EN
Ultrasonography is the most widespread imaging technique used in the diagnostics
of the pathologies concerning the organs in the abdominal cavity. Similarly to other
diagnostic tools, errors may occur in ultrasound examinations. They generally result from
inappropriate techniques, which do not conform to current standards, or erroneous interpretation
of obtained images. A significant portion of mistakes is caused by inappropriate
quality of the apparatus, the presence of sonographic imaging artifacts, unfavorable
anatomic variants or improper preparation of the patient for the examination. This article
focuses on the examiner-related errors. They concern the evaluation of the liver size,
echostructure and arterial and venous vascularization as well as inappropriate interpretation
of the liver anatomic variants and the vascular and ductal structures localized inside
of it. Furthermore, the article presents typical mistakes made during the diagnosis of the
most common gallbladder and bile duct diseases. It also includes helpful data concerning
differential diagnostics of the described pathologies of the liver, gallbladder and bile
ducts. The article indicates the most frequent sources of mistakes as well as false negative
and false positive examples which result from these errors. What is more, the norms used
in the liver, gallbladder and bile duct evaluations are presented as well as some helpful
guidelines referring to the exam techniques and image interpretation, which allows for
reducing the error-making risk. The article has been prepared on the basis of the report
published in 2005 by the Polish experts in the field of ultrasonography and extended with
the latest findings obtained from the pertinent literature.
PL
Ultrasonografia jest najbardziej rozpowszechnioną techniką obrazowania w diagnostyce
chorób narządów jamy brzusznej. Podobnie jak w przypadku innych narzędzi
diagnostycznych badanie ultrasonograficzne obarczone jest ryzykiem popełniania
błędów. Na ogół wiążą się one z niewłaściwą techniką wykonywania badania,
niezgodną z obowiązującymi standardami, bądź mylną interpretacją uzyskiwanego
obrazu. Znaczna część popełnianych pomyłek wynika także z nieodpowiedniej jakości
stosowanego sprzętu, z obecności artefaktów obrazowania ultrasonograficznego, niekorzystnych
warunków anatomicznych lub z niewłaściwego przygotowania chorego
do badania. W niniejszej pracy skoncentrowano się na błędach zależnych od badającego.
Dotyczą one oceny wymiarów wątroby, jej echostruktury oraz unaczynienia
tętniczego i żylnego, niewłaściwej interpretacji wariantów anatomicznych wątroby,
położonych w niej struktur naczyniowych i przewodowych. Ponadto przedstawiono
typowe pomyłki pojawiające się w trakcie prowadzenia diagnostyki najczęstszych chorób
pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. W pracy zawarto przydatne dane dotyczące
diagnostyki różnicowej opisywanych patologii wątroby, pęcherzyka żółciowego
i dróg żółciowych. Wskazano najczęstsze źródła popełnianych pomyłek i przykłady
wynikających z nich wyników fałszywie dodatnich i ujemnych. Poza tym przedstawiono
zakresy norm stosowanych w ocenie wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg
żółciowych oraz zawarto przydatne wskazówki dotyczące techniki badania, interpretacji
uzyskiwanego obrazu, pozwalające zminimalizować ryzyko popełnienia pomyłek.
Artykuł został przygotowany na podstawie opracowania opublikowanego przez
polskich ekspertów z dziedziny ultrasonografii w 2005 roku i pogłębiony o najnowsze
doniesienia z piśmiennictwa.