Zespół jelita nadwrażliwego – podstawowe zasady rozpoznawania i leczenia

• Authors: Andrzej Żelowski , Stanisław Wojtuń , Jerzy Gil , Przemysław Dyrla

Title variants

EN

Irritable bowel syndrome – diagnostics and treatment principles

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zespół jelita drażliwego to przewlekłe i nawracające zaburzenia czynności jelit, charakteryzujące się bólami związanymi z wypróżnieniami oraz zmianą konsystencji lub częstości oddawania stolca. Stanowi poważny problem społeczny, ponieważ jest jedną z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Etiopatologia schorzenia nie została dokładnie poznana i najpewniej jest wieloczynnikowa. Do rozważanych czynników patologicznych zalicza się skład flory bakteryjnej jelita, nadwrażliwość trzewną, traumatyczne przeżycia, zaburzenia w zakresie funkcji serotoniny. W celu rozpoznania zespołu jelita drażliwego konieczne jest zastosowanie odpowiednich kryteriów diagnostycznych – aktualnie obowiązują kryteria rzymskie III. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na możliwe występowanie objawów choroby organicznej lub obciążenie rodzinne rakiem jelita grubego. Pomimo wpływu na komfort życia zespół jelita drażliwego nie wpływa na czas przeżycia i nie wiąże się z poważnymi powikłaniami. Leczenie schorzenia powinno być zindywidualizowane, z uwzględnieniem sytuacji społecznej pacjenta. Należy także ocenić wpływ choroby na jakość życia. Leczenie farmakologiczne warto połączyć z edukacją chorego, a w niektórych przypadkach z psychoterapią. Zalecane leczenie farmakologiczne zespołu jelita drażliwego obejmuje stosowanie 2–3 leków i powinno być nastawione na zniesienie lub złagodzenie najbardziej dokuczliwych objawów. Do stosowanych leków zaliczają się m.in. leki rozkurczowe, przeciwbiegunkowe, antagoniści receptora 5-HT3, agoniści receptora 5-HT4, antybiotyki, probiotyki, leki przeciwdepresyjne, leki psychotropowe. Obecnie trwają badania kliniczne dotyczące zastosowania nowych substancji w leczeniu zespołu jelita drażliwego.

EN

Irritable bowel syndrome is a persistent and relapsing bowel function disorder characterized by defecation associated pain and stool consistency or defecation frequency. This syndrome poses a significant social problem because it is one of the most frequent alimentary tract illness. Etiopathology of the illness is still unclear and appears to be associated with many factors. Among them are bacterial flora, visceral supersensitivity, traumatic event, serotonin dysfunction. To establish diagnosis of irritable bowel syndrome it is necessary to use diagnostic criteria. Nowadays Rome III diagnostic criteria are obligatory. It is necessary to look out for organic illness symptoms or family incidence of colorectal cancer. Despite influence on life quality the illness does not influence life expectancy or does not have complications. Irritable bowel syndrome treatment should be individualized with social status and life quality impact analysis. Pharmacological treatment should be connected with education and psychotherapy in some cases. Irritable bowel syndrome treatment usually consists of 2–3 medicaments and should be aimed at most troublesome symptoms relief. Pharmacological treatment consists of relaxant drugs, 5-HT3 receptor antagonists, 5-HT4 agonists, antibiotics, probiotics, antidepressants or psychotropic drugs. Currently clinical trials are performed to test new substances in irritable syndrome treatment.

Keywords

EN

Rome III diagnostic criteria; aetiology; diagnostics; diagnostyka; etiopatogeneza; irritable bowel syndrome; kryteria rzymskie; leczenie; treatment; zespół jelita nadwrażliwego

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 3
• Pages: 250–255

Contributors

author

Andrzej Żelowski

• Klinika Gastroenterologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Jerzy Gil

author

Stanisław Wojtuń

• Klinika Gastroenterologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Jerzy Gil

author

Jerzy Gil

• Klinika Gastroenterologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Jerzy Gil

author

Przemysław Dyrla

• Klinika Gastroenterologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Jerzy Gil

References

• 1. Choroby czynnościowe przewodu pokarmowego. Wytyczne rzymskie III. Med. Prakt. 2007; 8.
• 2. Thoua N., Emmanuel A.: Treating functional lower gastrointestinal symptoms. Clin. Med. 2006; 6: 449–452.
• 3. Spiegel B.M., Farid M., Esrailian E. i wsp.: Is irritable bowel syndrome a diagnosis of exclusion? A survey of primary care providers, gastroenterologists, and IBS experts. Am. J. Gastroenterol. 2010; 105: 848–858.
• 4. Van der Veek P.P., Dusseldorp E., van Rood Y.R., Masclee A.A.: Testing a biobehavioral model of irritable bowel syndrome. Eur. J. Gastroenterol. Hepatol. 2010; 22: 412–419.
• 5. Videlock E.J., Adeyemo M., Licudine A. i wsp.: Childhood trauma is associated with hypothalamic-pituitary-adrenal axis responsiveness in irritable bowel syndrome. Gastroenterology 2009; 137: 1954–1962.
• 6. Lyra A., Rinttilä T., Nikkilä J. i wsp.: Diarrhoea-predominant irritable bowel syndrome distinguishable by 16S rRNA gene phylotype quantification. World J. Gastroenterol. 2009; 15: 5936–5945.
• 7. Bixquert Jiménez M.: Treatment of irritable bowel syndrome with probiotics. An etiopathogenic approach at last? Rev. Esp. Enferm. Dig. 2009; 101: 553–564.
• 8. Paradowski L. (red.): Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego. Cornetis, Wrocław 2007.
• 9. Moskwa A., Chojnacki J., Wiśniewska-Jarosińska M. i wsp.: Stężenie serotoniny w surowicy krwi i wydalanie kwasu 5-hydroksyindolooctowego z moczem u osób z zespołem jelita nadwrażliwego. Pol. Merkur. Lekarski 2007; 131: 366–368.
• 10. Mulak A., Taché Y.: Rola hormonów płciowych w zespole jelita nadwrażliwego. Gastroenterol. Pol. 2010; 17: 89–97.
• 11. Adres: www.romecriteria.org, 2006.
• 12. Jadallah K.A., Khader Y.S.: Celiac disease in patients with presumed irritable bowel syndrome: a case-finding study. World J. Gastroenterol. 2009; 15: 5321–5325.
• 13. Ringström G., Störsrud S., Posserud I. i wsp.: Structured patient education is superior to written information in the management of patients with irritable bowel syndrome: a randomized controlled study. Eur. J. Gastroenterol. Hepatol. 2010; 22: 420–428.
• 14. Bartnik W., Chojnacki J., Paradowski L. i wsp.: Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego. Gastroenterol. Klin. 2009; 1: 9–17.
• 15. Faresjö A., Johansson S., Faresjö T. i wsp.: Sex differences in dietary coping with gastrointestinal symptoms. Eur. J. Gastroenterol. Hepatol. 2010; 22: 327–333.
• 16. Bartnik W.: Nowe leki w zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego. Gastroenterol. Klin. 2010; 2: 50–55.
• 17. Spiller R.C., Meyers N.L., Hickling R.I.: Identification of patients with non-D, non-C irritable bowel syndrome and treatment with renzapride: an exploratory, multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Dig. Dis. Sci. 2008; 53: 3191–3200.
• 18. Camilleri M., Chang L.: Challenges to the therapeutic pipeline for irritable bowel syndrome: end points and regulatory hurdles. Gastroenterology 2008; 135: 1877–1891.
• 19. Heaton K.W., Ghosh S., Braddon F.E.: How bad are the symptoms and bowel dysfunction of patients with the irritable bowel syndrome? A prospective, controlled study with emphasis on stool form. Gut 1991; 32: 73–79.
• 20. Dalrymple J., Bullock I.: Diagnosis and management of irritable bowel syndrome in adults in primary care: summary of NICE guidance. BMJ 2008; 336: 556–558.
• 21. Wojtuń S., Błaszak A., Gil J.: Zespół nadwrażliwego jelita grubego – podstawowe wykładniki patogenetyczno-kliniczne i postępowanie. Lek. Wojsk. 2002; 78: 197–199.

• Document Type: article