Style radzenia sobie w sytuacjach stresowych prezentowane przez młodzież dokonującą samouszkodzeń

• Authors: Karolina Jabłkowska , Anna Szczepaniak , Agnieszka Gmitrowicz

Title variants

EN

Coping styles adopted in stressful situations by self-harming adolescents

• Languages of publication: EN RU

Abstracts

EN

The state of stress and styles of coping with stress constitute an important component of life of every human being, particularly during adolescence. Effective coping mechanisms enable reduction of severity of stress experienced, while inability to manage stressful situations results in alterations in emotional and physiological domains, disturbances of mental well-being, somatic health and social functioning. Since a few years, we are witnessing a significant aggravation of the phenomenon of auto-aggression among children and adolescents, particularly in populations already undergoing psychiatric treatment. Such behaviours fulfil several functions: they may represent a way to express emotions, a means of adaptation or a style of coping with difficulties encountered in everyday life and emotional tension associated therewith. The aim of this study was to analyse predominating styles of coping with stressful situations, adopted by adolescent patients performing self-harm. The study population encompassed 35 patients, aged 16.60±0.18 years, there of 27 girls and 8 boys, hospitalised at the Department of Adolescent Psychiatry of the Medical University in Łódź, who had a history of deliberate self-harm (DSH). Control group included 32 healthy volunteers aged 16.91±0.16 years, thereof 23 girls and 9 boys. In view of the size of study population, it was subdivided into subgroups depending on whether episodes of DSH were sporadic or repetitive. Data were collected using the Coping Inventory for Stressful Situations (CISS). This questionnaire was designed specifically to explore styles of coping with stress. Self-harming adolescents, both girls and boys, significantly more often adopted emotion-oriented style. Patients with repetitive DSH (over 4 episodes) significantly more often adopted emotion-oriented style and/or avoidance-oriented style, particularly in the form of seeking social contacts – social diversion, as compared with those committing episodic DSH.

PL

Stres i radzenie sobie ze stresem to stany, które odgrywają ważną rolę w życiu każdego człowieka, zwłaszcza w okresie dojrzewania. Skuteczne radzenie sobie z sytuacjami trudnymi powoduje zmniejszenie stanu odczuwanego stresu, natomiast niemożność radzenia sobie w takich sytuacjach wiąże się ze zmianami w sferze emocjonalnej lub fizjologicznej, a także zaburzeniami dotyczącymi dobrostanu psychicznego, zdrowia somatycznego oraz funkcjonowania społecznego. Z perspektywy ostatnich kilku lat obserwuje się znaczne nasilenie zjawiska zachowań autoagresywnych u dzieci i młodzieży, szczególnie w populacjach leczonych psychiatrycznie. Zachowania te pełnią różne funkcje, mogą być sposobem ekspresji emocji, obronno-adaptacyjnym środkiem bądź sposobem radzenia sobie z trudnościami i towarzyszącym napięciem emocjonalnym. Celem podjętych badań była ocena dominujących stylów radzenia sobie w sytuacjach stresowych stosowanych przez młodocianych pacjentów dokonujących samouszkodzeń. Do badania zakwalifikowano 35 pacjentów (16,60±0,18 roku) – 27 dziewcząt i 8 chłopców, hospitalizowanych w Klinice Psychiatrii Młodzieżowej UM w Łodzi, u których stwierdzono samouszkodzenia (SU). Grupę kontrolną stanowiło 32 zdrowych ochotników (16,91±0,16 roku) – 23 dziewcząt i 9 chłopców. Ze względu na liczbę SU grupa badana została podzielona na dwie podgrupy z epizodycznymi SU oraz z powtarzającymi się SU. W badaniu zastosowano Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS). Kwestionariusz ten służy do diagnozowania stylów radzenia sobie ze stresem. Młodzież dokonująca samouszkodzeń, zarówno dziewczęta, jak i chłopcy, istotnie częściej stosują w sytuacjach trudnych styl radzenia sobie skoncentrowany na emocjach. Pacjenci z powtarzającymi się samouszkodzeniami (SU>4) znacząco częściej w porównaniu z pacjentami z epizodycznymi samouszkodzeniami (SU≤4) wykorzystują w sytuacjach stresogennych styl skoncentrowany na emocjach oraz styl skoncentrowany na unikaniu, zwłaszcza w formie poszukiwania kontaktów towarzyskich.

Keywords

EN

adolescents; avoidance; coping styles with stress; deliberate self-harm; emocje; emotions; młodzież; samouszkodzenia; style radzenia sobie ze stresem; unikanie

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2010
• Volume: 10
• Issue: 1
• Pages: 15-24

Contributors

author

Karolina Jabłkowska

• Klinika Psychiatrii Młodzieżowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Zakład Psychologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

author

Anna Szczepaniak

• Centralny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. III Klinika Psychiatryczna Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie

author

Agnieszka Gmitrowicz

• Klinika Psychiatrii Młodzieżowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

References

• 1. Gadalla T.M.: Determinants, correlates and mediators of psychological distress: a longitudinal study. Soc. Sci. Med. 2009; 68: 2199-2205.
• 2. Finkelstein D.M., Kubzansky L.D., Capitman J., Goodman E.: Socioeconomic differences in adolescent stress: the role of psychological resources. J. Adolesc. Health 2007; 40: 127-134.
• 3. Duhault J.L.: Stress prevention and management: a challenge for patients and physicians. Metabolism 2002; 51 (supl. 1): 46-48.
• 4. Seiffge-Krenke I.: Causal links between stressful events, coping style, and adolescent symptomatology. J. Adolesc. 2000; 23: 675-691.
• 5. Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. (red.): Psychiatria. Tom 1, Urban & Partner, Wrocław 2004.
• 6. Lazarus R.S., Folkman S.: Stress, Appraisal, and Coping. Springer, New York 1984.
• 7. Heszen-Niejodek L.: Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: Strelau J. (red.): Psychologia. Tom 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2000: 465-492.
• 8. Vitaliano P.P., Maiuro R.D., Russo J. i wsp.: Coping profiles associated with psychiatric, physical health, work, and family problems. Health Psychol. 1990; 9: 348-376.
• 9. Schwarzer R., Taubert S.: Radzenie sobie ze stresem: wymiary i procesy. Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna 1999; 17: 72-92.
• 10. Strelau J.: Psychologia różnic indywidualnych. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2002.
• 11. Endler N.S., Parker J.D.A.: Multidimensional assessment of coping: a critical evaluation. J. Pers. Soc. Psychol. 1990; 58: 844-854.
• 12. Endler N.S., Parker J.D.A.: Assessment of multidimensional coping: task, emotion and avoidance strategies. Psychological Assessment 1994; 6: 50-60.
• 13. Wrześniewski K.: Style a strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru. W: Heszen-Niejodek L., Ratajczak Z. (red.): Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996.
• 14. Pervin L.A.: Psychologia osobowości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
• 15. Babiker G., Arnold L.: Autoagresja. Mowa zranionego ciała. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.
• 16. Farber S.K.: When the Body Is the Target: Self-Harm, Pain, and Traumatic Attachments. Jason Aronson Inc., Northvale, JC 2002.
• 17. Suchańska A.: W poszukiwaniu wyjaśnień samozniszczenia. Samozniszczenie a kompetencje samoopiekuńcze. Forum Oświatowe 2001; 2: 61-73.
• 18. Zlotnick C., Shea M.T., Pearlstein P. i wsp.: The relationship between dissociative symptoms, alexithymia, impulsivity, sexual abuse, and self-mutilation. Compr. Psychiatry 1996; 37: 12-16.
• 19. Gmitrowicz A., Andrzejewska M., Warzocha D.: Samouszkodzenia wśród pacjentów psychiatrycznych oddziału młodzieżowego. Psychiatr. Pol. 2004; supl. 3: 67-68.
• 20. Gmitrowicz A.: Uwarunkowania zachowań samobójczych młodzieży. Suicydologia 2005; 1: 71-76.
• 21. Nock M.K., Prinstein M.J.: Contextual features and behavioral functions of self-mutilation among adolescents. J. Abnorm. Psychol. 2005; 114: 140-146.
• 22. Favazza A.R.: Bodies under Siege: Self-mutilation and Body Modification in Culture and Psychiatry. Wyd. 2, The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1996.
• 23. Kubacka-Jasiecka D.: Agresja i autodestrukcja z perspektywy obronno-adaptacyjnych dążeń Ja. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
• 24. Warzocha D., Gmitrowicz A., Pawełczyk T: Związek samouszkodzeń wśród młodzieży hospitalizowanej psychiatrycznie z rodzajem zaburzeń psychicznych i wybranymi czynnikami środowiskowymi. Psychiatr. Pol. 2008; 42: 659-669.
• 25. Wycisk J.: Psychologiczne funkcje samouszkodzeń umiarkowanych. W: Suchańska A., Wycisk J. (red.): Samouszkodzenia. Istota, uwarunkowania, terapia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2006.
• 26. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Kraków, Warszawa 1992.
• 27. Szczepaniak P., Strelau J., Wrześniewski K.: Diagnoza stylów radzenia sobie ze stresem za pomocą polskiej wersji kwestionariusza CISS Endlera i Parkera. Przegląd Psychologiczny 1996; 39: 187-210.
• 28. Muehlenkamp J.J., Gutierrez P.M.: An investigation of differences between self-injurious behavior and suicide attempts in a sample of adolescents. Suicide Life Threat. Behav. 2004; 34: 12-23.
• 29. Suchańska A., Wycisk J. (red.): Samouszkodzenia. Istota, uwarunkowania, terapia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2006.
• 30. Ross S., Heath N.: A study of the frequency of self-mutilation in a community sample of adolescents. Journal of Youth and Adolescence 2002; 31: 67-77.
• 31. Linehan M.M.: Cognitive-Behavioral Treatment of Borderline Personality Disorder. The Guilford Press, New York 1993.
• 32. Hawton K., Rodham K., Evans E., Weatherall R.: Deliberate self harm in adolescents: self report survey in schools in England. BMJ 2002; 325: 1207-1211.
• 33. Phillips K.F.V, Power M.J.: A new self-report measure of emotion regulation in adolescents: The Regulation of Emotions Questionnaire. Clinical Psychology & Psychotherapy 2007; 14: 145-156.
• 34. Chapman A.L., Dixon-Gordon K.L.: Emotional antecedents and consequences of deliberate self-harm and suicide attempts. Suicide Life Threat. Behav. 2007; 37: 543-552.
• 35. Puskar K., Hoover C., Miewald C.: Suicidal and nonsuicid-al coping methods of adolescents. Perspect. Psychiatr. Care 1992; 28: 15-20. Erratum in: Perspect. Psychiatr. Care 1993; 29: 29.
• 36. Sadowski C., Kelley M.L.: Social problem solving in suicidal adolescents. J. Consult. Clin. Psychol. 1993; 61: 121-127.
• 37. Pollock L.R., Williams J.M.: Problem-solving in suicide attempters. Psychol. Med. 2004; 34: 163-167.
• 38. Evans E., Hawton K., Rodham K.: In what ways are adolescents who engage in self-harm or experience thoughts of self-harm different in terms of help-seeking, communication and coping strategies? J. Adolesc. 2005; 28: 573-587.
• 39. Szczepaniak A., Jabłkowska K., Gmitrowicz A.: Poziom inteligencji emocjonalnej u młodocianych pacjentów dokonujących samouszkodzeń. Psychiatr. Psychol. Klin. 2009; 9: 100-110.
• 40. Suchańka A.: Przejawy i uwarunkowania psychologiczne pośredniej autodestruktywności. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2001.

• Document Type: article