Full-text resources of PSJD and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl
Visit https://bibliotekanauki.pl
Journal
Article title
Authors
Content
Full texts:
Title variants
Intra‑abdominal adhesions in ultrasound. Part I: The visceroperitoneal bordeline, anatomy and the method of examination
Languages of publication
Abstracts
It needs to be emphasized that ultrasonography is a primary test performed in order
to evaluate the abdominal wall and structures located in their vicinity. It allows for the
determination of the anatomy and lesions in this localization. Thorough knowledge concerning
the ultrasound anatomy of the tested structures constitutes a basis of all diagnostic
successes. Therefore, this part of the article is devoted to this subject matter. The possibility
to diagnose intra-abdominal adhesions with ultrasound is underestimated and
rarely used. The aim of this paper is to discuss and document the ultrasound anatomy of
the posterior surface of the abdominal wall as well as to present techniques directed at
the detection of adhesions, in particular the visceroperitoneal ones. The posterior surface
of the abdominal wall constitutes an extensive tissue area of complex structure, with folds
and ligaments surrounded by various amounts of the epiperitoneal fat. In some places,
this tissue separates the components of the fascia and peritoneum complex. The ultrasound
manifestation of this complex is two hyperechogenic lines placed parallelly to
each other in the places where they are not separated by the accumulated adipose tissue.
Another factor which separates the peritoneum from the viscera is of dynamic character.
It is a so-called visceral slide induced by easy or deep breathing. Its size should not be
lower than 1 cm and the deflections gradually and symmetrically diminish from the epigastric
to hypogastric region. Last but not least, the evaluation of the reciprocal relation
of the abdominal wall with viscera may be aided by rhythmical manual compressions on
the abdominal wall (ballottement sign) performed below the applied ultrasound transducer.
During this test, the size of the visceral slide in relation to the abdominal wall is
observed. The maneuver is usually performed in uncooperative patients or those with
shallow breath. The authors’ own experiences indicate that the effectiveness of the test is
increased when lower extremities are moderately bent. This relaxes the muscle tension
in the anterior wall of the abdomen. To assess the condition of these structures, linear
transducers with the frequency of 5–9 MHz prove the most appropriate. In obese patients,
a convex transducer with the frequency of 3.5–5 MHz also may be used. The acoustic
focus should be set on the borderline of the abdominal wall and viscera and in order to
visualize the changes it might be helpful to use harmonic, compound and XRes imaging.
When examining the abdominal wall, the cross and longitudinal sections should be made.
The complete evaluation of the visceroperitoneal borderline includes nine segments –
three in the epigastrium, three in the mid-abdomen and three in the hypogastrium.
to evaluate the abdominal wall and structures located in their vicinity. It allows for the
determination of the anatomy and lesions in this localization. Thorough knowledge concerning
the ultrasound anatomy of the tested structures constitutes a basis of all diagnostic
successes. Therefore, this part of the article is devoted to this subject matter. The possibility
to diagnose intra-abdominal adhesions with ultrasound is underestimated and
rarely used. The aim of this paper is to discuss and document the ultrasound anatomy of
the posterior surface of the abdominal wall as well as to present techniques directed at
the detection of adhesions, in particular the visceroperitoneal ones. The posterior surface
of the abdominal wall constitutes an extensive tissue area of complex structure, with folds
and ligaments surrounded by various amounts of the epiperitoneal fat. In some places,
this tissue separates the components of the fascia and peritoneum complex. The ultrasound
manifestation of this complex is two hyperechogenic lines placed parallelly to
each other in the places where they are not separated by the accumulated adipose tissue.
Another factor which separates the peritoneum from the viscera is of dynamic character.
It is a so-called visceral slide induced by easy or deep breathing. Its size should not be
lower than 1 cm and the deflections gradually and symmetrically diminish from the epigastric
to hypogastric region. Last but not least, the evaluation of the reciprocal relation
of the abdominal wall with viscera may be aided by rhythmical manual compressions on
the abdominal wall (ballottement sign) performed below the applied ultrasound transducer.
During this test, the size of the visceral slide in relation to the abdominal wall is
observed. The maneuver is usually performed in uncooperative patients or those with
shallow breath. The authors’ own experiences indicate that the effectiveness of the test is
increased when lower extremities are moderately bent. This relaxes the muscle tension
in the anterior wall of the abdomen. To assess the condition of these structures, linear
transducers with the frequency of 5–9 MHz prove the most appropriate. In obese patients,
a convex transducer with the frequency of 3.5–5 MHz also may be used. The acoustic
focus should be set on the borderline of the abdominal wall and viscera and in order to
visualize the changes it might be helpful to use harmonic, compound and XRes imaging.
When examining the abdominal wall, the cross and longitudinal sections should be made.
The complete evaluation of the visceroperitoneal borderline includes nine segments –
three in the epigastrium, three in the mid-abdomen and three in the hypogastrium.
Należy podkreślić, że ultrasonografia w ocenie powłok brzusznych i struktur położonych
w ich pobliżu odgrywa pierwszoplanową rolę, gdyż pozwala z dużą precyzją określić
anatomię i zmiany chorobowe w takiej lokalizacji. Podstawą wszelkich sukcesów diagnostycznych
jest dokładna znajomość anatomii ultrasonograficznej badanej struktury, dlatego
ta część pracy jest poświęcona właśnie tej tematyce. Możliwość diagnostyki zrostów
wewnątrzbrzusznych przy użyciu ultrasonografii jest niedoceniana i mało rozpowszechniona.
Celem pracy jest omówienie i udokumentowanie anatomii ultrasonograficznej
tylnej powierzchni powłok brzusznych oraz zaprezentowanie techniki badania ukierunkowanego
na wykrywanie zrostów, głównie trzewno‑otrzewnowych. Tylna powierzchnia
powłok brzusznych to rozległy obszar tkankowy o złożonej budowie, z obecnością fałdów
i więzadeł otoczonych różną ilością tłuszczu nadotrzewnowego. Tkanka ta w pewnych
miejscach rozdziela składowe kompleksu powięź – otrzewna. Manifestacją sonograficzną
tego kompleksu są dwie linie hiperechogeniczne ułożone równolegle względem siebie,
tam gdzie nie są oddzielone nagromadzoną tkanką tłuszczową. Drugi czynnik odgraniczający
otrzewną od trzewi ma charakter dynamiczny, jest nim tzw. ślizg trzewi wyzwalany
swobodnym lub głębokim oddechem. Jego wielkość nie powinna być mniejsza od 1 cm,
a wychylenia stopniowo, symetrycznie maleją od nadbrzusza do podbrzusza. Wreszcie
do oceny wzajemnego stosunku powłok z trzewiami służy kilkakrotnie powtarzany, rytmiczny
ucisk manualny powłok brzusznych (balotowanie) wykonywany poniżej przyłożonej
głowicy ultrasonograficznej. W czasie przeprowadzania tej próby obserwuje się wielkość
ślizgu trzewi względem powłok; manewr ten wykonuje się przeważnie u pacjentów
z płytkim oddechem lub u osób niewspółpracujących. Z własnych doświadczeń wynika,
że efektywność próby zwiększa umiarkowane zgięcie kończyn dolnych, co powoduje
zwolnienie napięcia mięśni przedniej ściany jamy brzusznej. Do oceny stanu tych struktur
najlepiej nadaje się głowica liniowa o częstotliwości 5–9 MHz. U osób otyłych można
zastosować głowicę konweksową o częstotliwości 3,5–5 MHz. Ognisko akustyczne usta‑
wia się na granicy powłok i trzewi, a w uwidocznieniu zmian będzie pomocne użycie
obrazowania harmonicznego, złożonego i XRes. Badając powłoki, należy wykonywać
przekroje podłużne i poprzeczne. Pełna ocena pogranicza trzewno‑otrzewnowego obejmuje
dziewięć segmentów – trzy w nadbrzuszu, trzy w śródbrzuszu i trzy w podbrzuszu.
w ich pobliżu odgrywa pierwszoplanową rolę, gdyż pozwala z dużą precyzją określić
anatomię i zmiany chorobowe w takiej lokalizacji. Podstawą wszelkich sukcesów diagnostycznych
jest dokładna znajomość anatomii ultrasonograficznej badanej struktury, dlatego
ta część pracy jest poświęcona właśnie tej tematyce. Możliwość diagnostyki zrostów
wewnątrzbrzusznych przy użyciu ultrasonografii jest niedoceniana i mało rozpowszechniona.
Celem pracy jest omówienie i udokumentowanie anatomii ultrasonograficznej
tylnej powierzchni powłok brzusznych oraz zaprezentowanie techniki badania ukierunkowanego
na wykrywanie zrostów, głównie trzewno‑otrzewnowych. Tylna powierzchnia
powłok brzusznych to rozległy obszar tkankowy o złożonej budowie, z obecnością fałdów
i więzadeł otoczonych różną ilością tłuszczu nadotrzewnowego. Tkanka ta w pewnych
miejscach rozdziela składowe kompleksu powięź – otrzewna. Manifestacją sonograficzną
tego kompleksu są dwie linie hiperechogeniczne ułożone równolegle względem siebie,
tam gdzie nie są oddzielone nagromadzoną tkanką tłuszczową. Drugi czynnik odgraniczający
otrzewną od trzewi ma charakter dynamiczny, jest nim tzw. ślizg trzewi wyzwalany
swobodnym lub głębokim oddechem. Jego wielkość nie powinna być mniejsza od 1 cm,
a wychylenia stopniowo, symetrycznie maleją od nadbrzusza do podbrzusza. Wreszcie
do oceny wzajemnego stosunku powłok z trzewiami służy kilkakrotnie powtarzany, rytmiczny
ucisk manualny powłok brzusznych (balotowanie) wykonywany poniżej przyłożonej
głowicy ultrasonograficznej. W czasie przeprowadzania tej próby obserwuje się wielkość
ślizgu trzewi względem powłok; manewr ten wykonuje się przeważnie u pacjentów
z płytkim oddechem lub u osób niewspółpracujących. Z własnych doświadczeń wynika,
że efektywność próby zwiększa umiarkowane zgięcie kończyn dolnych, co powoduje
zwolnienie napięcia mięśni przedniej ściany jamy brzusznej. Do oceny stanu tych struktur
najlepiej nadaje się głowica liniowa o częstotliwości 5–9 MHz. U osób otyłych można
zastosować głowicę konweksową o częstotliwości 3,5–5 MHz. Ognisko akustyczne usta‑
wia się na granicy powłok i trzewi, a w uwidocznieniu zmian będzie pomocne użycie
obrazowania harmonicznego, złożonego i XRes. Badając powłoki, należy wykonywać
przekroje podłużne i poprzeczne. Pełna ocena pogranicza trzewno‑otrzewnowego obejmuje
dziewięć segmentów – trzy w nadbrzuszu, trzy w śródbrzuszu i trzy w podbrzuszu.
Discipline
Publisher
Journal
Year
Volume
Issue
Pages
472–478
Physical description
Contributors
author
- Klinika Gastroenterologii, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska
author
- Klinika Gastroenterologii, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska
author
- Zakład Diagnostyki Obrazowej i Radiologii Interwencyjnej, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska
author
- Oddział Wewnętrzny Szpitala MSWiA w Szczecinie, Szczecin, Polska
author
- Oddział Wewnętrzny Szpitala MSWiA w Szczecinie, Szczecin, Polska
author
- Oddział Wewnętrzny Szpitala MSWiA w Szczecinie, Szczecin, Polska
author
- Zakład Diagnostyki Obrazowej i Radiologii Interwencyjnej, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska
References
- 1. Smereczyński A, Deręgowska A, Bojko S, Gałdyńska‑Kawecka M, Ostasz O, Król M: Własne doświadczenia z obrazowaniem usg powłok brzusznych. Część 1. Zmiany nieprzepuklinowe. Ultrasonografia 2004; 4 (15): 46–50.
- 2. Barwijuk AJ: Rola badań ultrasonograficznych w ocenie występowania zrostów w jamie otrzewnowej przed zabiegami laparoskopowymi. Ultrasonografia 2005; 5 (22): 72–75.
- 3. Smereczyński A: Zagadka ultrasonograficzna nr 3. Ultrasonografia 2010; 10 (43): 84, 107–108.
- 4. Bochenek A, Reicher M: Anatomia człowieka. Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998: 152.
- 5. Khati NJ, Enquist EG, Javitt MC: Imaging of the umbilicus and periumbilical region. Radiographics 1998; 18: 413–431.
- 6. Hanbidge AE, Lynch D, Wilson SR: US of the peritoneum. Radiographics 2003; 23: 663–684; discussion 664–685.
- 7. Kolecki RV, Golub RM, Sigel B, Machi J, Kitamura H, Hosokawa T et al.: Accuracy of viscera slide detection of abdominal wall adhesions by ultrasound. Surg Endosc 1994; 8: 871–874.
- 8. Caprini JA, Arcelus JA, Swanson J, Coats R, Hoffman K, Brosnan JJ et al.: The ultrasonic localization of abdominal wall adhesions. Surg Endosc 1995; 9: 283–285.
- 9. Sigel B, Golub RM, Loiacono LA, Parsons RE, Kodama I, Machi J et al.: Technique of ultrasonic detection and mapping of abdominal wall adhesions. Surg Endosc 1991; 5: 161–165.
- 10. Kodama I, Loiacono LA, Sigel B, Machi J, Golub RM, Parsons RE et al.: Ultrasonic detection of viscera slide as an indicator of abdominal wall adhesions. J Clin Ultrasound 1992; 20: 375–380.
Document Type
article
Publication order reference
Identifiers
YADDA identifier
bwmeta1.element.psjd-5c266b7d-0d9c-41a9-be5e-8fce2f039de8
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.