Obrażenia czaszkowo-mózgowe u dzieci powstałe w wyniku pokąsania przez psy – opis przypadków i przegląd piśmiennictwa

• Authors: Bogusław Bucki , Dariusz Myrcik , Arkadiusz Niczyporuk , Joanna Makarska , Jerzy Luszawski , Marek Mandera

Title variants

EN

Craniocerebral injuries in children as a result of being bitten by dogs – case report and literature review

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Obrażenia ciała spowodowane pogryzieniem przez psy są zróżnicowane, zależą od rasy i wielkości psa (co przekłada się na siłę nacisku jego szczęk) oraz wieku i masy ciała dziecka. Wymienione czynniki powodują, że pogryzienia są znacznie poważniejsze u najmłodszych dzieci, zagrażając ich życiu. Szczególnie dotyczy to obrażeń głowy, w tym złamań kości czaszki z wgłobieniem, często z rozerwaniem opony twardej. Tego typu otwarte złamania kości czaszki obserwowano w trzech opisywanych przypadkach, sprawcami obrażeń były duże psy: owczarek niemiecki, doberman i bullmastiff. Dzieci poddane zostały badaniu tomografii komputerowej (TK) głowy, tylko w jednym wypadku badanie uwidoczniło nierozpoznane złamanie kości w innym miejscu. Wskazuje to na istotne znaczenie badania TK głowy u dzieci pogryzionych przez zwierzęta. Dzieci poddano leczeniu operacyjnemu, we wszystkich przypadkach usunięto wgniecione fragmenty kości oraz chirurgicznie zaopatrzono rozerwaną oponę twardą. W okresie pooperacyjnym, z uwagi na możliwość zakażenia, profilaktycznie zastosowano antybiotykoterapię. W piśmiennictwie podkreśla się, że leczenie operacyjne i szpitalne to wstępny etap długofalowej terapii, obejmującej również wsparcie psychologiczne dziecka i rodziców. Zaburzenia behawioralne będące następstwem doznanych obrażeń oraz nakłady finansowe ponoszone na leczenie szpitalne dzieci pogryzionych przez psy, stają się w państwach wysoko rozwiniętych istotnym problemem zdrowia publicznego. Należy przypuszczać, że również w Polsce problemy te mogą w niedługim czasie stanowić równie poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego.

EN

Body injuries caused by dog bites are of diff erent kinds; they depend on the dog’s breed and size, which relates to the pressure strength of its jaws and to the child’s age and body mass. The above-mentioned factors may create life threatening conditions especially in the group of small children. The most dangerous ones consist of head injuries, including cranial bone fractures with invagination, often combined with a disruption of the pachymeninx. This type of open bone fractures was observed in three reported cases; the perpetrators were dogs of large breeds: German Shepard, Doberman and Bullmastiff . The children had CT of the head, and in one case it showed an undiagnosed bone fracture in another site. This fact indicates the signifi cance of using Computed Tomography imaging in children bitten by animals. The children were operated on, in all cases the invaginated bone fragments were removed and the disrupted pachymeninx was debrided surgically. Since there was a possibility of infection, antibiotic therapy was applied in the post operation period. Some authors underline that surgical treatment and a hospital stay are the initial stage of longterm therapy including psychological support for the child and parents. Behavioural disorders which are a result of the injuries, and expenditures incurred for the hospital treatment of children bitten by dogs have become a signifi cant problem of public health systems in developed countries. It can be suspected that these problems can, in the nearest future, become a serious challenge for the public health system in Poland.

Keywords

EN

child; cranial bones fracture; dog bites; dziecko; pogryzienie przez psa; złamania kości czaszki

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
• Journal: Annales Academiae Medicae Silesiensis
• Year: 2012
• Volume: 66
• Issue: 5
• Pages: 93-99

Contributors

author

Bogusław Bucki

• Katedra i Zakład Propedeutyki Chirurgii i Medycyny Ratunkowej Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach ul. Piekarska 18 41-902 Bytom tel. [phone] fax [phone]

author

Dariusz Myrcik

• Katedra i Zakład Propedeutyki Chirurgii i Medycyny Ratunkowej Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

author

Arkadiusz Niczyporuk

• Katedra i Zakład Propedeutyki Chirurgii i Medycyny Ratunkowej Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

author

Joanna Makarska

• Katedra i Zakład Propedeutyki Chirurgii i Medycyny Ratunkowej Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

author

Jerzy Luszawski

• Oddział Neurochirurgii dla Dzieci, SPSK nr 6 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka

author

Marek Mandera

• Katedra i Zakład Propedeutyki Chirurgii i Medycyny Ratunkowej Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Oddział Neurochirurgii dla Dzieci, SPSK nr 6 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka

References

• 1. Charles J., Fahridin S., Britt H. Bites and stings. Aust. Fam. Phisician 2009; 38: 861.
• 2. Hon K.L., Fu C.C., Chor C.M. i wsp. Issues associated with dog bite injuries in children and adolescents assessed at the emergency department. Pediatr. Emerg. Care 2007; 23: 445–449.
• 3. Burroughs J.R., Soparkar C.N., Patrinely J.R., Williams P.D., Holck D.E. Periocular dog bite injuries and responsible care. Ophthal. Plast. Reconstr. Surg. 2002; 18: 416–420.
• 4. Wake A.A., Staff ord K.J., Minot E.O. The experience of dog bites: a survey of veterinary sciens and weterinary nursing students. N. Z. Vet. J. 2006; 54: 141–146.
• 5. Dendle C., Looke D. Management of mammalian bites. Aust. Fam. Phisician. 2009; 38: 868–874.
• 6. Emet M., Beyhum N.E., Kosan Z., Aslan S., Uzkeser M., Cakir Z.G. Animal-related injuries: epidemiological and meteorological features. Ann. Agric. Environ. Med. 2009; 16: 87–92.
• 7. Ostanello F., Gheradi A., Caprioli A., La Placa L., Passini A., Prasperi S. Incidence of injuries caused by dogs and cats treated in emergency department in a major Italian city. Emerg. Med. J. 2005; 22; 260–262.
• 8. Santana-Montero B.L., Ahumada-Mendoza H., Vaca-Ruiz M.A. i wsp. Cerebellar abscesses caused by dog bite: a case report. Childs Nerv. Syst. 2009; 25: 1137–1141.
• 9. Langley R.L. Human fatalities resulting from dog attacks in the United States, 1979–2005. Wilderness Environ Med. 2009; 20: 19–25.
• 10. Brogan T.V., Bratton S.L., Dowd M.D., Hegenbarth M.A. Severe dog bites in children. Pediatrics 1995; 96: 947–950.
• 11. Tsokos M., Byard R.W., Puschel K. Extensive and mutilating craniofacial trauma involving defl eshing and decapitation: unusual features of fatal dog attacks in the young. Am. J. Forensic. Med. Pathol. 2007; 28: 131–136.
• 12. Mitchell R.B., Nanez G., Wagner J.D., Kelly J. Dog bites of the scalp, face, and neck in children. Laryngoscope 2003; 113: 492–495.
• 13. Abuabara A. A review of facial injuries due do dog bites. Med. Oral. Patrol. Cir. Bucal. 2006; 11: 348–350.
• 14. Wake A.A., Minot E.O., Staff ord K.J., Perry P.E. A survey of adult victims of dog bites in New Zeland. N. Z. Vet. J. 2009; 57: 364–369.
• 15. Bernardo L.M., Gardner M.J., Rosenfi eld R.L., Cohen B., Pitetti R. A comparison of dog bite injuries in younger and older children treated in a pediatric emergency department. Pediatr. Emerg Care 2002; 18: 247–249.
• 16. Reisner I.R., Shofer F.S., Nance M.L. Behavioral assessment of child-directed canine aggression. Inj. Prev. 2007; 13: 348–351.
• 17. Gilchrist J., Sacjs J.J., White D., Kresnow M.J. Dog bites: still a problem? Inj. Prev. 2008; 14: 296–301.
• 18. Reisner I.R., Shofer F.S. Eff ects of gender and parental status on knowledge and attitudes of dog owners regarding dog aggression toward children. J. Am. Vet. Med. Assoc. 2008; 233: 1412–1419.
• 19. Monrov A., Behar P., Nagy M., Poje C., Pizzuto M., Brodsky L. Head and neck dog bites in children. Otolaryngol. Head Neck Surg. 2009; 140: 354–357.
• 20. Gandhi R.R., Liebman M.A., Staff ord B.L., Staff ord P.W. Dog bite injuries in children: a preliminary survey. Am. Surg. 1999; 65: 863–864.
• 21. Brogan T.V., Bratton S.L., Dowd M.D., Hegenbarth M.A. Severe dog bites in children. Pediatrics 1995; 96: 947–950.
• 22. Daniels D.M., Ritzi R.B., O’Neil J., Scherer L.R. Analysis of nonfatal dog bites in children. J. Trauma 2009; 66: 17–22.
• 23. Savino F., Gallo E., Serrino P., Oggero R., Silvestro L., Mussa G.C. Dog bites in children less than fourteen years old in Turin. Minerva Pediatr. 2002; 54: 237–242.
• 24. Ozanne-Smith J., Ashby K., Stathakis V.Z. Dog bite and injury prevention-analysis, critical review, and research agenda. Inj. Prev. 2001; 7: 321–326.
• 25. Talan D.A., Citron D.M., Abrahamian F.M., Moran G.J., Goldstein E. Bacteriologica analysis of infected dog and cat bites. N. Engl. J. Med. 1999; 340: 85–92.
• 26. David A. Talan, M.D., Diane M. i wsp. for the Emergency Medicine Animal Bite Infection Study Group. Bacteriologic Analysis of Infected Dog and Cat Bites. N. Engl. J. Med. 1999; 340: 85–92.
• 27. Akhtar N., Smith M.J., McKirdy S., Page R.E. Surgical delay in the management of dog bite injuries in children, does it increase the risk of infection? J. Plast. Reconstr. Aesthet. Surg. 2006; 59: 80–85.
• 28. Botek A.A., Goldberg S.H. Management of eyelid dog bites. Craniomaxillofac Trauma 1995; 1: 18–24.
• 29. Kaiser R.M., Garman R.L., Bruce M.G., Wayant R.S., Ashford D.A. Clinical signifi cance and epidemiology of NO-1, an unusual bacterium associated with dog and cat bites. Emerg. Infect. Dis. 2002; 8: 171–174.
• 30. Krebs J.W., Noll H.R., Rupprecht C.E., Childs J.E. Rabies surveillance in the United States during 2001. J. Am. Vet. Med. Assoc. 2002; 15; 221: 1690–1701.
• 31. Rupprecht C.E., Hanlon C.A., Slate D. Oral vaccination of wildlife against rabies: opportunities and challenges in prevention and control. Dev. Biol. (Basel) 2004; 119: 173–184
• 32. Blanton J.D., Palmer D., Christian K.A., Rupprecht C.E. Rabies surveillance in the United States during 2007. J. Am. Vet. Med. Assoc. 2008; 233: 884–897.
• 33. Sterner R.T., Maltzer M.I., Shwiff S.A., Slate D. Tactics and economics of wildlife oral rabies vaccination, Canada and the United States. Emerg. Infect. Dis. 2009; 15: 1176–1184.
• 34. Takayama N. Rabies: a preventable but incurable disease. J. Infect. Chemother. 2008; 14: 8–14. E-pub 2008 Feb 24.
• 35. O‘Bell S.A, McQuiston J., Bell L.J., Ferguson S.C., Williams L.A. Human Rabies Exposures and Postexposure Prophylaxis in South Carolina, 1993–2002. Public Health Rep. 2006; 121: 197–202.
• 36. Tetanus Surveillance–United States, 2001-2008. Weekly, 2011/60; 365-369 http://www.cdc.gov/mmwr/.
• 37. Langley R.L. Human fatalities resulting from dog attacks in the United States, 1979–2005. Wilderness Environ Med. 2009; 20: 19–25.
• 38. Mason A.C., Zabel D.D., Manders E.K. Occult craniocerebral injuries from dog bites in young children. Ann. Plast. Surg. 2000; 45: 531–534.
• 39. Hon K.L. Fu C.C., Chor C.M. i wsp. Issues associated with dog bite injuries in children and adolescents assessed at the emergency department. Pediatr. Emerg. Care 2007; 23: 445–449.
• 40. Duteille F. Hajdukowicz J., Pasquier P., Dautel G. Tragic case of a dog bite in a young child: the dog stands trial. Ann. Plast. Surg. 2002; 48: 184–188.
• 41. Tu A.H., Girotto J.A., Singh N. i wsp. Facial fractures from dog bite injuries. Plast. Reconstr. Surg. 2002; 109: 1259 –1265.
• 42. Svaar A., Kirszrot J., Rubin P.A. Canalicular involvement in dog bite related eyelid lacerations. Ophthal. Plast. Reconstr. Surg. 2008; 24: 296–298.
• 43. Wilberger J.E. Jr., Pang D. Craniocerebral injuries from dog bite in an infant. Neurosurgery 1981; 9: 426–428.
• 44. Tan R.L., Powell K.E., Lindermer K.M., Clay M.M., Davidson S.C. Sensitivities of three county health department surveillance systems for child-related dog bites: 261 cases (2000). J. Am. Vet. Med. Assoc. 2004; 225: 1680–1683.
• 45. De Keuster T., Lamoureux J., Kahn A. Epidemiology of dog bites: a Belgian experience of canine behaviour and public health concerns. Vet. J. 2006; 172: 482–487.
• 46. Ji L., Xiaowei Z., Chuanlin W., Wei L. Investigation of posttraumatic stress disorder in children after animal-induced injury in China. Pediatrics 2010; 126(2): 320–324.
• 47. Bulluffi A., Kassam-Adams N., Kazak A., Tucker M., Dominguez T., Helfaer M. Traumatic stress in parents of children admitted to the pediatric intensive care unit. Pediatr. Crit. Care. Med. 2004; 5:
• 48. Peters V., Sottiaux M., Appelboom J., Kahn A. Posttraumatic stress disorder after dog bites in children. J. Pediatr. 2004; 144: 121–122.
• 49. Duperrex O., Blackhall K., Burri M., Jeannot E. Education of children and adolescents for the prevention of dog bite injuries. Cochrane Database Syst Rev 2009; Apr 15(2): CD004726.
• 50. Hoff G.l., Cai J., Kendrick R., Archer R. Emergency department visits and hospitalizations resulting from dog bites, Kansas City, MO, 1998–2002. Mo. Med. 2005; 102: 565–568.
• 51. Marsh L., Langley J., Gauld R. Dog bite injuries. N. Z. Med. J. 2004; 117: U1043.
• 52. Sacks J.J., Kresnow M., Houston B. Dog bites: how big a problem? Inj. Prev. 1996; 2: 52–54.
• 53. Kahn A., Bauche P., Lamoureux J. Dog Bites Research Team. Child victims of dog bites treated in emergency departments: a prospective survey. Eur. J. Pediatr. 2003; 162: 254–258.
• 54. Shuler C.M., DeBess E.E., Lapidus J.A., Hedberg K. Canine and human factors related to dog bite injuries. J. Am. Vet. Med. Assoc. 2008; 232: 542–546.

• Document Type: article