Postawy i zwyczaje studentów medycyny w Polsce związane z samoleczeniem lekami OTC

• Authors: Helena Zwinczewska , Daria Zwinczewska , Justyna Domka , Patryk Ryniak
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Wstęp: Leki dostępne bez recepty (OTC) są bezpośrednio sprzedawane konsumentowi. Są one szeroko dostępne i uznawane za stosunkowo bezpieczne. Zgodnie z dostępnymi badaniami samoleczenie jest częstą praktyką we współczesnym społeczeństwie. Cel: Zbadanie częstości stosowania leków OTC wśród studentów medycyny w Polsce. Materiały i metody: Studenci wypełniali ankietę zaprojektowaną przez autorów. Dla wygody respondentów była ona udostępniona online. Studenci byli pytani o dane podstawowe oraz o zwyczaje dotyczące stosowania leków OTC. Analiza statystyczna została przeprowadzona przy użyciu programu Statistica 10.0 (StatSoft Poland). Wyniki: Ankieta zaprojektowana przez autorów została wypełniona przez 777 studentów (w tym 67,57% kobiet) z sześciu polskich uniwersytetów medycznych. Liczba respondentów z poszczególnych lat studiów była zbliżona, a średni wiek grupy badanej wyniósł 22,54 ±1,89. W skali od 0 do 10, gdzie 10 odzwierciedlało najlepszy możliwy stan zdrowia, studenci ocenili swój stan na 8,01 ±1,74. Aż 97,68% studentów potwierdziło stosowanie leków OTC w ostatnich 12 miesiącach. Ponad 60% podało, że samoleczenie jest ich pierwszym wyborem przy wystąpieniu problemów zdrowotnych. Przyjmowanie leków OTC było istotnie częstsze wśród kobiet (p<0,05). Zdaniem studentów czynnikami najsilniej wpływającymi na częstość stosowania leków OTC są: łatwa dostępność, zachęcające reklamy oraz satysfakcjonujące efekty terapeutyczne. Interesujący jest fakt, że tylko 5,41% studentów uznało takie leczenie za wysoce skuteczne. Najczęstszymi przyczynami stosowania leków bez recepty były niemigrenowe bóle głowy (60,62%), przeziębienie (54,18%) i bóle menstruacyjne u kobiet (71,81%). Aż 99,49% studentów było świadomych, że leki OTC mogą powodować niebezpieczne działania niepożądane. Mimo to 88,29% nigdy nie konsultuje się z lekarzem przed zakupem nowego leku OTC, bez istotnych statystycznie różnic pomiędzy poszczególnymi latami studiów. Co więcej, ponad 20% studentów potwierdziło łączenie leków OTC z alkoholem. Czynniki takie jak subiektywna ocena stanu zdrowia, wiek i wielkość miasta nie korelowały istotnie z ilością przyjmowanych leków OTC. Wnioski: Przyjmowanie leków dostępnych bez recepty przez studentów medycyny jest częste i nie ma związku z ich subiektywną oceną stanu zdrowia. Stosunkowo wielu studentów łączy leki OTC z alkoholem. W razie problemów zdrowotnych studenci leczą się bez konsultacji z lekarzem. Wydaje się, że pomimo świadomości możliwych skutków ubocznych studenci nie przekładają tej wiedzy na praktykę, co może wzbudzać niepokój.

Keywords

EN

leki OTC; leki dostępne bez recepty; samoleczenie; studenci

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Journal: Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe
• Year: 2016
• Issue: 13
• Pages: 7-20

Contributors

author

Helena Zwinczewska

• Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński,

author

Daria Zwinczewska

• Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński

author

Justyna Domka

• Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński

author

Patryk Ryniak

• Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński

References

• Aljinovic-Vucic V., Trkulja V., Lackovic Z., Content of Home Pharmacies and Self-medication Practices in Households of Pharmacy and Medical Students in Zagreb, Croatia: Fin-dings in 2001 with a Reference to 1977, “Croat. Med. J.” 2005, Vol. 46 (1), s. 74–80.
• Almalak H. et al., Students’ Attitude Toward Use of Over the Counter Medicines During Exams in Saudi Arabia, “Saudi Pharmaceutical Journal” 2014, Vol. 22, s. 107–112.
• Bażydło M., Żułtak-Bączkowska K., Zaremba-Pechmann L., Rotter I., Karakiewicz B., Analiza stosowania leków OTC bez konsultacji z lekarzem w poszczególnych grupach wiekowych oraz ocena zapotrzebowania na edukację zdrowotną w tym zakresie, „Family Medicine &amp; Primary Care Review” 2010, Vol. 12, No. 2, s. 127–130.
• Bochenek T., Godman B., Lipowska K., Mikrut K., Zuziak S., Pedzisz M., Nowak A., Pilc A., Over-the-counter Medicine and Dietary Supplement Consumption Among Academic Youth in Poland, “Expert. Rev. Pharmacoecon. Outcomes. Res.” 2016, Vol. 16 (2), s. 199–205.
• Czerw A., Religioni U., Kunda A., Augustynowicz A., Samoleczenie jako problem zdrowia publicznego w Polsce, „Journal of Health Sciences” 2014 Vol. 4 (9), s. 249–256.
• Fidut-Wronska J., Latosiewicz R., Sokołowski K., Janikowska K., Samoleczenie wśród studentów fizjoterapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2012, t. 18, nr 1, s. 9–11.
• Kaperczyk J., Joko J., Klimasara J., Juszczyk J., Pelikajnien M., Zjawisko samoleczenia wśród studentów wybranych kierunków studiów, „Probl. Hig. Epidemiol.” 2007, Vol. 88 (2), s. 206–209.

• Document Type: article