Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego. Ocena układu wrotnego i naczyń wątroby

• Authors: Robert Lechowicz , Michał Elwertowski

Title variants

EN

Standards of the Polish Ultrasound Society. Ultrasound examination of the portal system and hepatic vessels

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Increased incidence of liver diseases, the development of liver surgery and other invasive methods for managing portal hypertension, plus an increasing number of liver transplant procedures pose more and more new challenges for ultrasonography. Ultrasonography, being an effective and clinically verified modality, has been used for several decades for diagnosing diseases of the liver, its vessels and portal hypertension. It is used for both initial and specialist diagnosis (performed in reference centers). The diagnostic value of ultrasonography largely depends on the knowledge of anatomy, physiology, pathophysiology and clinical aspects as well as on the mastering of the scanning technique. In the hands of an experienced physician, it is an accurate and highly effective diagnostic tool; it is of little use otherwise. The paper presents elements of anatomy, physiology and pathophysiology which make the portal system exceptional and the knowledge of which is crucial and indispensable for a correct examination and, above all, for the correct interpretation of results. The authors also present requirements regarding the equipment. Moreover, various technical aspects of the examination are presented and the normal morphological picture and hemodynamic parameters of healthy individuals are described. The authors discuss the most common clinical situations and rare cases during ultrasound examinations. The paper is based on the experience of the author who works in the largest center of liver diseases in Poland, and on the current literature.

PL

Wzrost zachorowań na choroby wątroby oraz rozwój chirurgii wątroby i innych inwazyjnych metod leczenia nadciśnienia wrotnego, a także zwiększająca się liczba zabiegów transplantacji wątroby wyznaczają wciąż nowe wyzwania dla ultrasonografii. Ultrasonografia, jako skuteczna i sprawdzona klinicznie metoda, stosowana jest od kilku dekad w diagnostyce chorób wątroby, jej naczyń i nadciśnienia wrotnego. Wykorzystywana jest zarówno na poziomie diagnostyki wstępnej, jak i specjalistycznej – wykonywanej w ośrodkach referencyjnych. Wartość diagnostyczna ultrasonografii w dużym stopniu zależy od znajomości anatomii, fizjologii, patofizjologii i aspektów klinicznych, a także stopnia opanowania techniki badania. W rękach doświadczonego lekarza metoda ta jest precyzyjnym i bardzo skutecznym narzędziem diagnostycznym, w przeciwnym razie jest bezużyteczna. W opracowaniu omówiono podstawowe elementy anatomii, fizjologii i patofizjologii, które stanowią o wyjątkowości układu wrotnego, a których znajomość jest kluczowa i niezbędna dla prawidłowego wykonania badania, a przede wszystkim właściwej interpretacji wyników. Przedstawiono wymagania dotyczące zaawansowania wykorzystywanej aparatury. Omówiono różne techniczne aspekty badania oraz prawidłowy obraz morfologiczny i parametry hemodynamiczne u osób zdrowych, a także najczęstsze sytuacje kliniczne i związane z nimi odchylenia od norm w wykonywanych badaniach. Prezentowana praca oparta jest na kilkunastoletnim doświadczeniu autora pracującego w największym ośrodku chirurgii wątroby w Polsce oraz na podstawie aktualnego piśmiennictwa.

Keywords

EN

Doppler ultrasound; hepatic veins; liver transplantation; nadciśnienie wrotne; portal hypertension; portal vein; przeszczepienie wątroby; ultrasonografia dopplerowska; żyła wrotna; żyły wątrobowe

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Journal of Ultrasonography
• Year: 2015
• Volume: 15
• Issue: 61
• Pages: 208–226

Contributors

author

Robert Lechowicz

• Department of General, Transplant and Liver Surgery, Independent Central Teaching Hospital, Medical University of Warsaw, ul. Banacha 1a, 02-097 Warsaw, Poland, tel. [phone]

author

Michał Elwertowski

• Department of General Surgery and Thoracic Diseases, Medical University of Warsaw, Warsaw, Poland

References

• 1. Hennerici M, Neuerburg-Heusler D: Vascular Diagnosis with Ultrasound. Thieme, Stuttgart & New York 1998.
• 2. Berzigotti A, Piscaglia F, and the EFSUMB Education and Professional Standard Committee: Clinical recommendation for the performance and reporting of ultrasound examination for portal hypertension, EFSUMB guidelines, 2013.
• 3. Middleton WD, Robinson KA: Ultrasound assessment of hepatic vasculature. In: Pellerito JS, Polak JF (eds.): Introduction to vascular ultrasonography. Elsevier Saunders, Philadelphia 2012: 495–515.
• 4. Krawczyk M (ed.): Chirurgia dróg żółciowych i wątroby. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
• 5. Ahuja AT (ed.): Diagnostic imaging ultrasound. Amirsys 2007.
• 6. Harvey CJ, Lim AKP: Vascular disorders of the liver. In: Allan PL, Baxter GM, Weston MJ (eds.): Clinical Ultrasound. Vol. 1, Elsevier 2011.
• 7. Małek G, Elwetowski M: Wątroba, układ wrotny. In: Małek G (eds.): Ultrasonografia Dopplerowska. Zastosowanie kliniczne. Medipage, Warszawa 2003.
• 8. Patriquin H, Lafortune M, Burns PN, Dauzat M: Duplex Doppler examination in portal hypertension: technique and anatomy. AJR Am J Roentgenol 1987; 149: 71–76.
• 9. Meng Q, Lv L, Yang B, Fu N, Lu G: Fluctuating portal velocity tracing with rhytmicity: ultrasonic differential diagnosis and clinical signifi - cance. Radiol Oncol 2012; 46: 198–206.
• 10. Bintintan A, Chira RI, Mircea PA: Non-invasive ultrasound-based diagnosis and staging of esophageal varices in liver cirrhosis. A systematic review of the literature published in the third millenium. Med Ultrason 2013; 15: 116–124.

• Document Type: review