Depresja sezonowa – wybrane aspekty diagnostyczne i terapeutyczne

• Authors: Bernarda Bereza

Title variants

EN

Seasonal affective disorder – selected diagnostic and therapeutic issues

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Depression has since long remained an up-to-date and inexhaustible topic. A steady increase is still observable in the number of scientific studies exploring various facets of clinical manifestations, aetiology, mechanisms and determinants of depression. This paper elaborates on a particular type of depression – seasonal affective disorder (SAD). This condition usually lasts from a few weeks to a few months and occurs most often in the third decade of life, seldom in children. The diagnosis is from 2 to 3 times more frequent in women. After diagnosis and launching treatment, the symptoms can persist from 2 to 11 years. Some people fully recover from the disorder, or present only mild symptoms. As many as approximately 33% to 44% of patients, develop the major depression episode. In the world statistics the seasonal depression, apart from allergies and AIDS, is placed on the 4th position in the most common health issues. Even up to 10% of people in Poland, feels that the shortening of the day is linked to their general well-being and displays more or less severe symptoms of this condition. This study is a review of the latest literature on the pattern of the seasonal affective disorder. The aetiology of SAD, its psychopathological manifestations and differential diagnosis criteria will be discussed. Practical implications will also be suggested with regard to coping with the symptoms, possibilities of preventing relapses and specificity of the professional counseling for people suffering from SAD.

PL

Depresja od lat pozostaje tematem aktualnym i niewyczerpanym. Obserwowany jest wciąż utrzymujący się stały wzrost liczby badań naukowych eksploatujących w różnych aspektach różnorodność obrazów zaburzenia, jego etiologii, mechanizmów i uwarunkowań. Przedmiotem niniejszego opracowania będzie szczególna postać depresji, jaką jest sezonowe zaburzenie afektywne (seasonal affective disorder, SAD). Schorzenie trwa zazwyczaj od kilku tygodni do kilku miesięcy, pojawia się najczęściej w trzeciej dekadzie życia osoby, rzadziej u dzieci. Dwa do trzech razy częściej rozpoznanie dotyczy kobiet. Po zdiagnozowaniu i podjęciu leczenia objawy choroby utrzymują się od 2 do 11 lat. U części osób zaburzenie z czasem całkowicie ustępuje lub pozostają tylko łagodne jego symptomy. Aż u około 33% do 44% osób rozwija się epizod depresji głównej. W statystykach światowych depresję sezonową – obok alergii i AIDS – lokuje się na czwartym miejscu wśród najczęstszych problemów zdrowotnych. W Polsce nawet do 10% społeczeństwa odczuwa wpływ skracania się dnia na samopoczucie oraz doświadcza mniej lub bardziej nasilonych objawów choroby. Niniejsze opracowanie stanowi przegląd współczesnej literatury podejmującej zagadnienia sezonowego wzorca zaburzeń afektywnych. Przedstawiona zostanie etiologia, obraz patopsychologiczny, diagnostyczne kryteria różnicujące omawiany zespół objawów, a także praktyczne przesłanki w kierunku radzenia sobie z symptomami, możliwości zapobiegania nawrotom oraz specyfika pomocy specjalistycznej dla osób doświadczających depresji sezonowej.

Keywords

EN

aetiology; affective disorder; depresja; depresja sezonowa; depression; diagnosis; diagnoza; etiologia; seasonal affective disorder; terapia; therapy; zaburzenia nastroju

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2009
• Volume: 5
• Issue: 2
• Pages: 113-119

Contributors

author

Bernarda Bereza

• Katedra Psychologii Klinicznej, Instytut Psychologii KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Kierownik Katedry: dr hab. Stanisława Steuden, prof. KUL,

References

• 1. Święcicki Ł.: Najokrutniejszy miesiąc kwiecień - czyli skąd się bierze drugi biegun w depresji zimowej. Nastroje 2007; 5: 1-2.
• 2. Wilkinson E.: Seasonal affective disorder (SAD). How to distinguish depressive symptoms from normal winter blues, and what should you recommend? Chemist&Druggist 2008; 11: 19-21.
• 3. Partonen T., Lonnqvist J.: Seasonal affective disorder: a guide to diagnosis and management. CNS Drugs 1998; 9: 203-212.
• 4. Krzyżowski J.: Depresja. Medyk Sp. z o.o., Warszawa 2002.
• 5. Caplan C.E.: The wintertime blues. CMAJ 1999; 160: 375.
• 6. Putilov A.A., Danilenko K.V: Antidepressant effects of light therapy and “natural” treatments for winter depression. Biological Rhythm Research 2005; 36: 423-437.
• 7. Zee PC.: Zaburzenia rytmu dobowego. Psychiatria po Dyplomie 2007; 4: 9-19.
• 8. Sher L.: Bright light, serotonin turnover, and psychological well-being. Can. J. Psychiatry 2003; 48: 499.
• 9. PużyńskiS., Wiórka J. (red.): Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Kraków-Warszawa 2000.
• 10. Wciórka J. (red.): Kryteria diagnostyczne według DSM--IV-TR. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008.
• 11. Caron A., Weissman M.M.: Psychoterapia interpersonalna w leczeniu depresji. Psychiatria po Dyplomie 2006; 3: 33-40.
• 12. Rohan K.J., Roecklein K.A., Tierney Lindsey K. i wsp.: A randomized controlled trial of cognitive-behavioral therapy, light therapy, and their combination for seasonal affective disorder. J. Consult. Clin. Psychol. 2007; 75: 489-500.
• 13. Erman M.K.: Znaczenie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu bezsenności. Psychiatria po Dyplomie 2008; 5: 47-51.

• Document Type: article