Wypalenie zawodowe wśród studiujących pielęgniarek

• Authors: Olga Bielan , Olga Kurnatowska , Anna J. Kurnatowska

Title variants

EN

Professional burnout among studying nurses

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Burnout is a response to stress, the source of which is the situation at work. This phenomenon concerns mainly representatives of professions whose essence is to work with people, including doctors, nurses, paramedics and others; their close committed interactions with others constitute the core of professional activity and determine the success and development. Participants of the study were 281 students of extramural complementary nursing course at the University of Warmia and Mazury, mostly aged 40-60 years, employed in hospital wards and with employment contracts. In the study, the authors’ demographic questionnaire of structuralized interview and the MBI questionnaire, developed by Maslach and Jackson, in the Polish version by Pasikowski (2004), were used. The obtained results were statistically analysed. The performed analysis of burnout has confirmed that emotional exhaustion is associated with the length of employment, the number of days off and the number of institutions where nurses were employed. We did not observe, however, any correlation with these variables between depersonalisation and a sense of the lack of achievements. Furthermore, no dependence of the severity of the professional burnout symptoms on the surveyed groups’ age was found. It turned out that the persons working in shifts system felt much stronger depletion of emotion than nurses working in a daily system. It was also observed that nurses employed in hospitals felt much stronger symptoms in both areas of occupational burnout than those working in other institutions. Furthermore, it was not confirmed that the absence of the sense of achievement depended on where the respondents were employed. Taking into account the reference levels of the three dimensions of burnout acc. to MBI it was found out that most respondents were characterized by a low value within the emotional exhaustion and depersonalisation and a high value in terms of a sense of the lack of achievement.

PL

Wypalenie zawodowe to odpowiedź na stres, którego źródłem jest sytuacja w pracy. Zjawisko to dotyczy głównie reprezentantów zawodów, których istotą jest praca z ludźmi, m.in. lekarzy, pielęgniarek, ratowników i innych; w grupach tych bliska, zaangażowana interakcja z innymi stanowi istotę profesjonalnego działania i warunkuje powodzenie w zawodzie, sukces, a także rozwój. W badaniu wzięło udział 281 osób – studentów pielęgniarstwa w ramach studiów pomostowych niestacjonarnych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, w większości w wieku 40-60 lat (55,2%), zatrudnionych przeważnie w oddziałach szpitalnych (55,9%), ponad 3/4 (76,5%) badanych – na umowę o pracę. W pracy wykorzystano autorską ankietę strukturalizowanego wywiadu oraz Kwestionariusz MBI, opracowany przez Maslach i Jackson, w polskiej wersji Pasikowskiego (2004 r.). Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. Przeprowadzona analiza wypalenia zawodowego potwierdziła, że wyczerpanie emocjonalne powiązane jest ze stażem pracy, liczbą dni zwolnienia oraz liczbą placówek, w których pielęgniarki były zatrudnione. Nie zaobserwowano natomiast, by istniała korelacja miedzy tymi zmiennymi a depersonalizacją i poczuciem braku osiągnięć. Nie wykazano również, aby nasilenie symptomów wypalenia zawodowego zależało od wieku badanych. Okazało się, że osoby zatrudnione w systemie zmianowym odczuwają znacznie silniejsze wyczerpanie emocjonalne aniżeli pielęgniarki pracujące w systemie dziennym. Zaobserwowano również, że pielęgniarki zatrudnione w szpitalach odczuwają znacznie silniejsze symptomy w obu obszarach wypalenia zawodowego aniżeli osoby pracujące w innych placówkach. Ponadto nie potwierdzono, aby poczucie braku osiągnięć zależało od miejsca wykonywanej pracy. Biorąc pod uwagę poziomy referencyjne trzech wymiarów wypalenia zawodowego wg MBI, stwierdzono, że większość badanych cechowała się niską wartością w zakresie wyczerpania emocjonalnego i depersonalizacji, a wysoką w aspekcie poczucia braku osiągnięć.

Keywords

EN

affect phenomenon; burnout; job satisfaction; nurses; pielęgniarki; satysfakcja z pracy; studenci; students; wypalenie zawodowe; zjawisko afektu

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2011
• Volume: 11
• Issue: 3
• Pages: 175-182

Contributors

author

Olga Bielan

• Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk Medycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

author

Olga Kurnatowska

• I Katedra Pediatrii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny, Łódź

author

Anna J. Kurnatowska

• Katedra Chirurgii Stomatologicznej i Periodontologii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny, Łódź

References

• 1. Pines A.M., Kanner A.D.: Nurses’ burnout: lack of positive conditions and presence of negative conditions as two independent sources of stress. J. Psychosoc. Nurs. Ment. Health Serv. 1982; 20: 30-35.
• 2. Maslach C.: Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej. W: Sęk H. (red.): Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• 3. Sęk H. (red.): Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• 4. Głowacka M.D., Nowakowska I.: Wypalenie zawodowe pielęgniarek – niebezpieczeństwa, koszty i sposoby zapobiegania. Pielęg. Położna 2006; 22: 126-129.
• 5. Pasikowski T.: Polska adaptacja kwestionariusza Maslach Burnout Inventory. W: Sęk H. (red.): Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• 6. Maslach C., Jackson S.E., Leiter M.P.: Maslach Burnout Inventory Manual. Consulting Psychologists Press, Palo Alto, CA 1996.
• 7. Jackson S.E., Schuler R.S.: Preventing employee burnout. Personnel 1983; 60: 58-68.
• 8. Maslach C., Jackson S.E.: Patterns of burnout among a national sample of public contact workers. J. Health Hum. Resour. Adm. 1984; 7: 189-212.
• 9. Płotka A., Pitek A., Makara-Studzińska M.: Zespół wypalenia zawodowego w grupie pielęgniarek oddziałów psychiatrycznych. Pielęgniarstwo 2000; 6: 35-47.
• 10. Orzechowska A., Talarowska M., Drozda R. i wsp.: Zespół wypalenia zawodowego u lekarzy i pielęgniarek. Pol. Merkur. Lekarski 2008; 25: 507-509.
• 11. Dębska G., Cepuch G.: Wypalenie zawodowe u pielęgniarek pracujących w zakładach podstawowej opieki zdrowotnej. Problemy Pielęgniarstwa 2008; 16: 273-279.
• 12. Wilczek-Rużyczka E.: Wypalenie zawodowe a poziom empatii u pielęgniarek. Sztuka Leczenia 2003; 9: 91-95.
• 13. Wilczek-Rużyczka E., Plewa Z.: Wypalenie zawodowe u pracowników ochrony zdrowia. Medycyna Rodzinna 2008; 11: 69-73.
• 14. Kobus G., Jarocka I., Sawicka J. i wsp.: Wypalenie zawodowe jako narastający problem wśród pielęgniarek dializacyjnych. Nefrol. Dializoter. Pol. 2007; 11: 208-211.
• 15. Łojek E., Bereda J., Sęk H.: Zespół wypalenia zawodowego u pielęgniarek pracujących z osobami zakażonymi wirusem HIV. Probl. HIV AIDS 2001; 7: 35-38.
• 16. Sobczak M.: Motywy wyboru zawodu a wypalenie zawodowe pielęgniarek. Problemy Pielęgniarstwa 2010; 18: 207-211.
• 17. Trojanowska I., Wołowicka L., Bartkowska-Śniatkowska A. i wsp.: Wypalenie zawodowe u lekarzy i pielęgniarek oddziału anestezjologii i intensywnej terapii. Przewodnik Menedżera Zdrowia 2002; 4: 50-52.
• 18. Maslach C., Schaufeli W.B., Leiter M.P.: Job burnout. Annu. Rev. Psychol. 2001; 52: 397-422.
• 19. Schaufeli W., Enzmann D.: The Burnout Companion to Study and Practice: A Critical Analysis. Taylor & Francis, London 1989.
• 20. Schaufeli W.B., Janczur B.: Burnout among nurses: a Polish- Dutch comparison. J. Cross Cult. Psychol. 1994; 25: 95-113.
• 21. Beisert M.: Przejawy, mechanizmy i przyczyny wypalania się pielęgniarek. W: Sęk H. (red.): Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• 22. Brzeska H.: Czynniki związane ze stresem zawodowym pielęgniarek oddziałowych. Antidotum 1998; 7: 63-94.

• Document Type: article