Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na mięsaki macicy

• Authors: Piotr Rutkowski , Beata Śpiewankiewicz , Hanna Koseła , Tomasz Świtaj , Beata Osuch , Katarzyna Wiater , Sławomir Falkowski , Agnieszka Maździarz

Title variants

EN

Sarcoma of the uterus: diagnostic and therapeutic recommendations

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Uterine sarcoma is a rare malignancy, accounting for 3–8% of all malignant tumors of the uterus. As a rule, patients are treated in reference centers by multispecialty diagnostic-therapeutic teams. Sarcoma of the uterus originate basi­cally from two tissues – uterine muscle and endometrial stroma and constitute a heterogenous group of tumors. A standard of local treatment of all these tumors is transabdominal hysterectomy. High recurrence rate supports the rationale for adjuvant treatment, although to date no effect of adjuvant radiotherapy on overall survival and local recurrence rate has been proven. Some reports concerning stromal uterine sarcomas suggest an improved survival in patients undergoing postoperative hormonal therapy. The role of chemotherapy in adjuvant treatment of leiomyosarcomas remains to be defined. In the treatment of advanced stromal uterine sarcomas, there is a place for hormonal therapy (progesterone analogs, aromatase inhibitors and GnRH analogs). Treatment of far-advanced/ metastatic leiomyosarcoma cases and non-differentiated sarcomas is similar to systemic treatment of other soft-tissue sarcomas. The topic of this paper are current recommendations concerning diagnostic and therapeutic management of uterine sarcoma patients. Based on own experience confronted with literature data, we present current classifications, epidemiology, risk factors and generally accepted therapeutic protocols used to treat these malignancies.

PL

Mięsaki macicy to rzadkie nowotwory, stanowiące 3–8% wszystkich nowotworów złośliwych macicy. Obowiązującą zasadą jest prowadzenie postępowania w wyspecjalizowanych ośrodkach przez wielospecjalistyczne zespoły dia­gnostyczno-terapeutyczne. Mięsaki macicy wywodzą się pierwotnie z dwóch tkanek – z mięśnia macicy albo z pod­ścieliska endometrium – i stanowią heterogenną grupę nowotworów. Standardem leczenia miejscowego wszystkich tych nowotworów jest wycięcie macicy z dostępu brzusznego. Wysoki odsetek nawrotów sugeruje celowość stoso­wania leczenia uzupełniającego, jednak dotychczas nie udowodniono wpływu uzupełniającej radioterapii na prze­życia całkowite oraz odsetek wznów miejscowych. W przypadku mięsaków podścieliskowych macicy istnieją doniesienia sugerujące poprawę przeżycia wśród chorych, u których zastosowano pooperacyjną hormonoterapię. Nieustalona pozostaje rola chemioterapii w leczeniu uzupełniającym mięsaków gładkokomórkowych. W leczeniu zaawansowanych mięsaków podścieliskowych macicy znajduje zastosowanie terapia hormonalna (analogi progeste­ronu, inhibitory aromatazy czy analogi GnRH). Terapia zaawansowanych/przerzutowych leiomyosarcoma i mięsaków niezróżnicowanych jest podobna do leczenia systemowego innych mięsaków tkanek miękkich. Tematem artykułu są aktualne zalecenia postępowania rozpoznawczego i leczniczego u chorych na mięsaki macicy. Na podstawie doświadczeń własnych, w konfrontacji z danymi z piśmiennictwa, przedstawiono aktualne klasyfikacje, epidemio­logię, czynniki ryzyka i obowiązujące protokoły terapeutyczne odnoszące się do tych nowotworów.

Keywords

EN

czynniki rokownicze; follow-up; leczenie nawrotów; leczenie pierwotne; mięsaki macicy; obserwacja po leczeniu; primary treatment; prognostic factors; treatment of recurrences; uterine sarcoma

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Current Gynecologic Oncology
• Year: 2013
• Volume: 11
• Issue: 1
• Pages: 24–32

Contributors

author

Piotr Rutkowski

• Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski

author

Beata Śpiewankiewicz

• Klinika Ginekologii Onkologicznej, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Beata Śpiewankiewicz

author

Hanna Koseła

• Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski

author

Tomasz Świtaj

• Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski

author

Beata Osuch

• Klinika Ginekologii Onkologicznej, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Beata Śpiewankiewicz

author

Katarzyna Wiater

• Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski

author

Sławomir Falkowski

• Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski

author

Agnieszka Maździarz

• Klinika Ginekologii Onkologicznej, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Beata Śpiewankiewicz

References

• 1.Ruka W., Rutkowski P., Krzakowski M. i wsp.: Mięsaki tkanek miękkich u dorosłych – zasady postępowania diagnostyczno­-terapeutycznego. Nowotwory – Journal of Oncology 2010; 60: 55–65.
• 2.Rutkowski P., Nowecki Z.: Mięsaki tkanek miękkich u doro­słych. Medical Tribune, Warszawa 2009.
• 3.The ESMO/European Sarcoma Network Working Group: Soft tissue and visceral sarcomas: ESMO Clinical Practice Guide­lines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann. Oncol. 2012; 23 supl. 7: vii92–vii99.
• 4.NCCN Guidelines Version 1.2013, Uterine Neoplasms.
• 5.McMeekin D.S.: Sarcoma of the Uterus. W: DiSaia P., Creas­man W. (red.): Clinical Gynecologic Oncology. Wyd. 8, Saun­ders/Elsevier, Philadelphia 2013: 175–187.
• 6.D’Angelo E., Prat J.: Uterine sarcomas: a review. Gynecol. Oncol. 2010; 116: 131–139.
• 7.Amant F., Coosemans A., Debiec-Rychter M. i wsp.: Clinical management of uterine sarcomas. Lancet Oncol. 2009; 10: 1188–1198.
• 8.Kornafel J., Mądry R., Bidziński M.: Nowotwory kobiecego układu płciowego. W: Krzakowski M. (red.): Zalecenia postę­powania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach zło­śliwych. Tom 1, Via Medica, Gdańsk 2011: 272–275.
• 9.Serkies K., Jassem J.: Mięsaki trzonu macicy. Onkol. Prak. Klin. 2010; 6: 7–13.
• 10.Zivanovic O., Jacks L.M., Iasonos A. i wsp.: A nomogram to predict postresection 5-year overall survival for patients with uterine leiomyosarcoma. Cancer 2012; 118: 660–669.
• 11.Iasonos A., Keung E.Z., Zivanovic O. i wsp.: External valida­tion of a prognostic nomogram for overall survival in women with uterine leiomyosarcoma. Cancer 2013; 119: 1816–1822.
• 12.Berchuck A., Rubin S.C., Hoskins W.J. i wsp.: Treatment of endometrial stromal tumors. Gynecol. Oncol. 1990; 36: 60–65.
• 13.Mahdavi A., Monk B.J., Ragazzo J. i wsp.: Pelvic radiation improves local control after hysterectomy for uterine leiomyo­sarcoma: a 20-year experience. Int. J. Gynecol. Cancer 2009; 19: 1080–1084.
• 14.Reed N.S., Mangioni C., Malmström H. i wsp.: Phase III ran­domised study to evaluate the role of adjuvant pelvic radio­therapy in the treatment of uterine sarcomas stages I and II: a European Organisation for Research and Treatment of Can­cer Gynaecological Cancer Group Study (protocol 55874). Eur. J. Cancer 2008; 44: 808–818.
• 15.Dusenbery K.E., Potish R.A., Argenta P.A., Judson P.L.: On the apparent failure of adjuvant pelvic radiotherapy to improve survival for women with uterine sarcomas confined to the uterus. Am. J. Clin. Oncol. 2005; 28: 295–300.
• 16.Giuntoli R.L. 2nd, Metzinger D.S., DiMarco C.S. i wsp.: Retro­spective review of 208 patients with leiomyosarcoma of the uterus: prognostic indicators, surgical management, and adju­vant therapy. Gynecol. Oncol. 2003; 89: 460–469.
• 17.Hensley M.L., Ishill N., Soslow R. i wsp.: Adjuvant gemcit­abine plus docetaxel for completely resected stages I–IV high grade uterine leiomyosarcoma: results of a prospective study. Gynecol. Oncol. 2009; 112: 563–567.
• 18.Hensley M.L., Wathen J.K., Maki R.G. i wsp.: Adjuvant ther­apy for high-grade, uterus-limited leiomyosarcoma: results of a phase 2 trial (SARC 005). Cancer 2013; 119: 1555–1561.
• 19.Pautier P., Floquet A., Gladieff L. i wsp.: A randomized clin­ical trial of adjuvant chemotherapy with doxorubicin, ifosfa­mide, and cisplatin followed by radiotherapy versus radio­therapy alone in patients with localized uterine sarcomas (SARCGYN study). A study of the French Sarcoma Group. Ann. Oncol. 2013; 24: 1099–1104.
• 20.Look K.Y., Sandler A., Blessing J.A. i wsp.; Gynecologic Oncology Group (GOG) Study: Phase II trial of gemcitabine as second-line chemotherapy of uterine leiomyosarcoma: a Gynecologic Oncology Group (GOG) Study. Gynecol. Oncol. 2004; 92: 644–647.
• 21.Hensley M.L., Maki R., Venkatraman E. i wsp.: Gemcitabine and docetaxel in patients with unresectable leiomyosarcoma: results of a phase II trial. J. Clin. Oncol. 2002; 20: 2824–2831.
• 22.Gupta A.A., Yao X., Verma S. i wsp.; Sarcoma Disease Site Group and the Gynecology Cancer Disease Site Group: Sys­tematic chemotherapy for inoperable, locally advanced, recur­rent, or metastatic uterine leiomyosarcoma: a systematic review. Clin. Oncol. (R. Coll. Radiol.) 2013; 25: 346–355.
• 23.Fayette J., Boyle H., Chabaud S. i wsp.: Efficacy of trabectedin for advanced sarcomas in clinical trials versus compassionate use programs: analysis of 92 patients treated in a single insti­tution. Anticancer Drugs 2010; 21: 113–119.
• 24.Demetri G.D., Chawla S.P., von Mehren M. i wsp.: Efficacy and safety of trabectedin in patients with advanced or metastatic liposarcoma or leiomyosarcoma after failure of prior anthracy­clines and ifosfamide: results of a randomized phase II study of two different schedules. J. Clin. Oncol. 2009; 27: 4188–4196.

• Document Type: article