A.

1 Konopelski P.

Search results

Programowana śmierć komórki a białka z rodziny inhibitorów apoptozy (iap) i ich rola w nowotworzeniu