Utwory zastoiskowe doliny Iny między Witkowem a Tychowem koło Stargardu Szczecińskiego

• Authors: Cyprian Seul , Roman Bednarek
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dolina Iny w między Suchaniem a Stargardem Szczecińskim została utworzona w czasie wytapiania się lądolodu z fazy pomorskiej zlodowacenia bałtyckiego. Powstała w miejscu rynny glacjalnej, która utworzyła się w miejscu kopalnych dolin rzecznych.Podczas uzupełniających badań geologicznych związanych z projektem nitki gazociągu Świnoujście – Lwówek Wielkopolski wykonano 20 otworów badawczych w odległościach od 50 do 100m w przekroju poprzecznym przez całą dolinę Iny. Głębokość otworów sięgała od 6 m w strefie krawędziowej do głębokości ponad 30 m w części środkowej doliny. Pozwoliło to na wykonanie dokładnego przekroju poprzecznego przez dolinę.W związku z tym, że w środkowej części doliny natrafiono na znaczną miąższość osadów organicznych i zastoiskowych glin pylastych wykonano sondowanie CPTU oraz pobrano próbki osadów organicznych oraz pylastych zalegających poniżej. Dla pobranych osadów wykonano standardowe badania geotechniczne a dodatkowo dla wybranych 2 próbek określono wiek TL.Wyniki badań potwierdzają istnienie zbiornika sedymentacyjnego wypełniającego dolinę w późnym plejstocenie (gliny pylaste), w którym spokojną sedymentację przerywały zmienne warunki sedymentacyjne. W holocenie osadzały się gytie, namuły a w stropie torfy). Zbiornik stanowiący dolinę Iny wypełniany osadami mineralnymi istniał w czasie funkcjonowania „Zastoiska Pyrzyckiego”.

EN

Ina valley between Suchań and Stargard Szczeciński was created during a land-ice melting of Pomorska Phase (Baltic Glaciation). The valley was formed in a glacial channel in place of buried (older) river valleys.During supplementary geological research for designed Świnoujście – Lwówek Wielkopolski gas pipeline a series of 20 test drills was carried out with a spacing of 50–100 m between them over the whole cross-section of Ina valley. The drills depth reached some 6 m at valley edge zone up to over 30 m at the central part of the valley. That allowed making detailed cross-section over the valley.Because at the central part of the valley a significant thickness of both organic and lacustrine deposits of silty loams was found, CPTU tests were performed. In addition, samples of underlying organic deposits as well as silty ones were taken. For the samples of those deposits standard geotechnical tests were carried out, and, additionally for specified 2 samples from depth 16 m and 19 m the TL dating was done.The results of the research confirm the presence of sediment reservoir filling the valley at late Pleistocene (silty loams) where standstill sedimentation process had been broken by turbulent sedimentation conditions. Gyttja, mud and peats (at roof) settled in holocene. Reservoir present in Ina valley was filled with mineral deposits and was also present at the time of so-called “Zastoisko Pyrzyckie” formation.

Keywords

PL

EN

Ina Valley; glacilacustrine deposits; CPTU tests; grain-size; TL dating

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
• Year: 2015
• Volume: 70
• Issue: 1

Dates

published

2015

online

30 - 06 - 2016

Contributors

author

Cyprian Seul

author

Roman Bednarek

References

• Börner A., 2004. Stratigraphical division of Quaternary in Mecklemburg-Vorpommern, [w:] XI Konferencja Stratygrafia Plejstocenu Polski (red. A. Ber i in.). Supraśl, 30.08 – 3.09. 2004.Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 26–28.
• Dyjor S., 1991. Wpływ ewolucji paleogeograficznej na rozwój zlodowaceń w Polsce Zachodniej, [w:] Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, A. Kostrzewski (red.). Wyd. Nauk. UAM Poznań, seria Geografia 50, 419–433.
• Federowicz S., 2006. Metodyczne aspektu luminescencyjnego określania wieku osadów neoplejstoceńskich Europy Środkowej. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, ss. 156.
• Karczewski A., 1968. Wpływ recesji lobu Odry na powstanie i rozwój sieci dolinnej Pojezierza Myśliborskiego i Niziny Szczecińskiej. Pr. Kom. Geogr.-Geol. PTPN, 8(3), 3–105.
• Karczewski A., 1998. Geomorfologia. Nizina Szczecińska i pojezierze Myśliborskie. Wyd. UAM Poznań.
• Kowalska A., 1960. Paleomorfologia powierzchni podplejstoceńskiej niżowej części dorzecza Odry. Prace Geograficzne PAN, 21, 75.
• Lunne T., Robertson P.K., Powell J.J.M., 1997. Cone Penetration Testing in Geotechnical Practice. E&FN Spon, London, pp. 352.
• Młynarek Z., Tschuschke W., Wierzbicki J.,1997. Klasyfikacja gruntów podłoża budowlanego metodą statycznego sondowania. Geotechnika w Budownictwie i Transporcie. XI Krajowa Konferencja Mechaniki Gruntów i Fundamentowania, Gdańsk, t. 2, s. 119–126.
• Młynarek Z., Wierzbicki J., 2007. Nowe możliwości i problemy interpretacyjne polowych badań gruntów. Geologos 11, 97–118.
• Mojski J.E., 2005. Ziemie polskie w czwartorzędzie. Zarys morfogenetyczny. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa, ss. 404.
• Nita J., Chybiorz R., 2006. Mapa geologiczna Polski na tle rastrowego modelu rzeźby terenu. Uniwersytet Śląski.
• Paluszkiewicz R., Paluszkiewicz R., Wierzbicki J., 2010. Zastosowanie metody statycznego sondowania w analizie genezy osadów, na przykładzie sandru Gwdy, Landform Analysis, vol. 13, 83–89.
• Piotrowski A., Sochan A., Schiewe M., 2008. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50000, ark. Stargard Szczeciński (230). Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.
• Piotrowski A., Pisarska-Jamroży M., Schlaak N., Brose F, Juschus O., Przybylski B., Relisko-Rybak J., Sydor P., Krzymińska J., 2012. Wysoczyzna Pojezierza Myśliborskiego i Dolina Dolnej Odry w okolicy Cedyni, [w:] XIX Konferencja Stratygrafia Plejstocenu Polski. „Korelacja osadów plejstocenu na pograniczu polsko-niemieckim w Dolinie Dolnej Odry” (red. A. Piotrowski i in.). Cedynia, 3–7 września 2012. PIG. PIB. Warszawa, s.14–34.
• Racinowski R., Szczypek T., Wach J., 2001. Prezentacja i interpretacja wyników badań uziarnienia osadów czwartorzędowych. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego. Katowice, ss.146.
• Ruszała M., 1995. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski wraz z objaśnieniami, 1:50000, ark. Stare Czarnowo (267). Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.
• Sochan A., Piotrowski A., 2004. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50000 z objaśnieniami, ark. Dolice (268). Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.
• Sylwestrzak J., 1978. Rozwój sieci dolinnej na Pomorzu pod koniec plejstocenu. GTN Wydział V Nauk o Ziemi. Gdańsk, ss.161.
• Wierzbicki J., Paluszkiewicz R., Paluszkiewicz R., 2008. Wytrzymałość mechaniczna osadu a jego geneza, na przykładzie wybranych utworów strefy marginalnej fazy pomorskiej zlodowacenia Wisły. Landform Analysis vol. 9, 390–393.
• Wiśniowski Z., Piotrowski A., 2004. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski z objaśnieniami, skala 1:50000 ark. Choszczno (269). PIG Warszawa, ss. 46.

Identifiers

DOI

10.17951/b.2015.70.1.59