Wzrastające występowanie stwardnienia rozsianego u kobiet ma związek z paleniem papierosów

Cendrowski, Wojciech

Journal

Aktualności Neurologiczne

2013 | 13 | 4 | 267–274

Article title

Wzrastające występowanie stwardnienia rozsianego u kobiet ma związek z paleniem papierosów

Authors

Wojciech Cendrowski

Content

Full texts:

267-274 Neurologia 4_2013_Cendrowski_Wzrastajace.pdf

Download

Title variants

Increasing occurrence of multiple sclerosis in women is linked with cigarette smoking

Languages of publication

Abstracts

Wprowadzenie: Przyczyny wzrastającego występowania stwardnienia rozsianego (sclerosis multiplex, SM) u kobiet nie są jasne, aczkolwiek brano pod uwagę zakażenie wirusem Epsteina-Barr i palenie papierosów. Przedstawione badanie dotyczy relacji między paleniem papierosów i rosnącą częstością SM u kobiet. Metoda: Wskaźnik K:M (WKM) wśród palaczy w ogólnej populacji skorelowano z WKM 10 272 (M – 4367, K – 5905) chorych z SM w Polsce zmarłych w latach 1982–2008. Badano również korelację między wskaźnikiem płci wśród palaczy w ogólnej populacji i wśród oczekiwanych chorych z SM, którzy palili papierosy i zmarli w ciągu 27 lat. Dane dotyczące zbiorowości z SM otrzymano z Głównego Urzędu Statystycznego, a informację o rozpowszechnieniu palenia papierosów w ogólnej populacji – z Zakładu Epidemiologii Centrum Onkologii w Warszawie. W badaniu zastosowano test Pearsona i test liniowej regresji. Wyniki: Roczny WKM 10 272 chorych zmarłych z SM w Polsce wzrósł z 1,12 do 1,37 (1982–2008); współczynnik korelacji z rokiem kalendarzowym był istotny: r = 0,548, p < 0,01. Stwierdzono znamienną korelację p omiędzy swoistym dla płci WKM wśród palących w ogólnej populacji i wskaźnikiem K:M w zbiorowości z SM w ciągu 27 lat: r = 0,595, p = 0,003. Silną korelację znaleziono między wskaźnikami K:M palaczy papierosów w ogólnej populacji i oczekiwanych chorych na SM, którzy palili papierosy: r = 0,882, p = 0,01-7. Ustalono ścisłą zależność między wskaźnikami K:M w zbiorowości SM i w kohorcie oczekiwanych chorych z SM, którzy palili papierosy: r = 0,809, p = 0,01-5. Obliczono korelację między wskaźnikiem K:M w kohorcie oczekiwanych chorych palących papierosy, którzy zmarli z SM, i kalendarzowym rokiem (1982–2008): r = 0,794, p < 0,001. Wyniki wskazują, że im większa była proporcja K do M palących papierosy w ogólnej populacji, tym liczniejszy był wskaźnik K do M w zbiorowości chorych zmarłych z SM. Wnioski: Wskaźnik K:M w SM obliczony według roku zgonu istotnie wzrósł w Polsce w ciągu trzech dekad. Rosnące występowanie SM u kobiet wykazało asocjację z proporcją K:M palących papierosy w ogólnej populacji. Wzrastające występowanie SM u kobiet przynajmniej w części wiązało się z paleniem papierosów.

Introduction: Reasons of increasing multiple sclerosis (MS) occurrence in women are unclear, although infection with Epstein-Barr virus and smoking were taken into consideration. The current study investigates relation between smoking and increasing occurrence of MS in women. Method: The female to male ratio (FMR) in smokers of the general population was correlated to FMR in 10 272 (M – 4367, F – 5905) MS patients, who died in the years 1982–2008 in Poland. The ratio of F:M in expected MS patients, who smoked cigarettes and died over 27 years, was also correlated to FMR in smoking general population. Data concerning deceased MS assemblage was received from the Central Statistical Office and information on prevalence of smoking was obtained from the Centre of Oncology in Warsaw. Correlation test by Pearson and linear regression test were used in the study. Results: Annual FMR in 10 272 MS patients was growing in Poland from 1.12 to 1.37 over the years 1982–2008; correlation coefficient r with calendar year was 0.548, p < 0.01. Significant correlation was found between the gender-specific smoking ratio in the general population and the sex-specific ratio in MS assemblage during 27 years: r = 0.595, p = 0.003. Strong correlation was ascertained between the F:M ratio in smoking general population and expected smokers with MS, who died over 3 decades; r = 0.882, p = 0.01-7. The result corresponded to close link between the F:M ratio in MS assemblage and in expected cohort of smokers with MS: r = 0.809, p = 0.01-5. Noteworthy was significant correlation of FMR in expected MS smokers with calendar year (1982–2008): r = 0.794, p < 0.001. Results indicate that the higher was the F:M ratio in cigarette smoking general population, the more increased was the F:M ratio in MS assemblage. Conclusions: The F:M ratio in MS calculated according to year of death increased significantly over 3 decades in Poland. The increasing occurrence of MS in women showed association with F:M smoking proportion in the general population. Growing occurrence of MS in women was at least in part linked with cigarette smoking.

Keywords

gender ratio multiple sclerosis palenie papierosów prevention smoking stwardnienie rozsiane wskaźnik płci zapobieganie

Discipline

MEDICINE: MEDICINE

Publisher

Medical Communications

Journal

Aktualności Neurologiczne

Year

2013

Volume

Issue

Pages

267–274

Physical description

Contributors

author

Wojciech Cendrowski

piotr_cendrowski@netia.pl

Samodzielna Lecznica Centrum w Warszawie

References

1. Acheson E.D.: The epidemiology of multiple sclerosis. W: Matthews W.B., Acheson E.D., Batchelor J.R., Weller R.O. (red.): McAlpine’s Multiple Sclerosis. Churchill Livingstone, Edinburgh 1985.
2. Leibowitz U., Antonovsky A., Medalie J.M. i wsp.: Epidemiological study of multiple sclerosis in Israel. II. Multiple sclerosis and level of sanitation. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 1966; 29: 60–68.
3. Brucklacher-Waldert V., Stuerner K., Kolster M. i wsp.: Phenotypical and functional characterization of T helper 17 cells in multiple sclerosis. Brain 2009; 132: 3329–3341.
4. Hunter S., Hafler D.A.: Ubiquitous pathogens: links between infection and autoimmunity in MS? Neurology 2000; 55: 164–165.
5. Ascherio A., Munger K.: Epidemiology of multiple sclerosis: environmental factors. W: Lucchinetti C., Hohlfeld R. (red.): Multiple sclerosis. Wyd. 3, Saunders Elsevier, Philadelphia 2010.
6. Handel A., Giovannoni G., Ebers G.C., Ramagopalan S.V.: Environmental factors and their timing in adult onset multiple sclerosis. Nat. Rev. Neurol. 2010; 6: 156–166.
7. Lauer K.: Environmental risk factors in multiple sclerosis. Expert Rev. Neurother. 2010; 10: 421–440.
8. Ascherio A., Munger K.L.: Environmental risk factors for multiple sclerosis. Part I: the role of infection. Part II: Noninfectious factors. Ann. Neurol. 2007; 61: 288–299, 504–513.
9. Orton S.M., Ramagopalan S.V., Brocklebank D. i wsp.: Effect of immigration on multiple sclerosis sex ratio in Canada: the Canadian Collaborative Study. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 2010; 81: 31–36.
10. Cendrowski W.: Gestational insolation and risk of multiple sclerosis in offspring. W druku.
11. Martyn C.N., Cruddas M., Compston D.A.: Symptomatic Epstein-Barr virus infection and multiple sclerosis. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 1993; 56: 167–168.
12. Villard-Mackintosh L., Vessey M.P.: Oral contraceptives and reproductive factors in multiple sclerosis incidence. Contraception 1993; 47: 161–168.
13. Riise T., Nortvedt M.W., Ascherio A.: Smoking is a risk factor for multiple sclerosis. Neurology 2003; 61: 1122–1124.
14. Orton S.M., Herrera B.M., Yee I.M. i wsp.; Canadian Collaborative Study Group: Sex ratio of multiple sclerosis in Canada: a longitudinal study. Lancet Neurol. 2006; 5: 932–936.
15. Cutter G., Yadavalli R., Marrie R.A. i wsp.: Changes in the sex ratio over time in multiple sclerosis. Neurology 2007; 68 supl. 1: A162.
16. Alonso A., Hernán M.A.: Temporal trends in the incidence of multiple sclerosis: a systematic review. Neurology 2008; 71: 129–135.
17. Koch-Henriksen N., Sørensen P.S.: The changing demographic pattern of multiple sclerosis epidemiology. Lancet Neurol. 2010; 9: 520–532.
18. Wechsler I.S.: Statistics of multiple sclerosis. Arch. Neurol. Psychiatry 1922; 8: 59–75.
19. Barnett M.H., Williams D.B., Day S. i wsp.: Progressive increase in incidence and prevalence of multiple sclerosis in Newcastle, Australia: a 35-year study. J. Neurol. Sci. 2003; 213: 1–6.
20. Debouverie M., Vukusic S., Ritleng C. i wsp.: Changes of demographic data over time in multiple sclerosis. Part I and II. Mult. Scler. 2008; 14 supl. 1: S63.
21. Cendrowski W.: The changing female-to-male sex ratio in multiple sclerosis: implications for aetiology of the disease. Mult. Scler. 2010; 16 supl. 10: S95.
22. Hammond S., McLeod J., Macaskill P., English D.R.: Multiple sclerosis in Australia: socioeconomic factors. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 1996; 61: 311–313.
23. Westberg M., Feychting M., Jonsson F. i wsp.: Occupational exposure to UV light and mortality from multiple sclerosis. Am. J. Ind. Med. 2009; 52: 353–357.
24. Marrie R.A.: Environmental risk factors in multiple sclerosis aetiology. Lancet Neurol. 2004; 3: 709–718.
25. Krökki O., Bloigu R., Reunanen M., Remes A.M.: Increasing incidence of multiple sclerosis in women in Northern Finland. Mult. Scler. 2011; 17: 133–138.
26. Potemkowski A., Walczak A., Nocoń D. i wsp.: Epidemiological analysis of multiple sclerosis in the Szczecin region, north-western part of Poland (1960–1992). W: Firnhaber W., Lauer K. (red.): Multiple Sclerosis in Europe. Leuchtturm- Verlag, Alsbach 1994: 249–254.
27. Ghezzi A., Deplano V., Faroni J. i wsp.: Multiple sclerosis in childhood: clinical features of 149 cases. Mult. Scler. 1997; 3: 43–46.
28. Kragt J., van Amerongen B., Killestein J. i wsp.: Higher levels of 25-hydroxyvitamin D are associated with lower incidence of multiple sclerosis only in women. Mult. Scler. 2009; 15: 9–15.
29. Islam T., Gauderman W.J., Cozen W., Mack T.M.: Childhood sun exposure influences risk of multiple sclerosis in monozygotic twins. Neurology 2007; 69: 381–388.
30. Matsuoka L.Y., Wortsman J., Hanifan N., Holick M.F.: Chronic sunscreen use decreases circulating concentrations of 25-hydroxyvitamin D. A preliminary study. Arch. Dermatol. 1988; 124: 1802–1804.
31. Strøm J.: Infectious mononucleosis – is the incidence increasing? Acta Med. Scand. 1960; 168: 35–39.
32. Henke C.E., Kurland L.T., Elveback L.R.: Infectious mononucleosis in Rochester, Minnesota, 1950 through 1969. Am. J. Epidemiol. 1973; 98: 483–490.
33. Janeczko J.: Mononukleoza zakaźna. Przegl. Epidemiol. 2001; 55: 421–431.
34. Ahorro J.M., Magalhaes S., Tellier R. i wsp.: Comparison of clinical manifestations in EBV-positive and EBV-negative pediatric MS patients. Mult. Scler. 2009; 15 supl. 2: S85.
35. Cofield S., Cutter G., Conwit R. i wsp.: Race, ethnicity, country of origin and infections in CombiRx. Mult. Scler. 2008; 14 supl. 1: S62.
36. Bach J.F.: The effect of infections on susceptibility to autoimmune and allergic diseases. N. Engl. J. Med. 2002; 347: 911–920.
37. Thacker E.L., Mirzaei F., Ascherio A.: Infectious mononucleosis and risk for multiple sclerosis: a meta-analysis. Ann. Neurol. 2006; 59: 499–503.
38. Cendrowski W.: Zmniejszenie umieralności na stwardnienie rozsiane ma związek z niższym rozpowszechnieniem palenia papierosów wśród mężczyzn w Polsce. Aktualn. Neurol. 2012; 12: 149–153.
39. Cendrowski W.: Relation of regional mortality and female-to-male ratio in multiple sclerosis to the past long-term meteorological factors in Poland. Aktualn. Neurol. 2011; 11: 257–264.
40. Marrie R.A., Horwitz R.I., Cutter G. i wsp.: Smokers with multiple sclerosis are more likely to report comorbid autoimmune diseases. Neuroepidemiology 2011; 36: 85–90.
41. Palacios N., Alonso A., Brønnum-Hansen H., Ascherio A.: Smoking and increased risk of multiple sclerosis: parallel trends in the sex ratio reinforce the evidence. Ann. Epidemiol. 2011; 21: 536–542.
42. Hernán M.A., Zhang S.M., Lipworth L. i wsp.: Multiple sclerosis and age at infection with common viruses. Epidemiology 2001; 12: 301–306.
43. Farez M., Quintana F.J., Correale J.: Sodium intake is associated with increased activity in multiple sclerosis. Platform presentation. 29th Congress of the ECTRIMS. Kopenhaga, 3 października 2013 r.
44. Hensiek A.E., Sawcer S.J., Feakes R. i wsp.: HLA-DR15 is associated with female sex and young age at diagnosis in multiple sclerosis. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 2002; 72: 184–187.
45. De Jager P.L., Simon K.C., Munger K.L. i wsp.: Integrating risk factors. HLA-DRB1*1501 and Epstein-Barr virus in multiple sclerosis. Neurology 2008; 70: 1113–1118.
46. Hedström A.K., Bomfim I., Barcellos L.F. i wsp.: Interaction between passive smoking and two HLA genes with regard to multiple sclerosis risk. 29th Congress of the ECTRIMS. Kopenhaga, 3 października 2013 r., poster 314.
47. Ascherio A., Munger K.L, Lünemann J.D.: The initiation and prevention of multiple sclerosis. Nat. Rev. Neurol. 2012; 8: 602–612.
48. Cendrowski W.: December insolation and ultraviolet B radiation are associated with multiple sclerosis mortality in Poland. Aktualn. Neurol. 2013; 13: 130–135.
49. Ebers G.C., Sadovnick A.D., Dyment D.A. i wsp.: Parent-of-origin effect in multiple sclerosis: observations in half-siblings. Lancet 2004; 363: 1773–1774.

Document Type

article

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.psjd-50b4a8ab-542e-4567-8b57-376e3649b336