Stan odżywienia dzieci i młodzieży w Polsce na podstawie piśmiennictwa z ostatnich 10 lat (2005–2015)

• Authors: Ewa Malczyk

Title variants

EN

Nutritional status of children and youth in Poland on basis of literature from last ten years (2005–2015)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W pracy dokonano przeglądu badań dotyczących stanu odżywienia dzieci i młodzieży w Polsce z uwzględnieniem podziału według płci, wieku oraz miejsca zamieszkania, a także zastosowanych metod, przyjętych kryteriów i punktów odcięcia. Analiza wyników badań wykazała znaczne nieprawidłowości w stanie odżywienia dzieci i młodzieży, a także brak systematyczności i spójności celującej w sposób, zakres i szczegółowość prowadzonych badań.

EN

The article presents a review of a study on the nutritional status of children and youth in Poland, including division by gender, age and place of residence, and the methods used, the accepted criteria and cut-off points. The presented analysis of the research showed significant irregularities in the nutritional status of children and youth, as well as a lack of regularity and consistency targeting the way, the scope and depth of research.

Keywords

EN

adolescence; children; dzieci; młodzież; nutritional status; stan odżywienia

Discipline

• MEDICAL_BIOLOGY: MEDICAL BIOLOGY

• Publisher: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
• Journal: Annales Academiae Medicae Silesiensis
• Year: 2016
• Volume: 70
• Pages: 56-65

Contributors

author

Ewa Malczyk

• Instytut Dietetyki, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie, ul. Armii Krajowej 7, 48-300 Nysa, tel. [phone]

References

• 1. Charzewska J., Chabros E., Pachocka L. Ocena stanu odżywienia. W: Praktyczny poradnik dietetyki. Red. M. Jarosz. Instytut Żywności i Żywienia. Warszawa 2010; s. 117–129.
• 2. Wronka L., Sińska B., Wójcik Z. Przegląd metod oceny stanu odżywienia osób dorosłych. Cz. I. Metody antropometryczne. Żyw. Człow. Metab. 2010; 37(4): 268–280.
• 3. Due P., Damsgaard M.T., Rasmussen M., Holstein B.E., Wardle J., Merlo J., Currie C., Ahluwalia N., Sørensen T.I., Lynch J. HBSC obesity writing group, Borraccino A., Borup I., Boyce W., Elgar F., Gabhainn S.N., Krølner R., Svastisalee C., Matos M.C., Nansel T., Al Sabbah H., Vereecken C., Valimaa R. Socioeconomic position, macroeconomic environment and over-weight among adolescents in 35 countries. Int. J. Obes. 2009; 33: 1084–1093.
• 4. Kolmaga A., Zimna-Walendzik E., Łaszek M., Niedźwiedzka-Stadnik M., Trafalska E., Szatko F. Ocena stanu odżywienia 16-letniej młodzieży z łódz-kich szkół ponadpodstawowych. Probl. Hig. Epidemiol. 2013; 95(1): 93–97.
• 5. Klemarczyk W. Różne aspekty problemu niedożywienia dzieci w Polsce. W: Niedożywienie dzieci w Polsce – na drodze do skutecznego rozwiązywania problemu. Raport otwarcia. Danone 2007: 7–8.
• 6. Bryl W., Hoffmann K., Miczke A., Pupek-Musialik D. Otyłość w młodym wieku – epidemiologia, konsekwencje zdrowotne, konieczność prewencji. Przew. Lek. 2006; 9: 91–95.
• 7. Krawczyk M., Ziółkowska A. Zespół metaboliczny. Cz. 1. Rys historyczny i patomechanizmy. Żyw. Człow. Metab. 2011; 38(5): 364–372.
• 8. Gawlik A., Zachurzok-Buczyńska A., Małecka-Tendera E. Powikłania otyłości u dzieci i młodzieży. Endokrynol. Otyłość 2009; 5(1): 19–27.
• 9. Duda G., Wichura A., Tabat K. Palenie tytoniu i podstawowe wskaźniki stanu odżywienia młodzieży szkół ponadpodstawowych. Prz. Lek. 2008; 65(10): 455–457.
• 10. Chabros E., Charzewska J., Wajszczyk B., Chwojnowska Z. Częstość występowania niedoborowej masy ciała u młodzieży warszawskiej w wieku pokwitania w ostatnich 3 dekadach. Probl. Hig. Epidemiol. 2011; 92(1): 99–102.
• 11. Cole T.J., Flegal K.M., Nicholls D., Jackson A. Body mass index cut offs to define thinness in children and adolescents: international survey. BMI 2007; 335: 194–202.
• 12. Cisek M., Martko H., Schlegel-Zawadzka M. Ocena stanu odżywienia uczniów w Zubrzycy Górnej. Żyw. Człow. Metab. 2007; 34(1/2): 602–606.
• 13. Nawarycz T., Ostrowska-Nawarycz L. Otyłość brzuszna u dzieci i młodzieży – doświadczenia łódzkie. Endokrynol. Otyłość 2007; 3(1): 1–8.
• 14. Wolnicka A., Albrecht P., Kotowska M. Analiza stanu odżywienia młodzieży na przykładzie uczniów gimnazjum w Radomsku. Ped. Współ. Gastro. Hepatol. Żyw. Dziecka 2008; 10(1): 37–42.
• 15. Figurska-Ciura D., Wencel D., Łoźna K., Biernat J. Sposób żywienia 13-letniej młodzieży z małego miasta. Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2009; 60(3): 235–239.
• 16. Kolarzyk E., Helbin J., Kwiatkowski J., Lang-Młynarska D., Potocki A., Wójtowicz B. Ocena wskaźników wagowo-wzrostowych dzieci krakowskich w wieku 6–14 lat. Probl. Hig. Epidemiol. 2007; 88(3): 336–342.
• 17. Kolarzyk E., Helbin J., Kwiatkowski J., Lang- Młynarska D., Potocki A., Wójtowicz B. Ocena wskaźników wagowo-wzrostowych młodzieży krakowskiej w wieku 15–18 lat. Probl. Hig. Epidemiol. 2007; 88(3): 343–347.
• 18. Popławska H., Dmitruk A., Czeczuk A. Overweight and obesity incidence in rural girls and boys depending on their parents' education level. Zdr. Publ. 2007; 117(1): 54–58.
• 19. Goluch-Koniuszy Z., Friedrich M., Radziszewska M. Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia oraz prozdrowotna edukacja żywieniowa dzieci w okresie skoku pokwitaniowego z terenu miasta Szczecin. Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2009; 60(2): 143–149.
• 20. Krawczyk M., Czarniak P., Szcześniak P., Król E., Pakalska-Korcala A., Kusiak A., Molęda-Ciszewska B., Ignaszewska-Wyrzykowska A., Wy-rzykowski B., Zdrojewski T. The prevalence of risk factors for atherosclerosis among middle school students in Sopot, Poland: results of the SOPKARD 15 programme. Kardiol. Pol. 2011; 69(6): 540–545.
• 21. Stankiewicz M., Pieszko M., Śliwińska A., Małgorzewicz S., Wierucki Ł., Zdrojewski T., Wyrzykowski B., Łysiak-Szydłowska W. Występowanie nadwagi i otyłości oraz wiedza i zachowania zdrowotne dzieci i młodzieży małych miast i wsi – wyniki badania Polskiego Projektu 400 Miast. Endokrynol. Otyłość 2010; 6(2): 59–66.
• 22. Stankiewicz M., Pieszko M., Śliwińska A., Małgorzewicz S., Wierucki Ł., Zdrojewski T., Wyrzykowski B., Łysiak-Szydłowska W. Obesity and diet awareness among polish children and adolescents in small towns and villages. Cent. Eur. J. Public. Health 2014; 22(1): 12–16.
• 23. Witanowska J., Obuchowicz A., Warmuz-Wancisiewicz A., Szczurek U. Assessment of nutritional status of selected group of children living in urban and rural areas in upper Silesia, in the intervening five years. Int. J. Occup. Med. Env. 2011; 24(2): 177–183.
• 24. Wolnicka K., Taraszewska A., Jaczewska-Schuetz J. Występowanie nadwagi, otyłości oraz niedoboru masy ciała wśród uczniów klas III szkół podstawowych z uwzględnieniem różnic regionalnych. Endokrynol. Otyłość 2012; 8(3): 80–85.
• 25. Lange E., Szydłowska-Krusiec J., Chałabis K. Skład ciała i wybrane nawyki żywieniowe dzieci w wieku 13-15 lat. Żyw. Człow. Metab. 2009; 36(2): 365–374.
• 26. Lange E., Gandziarek D., Tymolewska-Niebuda B. Skład ciała i wy-brane nawyki żywieniowe dzieci w wieku 14-17 lat. Bromat. Chem. Toksykol. 2011; 44(3): 389–397.
• 27. Friedrich M., Goluch-Koniuszy Z., Kuchlewska M. Analysis of Body Composition of Children Aged 13 with Normal Body Mass Index and Waist Circumference Above the 90th Percentile. Pol. J. Food Nutr. SCi. 2011; 6(3): 219–223.
• 28. Kułaga Z., Litwin M., Zajączkowska M.M., Wasilewska A., Tkaczyk M., Gurzkowska B., Świąder A., Różdżyńska A., Napieralska E., Grajda A., Barwicka K. Zespół Badaczy OLAF. Regionalne różnice parametrów antropometrycznych oraz ciśnienia tętniczego uczniów w wieku 7–18 lat. Probl. Hig. Epidemiol. 2009; 90(1): 32–41.
• 29. Kułaga Z., Litwin M., Tkaczyk M., Palczewska I., Zajączkowska M., Zwolińska D., Krynicki T., Wasilewska A., Moczulska A., Morawiec-Knysak A., Barwicka K., Grajda A., Gurzkowska B., Napieralska E., Pan H. Polish 2010 growth references for school-aged children and adolescents. Eur. J. Pediatr. 2011; 170: 599–609.
• 30. Bac A., Woźniacka R., Matusik S., Golec J., Golec E. Prevalence of overweight and obesity in children aged 6-13 years – alarming increase in obesity in Cracow, Poland. Eur. J. Pediatr. 2012; 171: 245–251.
• 31. Krenc Z., Przybylska P. Ocena rozwoju fizycznego i stanu odżywienia dzieci rozpoczynających edukację w szkole podstawowej o profilu sportowym. Pediatr. Med. Rodz. 2013; 9(4): 357–362.
• 32. Mazur A., Rogozińska E., Mróz K., Ragan M., Mazur D., Małecka-Tendera E. Występowanie nadwagi i otyłości u dzieci przedszkolnych z regionu rzeszowskiego. Endokrynol. Otyłość 2008; 4: 159–162.
• 33. Waksmańska W., Woś H., Babiarczyk B. Analiza BMI (Body Mass Index) 4- i 5-letnich dzieci uczęszczających do przedszkola w odniesieniu do normy rozwojowej regionalnej i globalnej oraz ocena wpływu warunków socjoekonomicznych na stan odżywienia. Nowa Pediatr. 2009; 13(3): 70–76.
• 34. Sadowska J., Radziszewska M., Krzymuska A. Evaluation of nutrition manner and nutritional status of pre-school children. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment. 2010; 9(1): 105–115.
• 35. Waksmańska W., Łukasik R., Mikulska M., Woś H. Ocena rozwoju fizycznego czteroletnich dziewczynek z miasta Bielsko-Biała w aspekcie wybranych czynników rodzinno-środowiskowych. Pediatr. Pol. 2011; 86(6): 624–629.
• 36. Chmiel-Perzyńska I., Derkacz M., Perzyński A. Nadmierna masa ciała i jej uwarunkowania u dzieci w wieku 4–8 lat. Fam. Med. Prim. Care Rev. 2013; 15(3): 301–302.
• 37. Roszko-Kirpsza I., Olejnik B.J., Zalewska M., Marcinkiewicz S., Maciorkowska E. Wybrane nawyki żywieniowe a stan odżywienia dzieci i młodzieży regionu Podlasia. Probl. Hig. Epidemiol. 2011; 92(4): 799–805.
• 38. Olejnik B.J., Roszko-Kirpsza I., Marcinkiewicz S., Maciorkowska E. Uwarunkowania środowiskowe a stan odżywienia dzieci i młodzieży województwa podlaskiego. Pediatr. Pol. 2012; 87(1): 41–46.
• 39. Suder A., Janusz M., Jagielski P., Głodzik J., Pałka T., Cisoń T., Pilch W. Prevalence and risk factors of abdominal obesity in Polish rural children. Homo 2015; 66(4): 357–368.
• 40. Weker H., Barańska M., Dyląg H., Riahi A., Więch M., Strucińska M., Kurpińska P., Rowicka G., Klemarczyk W. Analysis of nutrition of children aged 13-36 months in Poland - a nation-wide study. Med. Wieku Rozw. 2011; 15(3): 225–231.
• 41. Ligenza I., Jakubowska-Pietkiewicz E., Łupińska A., Jastrzębska A., Chlebna-Skokół D. Ocena wpływu niektórych czynników środowiskowych na występowanie nadmiaru masy ciała u dzieci w wieku przedszkolnym. Endokrynol. Pediatr. 2011; 10(2): 25–31.
• 42. Stefańska E., Falkowska A., Ostrowska L. Ocena sposobu żywienia młodzieży gimnazjalnej miasta Białegostoku o zróżnicowanym stopniu odżywienia. Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2012; 63(4): 469–475.
• 43. Mikołajczak J., Piotrowska E., Biernat J., Wyka J., Żechałko-Czajkowska A. Ocena czynników ryzyka zespołu metabolicznego u dziew-cząt i chłopców z terenu południowo-zachodniej części Polski. Rocz. Państ. Zakł. Hig. 2011; 62(1): 83–92.
• 44. Przysławski J., Stelmach M., Grygiel-Górniak B., Mardas M., Walkowiak J. Dietary Habits and Nutritional Status of Female Adolescents from the Great Poland Region. Pol. J. Food Nutr. Sci. 2011; 61(1): 73–78.
• 45. Wyka J., Piotrowska E., Broniecka A., Bronkowska M., Mazurek D., Biernat J. Stan odżywienia młodzieży w wieku 17–18 lat w aspekcie zagrożenia zespołem metabolicznym (ZM). Bromat. Chem. Toksykol. 2013; 46(3): 354–362.
• 46. Wyka J., Mazurek D., Broniecka A., Piotrowska E., Bronkowska M., Biernat J. Stan odżywienia młodzieży w wieku 13–15 lat w aspekcie zagrożenia zespołem metabolicznym (ZM). Bromat. Chem. Toksykol. 2014; 47(1): 32–40.
• 47. Kolmaga A., Zimna-Walendzik E., Łaszek M., Niedźwiedzka-Stadnik M., Trafalska E., Szatko F. Ocena stanu odżywienia 16-letniej młodzieży z łódzkich szkół ponadpodstawowych. Probl. Hig. Epidemiol. 2013; 95(1): 93–97.
• 48. Malczyk E., Całyniuk B., Zołoteńka-Synowiec M., Kaptur E. Ocena stanu odżywienia dzieci w wieku 7-12 lat w aspekcie występowania otyłości. Probl. Hig. Epidemiol. 2015; 96(1): 162–169.
• 49. Chrzanowska M., Suder A. The extent of overweight index in children and adolescents from Cracow, Poland (1971–2000). Homo 2010; 61: 453–458.
• 50. Jarosz M., Rychlik E. Otyłość wyzwaniem zdrowotnym i cywili-zacyjnym. Post. Nauk. Med. 2011; 9: 712–717.
• 51. Chrzanowska M., Łaska-Mierzejewska T., Suder A. Overweight and obesity in rural girls from Poland: changes between 1987 and 2001. J. Biosoc. Sci. 2013; 45: 217–229.
• 52. Kryst Ł., Kowal M., Woronkowicz A., Sobiecki J., Cichocka B.A. Secular changes in height, body weight, body mass index and pubertal development in male children and adolescents in Krakow, Poland. J. Biosoc. Sci. 2012; 44: 495–507.

• Document Type: article