Wiedza o wybranych substancjach słodzących wśród pacjentów korzystających z usług laboratoriów medycznych

• Authors: Karolina Krupa-Kotara , Aleksandra Temler , Małgorzata Olejniczak-Nowakowska , Iwona Cimała

Title variants

EN

Knowledge about selected sweeteners among patients using medical laboratory services

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

WSTĘP: Sacharoza, nazywana popularnie przez konsumentów cukrem rafinowanym, jest substancją bezpośrednio kojarzącą się ze smakiem słodkim. Rynek dietetyczny oferuje jednak o wiele więcej źródeł tego smaku. Celem pracy było ustalenie, czy istnieje związek między poziomem wiedzy o substancjach słodzących a czynnikami takimi jak: miejsce zamieszkania, wykształcenie, płeć, wiek lub wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI), a także zbadanie wiedzy ogólnej o substancjach słodzących i ustalenie, który ze słodzików jest najlepiej rozpoznawalny. MATERIAŁ I METODY: Badanie przeprowadzono w pięciu laboratoriach „Dialab” na terenie Dolnego Śląska w miesiącach kwiecień–maj 2017 r. Dobór próby miał charakter losowy. W badaniu wzięły udział 132 osoby. WYNIKI: W badanej populacji pacjentów tylko 15 osób wykazało, że cierpi na choroby dietozależne. Odpowiednio 87,9% pacjentów twierdziło, że odżywia się zdrowo. W grupie najlepiej rozpoznawalnych substancji słodzących znalazły się miód (73%), ksylitol (52%) i stewia (48%). Udowodniono również istotną korelację między BMI a poziomem wiedzy o substytutach cukru. WNIOSKI: Miejsce zamieszkania, wykształcenie, wiek oraz płeć nie mają wpływu na świadomość żywieniową ankietowanych. Czynnikiem, który odgrywa w tym zakresie rolę, jest wysokie BMI. Próba ustalenia, czy choroby dietozależne mają istotny wpływ na zwiększanie poziomu wiedzy o substancjach słodzących, wymaga kontynuacji badań, gdyż spostrzeżenia wynikające z dotychczasowej obserwacji nie wystarczają, aby to potwierdzić. Poziom wiedzy na temat sub-stancji słodzących badanych osób zaklasyfikowano jako akceptowalny.

EN

INTRODUCTION: Sucrose, also referred to as “refined sugar” by consumers, is a substance that is directly associated with sweet taste. The dietary market, however, offers many more sources of this flavor. The aim of this study was to determine whether there are relations between the level of sweeteners related knowledge and factors such as place of residence, education, sex, age or body mass index (BMI). In addition, the overall sweeteners related knowledge was examined, and it was determined which sweetener is best recognized. MATERIAL AND METHODS: The study was conducted in five “Dialab” laboratories in the Lower Silesia region from April to May 2017. The sample selection was random. 132 people participated in the study. RESULTS: In the studied population only 15 patients showed that they suffered from diet-related diseases. Approximately 87.9% of the patients claimed that they eat healthy. Honey (73%), xylitol (52%) and stevia (48%) were found in the group of the most well-known sweeteners. A significant correlation was also found between BMI and the level of knowledge about sugar substitutes. CONCLUSIONS: The place of residence, education, age and sex have no influence on the nutritional awareness of respondents. A factor that plays a role in this regard is a high BMI. An attempt to determine whether diet-related illnesses have a significant impact on increasing the knowledge about sweeteners requires follow-up studies, as the conclusions of observations to date are not sufficient to support this claim. The level of knowledge about the sweeteners of the test subjects is classified as acceptable.

Keywords

EN

choroby dietozależne; cukier; diet-related diseases; nutritional knowledge; sacharoza; substancje słodzące; sucroseWSTĘP; sugar; sweeteners; słodziki; wiedza żywieniowa

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
• Journal: Annales Academiae Medicae Silesiensis
• Year: 2021
• Issue: 75
• Pages: 111-122

Contributors

author

Karolina Krupa-Kotara

• Zakład Epidemiologii, Katedra Epidemiologii i Biostatystyki, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

author

Aleksandra Temler

• Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Epidemiologii, Katedra Epidemiologii i Biostatystyki, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

author

Małgorzata Olejniczak-Nowakowska

• Oddział Kliniczny Hematologii i Profilaktyki Chorób Nowotworowych, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

author

Iwona Cimała

• Oddział Kliniczny Hematologii i Profilaktyki Chorób Nowotworowych, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

References

• 1. Pacholczyk M., Ferenc T., Kowalski J. Zespół metaboliczny. Część II: patogeneza zespołu metabolicznego i jego powikłań. Postepy Hig. Med. Dosw. 2008; 62: 543–558.
• 2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz.U. UE L 354 z dnia 31.12.2008 r.).
• 3. Zdrojewicz Z., Kocjan O., Idzior A. Substancje intensywnie słodzące – alternatywa dla cukru w czasach otyłości i cukrzycy. Med. Rodz. 2015; 2(18): 89–93.
• 4. WHO Consultation on Obesity (1997: Geneva, Switzerland), World Health Organization. Division of Noncommunicable Diseases & World Health Organization. Programme of Nutrition, Family and Reproductive Health. (1998). Obesity: preventing and managing the global epidemic: report of a WHO Consultation on Obesity, Geneva, 3–5 June 1997. World Health Organization, https://apps.who.int/iris/handle/10665/63854 [dostęp: 8.10.2021].
• 5. Koszowska A., Dittfeld A., Nowak J., Brończyk-Puzoń A., Gwizdek K., Bucior J., Zubelewicz-Szkodzińska B. Cukier – czy warto go zastąpić substancjami słodzącymi? Nowa Med. 2014; 1: 36–41.
• 6. Grembecka M. Natural sweeteners in a human diet. Rocz. Panstw. Zakl. Hig. 2015; 66(3): 195–202.
• 7. Riobó-Serván P., Sierra Poyatos R., Soldo Rodríguez J. Low and no calorie sweeteners (LNCS); myths and realities. Nutr. Hosp. 2014; 30(Suppl. 2): 49–55.
• 8. Demnati C., Ben Mami F., Fendi O., Gaigi I., Trimèche A., Trabelsi N. et al. What is has the artificial sweeteners in indication the food of our diabetics? Tunis Med. 2012; 90(3): 238–241.
• 9. Bocarsly M.E., Powell E.S., Avena N.M., Hoebel B.G. High-fructose corn syrup causes characteristics of obesity in rats: increased body weight, body fat and triglyceride levels. Pharmacol. Biochem. Behav. 2010; 97(1): 101–106, doi: 10.1016/j.pbb.2010.02.012.
• 10. Komperda J., Żurkowska J., Czapka M., Szczepańska M., Pierzak-Sominka J. Zespół Metaboliczny – przegląd piśmiennictwa. Probl. Nauk Stosow. 2014; 2: 149–156.
• 11. Pacholczyk M., Ferenc T., Kowalski J. Zespół metaboliczny. Część I: definicje i kryteria rozpoznawania zespołu metabolicznego. Epidemiologia oraz związek z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy typu 2. Postepy Hig. Med. Dosw. 2008; 62: 530–542. 12. Gawęcki J., Woźniewicz M. Produkty spożywcze jako źródło składników odżywczych (15.12. Cukier i wyroby cukiernicze). W: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. T. 1. Red. J. Gawęcki. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa 2010, s. 359–360.
• 13. Kłosiewicz-Latoszek L., Cybulska B. Cukier a ryzyko otyłości, cukrzycy I chorób sercowo-naczyniowych. Probl. Hig. Epidemiol. 2011; 92(2): 181– –186.
• 14. Englund-Ögge L., Brantsæter A.L., Haugen M., Sengpiel V., Khatibi A., Myhre R. et al. Association between intake of artificially sweetened and sugar--sweetened beverages and preterm delivery: a large prospective cohort study. Am. J. Clin. Nutr. 2012; 96(3): 552–559, doi: 10.3945/ajcn.111.031567.
• 15. Guideline: Sugars intake for adults and children. Geneva: World Health Organization, 2015, http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/149782/1/9789241549028_eng.pdf [dostęp: 8.10.2021].

• Document Type: article