Poczucie sensu życia jako czynnik chroniący młodzież gimnazjalną przed stosowaniem i doznawaniem przemocy rówieśniczej

• Authors: Dorota Zawadzka , Magdalena Korzycka , Anna Oblacińska

Title variants

EN

Sense of meaning in life as a factor protecting middle school adolescents from perpetrating and experiencing peer violence

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Tło i cele: Poszukiwanie sensu życia jest podstawową motywacją w życiu człowieka, a jego brak może prowadzić do wielu zaburzeń, m.in. do wchodzenia w rolę zarówno ofiary, jak i sprawcy przemocy rówieśniczej. Metody: Anonimowym badaniem ankietowym objęto 4085 uczniów z 70 gimnazjów zlokalizowanych we wszystkich województwach w Polsce (52% – dziewczęta). W badaniu została użyta skrócona, jednoczynnikowa wersja skali Purpose in Life Test, natomiast dwa pytania dotyczące przemocy rówieśniczej zaczerpnięto z polskiej wersji protokołu badawczego pochodzącego z międzynarodowych badań Health Behaviour in School-aged Children (HBSC). Zastosowano analizy jednowymiarowe oraz wielowymiarowe, w tym regresję logistyczną. Wyniki: Spośród 4085 gimnazjalistów w ciągu ostatnich 2 miesięcy co najmniej raz 26,8% było sprawcą, a 29,8% padło ofiarą przemocy rówieśniczej. Chłopcy istotnie częściej niż dziewczęta znaleźli się w gronie zarówno sprawców, jak i ofiar przemocy rówieśniczej. Uczniowie klasy III istotnie rzadziej doznawali przemocy ze strony rówieśników w porównaniu z uczniami klas I oraz II. Analiza regresji wykazała u młodzieży z wysokim poczuciem sensu życia istotnie mniejsze prawdopodobieństwo zostania ofiarą lub sprawcą przemocy rówieśniczej (co najmniej 1–2 razy w ciągu ostatnich 2 miesięcy przed badaniem ankietowym). Stwierdzono też, że dziewczęta istotnie rzadziej wchodziły w rolę ofiary lub sprawcy niż chłopcy. Ryzyko bycia ofiarą przemocy istotnie zmniejsza również uczęszczanie do klasy III gimnazjum wporównaniu z uczniami klasy I. Wnioski: Implikacjami praktycznymi przeprowadzonych analiz może być wdrażanie programów kładących nacisk na eksponowanie wartości uniwersalnych i niematerialnych, do których młodzież mogłaby się odwoływać. Biorąc pod uwagę uzyskane rezultaty, można stwierdzić, że wysoki poziom sensu życia jest czynnikiem chroniącym młodzież gimnazjalną przed wchodzeniem w role zarówno ofiary, jak i sprawcy przemocy rówieśniczej.

EN

Background and aims: Searching for the meaning of life is the basic motivation in human life, and lacking a sense of meaningfulness can lead to a range of disorders such as assuming the roles of victim and perpetrator of peer violence. Methods: This questionnaire-based study involved a total of 4,085 pupils (52% girls) from 70 middle schools located in all Polish voivodeships. The study used an abbreviated univariate version of the Purpose in Life Test scale, while two questions about peer violence were derived from the Polish version of the research protocol employed in the international study Health Behaviour in School-aged Children (HBSC). Both univariate and multivariate analyses – including logistic regression – were performed. Results: Out of 4,085 middle school pupils 26.8% were perpetrators and 29.8% were victims of peer violence at least once during the preceding 2 months. Boys were found to be both perpetrators and victims significantly more frequently than girls. Grade 3 pupils experienced violence from their peers significantly less frequently than grade 1 and grade 2 pupils. Regression analysis showed a significantly lower probability of being a victim or perpetrator of peer violence (at least 1–2 times during the 2 months preceding the questionnaire) in adolescents with a high sense of meaning in life. It was also found that girls were significantly less likely than boys to take on the roles of victims or perpetrators. The risk of being a victim of violence is also significantly decreased in middle school grade 3 pupils compared to grade 1 pupils. Conclusions: The potential practical implications of the analyses include the implementation of programmes aimed at highlighting universal and non-material values on which young people could rely. Based on the results of the study, it can be claimed that a high level of meaning in life is a factor protecting middle school adolescents from taking on the roles of both the victim and perpetrator of peer violence.

Keywords

EN

młodzież gimnazjalna; poczucie sensu życia; przemoc rówieśnicza

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2018
• Volume: 18
• Issue: 4
• Pages: 340–353

Contributors

author

Dorota Zawadzka

• Zakład Psychologii Klinicznej Dzieci i Młodzieży, Instytut Psychologii, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa, Polska; Zakład Zdrowia Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa, Polska

author

Magdalena Korzycka

• Zakład Zdrowia Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa, Polska

author

Anna Oblacińska

• Zakład Zdrowia Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa, Polska

References

• Baldry AC: Bullying in schools and exposure to domestic violence. Child Abuse Negl 2003; 27: 713–732.
• Baumeister RF: Meanings of Life. Guilford Press, New York 1991.
• Baumeister RF: The self. In: Gilbert DT, Fiske ST, Lindzey G (eds.): The Handbook of Social Psychology. 4th ed., Vil. 1, McGraw-Hill, New York, NY 1998: 680–740.
• Baumeister RF, Vohs KD: The pursuit of meaningfulness in life. In: Snyder CR, Lopez SJ (eds.): Handbook of Positive Psychology. Oxford University Press, New York, NY 2002: 608–618.
• Björkqvist K, Lagerspetz KMJ, Kaukiainen A: Do girls manipulate and boys fight? Developmental trends in regard to direct and indirect aggression. Aggress Behav 1992; 18: 117–127.
• Brassai L, Piko BF, Steger MF: Meaning in life: is it a protective factor for adolescents’ psychological health? Int J Behav Med 2011; 18: 44–51.
• Chalamandaris AG, Piette D: School-based anti-bullying interventions: systematic review of the methodology to assess their effectiveness. Aggress Violent Behav 2015; 24: 131–174.
• Cohen K, Cairns D: Is searching for meaning in life associated with reduced subjective well-being? Confirmation and possible moderators. J Happiness Stud 2012; 13: 313–331.
• Crumbaugh JC, Maholick LT: An experimental study in existentialism: the psychometric approach to Frankl’s concept of noogenic neurosis. J Clin Psychol 1964; 20: 200–207.
• Elgar FJ, Craig W, Boyce W et al.: Income inequality and school bullying: multilevel study of adolescents in 37 countries. J Adolesc Health 2009; 45: 351–359.
• Emmons RA: Motives and goals. In: Hogan R, Johnson J, Briggs S (eds.): Handbook of Personality Psychology. Academic Press, San Diego, CA 1997: 485–512.
• Fekkes M, Pijpers FI, Verloove-Vanhorick SP: Bullying: who does what, when and where? Involvement of children, teachers and parents in bullying behavior. Health Educ Res 2005; 20: 81–91.
• Frankl VE: [Logos and existence in psychotherapy]. Am J Psychother 1953; 7: 8–15.
• Frankl VE: Man’s Search for Meaning. Pocket, New York 1976 [Original work published 1959].
• Frisén A, Bjarnelind S: Health-related quality of life and bullying in adolescence. Acta Paediatr 2010; 99: 597–603.
• Gini G, Pozzoli T: Bullied children and psychosomatic problems: a meta-analysis. Pediatrics 2013; 132: 720–729.
• Graham S, Juvonen J: A social cognitive perspective on peer aggression and victimization. In: Vasta R (ed.): Annals of Child Development. Vol. 13, Jessica Kingsley Publishers, London 1998: 23–70.
• Halama P, Dědová M: Meaning in life and hope as predictors of positive mental health: do they explain residual variance not predicted by personality traits? Stud Psychol (Bratisl) 2007; 49: 191–200.
• Harel-Fisch Y, Walsh SD, Fogel-Grinvald H et al.; Members of the HBSC Violence and Injury Prevention Focus Group: Negative school perceptions and involvement in school bullying: a universal relationship across 40 countries. J Adolesc 2011; 34: 639–652.
• Janssen I, Craig WM, Boyce WF et al.: Associations between overweight and obesity with bullying behaviors in school-aged children. Pediatrics 2004; 113: 1187–1194.
• Jiménez-Barbero JA, Ruiz-Hernández JA, Llor-Zaragoza L et al.: Effectiveness of anti-bullying school programs: a meta-analysis. Child Youth Serv Rev 2016; 61: 165–175.
• Kaltiala-Heino R, Rimpelä M, Rantanen P et al.: Bullying at school – an indicator of adolescents at risk for mental disorders. J Adolesc 2000; 23: 661–674.
• Kumpulainen K, Räsänen E, Henttonen I et al.: Bullying and psychiatric symptoms among elementary school-age children. Child Abuse Negl 1998; 22: 705–717.
• Lagerspetz KMJ, Björkqvist K, Peltonen T: Is indirect aggression typical of females? Gender differences in aggressiveness in 11‐ to 12‐year‐ old children. Aggress Behav 1988; 14: 403–414.
• Mazur J (ed.): Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
• Mazur J, Małkowska-Szkutnik A (eds.): Wyniki badań HBSC 2010. Raport techniczny. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2011: 152–157.
• Mazur J, Tabak I, Zawadzka D: Determinants of bullying at school depending on the type of community: ecological analysis of secondary schools in Poland. School Ment Health 2017; 9: 132–142.
• Molcho M, Craig W, Due P et al.; HBSC Bullying Writing Group: Crossnational time trends in bullying behaviour 1994–2006: findings from Europe and North America. Int J Public Health 2009; 54 Suppl 2: 225–234.
• Olweus D: Aggression in the Schools: Bullies and Whipping Boys. Hemisphere, Washington, DC 1978.
• Olweus D: Bullying at school. Long-term outcomes for the victims and an effective school-based intervention program. In: Huesmann LR (ed.): Aggressive Behavior: Current Perspectives. The Plenum Series in Social/Clinical Psychology. Springer, Boston, MA 1994: 97–130.
• Olweus D: Bullying at School: What we Know and What We Can Do. Blackwell Publishing, Oxford 1993a.
• Olweus D: Victimization by peers: antecedents and long-term outcomes. In: Rubin KH, Asendorpf JB (eds.): Social Withdrawal, Inhibition, and Shyness in Childhood. Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Hillsdale, NJ 1993b: 315–341.
• Pan JY, Wong DFK, Chan CLW et al.: Meaning of life as a protective factor of positive affect in acculturation: a resilience framework and a cross-cultural comparison. Int J Intercult Relat 2008a; 32: 505–514.
• Pan JY, Wong DFK, Joubert L et al.: The protective function of meaning of life on life satisfaction among Chinese students in Australia and Hong Kong: a cross-cultural comparative study. J Am Coll Health 2008b; 57: 221–231.
• Park-Higgerson HK, Perumean-Chaney SE, Bartolucci AA et al.: The evaluation of school-based violence prevention programs: a metaanalysis. J Sch Health 2008; 78: 465–479.
• Rathi N, Rastogi R: Meaning in life and psychological well-being in preadolescents and adolescents. J Indian Acad Appl Psychol 2007; 33: 31–38.
• Rigby K: Consequences of bullying in schools. Can J Psychiatry 2003; 48: 583–590.
• Rigby K, Slee PT: Bullying among Australian school children: reported behavior and attitudes toward victims. J Soc Psychol 1991; 131: 615–627.
• Selkie EM, Fales JL, Moreno MA: Cyberbullying prevalence among US middle and high school-aged adolescents: a systematic review and quality assessment. J Adolesc Health 2016; 58: 125–133.
• Stein JA, Dukes RL, Warren JI: Adolescent male bullies, victims, and bully-victims: a comparison of psychosocial and behavioral characteristics. J Pediatr Psychol 2007; 32: 273–282.
• Ttofi MM, Farrington DP: Effectiveness of school-based programs to reduce bullying: a systematic and meta-analytic review. J Exp Criminol 2011; 7: 27–56.
• Turner JC: Social comparison and social identity: some prospects for intergroup behaviour. Eur J Soc Psychol 1975; 5: 5–34.
• Vaillancourt T, Hymel S, McDougall P: The biological underpinnings of peer victimization: understanding why and how the effects of bullying can last a lifetime. Theory Pract 2013; 52: 241–248.
• Wilkins-Shurmer A, O’Callaghan MJ, Najman JM et al.: Association of bullying with adolescent health-related quality of life. J Paediatr Child Health 2003; 39: 436–441.
• Wong PTP: Implicit theories of meaningful life and the development of the Personal Meaning Profile. In: Wong PTP, Fry PS (eds.): The Human Quest for Meaning: A Handbook of Psychological Research and Clinical Applications. Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Mahwah, NJ 1998: 111–140.
• Wood JV: Theory and research concerning social comparisons of personal attributes. Psychol Bull 1989; 106: 231–248.
• Yang SJ, Kim JM, Kim SW et al.: Bullying and victimization behaviors in boys and girls at South Korean primary schools. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2006; 45: 69–77.
• Zawadzka D, Korzycka M: Poczucie sensu życia a subiektywna witalność i status socjoekonomiczny gimnazjalistów. Psychol Wych 2018; 13: 70–82.
• Zawadzka D, Stalmach M, Oblacińska A et al.: Związek poczucia sensu życia z zadowoleniem z życia, występowaniem dolegliwości subiektywnych oraz statusem ekonomicznym rodziny w populacji uczniów gimnazjum. Dev Period Med 2017; 21: 60–68.
• Zawadzka D, Stalmach M, Tabak I: Poczucie sensu życia a samoocena zdrowia i osiągnięcia szkolne uczniów w wieku 13–17 lat. Pediatr Pol 2016; 91: 566–573.
• Życińska J, Januszek M: Test Sensu Życia (Purpose in Life Test, PIL) J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka: analiza psychometryczna. Czas Psychol 2011; 17: 133–142.

• Document Type: article