Zmiany w spoczynkowych elektrokardiogramach młodych lekkoatletów po 8-miesięcznym okresie treningowym

• Authors: Zbigniew Krenc , Wojciech Mazurowski , Marzenna Wosik-Erenbek , Małgorzata Stańczyk , Magdalena Wiszniewska

Title variants

EN

Changes in resting electrocardiograms of young athletes after 8 months of physical training

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Długotrwały trening sportowy powoduje remodeling adaptacyjny w zakresie układu sercowo- naczyniowego, który obejmuje zarówno parametry morfologiczne, jak i czynnościowe i jest określany mianem serca sportowca. Systematyczna ocena układu krążenia u sportowców służy monitorowaniu zmian zachodzących pod wpływem długotrwałego treningu sportowego, ale także pozwala na identyfikację sportowców z chorobą serca wymagających pogłębionej diagnostyki kardiologicznej. Ważną w tym rolę odgrywa badanie elektrokardiograficzne. Cel pracy: Celem pracy była ocena wybranych spoczynkowych elektrokardiogramów u młodzieży 14-letniej z gimnazjum sportowego. Materiał i metoda: Badaniem objęto 28 uczniów (14 chłopców i 14 dziewcząt) klasy I Gimnazjum Sportowego o profilu lekkoatletycznym w Aleksandrowie Łódzkim. Oprócz rejestracji spoczynkowego elektrokardiogramu diagnostyka kardiologiczna obejmowała badanie echokardiograficzne wraz z oceną funkcji skurczowej i rozkurczowej lewej komory, a także próbę wysiłkową na cykloergometrze rowerowym. Wyniki: W spoczynkowych elektrokardiogramach wykonanych po okresie treningowym dominowały bradykardia zatokowa i cechy niemiarowości oddechowej. U 4 osób elektrokardiogram spełniał klasyczne kryteria przerostu lewej komory wg Sokolowa-Lyona, a u 3 – przerostu prawej komory. U 16 badanych obserwowano ukształtowanie zespołu ST-T o typie zespołu wczesnej repolaryzacji, zwykle w odprowadzeniach znad ściany bocznej. Wnioski: Zmiany w spoczynkowym EKG (szczególnie bradykardia zatokowa, niemiarowość oddechowa, zespół wczesnej repolaryzacji) mają charakter potreningowych zmian adaptacyjnych układu krążenia. Trening sportowy o charakterze dynamicznym wydaje się powodować zmniejszenie amplitudy załamków R i S w odprowadzeniach prawo- i lewokomorowych oraz zwiększenie amplitudy załamków T. Badanie EKG stanowi istotny element badania kardiologicznego sportowców w ocenie przebiegu procesu treningowego i zachodzących pod jego wpływem zmian adaptacyjnych.

EN

Athletes often exhibit benign structural and electrical remodelling of the heart as a physiological adaptation to regular and sustained physical training. Cardiovascular examination of athletes (including ECG monitoring) is performed to take information about influence of physical activity on the functional conditions of circulatory system, and to identify underlying heart disease (especially in aspect of prevention of sudden cardiac death) requiring the extension of diagnostic workup. Aim of the study: The aim of this study was to evaluate changes in resting electrocardiograms in 14-year-old athletes. Materials and methods: Resting ECGs were assessed in 28 adolescents (14 boys and 14 girls) aged 14 years beginning education in sports lower secondary school of athletic profile. Results: The most common ECG changes among adolescent athletes after long-term physical training were: sinus bradycardia and sinus respiratory arrhythmia. The Sokolow-Lyon voltage criterion for left ventricular hypertrophy was fulfilled in 4 cases (in initial ECG in 10 cases) and for right ventricular hypertrophy – in 3 cases (in initial ECG in 9 cases). 16 athletes had signs of early repolarisation, usually in lateral leads. Conclusions: Changes in resting electrocardiograms in young athletes (especially sinus bradycardia, sinus respiratory arrhythmia, early repolarisation) are a result of physiological adaptation to exercise. Dynamic exercise seemed to reduce amplitudes of R and S waves in right and left precordial ECG leads and increase amplitude of T waves. The ECG can provide valuable information about electrical changes that are a result of regular training.

Keywords

EN

adolescents; athletes; athletic training; cardiovascular adaptations to training; młodzież; resting ECG; spoczynkowy elektrokardiogram; sportowcy; trening sportowy; zmiany adaptacyjne

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 2
• Pages: 173–178

Contributors

author

Zbigniew Krenc

• Pracownia Kardiologii Sportowej przy Klinice Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi. Kierownik Pracowni: dr n. med. Zbigniew Krenc; Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman, Klinika Pediatrii i Immunologii z Pododdziałem Nefrologii, Instytut – Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman

author

Wojciech Mazurowski

• Pracownia Kardiologii Sportowej przy Klinice Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi. Kierownik Pracowni: dr n. med. Zbigniew Krenc; Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman, Klinika Pediatrii i Immunologii z Pododdziałem Nefrologii, Instytut – Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman

author

Marzenna Wosik-Erenbek

• Pracownia Kardiologii Sportowej przy Klinice Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi. Kierownik Pracowni: dr n. med. Zbigniew Krenc; Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman, Klinika Pediatrii i Immunologii z Pododdziałem Nefrologii, Instytut – Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman

author

Małgorzata Stańczyk

• Klinika Pediatrii i Immunologii z Pododdziałem Nefrologii, Instytut – Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman

author

Magdalena Wiszniewska

• Pracownia Kardiologii Sportowej przy Klinice Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi. Kierownik Pracowni: dr n. med. Zbigniew Krenc; Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman, Klinika Pediatrii i Immunologii z Pododdziałem Nefrologii, Instytut – Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman

References

• 1. Corrado D., Basso C., Schiavon M. i wsp.: Pre-participation screening of young competitive athletes for prevention of sudden cardiac death. J. Am. Coll. Cardiol. 2008; 52: 1981–1989.
• 2. Toufan M., Kazemi B., Akbarzadeh F. i wsp.: Assessment of electrocardiography, echocardiography, and heart rate variability in dynamic and static type athletes. Int. J. Gen. Med. 2012; 5: 655–660.
• 3. Sharma S., Whyte G., Elliott P. i wsp.: Electrocardiographic changes in 1000 highly trained junior elite athletes. Br. J. Sports Med. 1999; 33: 319–324.
• 4. Grupa Robocza powołana przez Zarząd Sekcji Elektrokardiologii Nieinwazyjnej i Telemedycyny Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego: Zalecenia dotyczące stosowania rozpoznań elektrokardiograficznych. Kardiol. Pol. 2010; 68 (supl. IV).
• 5. Corrado D., Pelliccia A., Heidbuchel H. i wsp.: Recommendations for interpretation of 12-lead electrocardiogram in the athlete. Eur. Heart J. 2010; 31: 243–259.
• 6. Corrado D., Biffi A., Basso C. i wsp.: 12-lead ECG in the athlete: physiological versus pathological abnormalities. Br. J. Sports Med. 2009; 43: 669–676.
• 7. Drezner J.A., Fischbach P., Froelicher V. i wsp.: Normal electrocardiographic findings: recognising physiological adaptations in athletes. Br. J. Sports Med. 2013; 47: 125–136.
• 8. Sokolow M., Lyon T.P.: The ventricular complex in right ventricular hypertrophy as obtained by unipolar precordial and limb leads. Am. Heart J. 1949; 38: 273–294.
• 9. Keck E.W.: Kardiologia dziecięca. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1993.
• 10. Somauroo J.D., Pyatt J.R., Jackson M. i wsp.: An echocardiographic assessment of cardiac morphology and common ECG findings in teenage professional soccer players: reference ranges for use in screening. Heart 2001; 85: 649–654.
• 11. Noseworthy P.A., Weiner R., Kim J. i wsp.: Early repolarization pattern in competitive athletes: clinical correlates and the effects of exercise training. Circ. Arrhythm. Electrophysiol. 2011; 4: 432–440.
• 12. Turkmen M., Barutcu I., Esen A.M. i wsp.: Assessment of QT interval duration and dispersion in athlete’s heart. J. Int. Med. Res. 2004; 32: 626–632.
• 13. Bjørnstad H., Storstein L., Meen H.D. i wsp.: Electrocardiographic findings of repolarization in athletic students and control subjects. Cardiology 1994; 84: 51–60.

• Document Type: article