Uszkodzenia narządów układu moczowego w czasie operacji z powodu nowotworów złośliwych

• Authors: Dobrosława L. Sikora-Szczęśniak

Title variants

EN

Urological injury during surgery for malignant cancer

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel pracy: Niniejsza praca powstała w celu analizy przyczyn i rodzajów uszkodzeń narządów układu moczowego stwierdzonych w związku z przebytymi operacjami z powodu nowotworów złośliwych, wyodrębnionymi z grupy operacji ginekologicznych. Materiał i metody: Od 1998 do 2017 roku w Oddziale Ginekologiczno-Położniczym Radomskiego Szpitala Specjalistycznego odnotowano 40 przypadków uszkodzenia narządów układu moczowego powstałego podczas operacji ginekologicznych, w tym 16 przypadków w czasie operacji z powodu nowotworów złośliwych lub po nich (łączna liczba tych operacji zagrożonych uszkodzeniem układu moczowego – 851). Analizie retrospektywnej poddano dokumentację medyczną pacjentek, których te przypadki dotyczyły. Wyniki: Operacje, po których odnotowano uszkodzenia narządów układu moczowego, to: histerektomia z limfadenektomią – 4 przypadki (po operacjach onkologicznych), histerektomia – 15 przypadków (9 po operacjach onkologicznych), amputacja trzonu macicy – 8 przypadków (1 po operacji onkologicznej), wycięcie guza jajnika/jajników – 4 przypadki (2 po operacjach onkologicznych), operacja uroginekologiczna – 9 przypadków. Po operacjach ginekologicznych stwierdzono uszkodzenia moczowodu i pęcherza moczowego – 1 przypadek (po operacji onkologicznej), moczowodu (jednostronne) – 12 przypadków (8 po operacjach onkologicznych), pęcherza moczowego – 18 przypadków (7 po operacjach onkologicznych). Po operacjach uroginekologicznych odnotowano 8 przypadków uszkodzenia ściany pęcherza moczowego i 1 przypadek nacięcia cewki moczowej. Usunięcie nerki lewej w 1 przypadku było konieczne z powodu wycięcia fragmentu moczowodu w czasie histerektomii z przydatkami lewymi, wykonanej z powodu raka jajnika lewego. W pozostałych przypadkach ostateczne wyniki leczenia uszkodzeń narządów układu moczowego były pomyślne. Uszkodzenia po dużych operacjach ginekologicznych stanowiły większość – 27 (67,5%) przypadków uszkodzeń narządów układu moczowego. Wśród tych operacji większość – 14 (51,9%) – stanowiły operacje wykonane u kobiet z powodu nowotworów złośliwych narządów płciowych. Wnioski: Uszkodzenia narządów układu moczowego występują najczęściej w czasie wykonywania dużych operacji ginekologicznych. Podczas operacji onkologicznych uszkodzenie moczowodu, w tym ze współwystępującym uszkodzeniem pęcherza moczowego, było najczęstszym powikłaniem, występującym w 1,06% u operowanych w tej grupie kobiet. Pacjentki z ryzykiem wystąpienia powikłań urologicznych, szczególnie w przypadkach usunięcia macicy z przydatkami z powodu nowotworów złośliwych narządów płciowych, powinny być odpowiednio wcześniej przekazywane do oddziałów referencyjnych z możliwością zapewnienia wielospecjalistycznej opieki lekarskiej.

EN

Aim: This study was performed to analyze causes and types of urological injuries secondary to surgery for malignant cancer in a group of gynecological patients. Material and methods: From 1998 to 2017, 40 cases of urological injury secondary to gynecological operations were noted at the Department of Gynecology and Obstetrics of the Specialist Hospital in Radom, Poland. This group included 16 cases of injuries detected during and after surgery for malignant cancer (a total number of operations carrying a risk of urological injury: 851). Medical records of these patients were retrospectively analyzed. Results: Surgeries that led to urological injury were: hysterectomy with lymphadenectomy (4 cases, all after oncological surgery), hysterectomy (15 cases, 9 cases after oncological surgery), uterine body amputation (8 cases, 1 after oncological surgery), removal of ovarian tumor/rumors (4 cases, 2 after oncological surgery) and urogynecological surgery (9 cases). The following injuries occurred during gynecological surgery: ureteral and urinary bladder injury in 1 case (during oncological surgery), unilateral ureteral injury in 12 cases (8 during oncological surgery) and bladder injury in 18 cases (7 during oncological surgery). In urogynecological surgery, there were 8 cases of bladder wall injury and 1 case of urethral incision. In 1 case, it was required to remove the left kidney because of excision of a fragment of the ureter during hysterectomy with left salpingo-oophorectomy conducted due to ovarian cancer. In the remaining cases, the final outcomes of injury correction were favorable. Injuries that occurred in major gynecological procedures constituted the majority of urological injuries (27 cases, 67.5%). In this group, most of the surgeries (14, 51.9%) were conducted due to malignant genital cancer. Conclusions: Urological injury usually occurs during major gynecological surgery. In the group of oncological surgeries, ureteral injury with concomitant urinary bladder injury was the most common complication, observed in 1.06% of operated women. Patients at risk of urological complications, particularly those facing hysterectomy with salpingo-oophorectomy due to genital malignancy, should be adequately early referred to a reference center with resources to provide multidisciplinary medical care.

Keywords

EN

ginekologiczne procedury chirurgiczne; przetoka pęcherzowo--pochwowa; uszkodzenia narządów moczowych

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Current Gynecologic Oncology
• Year: 2018
• Volume: 16
• Issue: 1
• Pages: 11–29

Contributors

author

Dobrosława L. Sikora-Szczęśniak

• Oddział Ginekologiczno-Położniczy, Radomski Szpital Specjalistyczny, Radom, Polska. Kierownik Oddziału: lek. Mieczysław Szatanek

References

• 1. Sharp HT, Adelman MR: Prevention, recognition, and management of urologic injuries during gynecologic surgery. Obstet Gynecol 2016; 127: 1085–1096.
• 2. Sandberg EM, Cohen SL, Hurwitz S et al.: Utility of cystoscopy during hysterectomy. Obstet Gynecol 2012; 120: 1363–1370.
• 3. Iglesia C, Edwards SR: Śródoperacyjna ocena i leczenie uszkodzeń moczowodów. Ginekol Dypl 1999; 1: 71–75.
• 4. Jóźwik M, Jóźwik M, Jóźwik M: Powikłania matczyne związane z cięciem cesarskim. Perinatol Neonatol Ginekol 2008; 1: 57–65.
• 5. Duong TH, Gellasch TL, Adam RA: Risk factors for the development of vesicovaginal fistula after incidental cystotomy at the time of a benign hysterectomy. Am J Obstet Gynecol 2009; 201: 512.e1–512.e4.
• 6. Hema KR, Johanson R: Techniques for performing caesarean section. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2001; 15: 17–47.
• 7. Cordon BH, Fracchia JA, Armenakas NA: Iatrogenic nonendoscopic bladder injuries over 24 years: 127 cases at a single institution. Urology 2014; 84: 222–226.
• 8. Goodwin WE, Scardino PT: Vesicovaginal and ureterovaginal fistulas: a summary of 25 years of experience. J Urol 1980; 123: 370–374.
• 9. Duong TH, Taylor DP, Meeks GR: A multicenter study of vesicovaginal fistula following incidental cystotomy during benign hysterectomies. Int Urogynecol J 2011; 22: 975–979.
• 10. Paick JS, Cho MC, Oh SJ et al.: Factors influencing the outcome of mid urethral sling procedures for female urinary incontinence. J Urol 2007; 178: 985–989.
• 11. Baranowski W, Rogowski A: Naprawa przetoki pęcherzowo- -pochwowej. Ginekol Dypl 2013; 15 (6): 43–46.
• 12. El-Tabey NA, Ali-El-Dein B, Shaaban AA et al.: Urological trauma after gynecological and obstetric surgeries. Scand J Urol Nephrol 2006; 40: 225–231.
• 13. Cichoń W, Maciukiewicz P: Jatrogenne urazy moczowodów u dorosłych – diagnostyka i leczenie. Przegl Lek 2014; 71: 700–702.
• 14. Bużański T: Urazy układu moczowego. Post Nauk Med 2014; Suppl 1: 46–50.
• 15. Burks FN, Santucci RA: Management of iatrogenic ureteral injury. Ther Adv Urol 2014; 6: 115–124.
• 16. Chłosta P, Antoniewicz AA, Otlewski P et al.: Jatrogenne uszkodzenia dolnego odcinka moczowodów i pęcherza moczowego u kobiet po operacjach ginekologiczno-położniczych. Nowa Med 2000; 5.
• 17. Gilmour DT, Baskett TF: Disability and litigation from urinary tract injuries at benign gynecologic surgery in Canada. Obstet Gynecol 2005; 105: 109–114.
• 18. Koukouras D, Petsas T, Liatsikos E et al.: Percutaneous minimally invasive management of iatrogenic ureteral injuries. J Endourol 2010; 24: 1921–1927.
• 19. Liatsikos EN, Karnabatidis D, Katsanos K et al.: Ureteral injuries during gynecologic surgery: treatment with a minimally invasive approach. J Endourol 2006; 20: 1062–1067.
• 20. Dorairajan G, Rani PR, Habeebullah S et al.: Urological injuries during hysterectomies: a 6-year review. J Obstet Gynaecol Res 2004; 30: 430–435.
• 21. Yossepowitch O, Baniel J, Livne PM: Urological injuries during cesarean section: intraoperative diagnosis and management. J Urol 2004; 172: 196–199.
• 22. Park JH, Park JW, Song K et al.: Ureteral injury in gynecologic surgery: a 5-year review in a community hospital. Korean J Urol 2012; 53: 120–125.
• 23. Mahendran HA, Praveen S, Ho C et al.: Iatrogenic ureter injuries: eleven years experience in a tertiary hospital. Med J Malaysia 2012; 67: 169–172.
• 24. Jung SK, Huh CY: Ureteral injuries during classic intrafascial supracervical hysterectomy: an 11-year experience in 1163 patients. J Minim Invasive Gynecol 2008; 15: 440–445.
• 25. Ostrzenski A, Radolinski B, Ostrzenska KM: A review of laparoscopic ureteral injury in pelvic surgery. Obstet Gynecol Surv 2003; 58: 794–799.
• 26. Hardy-Fairbanks A, Strohbehn K, Aronson MP: Zapobieganie uszkodzeniom dróg moczowych podczas operacji w obrębie miednicy oraz ich rozpoznawanie. Ginekol Dypl 2010; 12 (6): 68–74.
• 27. Kuno K, Menzin A, Kauder HH et al.: Prophylactic ureteral catheterization in gynecologic surgery. Urology 1998; 52: 1004–1008.
• 28. Chou MT, Wang CJ, Lien RC: Prophylactic ureteral catheterization in gynecologic surgery: a 12-year randomized trial in a community hospital. Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct 2009; 20: 689–693.

• Document Type: article