Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


Preferences help
enabled [disable] Abstract
Number of results
2016 | 16 | 4 | 262–269

Article title

Psychospołeczne uwarunkowania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka przebywającego z matką w izolacji penitencjarnej

Content

Title variants

EN
Psychological and social determinants of early support for the development of a child staying with its mother in prison isolation

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Rozwój jednostki i jego uwarunkowania znajdują się w kręgu zainteresowań medycyny, psychologii, pedagogiki i socjologii. Pobyt dziecka z matką w izolacji penitencjarnej jest szczególną, trudną sytuacją społeczną. Z jednej strony umożliwia prawidłowy rozwój dziecka w wieku 0–3 lat, z drugiej niesie za sobą szereg zagrożeń. Celem artykułu jest ukazanie uwarunkowań rozwoju dziecka przebywającego z matką w izolacji więziennej w kontekście społecznym, a także w świetle wybranych teorii psychologicznych. W pracy przedstawiono specyfikę odbywania kary pozbawienia wolności przez kobiety będące matkami oraz aspekty prawne, formalne i resocjalizacyjne odnoszące się do matki, dziecka i diady matka–dziecko. Przyjmuje się, że przywięzienne domy matki i dziecka stanowią formę wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w trudnej sytuacji skierowania matki do zakładu karnego. Szczegółowo opisano standardy pobytu matek z dziećmi w takich placówkach (pomieszczenia mieszkalne, rekreacyjne i terapeutyczne, warunki socjalne) – jako formy zabezpieczenia podstawowych i specyficznych potrzeb kobiet i dzieci. Skupiono się na zobrazowaniu czynników środowiskowych wspomagających i chroniących prawidłowy rozwój dziecka oraz relację matki z dzieckiem, takich jak obecność personelu penitencjarnego (wychowawcy, psychologowie) i personelu medycznego (lekarze, pielęgniarki). Zaprezentowano zasoby (norma intelektualna, wysoka motywacja do realizowania się w roli matki) i obciążenia (deficyty w funkcjonowaniu w rolach społecznych, niska samoocena, brak poczucia kompetencji czy instrumentalne traktowanie dzieci) kobiet skazanych za przestępstwo oraz metody oddziaływań resocjalizacyjnych, edukacyjnych i terapeutycznych. Ważnymi aspektami omawianych oddziaływań są kształtowanie właściwej relacji matki z dzieckiem, budowanie kompetencji rodzicielskich i ciągła weryfikacja stanu relacji przez kadrę penitencjarną. Prezentacja prakseologicznego wymiaru problemu stanowi wstęp do dalszych poszukiwań badawczych.
EN
The development of an individual and its determinants are of interest to medicine, psychology, educational science and sociology. A child staying with its mother in prison isolation is a special, difficult social situation. On the one hand, it allows for a normal development of a child aged 0–3 years, but on the other hand, it is associated with a number of risks. The aim of the article is to present the determinants of the development of a child staying with its mother in prison isolation in the social context as well as in the light of selected psychological theories. The paper presents the peculiarities of prison stay of women who are mothers as well as its legal, formal and rehabilitative aspects with regard to the mother, the child and the mother–child dyad. It is assumed that mother and child homes within correctional facilities are a form of early support of the child’s development in the difficult situation of the mother being imprisoned. The article provides a detailed description of the standards of the mother and child’s stay at such facilities (residential, recreational and therapeutic rooms, living conditions) as a form of securing the basic and specific needs of women and children. The paper focuses on presenting the environmental factors that support and protect the normal development of the child and the mother-and-child relationship such as the presence of the correctional facility staff (counsellors, psychologists) and medical personnel (physicians, nurses). The article also presents resources (intellectual norm, high motivation to fulfil oneself in the role of a mother) and adverse factors (deficits in functioning in social roles, low self-esteem, lack of a sense of competence or exploitative treatment of children) for women convicted of a crime as well as methods of rehabilitation, education and therapy. Important aspects of the discussed interventions include shaping an appropriate relationship between the mother and the child, building parental skills and continuous verification of the state of the relationship by the correctional facility staff. The presentation of the praxeological dimension of the problem represents a starting point for further investigation of the subject.

Discipline

Year

Volume

16

Issue

4

Pages

262–269

Physical description

Contributors

  • Zakład Pedagogiki Specjalnej, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Cieszyn, Polska

References

  • Adamska E, Wawrzyk M, Owsianka D: Skazana matka w izolacji więziennej. In: Dybalska I (ed.): Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998–2008. Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa 2009: 243–256.
  • Białas M: Sukienka w kratkę, czyli o matkach w więzieniu. In: Bieńkowska I, Fajfer-Kruczek I (eds.): Resocjalizacja, probacja, praca penitencjarna. Vol. 1, Wydawnictwo Arka, Cieszyn 2014: 67–72.
  • Bowlby J: Attachment and Loss. Vol. I: Attachment. Hogarth Press and the Institute of Psycho-Analysis, London 1969.
  • Bowlby J: Attachment and Loss. Vol. II: Separation Anxiety and Anger. Hogarth Press and the Institute of Psycho-Analysis, London 1973.
  • Bowlby J: Attachment and Loss. Vol. III: Loss Sadness and Depression. Hogarth Press and the Institute of Psycho-Analysis, London 1980.
  • Brzezińska A: Dzieci z układu ryzyka. In: Brzezińska A, Jabłoński S, Marchow M (eds.): Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2003: 11–37.
  • Brzezińska A: Społeczna psychologia rozwoju. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2000. Cegielska K: Uwięzione macierzyństwo. Forum Penitencjarne 2008; (7): 15–16.
  • Chańko A: Świat poza murami – funkcjonowanie kobiet w przestrzeni społecznej po opuszczeniu zakładu karnego. W: Sawicki K, Ćwikowski R, Chańko A (eds.): Dylematy i wyzwania współczesnej resocjalizacji. Centrum Sprawiedliwości Naprawczej dla Nieletnich w Białymstoku, Białystok 2016: 66–82.
  • Cudak S: Znaczenie więzi emocjonalnych w rodzinie dla prawidłowego funkcjonowania dzieci. Pedagogika Rodziny 2012; 2 (4): 31–39.
  • Czub M: Rozwój dziecka. Wczesne dzieciństwo. Seria I. Rozwój w okresie dzieciństwa i dorastania. Tom 1. Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.
  • Dybalska I: Wybrane problemy wykonywania kary pozbawienia wolności wobec kobiet w obowiązującym systemie penitencjarnym w Polsce. In: Dybalska I (ed.): Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998–2008. Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa 2009: 21–59.
  • Hejmanowski S: Wczesne dzieciństwo – drugi i trzeci rok życia: szanse rozwoju. Remedium 2003; 5 (123): 4–5.
  • Jaworska A: Leksykon resocjalizacji. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
  • Jopkiewicz A, Suliga E: Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania. Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom – Kielce 2005.
  • Kaplan HI, Sadock BJ: Psychiatria kliniczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004.
  • Krzysiak-Rydel B, Szuster M, Turowski K: Wspieranie rozwoju osobniczego człowieka. Zdrowie i Dobrostan 2014; (1): 71–78.
  • Kwaśniewska G: Idea wczesnej interwencji – skuteczność działań i kierunki rozwoju w opiece nad dzieckiem i jego rodziną. In: Kwaśniewska G (ed.): Interdyscyplinarność procesu wczesnej interwencji wobec dziecka i jego rodziny. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007: 88–93.
  • Maciejewska W: Psychologiczne uwarunkowania procesu resocjalizacyjnego w Domu Matki i Dziecka przy Zakładzie Karnym w Krzywańcu. In: Dybalska I (ed.): Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998–2008. Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa 2009: 257–262.
  • Marchwicki P: Teoria przywiązania J. Bowlby’ego. Seminare 2006; 23: 365–383.
  • Marzec-Holka K: Dzieciobójstwo. Przestępstwo uprzywilejowane czy zbrodnia. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2004.
  • Matysiak-Błaszczyk A, Włodarczyk E: Macierzyństwo za kratami. Pedagogika Społeczna 2004; (2–4): 51–65.
  • Nowak U: Dom Matki i Dziecka w Krzywańcu. In: Dybalska I (ed.): Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998–2008. Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa 2009: 236–242.
  • Pisarski T (ed.): Położnictwo i ginekologia. Podręcznik dla studentów. 4th ed., Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
  • Poklek R: Instytucjonalne i psychospołeczne aspekty więzienia. Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej, Kalisz 2010.
  • Pokrzywnicka O: Wpływ środowiska rodzinnego na rozwój psychiczny i społeczny dziecka. Kwartalnik Naukowy Towarzystwa Uniwersyteckiego Fides et Ratio 2011; 2 (6): 40–53.
  • Ramey CT, Bryant DM, Wasik BH et al.: Infant Health and Development Program for low birth weight, premature infants: program elements, family participation, and child intelligence. Pediatrics 1992; 89: 454–465.
  • Ramey CT, Ramey SL, Lanzi RG et al.: Early educational interventions for high-risk children: how center-based treatment can augment and improve parenting effectiveness. In: Borkowski JG, Ramey SL, Bristol-Power M (eds.): Parenting and the Child’s World: Influences on Academic, Intellectual, and Social-Emotional Development. Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, NJ 2002: 125–140.
  • Sitnik K: Wykonywanie kary pozbawienia wolności wobec kobiet. In: Kwieciński A (ed.): Postępowanie z wybranymi grupami skazanych w polskim systemie penitencjarnym. Aspekty prawne. Wolters Kluwer SA, Warszawa 2013.
  • Sikora J: Problemy resocjalizacji w świetle badań psychologicznych. PWN, Warszawa 1978.
  • Spitz RA: Anaclitic depression; an inquiry into the genesis of psychiatric conditions in early childhood. Psychoanal Study Child 1946; 2: 313–342.
  • Tomaszewski T: Człowiek w sytuacji. In: Tomaszewski T (ed.): Psychologia. PWN, Warszawa 1982: 17–36.
  • Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553). Winnicott DW: Dzieci i ich matki. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 1994. Ziemska M: Rodzina a osobowość. Wiedza Powszechna, Warszawa 1975.

Document Type

article

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.psjd-f10d0f31-e28c-496a-a58a-324a039a95c7
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.