Poczucie koherencji a zachowania zdrowotne wśród kobiet w okresie menopauzalnym

• Authors: Krystyna Kurowska , Emilia Kierzenkowska

Title variants

EN

Sense of coherence in relation to health behaviors among women in menopausal period

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Introduction: Menopause is a condition, which significantly affects woman’s life in many aspects. Accepting this new situation is a complicated, multi-stage process. Sense of coherence developed over lifetime appears to be a predictor of dealing with menopause. Aim: The aim of the study is to assess the correlation between sense of coherence and healthy behaviors among women in menopausal period as a decisive factor for optimal health maintenance. Material and methods: The study was performed on one hundred women in menopausal period treated in the local Health Centre in Iława (Warmia and Mazury province). In order to assess the sense of coherence, respondents were questioned using the Life Orientation Questionnaire (SOC-29) and healthy behaviors were evaluated with Health Behavior Inventory (IZZ). Results: The study group of menopausal women is characterized by average level of sense of coherence as well as average level of healthy behaviors. Research shows a relationship between global SOC score and healthy behaviors. It was proven that women with high SOC level reached a higher preferred level of healthy behaviors and they overcome symptoms of menopause period with greater ease. Moreover, the extent of healthy behaviors is correlated with social and demographic variables. Women under 50 years old and those who had received tertiary education also achieved higher scores on IZZ questionnaire. Conclusions: The level of sense of coherence significantly influences the extent of healthy behaviors in the menopausal period. Women with a strong sense of coherence are characterized by a greater level of healthy behaviors. Educating women in a professional way requires recognition of individual conditions of each patient.

PL

Wstęp: Menopauza znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie kobiet. Zaakceptowanie nowej sytuacji jest trudnym, wieloetapowym procesem. Predyktorem radzenia sobie z tym stanem może być poczucie koherencji wykształcone w ciągu życia. Cel pracy: Ocena zależności między poziomem poczucia koherencji a preferowanymi zachowaniami zdrowotnymi – jako wykładnika utrzymania optymalnego stanu zdrowia – wśród kobiet w okresie menopauzalnym. Materiał i metody: Badaniem objęto 100 kobiet w okresie menopauzalnym będących pod opieką Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Iławie (województwo warmińsko-mazurskie). Poziom poczucia koherencji określono za pomocą Kwestionariusza orientacji życiowej (SOC-29), a zachowania zdrowotne – za pomocą Inwentarza zachowań zdrowotnych (IZZ). Wyniki: Kobiety w okresie menopauzalnym charakteryzuje przeciętny poziom poczucia koherencji i stopień zachowań zdrowotnych. Wykazano związek między globalnym wynikiem poczucia koherencji a zachowaniami zdrowotnymi: kobiety cechujące się wysokim poziomem poczucia koherencji uzyskały wyższe wyniki dotyczące zachowań prozdrowotnych. Badane z większym poczuciem koherencji lepiej radzą sobie z objawami menopauzy. Stopień zachowań prozdrowotnych warunkują zmienne socjodemograficzne: wyższy wynik uzyskały respondentki w wieku do 50 lat, z wykształceniem wyższym. Wnioski: Poziom poczucia koherencji w znacznym stopniu wpływa na zachowania zdrowotne w okresie menopauzy. Osoby z silnym poczuciem koherencji cechuje wyższy stopnień zachowań prozdrowotnych. W procesie profesjonalnej edukacji kobiet i sprawowania opieki nad nimi należy uwzględniać indywidualne uwarunkowania każdej pacjentki.

Keywords

EN

acceptance condition; akceptacja stanu; coping with stress; healthy behaviors; menopause; menopauza; poczucie koherencji (SOC); radzenie sobie ze stresem; sense of coherence (SOC); zachowania zdrowotne

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Current Gynecologic Oncology
• Year: 2014
• Volume: 12
• Issue: 3
• Pages: 206-215

Contributors

author

Krystyna Kurowska

• Katedra Pielęgniarstwa i Położnictwa – Zakład Teorii Pielęgniarstwa Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Kierownik: dr n med. Mirosława Felsmann

author

Emilia Kierzenkowska

• Katedra Pielęgniarstwa i Położnictwa – Zakład Teorii Pielęgniarstwa Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Kierownik: dr n med. Mirosława Felsmann

References

• 1. Borowska-Tokarska A.: Psychologiczny obraz kobiety w okresie menopauzy. Zdr. Psych. 1998; 39: 120-133.
• 2. Formański J.: Psychologia środowiskowa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
• 3. Kielar-Turska M.: Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia. W: Strelau J. (red.): Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 1: Podstawy psychologii. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2000: 285-332.
• 4. Antonovsky A.: Rozwikłanie tajemnicy zdrowia - jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2005.
• 5. Juczyński Z.: Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa 2001.
• 6. Czarnecka-Iwańczuk M., Stanisławska-Kubiak M., Mojs E. i wsp.: Objawy menopauzy a satysfakcja z życia i samoocena wśród kobiet. Prz. Menopauzalny 2012; 11: 468-473.
• Participants present average level of health behaviors. They received highest scores in the field of prophylactic behaviors and health practices, while proper eating habits received the lowest rating. There is a correlation between sense of coherence and health behaviors among menopausal women: subjects with high SOC level received higher scores on IZZ scale. Individual patient characteristics should be taken into consideration with respect to women's education and healthcare.
• 7. Łepecka-Klusek C., Fiuk B., Prusak E.: Przezwyciężanie trudności okresu klimakterium. W: Gapik L. (red.): Postępy psychoterapii: koncepcje i badania. Tom 3, Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2000: 197-202.
• 8. Bidzan M., Smutek J., Zielonka A. i wsp.: Strategie radzenia sobie ze stresem u kobiet leczonych operacyjnie z powodu nowotworu narządów rodnych. Psychoonkologia 1998; 3: 41-47.
• 9. Antonovsky A.: Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. W: Heszen-Niejodek I., Sęk H. (red.): Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997: 206-231.
• 10. Czubalski K.: Psychosomatyczny aspekt okresu okołomenopauzalnego. Ginekol. Pol. 1995; 66: 692-696.
• 11. Markwitz-Grzyb N.: Źródła wsparcia dla kobiety w rozwiązywaniu problemów wywołanych klimakterium. Nowiny Lek. 2012; 81: 197-202.
• 12. Włodarczyk P.: Poczucie koherencji a zachowania zdrowotne. Lider 1998; 6: 13-18.
• 13. Jacennik B.: Strategie dla zdrowia: kształtowanie zachowań zdrowotnych poprzez środowisko. Vizja Press & IT, Warszawa 2008.
• 14. Nowicki A., Borowa I., Maruszak M.: Zachowania zdrowotne kobiet w zakresie zapobiegania, wczesnego wykrywania stanów przedrakowych i raka szyjki macicy. Ginekol. Pol. 2008; 79: 840-849.
• 15. Karpińska S., Przestrzelska M., Knihinicka-Mercik Z.: Zachowania zdrowotne w aspekcie seksualności i życia płciowego kobiet z różnych środowisk. Współcz. Pielęg. Ochr. Zdr. 2013; 2: 22-26.
• 16. Paździor A., Stachowska M., Zielińska A.: Wiedza kobiet na temat profilaktyki raka piersi. Nowiny Lek. 2011; 80: 419-422.

• Document Type: article