Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego – aktualizacja. Badanie trzustki

• Authors: Grzegorz Ćwik

Title variants

EN

Standards of the Polish Ultrasound Society – update. Pancreas examination

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Ultrasound examination of the pancreas constitutes an integral part of the abdominal
ultrasound. It is mostly indicated to diagnose pain in the epigastrium, discomfort and
jaundice as well as to monitor the patients with acute pancreatitis. The assessment of this
organ in an ultrasound examination may be problematic due to its anatomical location
and the fact that it might be covered by gastric and duodenal contents as well as due to
a number of possible pathological changes, including inflammation and benign or malignant
neoplasms, which require differentiation. The basis for establishing a correct diagnosis
is the knowledge of the examination technique, correct pancreas structure and images
of individual pathologies. This paper presents the standards of ultrasound examination
published in 2011 and updated with the current knowledge. The following are discussed:
preparation of the patient for the examination, abnormal lesions in the pancreas, acute
pancreatitis, chronic pancreatitis, cystic lesions (benign and malignant cysts) and solid
focal lesions. Ultrasound is also used to guide the drainage of fluid cisterns, abscesses and
cysts. The prime role in the diagnosis and treatment of selected diseases of the upper gastrointestinal
tract and parenchymal organs of the abdomen belongs to endosonography
of the upper gastrointestinal tract, with the possibility to conduct a fine needle aspiration
biopsy, and intraoperative or laparoscopic ultrasound.

PL

Badanie ultrasonograficzne trzustki jest integralnym elementem badania ultrasonograficznego
jamy brzusznej. Najczęstsze wskazanie do jego wykonania stanowi diagnostyka
dolegliwości bólowych nadbrzusza, dyskomfortu, żółtaczki oraz monitorowanie pacjentów
z ostrym zapaleniem trzustki. Ocena trzustki w badaniu ultrasonograficznym bywa
problematyczna, między innymi ze względu na jej położenie anatomiczne i przesłonięcie
przez treść żołądka i dwunastnicy, a także z powodu szeregu możliwych zmian chorobowych,
w tym zapalnych, nowotworowych łagodnych i złośliwych, wymagających
różnicowania. Podstawą trafnej diagnozy jest znajomość techniki badania, budowy prawidłowej
trzustki, obrazów poszczególnych patologii. W pracy przedstawiono standardy
badania ultrasonograficznego trzustki opublikowane w 2011 roku, zaktualizowane zgodnie
z obecną wiedzą. Omówiono kolejno: przygotowanie chorego do badania, technikę
badania, nieprawidłowe zmiany w trzustce, ostre zapalenie trzustki, przewlekłe zapalenie
trzustki, zmiany torbielowate (torbiele łagodne, nowotworowe) oraz lite zmiany
ogniskowe trzustki. Pod kontrolą obrazu ultrasonograficznego wykonywany jest drenaż
zbiorników płynowych, ropni i torbieli. Doniosłą rolę w diagnostyce i leczeniu wybranych
chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz narządów miąższowych nadbrzusza
odgrywają endosonografia górnego odcinka przewodu pokarmowego, z możliwością
wykonania cienkoigłowej biopsji aspiracyjnej, oraz ultrasonografia śródoperacyjna oraz
laparoskopowa.

Keywords

EN

badanie ultrasonograficzne; choroby trzustki; indications for specific types of ultrasound examination; pancreatic carcinoma; pathologies of the pancreas; rak trzustki; standards of ultrasound examination; standardy badania ultrasonograficznego trzustki; ultrasound examination; wskazania do poszczególnych rodzajów badania ultrasonograficznego

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Journal of Ultrasonography
• Year: 2013
• Volume: 13
• Issue: 53
• Pages: 167–177

Contributors

author

Grzegorz Ćwik

• II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Nowotworów Układu Pokarmowego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

References

• 1. Horwhat JD, Gress FG: Defining the diagnostic algorithm in pancreatic cancer. JOP 2004; 5: 289–303.
• 2. Benson MD, Gandhi MR: Ultrasound of the hepatobiliary‑pancreatic system. World J Surg 2000; 24: 166–170.
• 3. Ćwik G: Badanie usg trzustki. W: Jakubowski W (red.): Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego. Wyd. 4, Praktyczna Ultrasonografia, Roztoczańska Szkoła Ultrasonografii, Warszawa – Zamość 2011: 167–171.
• 4. Gierbliński I (red.): Diagnostyka ultrasonograficzna w chorobach trzustki. Praktyczna Ultrasonografia, Roztoczańska Szkoła Ultrasonografii, Warszawa – Zamość 2003.
• 5. Morris‑Stiff G, Webster P, Frost B, Lewis WG, Puntis MC, Roberts SA: Endoscopic ultrasound reliably identifies chronic pancreatitis when other imaging modalities have been non‑diagnostic. JOP 2009; 10: 280–283.
• 6. Kulig J, Kołodziejczyk P, Sierżęga M: Ultrasonografia laparoskopowa i śródoperacyjna. Ultrasonografia 2008; 8 (35): 9–12.
• 7. Merkle EM, Görich J: Imaging of acute pancreatitis. Eur Radiol 2002; 12: 1979–1992.
• 8. D’Onofrio M, Vullierme MP, Válek V, Principe F, Canestrini S, Gallotti A et al.: Chapter 4, Pancreas. EFSUMB – European Course Book, 2010: 1–22.
• 9. Tonsi AF, Bacchion M, Crippa S, Malleo G, Bassi C: Acute pancreatitis at the beginning of the 21st century: the state of the art. World J Gastroenterol 2009; 15: 2945–2959.
• 10. Loveday BPT, Mittal A, Phillips A, Windsor JA: Minimally invasive management of pancreatic abscess, pseudocyst, and necrosis: a systematic review of current guidelines. World J Surg 2008; 32: 2383–2394.
• 11. Ibukuro K: Vascular anatomy of the pancreas and clinical applications. Int J Gastrointest Cancer 2001; 30: 87–104.
• 12. Al‑Haddad M, Wallace MB: Diagnostic approach to patients with acute idiopathic and recurrent pancreatitis, what should be done? World J Gastroenterol 2008; 14: 1007–1010.
• 13. Baillie J: Endoscopic therapy in acute recurrent pancreatitis. World J Gastroenterol 2008; 14: 1034–1037.
• 14. Lipiński M, Degowska M, Rydzewska G: Zmiany torbielowate w trzustce. Przegląd Gastroenterologiczny 2007; 2: 315–319.
• 15. Kitano M, Kudo M, Maekawa K, Suetomi Y, Sakamoto H, Fukuta N et al.: Dynamic imaging of pancreatic diseases by contrast enhanced coded phase inversion harmonic ultrasonography. Gut 2004; 53: 854–859.
• 16. Brounts LR, Lehmann RK, Causey MW, Sebesta JA, Brown TA: Natural course and outcome of cystic lesions in the pancreas. Am J Surg 2009; 197: 619–623.
• 17. Fritscher‑Ravens A, Knoefel WT, Krause C, Swain CP, Brandt L, Patel K: Three‑dimensional linear endoscopic ultrasound‑feasibility of a novel technique applied for the detection of vessel involvement of pancreatic masses. Am J Gastroenterol 2005; 100: 1296–1302.
• 18. Ferrone CR, Correa‑Gallego C, Warshaw AL, Brugge WR, Forcione DG, Thayer SP et al.: Current trends in pancreatic cystic neoplasms. Arch Surg 2009; 144: 448–454.
• 19. Ćwik G, Kryza R: Postępy w diagnostyce ultrasonograficznej jamy brzusznej. Ultrasonografia 2009; 9 (39): 13–25.
• 20. Uehara H, Nakaizumi A, Ishikawa O, Iishi H, Tatsumi K, Takakura R et al.: Development of ductal carcinoma of the pancreas during followup of branch duct intraductal papillary mucinous neoplasm of the pancreas. Gut 2008; 57: 1561–1565.
• 21. Shin LK, Brant‑Zawadzki G, Kamaya A, Jeffrey RB: Intraoperative ultrasound of the pancreas. Ultrasound Q 2009; 25: 39–48.
• 22. Scialpi M, Midiri M, Bartolotta TV, Cazzolla MP, Rotondo A, Resta MC el al.: Pancreatic carcinoma versus chronic focal pancreatitis: contrastenhanced power Doppler ultrasonography findings. Abdom Imaging 2005; 30: 222–227.
• 23. Miura F, Takada T, Amano H, Yoshida M, Furui S, Takeshita K: Diagnosis of pancreatic cancer. HPB (Oxford) 2006; 8: 337–342.
• 24. Ćwik G, Ciechański A, Mądro P, Wallner G: USG 3D Doppler i BACC w kwalifikacji leczenia zmian guzowatych trzustki. Nowotwory 2009; 59 (supl. 2): 38.
• 25. Giovannini M, Botelberge T, Bories E, Pesenti C, Caillol F, Esterni B et al.: Endoscopic ultrasound elastography for evaluation of lymph nodes and pancreatic masses: a multicenter study. World J Gastroenterol 2009; 15: 1587–1593.
• 26. Sofuni A, Iijima H, Moriyasu F, Nakayama D, Shimizu M, Nakamura K et al.: Differential diagnosis of pancreatic tumors using ultrasound contrast imaging. J Gastroenterol 2005; 40: 518–525.
• 27. Dyrla P, Wojtuń S, Gil J, Jałocha Ł, Kosik K, Błaszak A et al.: Znaczenie elastografii ultrasonograficznej w rozpoznawaniu patologii przewodu pokarmowego. Pol Merkur Lekarski 2009; 26: 536–538.
• 28. Masaki T, Ohkawa S, Amano A, Ueno M, Miyakawa K, Tarao K: Noninvasive assessment of tumor vascularity by contrast‑enhanced ultrasonography and the prognosis of patients with nonresectable pancreatic carcinoma. Cancer 2005; 103: 1026–1035.
• 29. Kaneko T, Kimata H, Sugimoto H, Inoue S, Ito S, Ishiguchi T et al.: Power Doppler ultrasonography for the assessment of vascular invasion by pancreatic cancer. Pancreatology 2002; 2: 61–68.
• 30. Mortensen MB, Fristrup C, Ainsworth A, Pless T, Larsen M, Nielsen H et al.: Laparoscopic ultrasound‑guided biopsy in upper gastrointestinal tract cancer patients. Surg Endosc 2009; 23: 2738–2742.
• 31. Gierbliński I, Wocial T, Jarosz D, Polkowski M, Gerke W: Ultrasonografia wzmocniona kontrastem w różnicowaniu guzów trzustki. Ultrasonografia 2008; 8 (33): 16–20.
• 32. Isla A, Arbuckle JD, Kekis PB, Lim A, Jackson JE, Todd JF et al.: Laparoscopic management of insulinomas. Br J Surg 2009; 96: 185–190.

• Document Type: article