Problem agresji pacjentów – próba diagnozy, poszukiwanie rozwiązań

• Authors: Błażej Kmieciak

Title variants

EN

The problem of aggressive patients – an attempt at a diagnosis and a search for solutions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Relacja między pacjentem a lekarzem ma szczególny charakter, dotyczy bowiem zagadnień bezpośrednio związanych z intymnością i godnością. Pacjent dzieli się informacjami na temat swoich problemów, a lekarz ma wiedzę i umiejętności, które mogą pomóc w ich rozwiązaniu. W omawianej relacji istnieje więc wyraźna dysproporcja: pacjent musi w pewnym momencie zaufać lekarzowi i podjąć proponowane przez niego działania. Dysproporcja ta przyczyniła się do rozwoju idei praw pacjenta. Zwrócono uwagę, że osobę leczoną trzeba traktować z szacunkiem, a jej godności nie wolno naruszać. Dzięki temu coraz popularniejsze stawało się podejście, zgodnie z którym pacjent jest partnerem w procesie terapeutycznym. W ostatnich latach można jednak zaobserwować niepokojące zjawisko: część pacjentów zmieniła stosunek do lekarzy i traktuje ich wyłącznie jako specjalistów od określonych usług. Osoby leczone mają coraz więcej oczekiwań i żądań, którym czasem towarzyszy agresja słowna i fizyczna. Pojawiają się zatem istotne pytania: Czy wystąpienie zachowań agresywnych wynika z konkretnej przyczyny? Czy tylko pewna grupa pacjentów jest skłonna do podejmowania podobnych działań? Czy od agresji można się uzależnić? W jaki sposób lekarz powinien reagować na przemoc werbalną i fizyczną?

EN

The doctor–patient relationship is special as it addresses issues directly related to dignity and intimacy. Patients share information about their problems and, in turn, the doctor has the knowledge and skills that can help to solve these problems. It should be noted, however, that there is a clear disparity in this relationship: at some point the patient must trust the doctor and comply with the proposed instructions. As a result of this imbalance, the notion of patient rights was developed. It was pointed out that patients should be treated in a manner respectful of their dignity. This has resulted in an increasingly popular approach, according to which the patient has become a partner in the therapeutic process. In recent years, however, a disturbing phenomenon may be observed. Some patients have changed their attitude to doctors, regarding them exclusively as specialists in a given field. The expectations and demands of patients have increased and are sometimes accompanied by verbal and/or physical aggression. Therefore, some important issues that arise at this point: Does the occurrence of aggressive behaviour stem from a specific cause? Perhaps only a certain group of patients are likely to show this type of behaviour? Is it possible to become addicted to aggression? How should doctors react to verbal and/or physical violence?

Keywords

EN

agresja; godność człowieka; prawa pacjenta; prawo do obrony; uzależnienie

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Aktualności Neurologiczne
• Year: 2016
• Volume: 16
• Issue: 3
• Pages: 158–162

Contributors

author

Błażej Kmieciak

• Zakład Prawa Medycznego, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź, Polska. Kierownik Zakładu: dr hab. n. praw. Rafał Kubiak

References

• Bończyk-Rozwadowska K: Prawo pacjenta do informacji według przepisów polskiego prawa medycznego. Studia Iuridica Toruniensia 2011; 9: 59–100.
• Boratyńska M, Konieczniak P: Prawa pacjenta. Wydawnictwo Difin, Warszawa 2001: 217.
• Czabała JC: Czynniki leczące w psychoterapii. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000: 176–180.
• Filar M: Lekarskie prawo karne. Zakamycze, Kraków 2000: 35. Fudała J, Dąbrowska K, Łukowska K: Uzależnienie od alkoholu – mię- dzy diagnozą a działaniem. Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013: 27–28.
• Galewicz W: O argumentach za medycznym kłamstwem. Diametros 2005; (4): 152–158.
• Kapuściński R: Cesarz. Księgozbiór DiGG, Warszawa 2012: 3. Kaźmierczak A: Doświadczanie choroby przez pacjentów z perspektywy relacji z personelem medycznym. In: Płonka-Syroka B, Skrzypek M (eds.): Doświadczanie choroby w perspektywie nauk humanistycznych, społecznych i medycznych. Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich, Wrocław 2010: 223–228.
• Kępiński A: Rytm życia. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001: 340–342. Kmieciak B: Agresja jak narkotyk. Katecheta 2015a; 59: 77–81.
• Kmieciak B: Prawa pacjenta i ich ochrona. Studium socjologiczne. Wydawnictwo KUL, Lublin 2015b: 256.
• Lowe G: Uzależnienie od alkoholu i narkotyków. In: Lazarus AA, Colman AM (eds.): Psychopatologia. Zysk i sk-a, Poznań 2001: 106–108.
• Markiewicz R: Zachowania agresywne pacjentów wobec personelu pielęgniarskiego zatrudnionego w oddziałach psychiatrycznych. Curr Probl Psychiatry 2012; 13: 93–97.
• Merton RK: Paradygmat analizy funkcjonalnej w socjologii. In: Jasiń- ska-Kania A, Nijakowski LM, Szacki J et al. (eds.): Współczesne teorie socjologiczne. Vol. 1, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006: 367–368.
• Morawski J: Trening Zastępowania Agresji ART – materiały szkoleniowe. Instytut Amity, Warszawa 2003: 4.
• Osiatyński W: Prawa człowieka i ich granice. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2011: 77.
• Ostrowska A: Paternalizm i partnerstwo. Społeczny kontekst relacji pacjent – lekarz. In: Hartman J, Waligóra M (eds.): Etyczne aspekty decyzji medycznych. LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa 2011: 11.
• Pospiszyl K: Psychopatia. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2000: 75–79.
• Robson P: Narkotyki. Medycyna Praktyczna, Kraków 1997: 174. Sariusz-Skąpska M: Formy agresji pacjentów a wypalenie zawodowe u pracowników placówek psychiatrycznych. Postępy Psychiatr Neurol 2005; 14: 87–91.
• Sobczak J: Godność pacjenta. Medyczna Wokanda 2009; (1): 31–46.
• Szlauer M: Zjawisko przemocy domowej wobec kobiet. Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach, Katowice 2010: 14.
• Śliwka M: Prawa pacjenta w prawie polskim na tle prawnoporównawczym. 2nd ed., Wydawnictwo TNOiK Dom Organizatora, Toruń 2010: 27.
• Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. 1997 nr 28, poz. 152 z późn. zm.). Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88, poz. 553).
• Vetulani J: Fałszywi przyjaciele. Polityka 2006; (37): 3–5. Zurzycka P: Informowanie pacjenta o podejmowanych działaniach elementem świadomej zgody. Problemy Pielęgniarstwa 2014; 22: 113–118.

• Document Type: article