Występowanie depresji u kobiet chorych na łuszczycę w okresie okołomenopauzalnym a potrzeba wsparcia – przegląd literatury

• Authors: Marta Makara‑Studzińska , Magdalena Lewicka , Magdalena Sulima , Daniel Pietrzak , Andrzej Borzęcki

Title variants

EN

The occurrence of depression in women with psoriasis in the perimenopausal period and the need for support – a review

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zaburzenia hormonalne okresu okołomenopauzalnego niekorzystnie wpływają na stan psychiczny kobiety oraz przebieg łuszczycy. Biologiczną przyczyną występowania większości objawów psychicznych w perimenopauzie jest niedobór estrogenów. Obniżenie ich poziomu w tym okresie powoduje nastroje depresyjne, objawy lękowe, problemy ze snem, zły nastrój, kłopoty z pamięcią i ogólne poirytowanie. Najczęstszym zaburzeniem psychicznych występującym u kobiet w okresie okołomenopauzalnym jest depresja. Dotyczy ona blisko 50% pacjentek. Zmniejszenie poziomu estrogenów wpływa również na stan skóry, powodując wystąpienie niekorzystnych zmian, zarówno w zdrowej, jak i zmienionej chorobowo skórze, w tym pogorszenie przebiegu łuszczycy. Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, niezagrażającą bezpośrednio życiu dotkniętych nią osób, jednak w znacznym stopniu obniżającą komfort życia pacjentów, co może przyczynić się do powstania u chorych osób zaburzeń psychicznych, w tym depresji. Depresja w stosunku do łuszczycy może mieć charakter dwukierunkowy – pierwotny lub wtórny, ponadto obydwa schorzenia mogą wzajemnie modulować swój przebieg – poprzedzać wystąpienie pierwszych objawów, indukować kolejne nawroty i zaostrzenia. Istnieje potrzeba dokonywania oceny nasilenia depresji wśród kobiet chorych na łuszczycę w okresie okołomenopauzalnym, w celu wyodrębnienia spośród nich grupy pacjentek wymagających wczesnego podjęcia działań psychoterapeutycznych. Okazanie wsparcia kobietom chorym na łuszczycę w okresie okołomenopauzalnym może przyczynić się do obniżenia odczuwanej depresji i poprawienia komfortu życia.

EN

Hormonal disorders in perimenopausal period can affect the mental state of women and psoriasis. The biological cause of psychiatric symptoms in perimenopause is oestrogen deficiency. The decrease in oestrogen level in this period causes depressed mood, anxiety, sleep problems, bad mood, memory problems and general irritability. The most common psychiatric disorder occurring in women in perimenopausal period is depression. It refers to nearly 50% of patients. The reduction in oestrogen levels also affects the skin, causing the occurrence of adverse changes in both the healthy and the affected skin, including worsening of psoriasis. Psoriasis is a chronic, inflammatory disease of the skin, not directly threatening the life of those affected, but the disease significantly impacts the patients’ quality of life, which may contribute to the development of psychiatric disorders, including depression. Depression, as compared to psoriasis, may have a dual approach – primary or secondary, in addition both diseases may mutually modulate its course, precede the onset of symptoms, induce further relapses and exacerbations. There is a need to assess the severity of depression among women with psoriasis in perimenopausal period in order to undertake an earlypsychotherapeutic action. Offering support to women suffering from psoriasis in the period around menopause may help to reduce depression and improve the perceived quality of life.

Keywords

EN

depresja; depression; kobieta; okres okołomenopauzalny; perimenopausal period; psoriasis; social support; woman; wsparcie społeczne; łuszczyca

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2012
• Volume: 12
• Issue: 2
• Pages: 120-124

Contributors

author

Marta Makara‑Studzińska

• Samodzielna Pracownia Zdrowia Psychicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Magdalena Lewicka

• Zakład Położnictwa, Ginekologii i Pielęgniarstwa Położniczo‑Ginekologicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Magdalena Sulima

• Zakład Położnictwa, Ginekologii i Pielęgniarstwa Położniczo‑Ginekologicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Daniel Pietrzak

• II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Andrzej Borzęcki

• Katedra i Zakład Higieny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

References

• 1. Makowska G., Sadynica S.A., Kochanowski 1. J.: Wybrane aspekty endokrynne a proces starzenia się mózgu. Terapia 2008; 16: 30‑33.
• 2. Bielawska‑Batorowicz E.: Temperament, osobowość i styl radzenia sobie ze stresem a częstość i intensywność objawów menopauzalnych. Przegląd Menopauzalny 2007; 11 (2): 70‑76.
• 3. Drosdzol A., Skrzypulec V., Rozmus‑Warcholińska W., Nowosielski K.: Wybrane aspekty życia psychicznego i seksualnego kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Ginekol. Pol. 2003; 74 supl. 1: 36.
• 4. Krogulski S., Lipińska‑Szałek A.: Depresje menopauzalne – nietypowy obraz kliniczny, leczenie. Przegląd Menopauzalny 2004; 8 (3): 31‑38.
• 5. Pertyński T., Stachowiak G.: Menopauza – fakty i kontrowersje. Endokrynol. Pol. 2006; 57: 525‑534.
• 6. Steiner M., Dunn E., Born L.: Hormones and mood: from menarche to menopause and beyond. J. Affect. Disord. 2003; 74: 67‑83.
• 7. Ogłodek E., Araszkiewicz A., Placek W.: Stygmatyzacja osób chorych na łuszczycę. Zdrow. Publiczne 2009; 119: 335‑337.
• 8. Pastuszka M., Tyc‑Zdrojewska E., Uczniak S. i wsp.: Współczesne poglądy na etiopatogenezę łuszczycy. Postępy Dermatologii i Alergologii 2011; 3: 117‑131.
• 9. Reich A., Szepietowski J.: Aspekty genetyczne i immunologiczne w patogenezie łuszczycy. Wiad. Lek. 2007; 60: 270‑276.
• 10. Reich A., Wójcik‑Maciejewicz A., Slominski A.T.: Stress and the skin. G. Ital. Dermatol. Venereol. 2010; 145: 213‑219.
• 11. Drews K., Seremak‑Mrozikiewicz A., Pieńkowski W.: Menopauza. W: Słomko Z. (red.): Ginekologia. Tom 1, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008: 431‑451.
• 12. Opala T.: Okres okołomenopauzalny i pomenopauzalny. W: Opala T. (red.): Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006: 126‑132.
• 13. Rabiej M., Dmoch‑Gajzlerska E., Andrzejewska A.: Okres okołomenopauzalny – zagrożenia zdrowotne. Położna. Nauka i Praktyka 2011; 1 (13): 36‑41.
• 14. Stanosz S., von Mach‑Szczypiński J., Stanosz M., Grobelny W.: Wybrane aspekty okresu przekwitania. Ginekol. Prakt. 2005; 13 (3): 22‑26.
• 15. Słopień R., Warenik‑Szymankiewicz A.: Przekwitanie. W: Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo i ginekologia. Tom 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010: 716‑725.
• 16. Bielawska‑Batorowicz E.: Koncepcje menopauzy. Część III – ujęcie psychopatologiczne. Przegląd Menopauzalny 2005; 9 (5): 24‑31.
• 17. Gyllstrom M.E., Schreiner P.J., Harlow B.L.: Perimenopause and depression: strength of association, causal mechanisms and treatment recommendations. Best Pract. Res. Clin. Obstet. Gynaecol. 2007; 21: 275‑292.
• 18. Walaszek P., Mazur P., Płachta Z. i wsp.: Stan hormonalny czy uwarunkowania psychospołeczne są przyczyną zaburzeń depresyjnych u kobiet w okresie klimakterium? Ginekol. Pol. 2005; 76: 788‑798.
• 19. Zalewska‑Juzwa A., Częstochowska E.: Depresja w okresie okołomenopauzalnym. Pol. Merkur. Lek. 2003; 14: 261‑264.
• 20. Bielawska‑Batorowicz E.: Stres, objawy i przekonania dotyczące menopauzy a obniżony nastrój u kobiet w wieku 45‑55 lat. Próba weryfikacji zmodyfikowanego psychospołecznego modelu depresji w okresie okołomenopauzalnym. Przegląd Menopauzalny 2006; 10 (2): 68‑74.
• 21. Bielawska‑Batorowicz E., Mikołajczyk M.: Ocena zysków i strat związanych z menopauzą a intensywność objawów menopauzalnych. Analiza w oparciu o teorię zachowania zasobów Stevana E. Hobfolla. Przegląd Menopauzalny 2009; 13 (1): 53‑60.
• 22. Pietrzak A., Janowski K., Lechowska‑Mazur I., Krasowska D.: Łuszczyca jako przewlekła choroba skóry w kontekście psychologicznym. Nowa Med. 2006; 1: 14‑19.
• 23. Devrimci‑Ozguven H., Kundakci T.N., Kumbasar H., Boyvat A.: The depression, anxiety, life satisfaction and affective expression levels in psoriasis patients. J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol. 2000; 14: 267‑271.
• 24. Łoza K., Borzęcki A., Cielica W., Łoza B.: Zaburzenia psychosomatyczne w przebiegu łuszczycy. Nowa Med. 2003; 120: 34‑37.
• 25. Hawro T., Miniszewska J., Chodkiewicz J. i wsp.: Lęk i depresja a wsparcie społeczne u chorych na łuszczycę. Przegl. Lek. 2007; 64: 568‑571.
• 26. Gupta M.A., Gupta A.K.: Depression and suicidal ideation in dermatology patients with acne, alopecia areata, atopic dermatitis and psoriasis. Br. J. Dermatol. 1998; 139: 846‑850.
• 27. Rapp S.R., Exum M.L., Reboussin D.M. i wsp.: The physical, psychological and social impact of psoriasis. J. Health Psychol. 1997; 2: 525‑537.
• 28. Knoll N., Schwarzer R.: „Prawdziwych przyjaciół” – wsparcie społeczne, stres, choroba i śmierć. W: Sęk H., Cieślak R. (red.): Wsparcie społeczne, stres, zdrowie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004: 29‑49.
• 29. Sęk H.: O wieloznacznych funkcjach wsparcia społecznego. W: Cierpiałkowska L., Sęk H. (red.): Psychologia kliniczna i psychologia zdrowia. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001: 13‑32.
• 30. Mishra G., Kuh D.: Perceived change in quality of life during the menopause. Soc. Sci. Med. 2006; 62: 93‑102.
• 31. Parry B.L.: Perimenopausal depression. Am. J. Psychiatry 2008; 165: 23‑27.
• 32. Karabel H., Dudek D., Jaworek A., Wojas‑Pelc A.: Psychodermatologia: psychologiczne i psychiatryczne aspekty w dermatologii. Przegl. Lek. 2008; 65: 244‑248.
• 33. Bogaczewicz J., Kuryłek A., Sysa‑Jędrzejowska A. i wsp.: Aspekt psychologiczny w leczeniu chorób skóry. Dermatol. Klin. 2007; 9: 263‑267.
• 34. Picardi A., Mazzotti E., Gaetano P. i wsp.: Stress, social support, emotional regulation, and exacerbation of diffuse plaque psoriasis. Psychosomatics 2005; 46: 556‑564.
• 35. Dyga‑Konarska M.: Informacyjne i emocjonalne wsparcie pacjenta przez personel medyczny. Standardy Medyczne 2004; 1: 599‑604.
• 36. Piotrowska M.: Konieczne jest wsparcie społeczne. Nowa Szkoła 2006; 62: 18‑25.

• Document Type: article