Rak surowiczy śluzówki trzonu macicy – trudności w postępowaniu diagnostyczno-leczniczym

• Authors: Cieminski Adam , Emerich Janusz

Title variants

EN

Uterine papillary serous carcinoma – diagnostic and therapeutic pitfalls

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Uterine papillary serous carcinoma (UPSC) is an extremely malignant tumor associated with a grim prognosis. It accounts for less than 10% of all cases of endometrial cancer. Mean age at presentation is 68 years. Morphological appearance is similar to poorly differentiated serous cancer of the ovary. A characteristic feature is extensive invasion of blood and lymph vessels and rapid intraperitoneal dissemination. Endometrial glandular dysplasia is currently considered a precursor lesion of UPSC. The basic pathogenetic event is mutation of suppressor gene TP53 and overexpression of HER2/neu (human epithelial growth factor receptor 2). UPSC differs morphologically, genetically and clinically from endometrioid cancer. It is usually diagnosed in slender elderly women and is not corre-lated with hormonal risk factors. The serous type, in contrast to endometrioid cancer (EEC) usually developing within atypical proliferative lesion, develops mainly within atrophic endometrium, is characterized by high grade of malignancy (G3) and aggressive clinical course. Metastases within the abdominal cavity and lymph nodes develop rapidly and recurrences are usually distant and multifocal. Every case of endometrial cancer of any grade, with a component of serous cancer, should be treated like serous cancer of the ovary. Properly performed staging includes: hysterectomy with adnexectomy, pelvic and periaortal lymphadenectomy, omentectomy and inspection of the peritoneal cavity, as in the case of ovarian cancer. Adjuvant treatment includes chemotherapy based on platinum and taxane with or without radiotherapy. High frequency of extrauterine serous foci even at early stages of the disease necessitates an aggressive and multimodal therapeutic approach. Unfavorable treatment outcomes in UPSC reported to date, force us to search for novel therapeutic techniques, based mainly on targeted therapies.

PL

Rak błony śluzowej macicy brodawkowaty typu surowiczego (UPSC) to bardzo złośliwy nowotwór związany z poważnym rokowaniem. Stanowi on mniej niż 10% wszystkich przypadków raka endometrium. Średni wiek zachorowania wynosi 68 lat. Obrazem morfologicznym przypomina niskozróżnicowanego surowiczego raka jajnika. Charakteryzuje się znaczną inwazją naczyń krwionośnych i limfatycznych oraz szybkim rozsiewem śródotrzewnowym. Obecnie za zmianę prekursorową raka błony śluzowej trzonu macicy typu surowiczego uznaje się dysplazję gruczołową endometrium. U podstaw jego patogenezy leży mutacja genu supresorowego TP53 i nadekspresja receptora 2. ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu (HER-2/neu). UPSC różni się morfologicznie, genetycznie i klinicznie od raka endometrioidalnego. Diagnozowany jest częściej u szczupłych, starszych kobiet bez związku z czynnikami hormonalnymi. Typ surowiczy, w przeciwieństwie do raka endometrioidalnego (EEC), powstającego najczęściej w przebiegu rozrostu atypowego, rozwija się głównie w obrębie endometrium atroficznego, cechuje się wysokim stopniem złośliwości (G3) i agresywnym przebiegiem klinicznym. Szybko powstają przerzuty w jamie brzusznej i węzłach chłonnych, a wznowy mają charakter odległy i wieloogniskowy. Każdy stopień raka endometrium z komponentą raka surowiczego powinien być leczony jak rak surowiczy jajnika. Właściwie przeprowadzony staging obejmuje: wycięcie macicy z przydatkami, resekcję węzłów chłonnych miedniczych i okołoaortalnych, usunięcie sieci większej oraz ocenę otrzewnej jak w raku jajnika. W leczeniu uzupełniającym stosuje się chemioterapię opartą na schemacie platyna + taksan ± radioterapia. Wysoki odsetek ognisk o utkaniu surowiczym poza macicą we wczesnych stopniach zaawansowania wymusza również agresywne, skojarzone podejście terapeutyczne. Dotychczasowe niekorzystne wyniki leczenia raka surowiczego endometrium wskazują na konieczność poszukiwania nowych metod terapeutycznych opartych głównie na terapii celowanej.

Keywords

EN

chemioterapia; chemotherapy; dysplazja gruczołowa endometrium; endometrial glandular dysplasia; endometrial papillary serous cancer; leczenie chirurgiczne; pathogenesis; patogeneza; surgical treatment; surowiczy brodawkowaty rak endometrium

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Current Gynecologic Oncology
• Year: 2012
• Volume: 10
• Issue: 2
• Pages: 157-164

Contributors

author

Cieminski Adam

• Oddział Ginekologii i Położnictwa w Ustce Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku. Ordynator: dr n. med. Adam Cieminski

author

Emerich Janusz

• Oddział Ginekologii i Położnictwa w Ustce Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku. Ordynator: dr n. med. Adam Cieminski

References

• 1. Ueda S.M., Kapp D.S., Cheung M.K. i wsp.: Trends in demographic and clinical characteristics in women diagnosed with corpus cancer and their potential impact on the increasing number of deaths. Am. J. Obstet. Gynecol. 2008; 198: 218.e1-218.e6.
• 2. Cirisano F.D. Jr, Robboy S.J., Dodge R.K. i wsp.: Epidemiologic and surgicopathologic findings of papillary serous and clear cell endometrial cancers when compared to endometrioid carcinoma. Gynecol. Oncol. 1999; 74: 385-394.
• 3. Hamilton C.A., Cheung M.K., Osann K. i wsp.: Uterine papillary serous and clear cell carcinomas predict for poorer survival compared to grade 3 endometrioid corpus cancers. Br. J. Cancer 2006; 94: 642-646.
• 4. Vaidya A.P., Littell R., Krasner C., Duska L.R.: Treatment of uterine papillary serous carcinoma with platinum-based chemotherapy and paclitaxel. Int. J. Gynecol. Cancer 2006; 16 supl. 1: 267-272.
• 5. Lachance J.A., Everett E.N., Greer B. i wsp.: The effect of age on clinical/pathologic features, surgical morbidity, and outcome in patients with endometrial cancer. Gynecol. Oncol. 2006; 101: 470-475.
• 6. Maxwell G.L., Tian C., Risinger J. i wsp.; Gynecologic Oncology Group study: Racial disparity in survival among patients with advanced/recurrent endometrial adenocarcinoma: a Gynecologic Oncology Group study. Cancer 2006; 107: 2197-2205.
• 7. Jordan L.B., Abdul-Kader M., Al-Nafussi A.: Uterine serous papillary carcinoma: histopathologic changes within the female genital tract. Int. J. Gynecol. Cancer 2001; 11: 283-289.
• 8. Creasman W.T., Odicino F., Maisonneuve P. i wsp.: Carcinoma of the corpus uteri. J. Epidemiol. Biostat. 2001; 6: 47-86.
• 9. Hendrickson M., Ross J., Eifel P. i wsp.: Uterine papillary serous carcinoma: a highly malignant form of endometrial adenocarcinoma. Am. J. Surg. Pathol. 1982; 6: 93-108.
• 10. Slomovitz B.M., Burke T.W., Eifel P.J. i wsp.: Uterine papillary serous carcinoma (UPSC): a single institution review of 129 cases. Gynecol. Oncol. 2003; 91: 463-469.
• 11. Silva E.G., Jenkins R.: Serous carcinoma in endometrial polyps. Mod. Pathol. 1990; 3: 120-128.
• 12. Boruta D.M. 2nd, Gehrig P.A., Fader A.N., Olawaiye A.B.: Management of women with uterine papillary serous cancer: a Society of Gynecologic Oncology (SGO) review. Gynecol. Oncol. 2009; 115: 142-153.
• 13. Sobczuk A., Wrona M., Pertyński T.: Zmiany prekursorowe raka błony śluzowej trzonu macicy typu surowiczego – przegląd piśmiennictwa. Przegląd Menopauzalny 2007; 6: 376-380.
• 14. Sherman M.E., Bitterman P., Rosenshein N.B. i wsp.: Uterine serous carcinoma. A morphologically diverse neoplasm with unifying clinicopathologic features. Am. J. Surg. Pathol. 1992; 16: 600-610.
• 15. Tashiro H., Isacson C., Levine R. i wsp.: p53 gene mutations are common in uterine serous carcinoma and occur early in their pathogenesis. Am. J. Pathol. 1997; 150: 177-185.
• 16. Moll U.M., Chalas E., Auguste M. i wsp.: Uterine papillary serous carcinoma evolves via a p53-driven pathway. Hum. Pathol. 1996; 27: 1295-1300.
• 17. Sherman M.E.: Theories of endometrial carcinogenesis: a multidisciplinary approach. Mod. Pathol. 2000; 13: 295-308.
• 18. Zheng W., Cao P., Zheng M. i wsp.: p53 overexpression and bcl-2 persistence in endometrial carcinoma: comparison of papillary serous and endometrioid subtypes. Gynecol. Oncol. 1996; 61: 167-174.
• 19. Trahan S., Têtu B., Raymond P.E.: Serous papillary carcinoma of the endometrium arising from endometrial polyps: a clinical, histological, and immunohistochemical study of 13 cases. Hum. Pathol. 2005; 36: 1316-1321.
• 20. Soslow R.A., Pirog E., Isacson C.: Endometrial intraepithelial carcinoma with associated peritoneal carcinomatosis. Am. J. Surg. Pathol. 2000; 24: 726-732.
• 21. Hui P., Kelly M., O’Malley D.M. i wsp.: Minimal uterine serous carcinoma: a clinicopathological study of 40 cases. Mod. Pathol. 2005; 18: 75-82.
• 22. Wang J., Wieslander C., Hansen G. i wsp.: Thin endometrial echo complex on ultrasound does not reliably exclude type 2 endometrial cancers. Gynecol. Oncol. 2006; 101: 120-125.
• 23. Grigoriou O., Kalovidouros A., Papadias C. i wsp.: Transvaginal sonography of the endometrium in women with postmenopausal bleeding. Maturitas 1996; 23: 9-14.
• 24. Bokhman J.V.: Two pathogenetic types of endometrial carcinoma. Gynecol. Oncol. 1983; 15: 10-17.
• 25. Fader A.N., Starks D., Rose P.G. i wsp.: Percentage UPSC, lymphovascular invasion, and tumor size are not independent predictors of recurrence. Gynecol. Oncol. 2009; 112 (supl. 1): S72.
• 26. Thomas M.B., Mariani A., Cliby W.A. i wsp.: Role of cytoreduction in stage III and IV uterine papillary serous carcinoma. Gynecol. Oncol. 2007; 107: 190-193.
• 27. Chan J.K., Loizzi V., Youssef M. i wsp.: Significance of comprehensive surgical staging in noninvasive papillary serous carcinoma of the endometrium. Gynecol. Oncol. 2003; 90: 181-185.
• 28. Geisler J.P., Geisler H.E., Melton M.E., Wiemann M.C.: What staging surgery should be performed on patients with uterine papillary serous carcinoma? Gynecol. Oncol. 1999;74: 465-467.
• 29. Thomas M.B., Mariani A., Cliby W.A. i wsp.: Role of systematic lymphadenectomy and adjuvant therapy in stage I uterine papillary serous carcinoma. Gynecol. Oncol. 2007; 107: 186-189.
• 30. Kelly M.G., O’Malley D.M., Hui P. i wsp.: Improved survival in surgical stage I patients with uterine papillary serous carcinoma (UPSC) treated with adjuvant platinum-based chemotherapy. Gynecol. Oncol. 2005; 98: 353-359.
• 31. Santin A.D., Bellone S., Roman J.J. i wsp.: Trastuzumab treatment in patients with advanced or recurrent endometrial carcinoma overexpressing HER2/neu. Int. J. Gynaecol. Obstet. 2008; 102: 128-131.

• Document Type: article