Radioterapia konformalna w ginekologii onkologicznej – jej wymogi i pułapki

• Authors: Barbara Kozakiewicz , Anna Semaniak , Małgorzata Chądzyńska

Title variants

EN

Conformal radiotherapy in oncologic gynecology – requirements and pitfalls

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Radiotherapy implemented in the treatment of patients with female genital malignancies consists in fractionated irradiation of the patients in the same therapeutic position, lasting for 4 to 6 weeks. Currently used conformal techniques with intense dose modulation (intensity modulated radiation therapy, IMRT) precisely define treated area and critical organs located within. This paper explores the difference in volume of treated and protected areas in patients with cervical cancer and endometrial cancer placed prone for radiotherapy in a belly board BBD support, as compared with traditional positions used to date, i.e. supine or prone position BBD support. Treatment plans were elaborated for 20 patients for these three therapeutic positions and treated and protected areas were compared. Analysis revealed that only obese patients (BMI>27) in prone position with BBD support had smaller volume of irradiated bowel as compared with prone position without support (p=0.049), and particularly with supine position (p=0.008). Other patients with normal BMI value or slim persons did not benefit from the use of BBD support. After an at least 24 months’ long follow-up we monitored the incidence of radiation-induced reactions among patients using the BBD support and persons irradiated according to the same conformal technique but placed prone without BBD support. The study revealed that the incidence and severity of radiation-induced reaction in both groups of patients were similar.

PL

Radioterapia stosowana w leczeniu chorych na nowotwory narządu rodnego to frakcjonowane napromienianie pacjentek w tej samej pozycji terapeutycznej, prowadzone przez 4 do 6 tygodni. Obecnie wykorzystywane konformalne techniki napromieniania z intensywną modulacją wiązki – IMRT, precyzyjnie określają obszar leczony i narządy krytyczne. W pracy zbadano różnicę w objętościach obszarów leczonych i chronionych u chorych na raka szyjki i trzonu macicy układanych do radioterapii w podstawce (belly board) BBD na brzuchu, w porównaniu z pozycjami dotąd stosowanymi, tj. na brzuchu bez podstawki BBD i na plecach. U 20 pacjentek wykonano plany leczenia w tych trzech pozycjach terapeutycznych i porównano obszar wymagający leczenia i chroniony. Stwierdzono, że jedynie chore otyłe (BMI>27) mają mniejszą objętość napromienianych jelit w pozycji na brzuchu z podstawką BBD, w stosunku do pozycji bez deski (statystycznie znamiennie p=0,049), a zwłaszcza do pozycji na plecach (p=0,008). Pozostałe pacjentki, o prawidłowym indeksie masy BMI i szczupłe, takich korzyści z ułożenia w BBD nie odniosły. W toku minimum 24-miesięcznej obserwacji oceniono występowanie odczynów popromiennych wśród chorych leczonych z podstawką BBD oraz pacjentek napromienianych tą samą techniką konformalną, ale układanych na brzuchu bez podstawki BBD. Wykazano, że częstość i nasilenie odczynów popromiennych w obu grupach badanych były takie same.

Keywords

EN

BMI chorych napromienianych; BMI of irradiated patients; belly board BBD; conformal technique in gynecology; odczyny popromienne; podstawka belly board (BBD); radiation-induced reaction; radioterapia raka szyjki i raka trzonumacicy; radiotherapy for cervical and endometrial cancer; techniki konformalne w ginekologii

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Current Gynecologic Oncology
• Year: 2009
• Volume: 7
• Issue: 4
• Pages: 256-263

Contributors

author

Barbara Kozakiewicz

• I Zakład Radioterapii Centrum Onkologii – Instytutu im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie, ul. Roentgena 5, 02-781 Warszawa. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Anna Skowrońska-Gardas

author

Anna Semaniak

• I Zakład Radioterapii Centrum Onkologii – Instytutu im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Kierownik: prof. dr hab. n. med. Anna Skowrońska-Gardas

author

Małgorzata Chądzyńska

• Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Kierownik: dr n. med. Maryla Sawicka

References

• 1. Koelbl O., Vordermark D., Flentje M.: The relationship between belly board position and patient anatomy and its influence on dose-volume histogram of small bowel for postoperative radiotherapy of rectal cancer. Radiother. Oncol. 2003; 67: 345-349.
• 2. Chen M.F., Tseng C.J., Tseng C.C. i wsp.: Clinical outcome in posthysterectomy cervical cancer patients treated with concurrent cisplatin and intensity-modulated pelvic radiotherapy: comparison with conventional radiotherapy. Int. J. Radiat. Oncol. Biol. Phys. 2007; 67: 1438-1444.
• 3. Roszak A., Skrobała A., Włodarczyk H. i wsp.: Wpływ teleradioterapii konformalnej na obniżenie dawek w narządach zdrowych u chorych z zaawansowanym rakiem szyjki macicy. Reports of Practical Oncology and Radiotherapy 2004; 9 (supl. 2): 256.
• 4. Wygoda A., Składowski K., Sąsiadek W, Hutnik M.: Ostry odczyn popromienny błon śluzowych u chorych na raka regionu głowy i szyi. Współcz. Onkol. 2007; 11: 210-219.
• 5. Roszak A., Bratos K., Cikowska-Woźniak E., Wojciechowska-Łącka A.: Radiochemioterapia chorych na zaawansowanego raka szyjki macicy - wpływ toksyczności leczenia na przebieg zaplanowanej procedury terapeutycznej. Reports of Practical Oncology and Radiotherapy 2004; 9 (supl. 2): 308.
• 6. Milecki P., Szyfter K.: Prognozowanie efektu napromieniania na podstawie oceny promieniowrażliwości tkanek zdrowych i guza nowotworowego - ograniczenia i możliwości. Współcz. Onkol. 2003; 7: 339-345.
• 7. Kirwan J.M., Symonds P., Green J.A. i wsp.: A systematic review of acute and late toxicity of concomitant chemo-radiation for cervical cancer. Radiother. Oncol. 2003; 68: 217-226.
• 8. Demkow T.: Popromienne powikłania urologiczne u kobiet. Nowa Medycyna - Urologia V 2000; 5.
• 9. Torbé B., Kurzawa R., Rogowska D. i wsp.: Ocena wczesnych i późnych odczynów i powikłań popromiennych ze strony pęcherza moczowego u chorych z inwazyjnym rakiem szyjki macicy, leczonych skojarzoną metodą radio-chemioterapii. Urol. Pol. 2006; 59 supl. 1.
• 10. Torbé B.: Ocena wyników leczenia i odczynów popromiennych u chorych z inwazyjnym rakiem szyjki macicy w stopniu zaawansowania IIB-IVA leczonych skojarzoną metodą radio-chemioterapii. Ann. Acad. Med. Stetin. (Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie) 2008; 54: 28-40.
• 11. Green N., Iba G., Smith W.R.: Measures to minimize small intestine injury in the irradiated pelvis. Cancer 1975: 35: 1633-1640.
• 12. Wieczorek A., Kędzierawski P., Smok-Kalwat J., Banatkiewicz P.: Assessment of early toxicity of concomitant radiochemotherapy in the treatment of locally advanced cervical cancer. Reports of Practical Oncology and Radiotherapy 2002; 7: 11-14.
• 13. Das I.J., Lanciano R.M., Kagawa K. i wsp.: Efficacy of belly board device with CT-simulation in reducing small bowel volume within pelvic irradiation fields. Int. J. Radiat. Oncol. Biol. Phys. 1996; 36 supl. 1: 186.
• 14. Ghosh K., Padilla L.A., Murray K.P. i wsp.: Using a belly board device to reduce the small bowel volume within pelvic radiation fields in women with postoperatively treated cervical carcinoma. Gynecol. Oncol. 2001; 83: 271-275.
• 15. Adli M., Mayr N.A., Kaiser H.S. i wsp.: Does prone positioning reduce small bowel dose in pelvic radiation with intensity-modulated radiotherapy for gynecologic cancer? Int. J. Radiat. Oncol. Biol. Phys. 2003; 57: 230-238.
• 16. Portelance L., Chao K.S.C., Grigsby P.W i wsp.: Intensity-modulated radiation therapy (IMRT) reduces small bowel, rectum, and bladder doses in patients with cervical cancer receiving pelvic and para-aortic irradiation. Int. J. Radiat. Oncol. Biol. Phys. 2001; 51: 261-266.

• Document Type: article