Zaburzenia odporności u dzieci z cechami dysmorfii

• Authors: Marta Ogrodowczyk , Natalia Olszak , Karolina Pietraszewska , Bożena Polańska

Title variants

EN

Immunodeficiency in children with dysmorphic disorders

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Ataxia telangiectasia, Nijmegen breakage syndrome and DiGeorge syndrome are congenital disorders belonging to the category of primary immunodeficiencies. They are characterised by remittent infections as well as predisposition to cancer and autoimmune diseases. An important sign of ataxia telangiectasia and Nijmegen breakage syndrome is an increased sensitivity of cells to ionising radiation, while DiGeorge syndrome is additionally characterised by heart defects and endocrine disorders. What all these diseases have in common are dysmorphic features of different severity, which complement the clinical picture. The signs and symptoms of the diseases may be inconclusive, they appear at various stages of life and their course is unique for every individual. The aim of the study was to present the characteristics of each syndrome while drawing special attention to dysmorphic features occurring in patients. It is important for doctors to be able to diagnose characteristic disorders of the phenotype and immune system and to match them to the right genetic syndrome. Therefore, they should take the patient’s medical history properly, perform thorough physical examination and use multiple diagnostic tools. Despite the fact that these syndromes are rare and incurable disorders, fast and accurate diagnosis gives patients a chance for an improved quality and length of life. The treatment is only symptomatic, but proper prevention can help to avoid the development of a cancer. Therefore, it is of vital importance for the general practitioners, paediatricians and other specialists to know the characteristic signs and symptoms of these syndromes and to cooperate closely with the patients’ parents.

PL

Zespół ataksja-teleangiektazja, zespół Nijmegen i zespół DiGeorge’a to wrodzone zaburzenia należące do pierwotnych niedoborów odporności. Charakteryzują się one występowaniem nawracających infekcji, a także skłonnością do nowotworów i chorób autoimmunologicznych. W zespole ataksja-teleangiektazja oraz zespole Nijmegen istotna jest zwiększona wrażliwość komórek na promieniowanie jonizujące, natomiast zespół DiGeorge’a cechuje się dodatkową obecnością wad serca i zaburzeń endokrynologicznych. Cechę wspólną wszystkich trzech zaburzeń stanowi występowanie cech dysmorficznych o różnym nasileniu, które dopełniają obraz kliniczny. Objawy mogą być niejednoznaczne, pojawiają się w różnych okresach życia, a przebieg choroby jest indywidualny. Celem pracy było przedstawienie cech charakterystycznych dla poszczególnych zespołów ze szczególnym zwróceniem uwagi na cechy dysmorficzne występujące u chorych. Lekarze powinni potrafić rozpoznać znamienne zaburzenia fenotypowe i dysfunkcje układu immunologicznego i na tej podstawie zdiagnozować odpowiedni zespół genetyczny. Istotne jest więc odpowiednie zebranie wywiadu, przeprowadzenie dogłębnego badania fizykalnego oraz wykorzystanie licznych narzędzi diagnostycznych. Mimo że schorzenia te należą do rzadkich i są nieuleczalne, to szybkie prawidłowe rozpoznanie daje chorym szansę na znaczną poprawę jakości oraz długości życia. Wdraża się, co prawda, tylko leczenie objawowe, ale odpowiednia profilaktyka może zapobiegać rozwojowi chorób nowotworowych. Stąd kluczowa jest dobra znajomość objawów towarzyszących opisywanym zespołom przez lekarzy rodzinnych, pediatrów i innych specjalistów oraz ich współpraca z rodzicami pacjentów.

Keywords

EN

DiGeorge syndrome; Nijmegen breakage syndrome; ataksja-teleangiektazja; ataxia telangiectasia; cechy dysmorficzne; dysmorphic features; pierwotne zaburzenia odporności; primary immunodeficiency; zespół DiGeorge’a; zespół Nijmegen

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2015
• Volume: 11
• Issue: 2
• Pages: 145–156

Contributors

author

Marta Ogrodowczyk

• III Katedra i Klinika Pediatrii, Immunologii i Reumatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Polska. Kierownik Katedry i Kliniki: dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska. ul. Słonecznikowa 20, 53-224 Wrocław

author

Natalia Olszak

• III Katedra i Klinika Pediatrii, Immunologii i Reumatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Polska. Kierownik Katedry i Kliniki: dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska

author

Karolina Pietraszewska

• III Katedra i Klinika Pediatrii, Immunologii i Reumatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Polska. Kierownik Katedry i Kliniki: dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska

author

Bożena Polańska

• III Katedra i Klinika Pediatrii, Immunologii i Reumatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Polska. Kierownik Katedry i Kliniki: dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska. Oddział Immunologii i Reumatologii Wieku Rozwojowego Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu, Polska. Ordynator: dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska

References

• 1. Al-Herz W, Bousfiha A, Casanova JL et al.: Primary immunodeficiency diseases: an update on the classification from the international union of immunological societies expert committee for primary immunodeficiency. Front Immunol 2014; 5: 162.
• 2. de Vries E; Clinical Working Party of the European Society for Immunodeficiencies (ESID): Patient-centred screening for primary immunodeficiency: a multi-stage diagnostic protocol designed for non-immunologists. Clin Exp Immunol 2006; 145:204–214.
• 3. Lavin MF, Kozlov S: DNA damage-induced signalling in ataxiatelangiectasia and related syndromes. Radiother Oncol 2007; 83:231–237.
• 4. Gilad S, Chessa L, Khosravi R et al.: Genotype-phenotype relationships in ataxia-telangiectasia and variants. Am J Hum Genet 1998; 62: 551–561.
• 5. Pietrucha B, Kmieć T, Mikołuć B et al.: Zespół ataksja-teleangiektazja: obraz kliniczny i zaburzenia immunologiczne. Neurol Neurochir Pol 2004; 38 (Suppl. 1): S1–S7.
• 6. Vujić D, Petrović S, Leskovac AR et al.: Accurate diagnostics of ataxia-telangiectasia cellular phenotype by employing in vitro lymphocyte radiosensitivity testing. Nucl Technol Radiat Prot 2013; 28: 221–224.
• 7. Nespoli L, Verri A, Tajè S et al.: A precocious cerebellar ataxia and frequent fever episodes in a 16-month-old infant revealing ataxia-telangiectasia syndrome. Case Reports Immunol 2013; 2013: 296827.
• 8. Fernet M, Gribaa M, Salih MA et al.: Identification and functional consequences of a novel MRE11 mutation affecting 10 Saudi Arabian patients with the ataxia telangiectasia-like disorder. Hum Mol Genet 2004; 14: 307–318.
• 9. Arasimowicz E, Pietrucha B, Różdżyńska A et al.: Różnice w budowie głowy i ciała dzieci z zespołem ataksja-teleangiektazja. Pediatr Endocrinol Diab Metab 2009; 15: 196–202.
• 10. Zadik Z, Levin S, Prager-Lewin R et al.: Gonadal dysfunction in patients with ataxia telangiectasia. Acta Paediatr Scand 1978; 67: 477–479.
• 11. Weemaes CM, Hustinx TW, Scheres JM et al.: A new chromosomal instability disorder: the Nijmegen breakage syndrome. Acta Paediatr Scand 1981; 70: 557–564.
• 12. Cerosaletti KM, Lange E, Stringham HM et al.: Fine localization of the Nijmegen breakage syndrome gene to 8q21: evidence for a common founder haplotype. Am J Hum Genet 1998; 63: 125–134.
• 13. Varon R, Vissinga C, Platzer M et al.: Nibrin, a novel DNA double-strand break repair protein, is mutated in Nijmegen breakage syndrome. Cell 1998; 93: 467–476.
• 14. Digweed M, Sperling K: Nijmegen breakage syndrome: clinical manifestation of defective response to DNA double-strand breaks. DNA Repair (Amst) 2004; 3: 1207–1217.
• 15. Varon R, Reis A, Henze G et al.: Mutations in the Nijmegen breakage syndrome gene (NBS1) in childhood acute lymphoblastic leukemia (ALL). Cancer Res 2001; 61: 3570–3572.
• 16. Jaspers NG, Taalman RD, Baan C: Patients with an inherited syndrome characterized by immunodeficiency, microcephaly, and chromosomal instability: genetic relationship to ataxia telangiectasia. Am J Hum Genet 1988; 42: 66–73.
• 17. Wegner RD, Metzger M, Hanefeld F et al.: A new chromosomal instability disorder confirmed by complementation studies. Clin Genet 1988; 33: 20–32.
• 18. The International Nijmegen Breakage Syndrome Study Group: Nijmegen breakage syndrome. Arch Dis Child 2000; 82: 400–406.
• 19. Varon R, Seemanova E, Chrzanowska K et al.: Clinical ascertainment of Nijmegen breakage syndrome (NBS) and prevalence of the major mutation, 657del5, in three Slav populations. Eur J Hum Genet 2000; 8: 900–902.
• 20. Seeman P, Gebertová K, Paderová K et al.: Nijmegen breakage syndrome in 13% of age-matched Czech children with primary microcephaly. Pediatr Neurol 2004; 30: 195–200.
• 21. Mazurak M, Czyżewska M, Ussowicz M: Nijmegen breakage syndrome in two neonates – case report. Family Med Prim Care Rev 2009; 11: 200–202.
• 22. Weemaes CM, Smeets DF, van der Burgt CJ: Nijmegen breakage syndrome: a progress report. Int J Radiat Biol 1994; 66: 185–188.
• 23. Chrzanowska KH, Kleijer WJ, Krajewska-Walasek M et al.: Eleven Polish patients with microcephaly, immunodeficiency, and chromosomal instability: the Nijmegen breakage syndrome. Am J Med Genet 1995; 57: 462–471.
• 24. Green AJ, Yates JR, Taylor AM et al.: Severe microcephaly with normal intellectual development: the Nijmegen breakage syndrome. Arch Dis Child 1995; 73: 431–434.
• 25. Kowalkowska A: Zespół Nijmegen – zachodniosłowiańska choroba genetyczna. Available from: http://everydaypl.wordpress.com/2014/01/09/zespol-nijmegen-zachodnioslowianskachoroba-genetyczna.
• 26. Mazurak M, Czyżewska M, Gajewska E: Zespół Nijmegen. Przegl Pediatr 2006; 36: 64–69.
• 27. Chrzanowska KH, Romer T, Krajewska-Walasek M et al.: Evidence for a high rate of gonadal failure in female patients with Nijmegen breakage syndrome. Eur J Hum Genet 2000; 8 (Suppl. 1): 73.
• 28. Korzeniewska J, Chrzanowska KH, Dembowska-Bagińska B: Funkcjonowanie poznawcze i emocjonalno-społeczne pacjentów z zespołem Nijmegen w kontekście koncepcji fenotypu behawioralnego. Stand Med 2007; 4: 216–219.
• 29. Krüger L, Demuth I, Neitzel H et al.: Cancer incidence in Nijmegen breakage syndrome is modulated by the amount of a variant NBS protein. Carcinogenesis 2007; 28: 107–111.
• 30. Michałkiewicz J, Barth C, Chrzanowska K et al.: Abnormalities in the T and NK lymphocyte phenotype in patients with Nijmegen breakage syndrome. Clin Exp Immunol 2003; 134: 482–490.
• 31. Sørensen KM, Agergaard P, Olesen C et al.: Detecting 22q11.2 deletions by use of multiplex ligation-dependent probe amplification on DNA from neonatal dried blood spot samples. J Mol Diagn 2010; 12: 147–151.
• 32. Piórecka-Makuła A, Wróblewska-Kałużewska M, Pawłowska B: Zespół DiGeorge’a u noworodka. Ped Pol 2001; 76: 293–296.
• 33. Michaelovsky E, Frisch A, Carmel M et al.: Genotype-phenotype correlation in 22q11.2 deletion syndrome. BMC Med Genet 2012; 13: 122.
• 34. Śmigiel R, Ślęzak R, Jagielski J et al.: Zespół CATCH 22 – aspekty patogenetyczne, kliniczne i diagnostyczne. Pediatr Pol 2003; 78: 305–313.
• 35. Sedivá A, Bartůnková J, Zachová R et al.: Early development of immunity in diGeorge syndrome. Med Sci Monit 2005; 11: CR182–CR187.
• 36. Śmigiel R, Błońska A, Kukawczyńska E et al.: A newborn with the congenital cardiac defect and dysmorphic features – case report of CATCH 22 syndrome. Adv Clin Exp Med 2006; 15: 175–179.
• 37. Butts SC: The facial phenotype of the velo-cardio-facial syndrome. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2009; 73: 343–350.
• 38. Monteiro FP, Vieira TP, Sgardioli IC et al.: Defining new guidelines for screening the 22q11.2 deletion based on a clinical and dysmorphologic evaluation of 194 individuals and review of the literature. Eur J Pediatr 2013; 172: 927–945.
• 39. Burt IA: Craniofacial dysmorphology and hypodontia in 22q11.2 deletion syndrome. Marmara Dental Journal 2013; 1: 29–34.
• 40. Hacıhamdioğlu B, Berberoğlu M, Şıklar Z et al.: Case report: two patients with partial DiGeorge syndrome presenting with attention disorder and learning difficulties. J Clin Res Pediatr Endocrinol 2011; 3: 95–97.
• 41. Bassett AS, Chow EW, AbdelMalik P et al.: The schizophrenia phenotype in 22q11 deletion syndrome. Am J Psychiatry 2003; 160: 1580–1586.
• 42. Weinzimer SA: Endocrine aspects of the 22q11.2 deletion syndrome. Genet Med 2001; 3: 19–22.
• 43. Paśnik J, Cywińska-Bernas A, Piotrowicz M: Zespół mikrodelecji 22q11.2 – zagadnienia immunologiczne. Postępy Hig Med Dośw (online) 2007; 61: 361–368.
• 44. McLean-Tooke A, Barge D, Spickett GP et al.: Immunologic defects in 22q11.2 deletion syndrome. J Allergy Clin Immunol 2008; 122: 362–367.
• 45. Gennery AR: Immunological aspects of 22q11.2 deletion syndrome. Cell Mol Life Sci 2012; 69: 17–27.
• 46. Lewandowicz-Uszyńska A, Zwonarz K, Chmielarska A: The 22q11 microdeletion syndrome in children. Centr Eur J Immunol 2013; 38: 271–275.
• 47. Nakada Y, Terui K, Kageyama K et al.: An adult case of 22q11.2 deletion syndrome diagnosed in a 36-year-old woman with hypocalcemia caused by hypoparathyroidism and Hashimoto’s thyroiditis. Intern Med 2013; 52: 1365–1368.
• 48. Dobrzańska A, Ryżko J (eds.): Pediatria. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2004.
• 49. Bienemann K, Burkhardt B, Modlich S et al.: Promising therapy results for lymphoid malignancies in children with chromosomal breakage syndromes (ataxia teleangiectasia or Nijmegenbreakage syndrome): a retrospective survey. Br J Haematol 2011; 155: 468–476.
• 50. Szudy A, Litak J, Zawitkowska J et al.: Choroba rozrostowa układu krwiotwórczego u dzieci z zespołem ataksja-teleangiektazja (AT) – trudny problem kliniczny. Acta Haematologica Polonica 2012; 43: 291–295.
• 51. Lai CH, Chun HH, Nahas SA et al.: Correction of ATM gene function by aminoglycoside-induced read-through of premature termination codons. Proc Natl Acad Sci USA 2004; 101: 15676–15681.
• 52. Nahas SA, Butch AW, Du L et al.: Rapid flow cytometry-based structural maintenance of chromosomes 1 (SMC1) phosphorylation assay for identification of ataxia-telangiectasia homozygotes and heterozygotes. Clin Chem 2009; 55: 463–472.
• 53. Bassett AS, McDonald-McGinn DM, Devriendt K et al.: Practical guidelines for managing patients with 22q11.2 deletion syndrome. J Pediatr 2011; 159: 332.e1–339.e1.
• 54. Soresina A, Meini A, Lougaris V et al.: Different clinical and immunological presentation of ataxia-telangiectasia within the same family. Neuropediatrics 2008; 39: 43–45.
• 55. Chrzanowska KH: Zespół Nijmegen – pierwotne małogłowie z wysokim ryzykiem rozwoju nowotworu. Postępy w wyjaśnianiu molekularnego podłoża choroby. Pediatr Pol 2001; 76: 327–338.
• 56. Patel K, Akhter J, Kobrynski L et al.: Immunoglobulin deficiencies: the B-lymphocyte side of DiGeorge syndrome. J Pediatr 2012; 161: 950–953.
• 57. Ryan AK, Goodship JA, Wilson DI et al.: Spectrum of clinical features associated with interstitial chromosome 22ql 1 deletions: a European collaborative study. J Med Genet 1997; 34: 798–804.
• 58. García-Pérez MA, Allende LM, Corell A et al.: Role of Nijmegen breakage syndrome protein in specific T-lymphocyte activation pathways. Clin Diagn Lab Immunol 2001; 8: 757–761.
• 59. Chrzanowska KH, Janniger CK: Nijmegen breakage syndrome. Available from: http://www.emedicine.com/derm/topic725.htm.
• 60. Lewandowicz-Uszyńska A, Lubieniecka M: Opieka nad pacjentem z zespołem Nijmegen. Fam Med Prim Care Rev 2011; 13: 601–603.
• 61. Chrzanowska KH, Gajdulewicz M, Spodar K et al.: Zespół Nijmegen – zasady rozpoznawania i postępowania. Stand Med 2004; 2: 334–340.

• Document Type: article