Wartość energetyczna i odżywcza diety osób po 65 roku życia, zamieszkałych w domach pomocy społecznej na terenie Śląska

• Authors: Elżbieta Grochowska-Niedworok , Beata Całyniuk , Elżbieta Szczepańska , Małgorzata Muc-Wierzgoń , Lechosław Dul , Agata Kiciak , Agnieszka Bielaszka , Marek Kardas , Adam Stolarczyk

Title variants

EN

Contents of energy and basic nutrients in diet of persons older than 65 living in Welfare Centers in Silesia

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zebranie informacji o składzie diety osób starszych żyjących w różnych warunkach daje pełny obraz sposobu żywienia ludzi w regionie śląskim. Celem badań była ocena sposobu żywienia osób po 65 roku życia, zamieszkałych w domach pomocy społecznej na terenie województwa śląskiego. Badaniami, przeprowadzonymi w czterech losowo wybranych domach pomocy społecznej, objęto 232 osoby (105 kobiet i 127 mężczyzn). Zastosowano metodę 3-krotnie powtórzonego 24-godzinnego wywiadu na temat spożycia produktów, potraw i napojów. Analiza składu diety osób po 65 roku życia zamieszkałych w domach pomocy społecznej, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, wykazała wiele nieprawidłowości związanych głównie z wysokim spożyciem energii (kobiety: mediana 2841,1 kcal i rozstęp kwartylowy 248,6 kcal; mężczyźni: mediana 2829,2 kcal i rozstęp kwartylowy 325,1 kcal). Średni procent realizacji normy na białko w diecie badanej grupy był wysoki i wynosił 141% u kobiet i 137,1% u mężczyzn. Badanie wykazało wysokie spożycie energii, przekroczenie normy energii pochodzącej z tłuszczów i niedobór energii pochodzącej z węglowodanów. Jednocześnie wykazano niskie spożycie błonnika. Ze względu na fakt, że podobne tendencje obserwowane są w sposobie żywienia pensjonariuszy domów pomocy społecznej z wielu regionów kraju, celowe jest organizowanie szkoleń dla personelu tego typu placówek oraz samych pensjonariuszy w zakresie racjonalizacji żywienia.

EN

The collection of information concerning the diet of elderly people living in diff erent conditions may give a complex view of the nutritional habits in Silesia. The aim of the research was to evaluate the nutritional regime of persons older than 65 years living in Welfare Centers in the Silesian Voivodeship. The study was carried out in four randomly selected Welfare Centers of the Silesian Voivodeship and included 232 people: 105 women and 127 men. The research used the method of 24-hour medical history that was repeated three times. The analysis of the diet content of people over 65 years old living in Welfare Centers, both women and men, indicated many abnormalities, connected mainly with a high intake of calories (women: median 2841.1 kcal and quartile spread 248.6 kcal; men: median 2829.2 kcal and quartile spread 325.1 kcal). The average percentage of protein norm realization in the diet was high and amounted to 141% for women and 137.1% for men. The study indicated a high intake of calories, exceeded the norms of fat calories intake and a defi ciency of carbohydrate energy, as well as a low intake of fi ber in the diet. On account of the fact that similar tendencies are observed in the case of the nutritional regime of Welfare Center residents in many regions of Poland, the organization of nutrition rationalization trainings for Welfare Center staff and residents themselves is necessary.

Keywords

EN

elderly people; ludzie starsi; nutrients; nutritional habits; składniki pokarmowe; sposób żywienia

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
• Journal: Annales Academiae Medicae Silesiensis
• Year: 2012
• Volume: 66
• Issue: 5
• Pages: 9–14

Contributors

author

Elżbieta Grochowska-Niedworok

• Elżbieta Grochowska-Niedworok Zakład Żywienia Człowieka Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach ul. Jordana 19 41-808 Zabrze tel. [phone] fax [phone]

author

Beata Całyniuk

• Zakład Żywienia Człowieka

author

Elżbieta Szczepańska

• Zakład Żywienia Człowieka

author

Małgorzata Muc-Wierzgoń

• Katedra i Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych

author

Lechosław Dul

• Zakład Biostatystyki Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

author

Agata Kiciak

• Zakład Żywienia Człowieka

author

Agnieszka Bielaszka

• Zakład Żywienia Człowieka

author

Marek Kardas

• Zakład Żywienia Człowieka

author

Adam Stolarczyk

• Zakład Żywienia Człowieka

References

• 1. Charrondiere U.R., Vignat J., Møller A. i wsp. The European Nutrient Database (ENDB) for Nutritional Epidemiology. J. Food Compos. Anal. 2002; 15: 4–8.
• 2. Piórecka B., Cisek M., Brzostek T., Bochanek J., Madejska M., Schlegel-Zawadzka M. Dietary practice and selected aspects of lifestyle in ederly residents of a nursing home. Zdr. Pub. 2006; 116: 418–422.
• 3. van Staveren W.A., Groot L.C. Evidence- -based dietary guidance and the role of dairy products for appropriate nutrition in the elderly. J. Am. Coll. Nutr. 2011; 30: 37–42.
• 4. Charzewska J. Instrukcja przeprowadzania wywiadu o spożyciu z 24 godzin. Zakład Epidemiologii Żywienia IŻŻ, Warszawa 1997.
• 5. Szponar L., Wolnicka K., Rychlik E. Album fotografi i produktów i potraw. IŻŻ, Warszawa, 2000.
• 6. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B. Normy żywienia człowieka. PZWL, Warszawa, 2008.
• 7. Roszkowski W., Chmara-Pawlińska R. Somatometria osób starszych jako wskaźnik stanu odżywienia. Rocz. PZH 2003; 54: 399–408.
• 8. Lichtenstein A.H., Appel L.J., Brands M. i wsp. Diet and lifestyle recommendations revision 2006. A scientifi c statement from the American Heart Association Nutrition Committee. Circulation 2006; 114: 1–15.
• 9. Szponar L., Dyczkowska K., Mieleszko T. Charakterystyka żywienia w domach pomocy społecznej i szpitalach. Roczn. Państw. Zakł. Hig. 1988; 39: 454–462.
• 10. Kłos A., Bertrand J., Wasowicz W. Podstawowe składniki pokarmowe w żywieniu pensjonariuszy Domu Emeryta Wojskowego. Bromat. Chem. Toksykol. 2006; suppl.: 335–339.
• 11. Sińska B., Sych A., Kucharska A., Wieczorek A. Ocena sposobu żywienia mieszkańców wybranego domu pomocy społecznej w Warszawie. Ann. Univ. MCS Sectio D. 2004; 59: 131–134.
• 12. Klebaniuk R., Kwiecień M., Matras J. Proekologiczne modele odżywiania ludzi w wieku starszym. Żyw. Człow. Metab. 2003; 30: 353–356.
• 13. Szponar L., Rychlik E. The quality of nutrition in welfare homes. Part II. nutrition mode and nutritional status of men and women. Żyw. Człow. Metab. 1996; 2: 83–102.
• 14. Wądołowska L., Cichoń R., Trzaskowska M.A., Bandurska-Stankiewicz E. Assessing the nutrition status of institutionalized elderly by antropometric methods. Pol. J. Food Nutr. Sc. 1998; 2: 311–320.
• 15. Spochacz-Przygocka E. Uwarunkowania sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi w wieku podeszłym mieszkających w Domach Pomocy Społecznej. Rozprawa doktorska. SGGW, Warszawa, 2006.
• 16. Roszkowski W., Brzozowska A. Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi starszych w Europie – projekt badawczy SENECA. Cz. II. Ocena sposobu żywienia. Żyw. Człow. Metab. 1994; 21: 35–48.
• 17. Słowińska M.A., Wądołowska L. Conditioning of Eating Habits of People Aged 75–80 from the Olsztyn Region. Polish. J. Environ. Stud. 2004; 13 suppl.: 485–495.
• 18. Rossum C.T.M., Mheen H., Witteman J.C.M., Grobbee E., Mackenbach J.P. Education and nutrient intake in Dutch elderly people. The Rotterdam Study. Eur. J. Clin. Nutr. 2000; 54: 159–165.
• 19. Rurik I. Nutritional diff erences between elderly men and women. Nutr. Metab. 2006; 50: 45–50.
• 20. Volkert D., Kreuel K., Heseker H., Stehle P. Energy and nutrient of young-old, old- -old and very old elderly in Germany. Eur. J. Clin. Nutr. 2004; 58: 1190–1200.
• 21. Bernstein M.A., Tucker K.L., Ryan N.D., O‘Neill E.F., Clements K.M., Nelson M.E., Evans W.J., Fiatarone Singh M.A. Higher dietary variety is associated with better nutritional status in frail elderly people. J. Am. Diet. Assoc. 2002; 102: 1096–1104.
• 22. . ., .., - .., .. ! " b# $ -. % & ' 2005; 612 (24). http://www.medved. kiev.ua/arh_nutr/art_2005/n05_14.htm [14.04.2005]
• 23. Saava M., Kisper-Hint I. Nutritional Assessment of Elderly People in Nursing House and at Home in Tallinn. J. Nutr. Health Aging. 2002; 6: 93–95.
• 24. Stawarska A., Tokarz A. Żywienie, a choroby wieku podeszłego. Farm. Pol. 2006; 62: 517–525.
• 25. Ohama H., Ikeda H., Moriyama H. Health foods and foods with health claims in Japan. Toxicology 2006; 221: 95–111.
• 26. Shahar D. Factors associated with low reported energy intake in the elderly. J. Nutr. Health Aging. 2005; 9: 300–304.
• 27. Valensi P. Hypertension, single sugars and fatty acids. J. Hum. Hypertens. 2005; 19: 5–9.
• 28. Szczecińska A., Jeruszka M., Kozłowska K., Brzozowska A., Roszkowski W. Ocena wyżywienia w Domach Pomocy Społecznej w Warszawie na podstawie opinii pensjonariuszy. Rocz. PZH. 2004; 55: 63–73.
• 29. Całyniuk B., Muc-Wierzgoń M., Niedworok E. i wsp. Sposób żywienia osób po 65. roku życia zamieszkałych na terenie wybranych miast Śląska. Cz. I. Zawartość energii i podstawowych składników pokarmowych w diecie. Żyw. Człow. Metab. 2008; 35: 289–300.
• 30. Fritz K., Elmadfa I. Quality of nutrition of elderly with diff erent degrees of dependency: elderly living in private homes. Ann. Nutr. Metab. 2008; 52: 47–50.

• Document Type: article