Skuteczność kliniczna doustnego preparatu Souvenaid® jako wsparcia niefarmakologicznego osób z chorobą Alzheimera – przegląd badań

• Authors: Anna Barczak

Title variants

EN

Clinical efficacy of oral Souvenaid® as a non-pharmacological support in Alzheimer’s disease – a review

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Alzheimer’s disease is associated not only with cognitive, behavioural and daily functioning impairment, but also with some nutrition deficiencies. Regardless of dementia-related factors leading to malnutrition, the disease itself causes the lack of substances essential for synaptogenesis. Standard pharmacotherapy may be supported by specific dietary interventions, which have beneficial effects on neurotransmission. Souvenaid®, a specialist oral nutritional supplement containing a unique nutrient combination Fortasyn Connect™ that promotes the formation of new synaptic connections, is one of such solutions. Available data indicate safety and beneficial effects of this formulation on the cognitive status of patients with mild dementia due to Alzheimer’s disease. These effects were confirmed in both multicenter, randomised, double-blind European trials as well as in a Polish observational study including 12 patients. Although Souvenaid® appears to have no cognitive benefits in patients with more advanced stages of dementia, it contributes to an increase in the level of nutrients in these patients. A recent project known as LipiDiDiet, which investigated the effects of Souvenaid® on the cognitive status in patients with Alzheimer’s disease who have not yet been diagnosed with dementia, provided ambiguous data as no significant differences were found between the study and the control group for primary endpoints; however, it was demonstrated that regular intake of this formulation by patients with the earliest stage of disease was associated with improved secondary endpoints. The 2-year phase of the study confirmed that the substance is safe as well as that its form and the ease of its use may have positive effects on the nutritional status of patients with Alzheimer’s disease. However, final conclusions are still pending.

PL

Choroba Alzheimera wiąże się nie tylko ze zmianami w zakresie funkcji poznawczych, zachowania i codziennego funkcjonowania, lecz także z obecnością zmian niedoborowych. Niezależnie od związanych z otępieniem czynników prowadzących do niedożywienia sama choroba powoduje brak substancji potrzebnych do procesu synaptogenezy. Klasyczną farmakoterapię mogą wspomóc specyficzne interwencje dietetyczne, przyczyniające się do pozytywnych zmian w zakresie neuroprzekaźnictwa. Jednym z takich rozwiązań jest specjalistyczny doustny preparat odżywczy Souvenaid®, zawierający unikalną kombinację składników odżywczych  – Fortasyn Connect™, która wspomaga tworzenie nowych połączeń synaptycznych. Dostępne dane wskazują na bezpieczeństwo i korzystny wpływ preparatu na stan poznawczy pacjentów z łagodnym zaawansowaniem otępienia w chorobie Alzheimera. Efekt ten potwierdzono zarówno w randomizowanych, wieloośrodkowych, europejskich badaniach z podwójnie ślepą próbą, jak i w polskim badaniu obserwacyjnym z udziałem 12 osób. W przypadku bardziej zaawansowanych stadiów otępienia przyjmowanie preparatu Souvenaid® nie przynosi wprawdzie korzyści poznawczych, ale wpływa na wzrost poziomu składników odżywczych u pacjentów. LipiDiDiet, ostatni projekt badający wpływ preparatu Souvenaid® na stan poznawczy osób z chorobą Alzheimera, u których nie rozpoznano jeszcze otępienia, dostarczył niejednoznacznych danych, ponieważ nie stwierdzono istotnych różnic między grupą badawczą a kontrolną w ocenach pierwszorzędowych; wykazano jednak, iż systematyczne przyjmowanie preparatu przez osoby z najmniejszym stopniem zaawansowania zmian wiązało się z lepszymi wynikami ocen drugorzędowych. Trwająca 2 lata faza badania potwierdziła, że jest to bezpieczna substancja, a sama forma preparatu i łatwość jego przyjmowania mogą mieć korzystny wpływ na stan odżywienia pacjentów z chorobą Alzheimera, lecz na ostateczne konkluzje trzeba jeszcze poczekać.

Keywords

EN

choroba Alzheimera; nutraceutyki; otępienie; wsparcie niefarmakologiczne

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Journal: Aktualności Neurologiczne
• Year: 2017
• Volume: 17
• Issue: 2
• Pages: 115–120

Contributors

author

Anna Barczak

• Zakład Badawczo-Leczniczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego, Polska Akademia Nauk, Warszawa, Polska,

References

• Barczak A: Jak rozpoznać pierwsze objawy otępienia? Med Dypl 2017; 26 (2): 60–67. Barczak A: Wykształcenie, aktywność umysłowa i socjalna jako czynniki protekcyjne otępienia. Aktual Neurol 2014; 14: 161–166.
• Barczak A, Chodakowska-Żebrowska M, Pfeffer-Baczuk A et al.: Czy interwencje żywieniowe mogą poprawić funkcje poznawcze u osób z chorobą Alzheimera? Badanie oceniające skuteczność preparatu Souvenaid® – doświadczenia własne. Neuroedu.pl. Wydawnictwo portalu edukacyjnego Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, Via Medica, Gdańsk 2016: 5–12.
• Cummings J, Scheltens P, McKeith I et al.: Effect size analyses of Souvenaid in patients with Alzheimer’s disease. Alzheimers Dis 2017; 55: 1131–1113.
• Dubois B, Feldman HH, Jacova C et al.: Advancing research diagnostic criteria for Alzheimer’s disease: the IWG-2 criteria. Lancet Neurol 2014; 13: 614–629.
• Folstein MF, Folstein SE, McHugh PR: “Mini-mental state”. A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res 1975; 12: 189–198.
• Garcia-Ptacek S, Eriksdotter M, Jelic V et al.: Subjective cognitive impairment: towards early identification of Alzheimer disease. Neurologia 2016; 31: 562–571.
• Harrison J, Minassian SL, Jenkins L et al.: A neuropsychological test battery for use in Alzheimer disease clinical trials. Arch Neurol 2007; 64: 1323–1329.
• Hughes CP, Berg L, Danziger WL et al.: A new clinical scale for the staging of dementia. Br J Psychiatry 1982; 140: 566–572.
• Mitchell AJ, Shiri-Feshki M: Rate of progression of mild cognitive impairment to dementia – meta-analysis of 41 robust inception cohort studies. Acta Psychiatr Scand 2009; 119: 252–265.
• Mohs RC, Knopman D, Petersen RC et al.: Development of cognitive instruments for use in clinical trials of antidementia drugs: additions to the Alzheimer’s Disease Assessment Scale that broaden its scope. The Alzheimer’s Disease Cooperative Study. Alzheimer Dis Assoc Disord 1997; 11 Suppl 2: S13–S21.
• Olde Rikkert MG, Verhey FR, Blesa R et al.: Tolerability and safety of Souvenaid in patients with mild Alzheimer’s disease: results of multi-center, 24-week, open-label extension study. J Alzheimers Dis 2015; 44: 471–480.
• Pardini M, Serrati C, Guida S et al.: Souvenaid reduces behavioral deficits and improves social cognition skills in frontotemporal dementia: a proof-of-concept study. Neurodegener Dis 2015; 15: 58–62.
• Rijpma A, Meulenbroek O, van Hees AMJ et al.: Effects of Souvenaid on plasma micronutrient levels and fatty acid profiles in mild and mild-to-moderate Alzheimer’s disease. Alzheimers Res Ther 2015; 7: 51.
• Rijpma A, van der Graaf M, Lansbergen MM et al.: The medical food Souvenaid affects brain phospholipid metabolism in mild Alzheimer’s disease: results from a randomized controlled trial. Alzheimers Res Ther 2017; 9: 51.
• Scheltens P, Kamphuis PJ, Verhey FRJ et al.: Efficacy of a medical food in mild Alzheimer’s disease: a randomized, controlled trial. Alzheimers Dement 2010; 6: 1–10.e1.
• Scheltens P, Twisk JWR, Blesa R et al.: Efficacy of Souvenaid in mild Alzheimer’s disease: results from a randomized, controlled trial. J Alzheimers Dis 2012; 31: 225–236.
• Shah RC, Kamphuis PJ, Leurgans S et al.: The S-Connect study: results from a randomized, controlled trial of Souvenaid in mild-to-moderate Alzheimer’s disease. Alzheimers Res Ther 2013; 5: 59.
• Sitek EJ, Barczak A, Harciarek M: Neuropsychological assessment and differential diagnosis in young-onset dementias. Psychiatr Clin North Am 2015; 38: 265–279.
• Sławek J: Wpływ czynników odżywczych na funkcje poznawcze – nowa, skuteczna interwencja? Neuroedu.pl. Wydawnictwo portalu edukacyjnego Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, Via Medica, Gdańsk 2016: 1–4.
• Snowdon DA; Nun Study: Healthy aging and dementia: findings from the Nun Study. Ann Intern Med 2003; 139: 450–454.
• Sobów T, Kłoszewska I: Inhibitory cholinesterazy jako leki „naczyniowe”. Postępy Psychiatr Neurol 2007; 16: 75–79.
• Soininen H, Visser P, Kivipelto M et al.: A clinical trial investigating the effects of Fortasyn Connect (Souvenaid) in prodromal Alzheimer’s disease: results of the LipiDiDiet study. Neurobiol Aging 2016; 39 Suppl 1: S23.
• Suh GH, Ju YS, Yeon BK et al.: A longitudinal study of Alzheimer’s disease: rates of cognitive and functional decline. Int J Geriatr Psychiatry 2004; 19: 817–824.
• Szczygieł B, Gaweł M, Ukleja M et al.: Rola wybranych składników odżywczych we wspomaganiu leczenia farmakologicznego choroby Alzheimera. Pol Przegl Neurol 2014; 10: 38–46.
• Visser PJ, Soininen H, ten Kate M et al.: Effects of Fortasyn Connect (Souvenaid) on longitudinal brain atrophy measures in prodromal Alzheimer’s disease: results of the double-blind randomised controlled LipiDiDiet trial. Alzheimers Dement 2016; 12: 1135–1136.

• Document Type: article