Zagrożenia zdrowotne w środowisku górskim

• Authors: Jakub Krzeszowiak , Aleksandra Michalak , Krystyna Pawlas

Title variants

EN

Health hazard in mountain environment

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przebywanie człowieka w środowisku górskim naraża
go na wystąpienie szeregu schorzeń, które mogą prowadzić
do utraty zdrowia, a niejednokrotnie życia. Posiadanie
świadomości o istnieniu owych zagrożeń już powoduje
zmniejszenie prawdopodobieństwa ich wystąpienia.
Wdrożenie odpowiednich czynności prewencyjnych pozwala
kontrolować czynniki ryzyka, a tym samym nie
doprowadzić do wystąpienia niepożądanych schorzeń. Do
owych czynników ryzyka można zaliczyć wpływ niskiego
ciśnienia atmosferycznego, niskiej temperatury powietrza,
znacznego promieniowania ultrafioletowego, nagłych
zmian pogodowych oraz charakterystycznych elementów
budowy środowiska górskiego. Połączenie powyższych
czynników z brakiem należytej wiedzy i ignorancją, przy
splocie niekorzystnych wydarzeń, może przerodzić wyjście
w góry w śmiertelne niebezpieczeństwo.

EN

A man in a mountain environment is exposed to the
occurrence of a number of diseases that can lead to loss
of health, and frequently loss of life. Awareness of these
threats already reduces the probability of their occurrence
to some extent. Implementation of the appropriate preventive
measures allows to control the risk factors and
thus prevents the occurrence of adverse effects. The risk
factors may include the effect of low atmospheric pressure,
low air temperature, significant ultraviolet radiation, sudden
changes of weather conditions and the specific elements
of the mountain environment. The combination
of these factors due to the lack of knowledge and ignorance
can turn going to the mountains into a fatal danger.

Keywords

EN

hipoksja; hipotermia; lawiny; odmrożenia; urazy

• Publisher: Polish Society of Environmental Medicine, Institute of Occupational Medicine and Environmental Health
• Journal: Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
• Year: 2014
• Volume: 17
• Issue: 2
• Pages: 61-68

Contributors

author

Jakub Krzeszowiak

• Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

author

Aleksandra Michalak

• Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

author

Krystyna Pawlas

• Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

References

• 1. Grassi B., Żołądź J.A.: Zintegrowana odpowiedź na niedotlenienie wysokościowe (w:) Górski J.: Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2011. 183-195.
• 2. Imray Ch., Wright A., Subudhi A.: Acute Mountain Sickness: Pathophysiology, Prevention, and Treatment. Prog Cardiovasc Dis 2010; 56(6): 467-484.
• 3. Queiroz L.P., Rapoport A.M.: High-altitude headache. Curr Pain Headache 2007; 11(4): 293-296.
• 4. Stanowisko Komisji Medycznej Federacji Związków Alpinistycznych, Część 2: Postępowanie przedszpitalne w zagrożeniu życia w przebiegu ostrej choroby górskiej wysokościowego obrzęku płuc i wysokościowego obrzęk mózgu 2012. Praca zbiorowa: Kupper T.H., Gieseler U., Angelini C. i wsp. Korekta polska: Podsiadło P. Źródło: www.theuiaa.org
• 5. Whitelaw W.: Mechanisms of sleep apnea at altitude. Adv Exp Med Biol 2007; 588: 57-63.
• 6. Hackett P.H., Roach R.C.: High Altitude Cerebral Edema. High Alt Med. Biol 2004; 5(2): 136-146.
• 7. Hackett P.H., Roach R.C.: High-Altitude Medicine and Physiology (w:) Paul S.A.: Wilderness Medicine, Sixth Edition. Mosby, an imprint of Elsevier Inc., 2012: 2-31.
• 8. Zatrzymanie krążenia – postępowanie w sytuacjach szczególnych: zaburzenia elektrolitowe, zatrucia, tonięcie, przypadkowa hipotermia, hipertermia, astma, anafilaksja, zabiegi kardiochirurgiczne, urazy, ciąża, porażenie prądem (w:) Wytyczne Resuscytacji 2010, pod redakcją Andres J.
• 9. Błażejczyk K.: Zespołowe wskaźniki biometeorologiczne i bioklimatyczne (w:) Błażejczyk K.: Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Warszawa 2004.
• 10. Źródło: http://www.nws.noaa.gov
• 11. Stanowisko Komisji Medycznej Federacji Związków Alpinistycznych, Część 4: Odżywianie i góry 2010. Praca zbiorowa: Morrison A., Schoffl V., Kupper T.H. Korekta polska: Podsiadło P. Źródło: www.theuiaa.org
• 12. Ainslie P.N, Reilly T.: Physiology of accidental hypothermia in the mountains: a forgotten story. Br J Sports Med. 2003; 37:548-550.
• 13. Zawadzki A., Jureczko R.: Postępowanie ratunkowe w zagrożeniach środowiskowych (w:) Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2006.
• 14. Mallet M.L.: Pathophysiology of accidental hypothermia. Q J Med. 2002; 95: 775-785.
• 15. Guzek J.W.: Patofizjologia człowieka w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2008.
• 16. International Commission for Mountain Emergency Medicine oraz International Federation of Alpine Organisations, Redaktor Elsensohn F.: Consensus Guidelines On Mountain Emergency Medicine And Risk Reduction. Pierwsza edycja, 2001.
• 17. Huey R.B., Eguskitza X.: Limits to human performance: elevated risks on high mountains. J Exp Biol 2001; 204: 3115-3119.
• 18. Korzeniewski K.: Problemy zdrowotne w warunkach wysokogórskich. Pol Merk Lek 2008; 146: 161-165.
• 19. Harichi J., Arvin A., Vash J.H. i wsp.: Frostbite: incidence and predisposing factors in mountaineers. Br Sports Med 2005; 39: 898-901.
• 20. Brugger H., Sumann G., Meister R., i wsp.: Hypoxia and hypercapnia during respiration into an artificial air pocket in snow: implications for avalanche survival. Resuscitation 2003; 58: 81-88.
• 21. McClung D., Schaerer P.: The Avalanch Handbook. The Mountaineers Book. Seattle 2001.
• 22. Źródło: http://www.ciop.pl/

• Document Type: review