Psychologiczne konsekwencje nieskutecznego leczenia bólu u chorych na nowotwór narządu rodnego

• Authors: Jadwiga Łuczak-Wawrzyniak

Title variants

EN

Psychological consequences of ineffective pain management in patients with gynecologic cancer

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

The paper presents selected views on pain as an experience and as a phenomenon as well as an analysis of factors reducing the efficacy of pain management in women with gynecologic cancer. Pain is an inseparable, natural and necessary element of life, which is primarily involved in responding to threat, but also accompanies effort, overcoming of which brings a number of psychosocial benefits. The subjective experience of pain depends on several factors, such as stimulant intensity, individual susceptibility and resistance to pain, or individual mental predispositions. In addition to appropriate pharmacotherapy, the efficacy of pain management in patients with gynecologic malignancies is further affected by mental disorders (cognitive, anxiety and depressive disorders), fixed, subjective ideas about the disease and its treatment (coined as nocebo by Walter Kennedy), multiple comorbidities, memory of pain, contact with the doctor, respecting patient’s rights by medical staff, age, and the quality of support received by the patient. The paper takes a critical look at replacing proven analgesic treatment strategies based on scientific and clinical evidence with unconventional methods, such as yoga, reiki or bioenergy therapy, which have not been verified or documented.

EN

W pracy przedstawiono wybrane poglądy na temat bólu jako doświadczenia i jako zjawiska oraz przeanalizowano czynniki, które wpływają na ograniczoną skuteczność jego leczenia u kobiet chorych na nowotwory narządu rodnego. Ból jest nieodłącznym, naturalnym i potrzebnym elementem życia – przede wszystkim pozwala zareagować na zagrożenie, a także towarzyszy wysiłkowi, którego pokonanie przynosi wiele psychospołecznych korzyści. Subiektywne doświadczenie bólu zależy od kilku czynników: siły bodźca, indywidualnej podatności i odporności na ból czy predyspozycji psychicznych jednostki. Poza stosowaniem właściwej farmakoterapii na skuteczność leczenia bólu u pacjentek z nowotworem złośliwym narządu rodnego wpływ mają zaburzenia w obszarze zdrowia psychicznego (zaburzenia poznawcze, lękowe i depresyjne), utrwalone, subiektywne przekonania na temat choroby i jej leczenia (opisany przez Waltera Kennedy’ego efekt nocebo), wielochorobowość, pamięć bólu, kontakt z lekarzem, poszanowanie praw osoby cierpiącej przez personel medyczny, wiek chorej oraz jakość otrzymywanego przez nią wsparcia. W artykule poddano krytyce zastępowanie sprawdzonych metod leczenia przeciwbólowego, opartego na dowodach naukowych i klinicznych, metodami niekonwencjonalnymi, takimi jak joga, reiki lub bioenergoterapia, których założenia i skuteczność nie zostały dotąd zweryfikowane ani udokumentowane.

Keywords

EN

ból; efekt nocebo; nowotwór narządu rodnego; stan psychiczny

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Current Gynecologic Oncology
• Year: 2018
• Volume: 16
• Issue: 2
• Pages: 113–125

Contributors

author

Jadwiga Łuczak-Wawrzyniak

• Zespół Psychologów, Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, Polska

References

• 1. Kępiński A: Poznanie chorego. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1977.
• 2. Kępiński A: Lęk. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1977.
• 3. Melosik Z: Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2014.
• 4. Kowalik S: Uśpione społeczeństwo. Szkice z psychologii globalizacji. Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa 2015.
• 5. Petrie KJ, Rief W: Psychobiological mechanisms of placebo and nocebo effects: pathways to improve treatments and reduce side effects. Annu Rev Psychol 2018. DOI: 10.1146/annurevpsych-010418-102907.
• 6. Pouillon L, Socha M, Demore B et al.: The nocebo effect: a clinical challenge in the era of biosimilars. Expert Rev Clin Immunol 2018; 14: 739–749.
• 7. de Walden-Gałuszko K: Psychologiczne aspekty bólu. Przew Lek 2001; 4: 58–59.
• 8. Misiołek H, Cettler M, Woroń J et al.: Zalecenia postępowania w bólu pooperacyjnym – 2014. Anestezjologia Intensywna Terapia 2014; 46: 235–260.
• 9. Domżał TM: Ból przewlekły – problemy kliniczne i terapeutyczne. Pol Przegl Neurol 2008; 4: 1–8.
• 10. Dobrogowski J, Zajączkowska R, Dutka J et al.: Patofizjologia i klasyfikacja bólu. Pol Przegl Neurol 2011; 7: 20–30.
• 11. EFIC w sprawie bólu. Deklaracja Europejskiej Federacji Oddziałów IASP odnośnie bólu przewlekłego jako głównego problemu zdrowotnego, traktowanego jako „choroba sama w sobie”. Available from: https://ptbb.pl/bol/115-deklaracja-efic¬ -w-sprawie-bolu.
• 12. Inter-American Convention on Protecting the Human Rights of Older Persons. 2015. Available from: https://hospicecare.com/ uploads/2015/8/OAS%20Convention%20Rights%20of%20 Older%20People.pdf.
• 13. Bajcar EA, Bąbel P: Jak ludzie pamiętają ból. Rola czynników sytuacyjnych i emocjonalnych. Ethos 2017; 30: 125–138.
• 14. Bąbel P, Bajcar EA, Świder K et al.: Znieczulający kontekst. Wpływ placebo na doświadczanie bólu – aspekt psychologiczny. Ethos 2017; 30: 139–161.
• 15. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych – X Rewizja. Tom I, wydanie 2008. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, 2012. Available from: https://www.csioz.gov.pl/fileadmin/user_upload/Wytyczne/ statystyka/icd10tomi_56a8f5a554a18.pdf.
• 16. Malec-Milewska M: Leczenie bólu u chorych w wieku podeszłym. Postępy Nauk Med. 2015; 28: 489–497.
• 17. Doloplus-2 Scale, Behavioural Pain Assessment in the Elderly. Available from: http://prc.coh.org/PainNOA/Doloplus%202_ Tool.pdf.
• 18. Kocot-Kępska M: Leczenie bólu przewlekłego o dużym natężeniu u pacjenta w wieku podeszłym – opis przypadku klinicznego. Available from: https://www.mp.pl/bol/przypadki/116258,leczenie-bolu-przewleklego-o-duzym-natezeniu-u-pacjenta-wwieku-podeszlym.
• 19. Frankl VE: Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holokaustu. Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2010.
• 20. Yalom ID: Patrząc w słońce. Jak przezwyciężyć grozę śmierci. Instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa 2012.
• 21. Marchwicki P: Mechanizmy obronne w ujęciu psychodynamicznym. Seminare. Poszukiwania naukowe 2005; 21: 491–507.
• 22. Strategia walki z rakiem w Polsce 2015–2024. 2017. Available from: http://walkazrakiem.pl/sites/default/files/slajd/pliki_do_ pobrania/strategia_wersja_2017.pdf.
• 23. Domaradzki J: O definicjach zdrowia i choroby. Folia Med Lodz 2013; 40: 5–29.
• 24. Woźniak-Holecka J, Zborowska K, Holecki T: Medycyna alternatywna jako uzupełniająca forma leczenia chorób nowotworowych w opinii pacjentów onkologicznych. Psychoonkologia 2010; 1: 21–28.
• 25. Thrane S, Cohen SM: Effect of Reiki therapy on pain and anxiety in adults: an in-depth literature review of randomized trials with effect size calculations. Pain Manag Nurs 2014; 15: 897–908.
• 26. Joyce J, Herbison GP: Reiki for depression and anxiety. Cochrane Database Syst Rev 2015; (4): CD006833.

• Document Type: article