Ocena narażenia dzieci na wtórną emisję niklu, ołowiu i miedzi pochodzenia środowiskowego

• Authors: Jerzy Kwapuliński , Małgorzata Suflita , Ewa Nogaj , Piotr Z. Brewczyński , Jolanta Kowol , Barbara Brodziak-Dopierała , Krzysztof Kuźniewski

Title variants

EN

Assessment of children environmental exposure to secondary emission of nickel, lead and copper

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wstęp: Sumaryczna ocena oddziaływania zanieczyszczeń
pyłowych [ZP], obecnych w przyziemnej warstwie
powietrza, nabiera ostatnio szczególnego znaczenia w szacowaniu
ryzyka zdrowotnego. Wprawdzie ZP są przedmiotem
zainteresowania wielu ośrodków badawczych, to jednak,
w dotychczas poświęconych im pracach nie
uwzględniano prawdopodobieństwa występowania negatywnych
skutków zdrowotnych, wywoływanych oddziaływaniem
dodatkowej ich obecności (zjawisko wtórnego
pylenia). Cel badań: Celem pracy było określenie wtórnej
emisji Cu, Ni i Pb mierzonej w sąsiedztwie ulic o nasilonym
– choć zróżnicowanym – natężeniu ruchu samochodowego
w wielu miastach województwa śląskiego. Materiał i metody:
Materiałem do przeprowadzenia badań były próbki
pyłu zebrane w odległości ok. 200 m od ruchliwych ulic
miast Górnego Śląska i Zagłębia w latach 2006–2010
i analizowane metodą spektrometrii plazmowej. Zjawisko
wtórnego pylenia opisano współczynnikami: wtórnej emisji,
wzbogacenia, kontaminacji i parametru dodatkowej
masy danego metalu w ogólnym zanieczyszczeniu powietrza.
Wyniki: Stwierdzono, że wchłaniana dawka Cu i Pb,
zmienia się w zależności od badanego obszaru i zmniejsza
się z wiekiem dziecka. Zmniejszanie się wchłanianych
dawek w zależności od wieku tłumaczy się – jak dotąd –
znaczącym przyrostem ogólnej masy ciała w porównaniu
do uwarunkowanej wiekiem, anatomicznie określonej wielkości
układu oddechowego. Również ryzyko zdrowotne
szacowane w odniesieniu do dzieci zamieszkałych w wybranych
okolicach jest zróżnicowane i zmniejsza się wraz
z dorastaniem dzieci. Okazuje się jednak, że ryzyko zdrowotne
jest ponadto determinowane wielkością wtórnej
emisji pyłów, a do dzieci najbardziej zagrożonych Ni należą
te, które narażone są w sposób szczególny na wtórną emisję
tego metalu. Wspomniana emisja jest niebezpieczna dla
układu oddechowego i odgrywa większą rolę aniżeli uśredniona
zawartość tego pierwiastka w szeroko pojętym środowisku.

EN

Introduction: Total rating impact of particulate matter
in ground air layer recently takes on particular significance
in evaluation of health risk. Indeed particulate matter
is of interest to many research centres, however in so
far PM related works the probability of adverse health
impacts were not taken into account triggered with impact
of additional presence of particulate matter from secondary
dusting. The aim of the work: The work target was
determination of secondary emission of Cu, Ni and Pb
measured in streets with high traffic volume in many towns
of Silesia Voivodeship. Materials and methods: Dust collected
from the distance of about 200 m from busy roads
in Upper Silesia cities was analyzed by the method of
plasma spectrophotometry. The phenomenon of secondary
dusting was defined by few coefficients of: secondary
emission, enrichment, contamination and parameter of
extra mass of a given metal in widespread air pollution.
Results: It was concluded that absorbed dose of Cu and
Pb changes depends on the area under study and decreases along with child’s age. Decrease of absorbed age
depending doses is explained, so far, by significant increase
of body mass in comparison to anatomically conditioned
size of respiratory system.Also health risk estimated in
relation to children residing in selected areas is diversified..
And it also decreases along with the children growing
older. It appears, however, that health risk is determined
by the volume of secondary PM emission and to children
mostly threatened with Ni belong those who are particularly
exposed to secondary emission of this metal. The
secondary dusting is particularly dangerous for respiratory
system and plays more important role than averaged content
of this chemical in the environment.

Keywords

EN

miedź; narażenie; nikiel; ołów; ryzyko zdrowotne; współczynnik kontaminacji; współczynnik wtórnej emisji; współczynnik wzbogacenia; wtórne pylenie

• Publisher: Polish Society of Environmental Medicine, Institute of Occupational Medicine and Environmental Health
• Journal: Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
• Year: 2012
• Volume: 15
• Issue: 4
• Pages: 45-54

Contributors

author

Jerzy Kwapuliński

• Zakład Zdrowia Środowiskowego i Epidemiologii, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego

author

Małgorzata Suflita

• Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego

author

Ewa Nogaj

• Katedra i Zakład Toksykologii, Śląski Uniwersytet Medyczny

author

Piotr Z. Brewczyński

• Zakład Szkodliwości Biologicznych i Immunoalergologii, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego

author

Jolanta Kowol

• Katedra i Zakład Toksykologii, Śląski Uniwersytet Medyczny

author

Barbara Brodziak-Dopierała

• Katedra i Zakład Toksykologii, Śląski Uniwersytet Medyczny

author

Krzysztof Kuźniewski

• Zakład Polityki Zdrowotnej, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego

References

• 1. US EPA: Risk Assessment Guidance for Superfund, Vol. I, Human Health Evaluation Manual (Part A), EPA/540/1- 89/002. Office of Emergency and Remedial Response, Washington, D.C. 1989.
• 2. Kwapuliński J., Cyganek M., Mirosławski J.: Intoksykacja powietrza w wyniku wtórnego pylenia w strefie oddziaływania lasu. Ochrona Powietrza, 1991; 5: 109-113.
• 3. Kwapuliński J., Cyganek M., Mirosławski J., Czomperlik B., Szywała A.: Skutki zjawiska wtórnego pylenia lasu zanieczyszczonego toksycznymi metalami. Sylwan, 1992; 6.
• 4. Kwapuliński J., Mirosławski J., Cyganek M.: Ocena toksyczności zjawiska wtórnego pylenia w sąsiedztwie ulicy; Ochrona Powietrza, 1991; 1: 6-9.
• 5. Mirosławki J., Kwapuliński J., Paukszto A., Rochel R., Boroń M., Drabek O.: Speciation of metals in street dust; Pol J Environ Stud, 2006; 15(2a): 426-430.
• 6. Nowak B., Kwapuliński J.: Występowanie wybranych metali w pyle zawieszonym wokół Elektrowni „Łagisza”; Ochrona Powietrza, 1991; 2: 38-43.
• 7. Mirosławski J., Wiechuła D., Kwapuliński J., Sołtysiak G.: Udział leśnej emisji obszarowej w występowaniu metali w przyziemnej warstwie powietrza; Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów, 2002; 36, 3: 98-102.
• 8. Kwapuliński J., Sołtysiak G.: Ekotoksykologia lasu, jako obszarowego źródła zjawiska wtórnego pylenia na przykładzie lasu w Kochłowicach (woj. Śląskie); Problemy Ekologii, 2002; 6(5): 217-221.
• 9. Kwapuliński J., Cyganek M., Mirosławski J., Nalewajek A.: The Estimation of the Level Contamination of the Air Near Forest shore. Expertentagung Waldschanensforchung im östelichen Mitteleurope und Bayern. 1990: 487-492.
• 10. Kwapuliński J., Cyganek M., Mirosławski J.: Występowanie Pb i Cd we krwi ludzi pracujących w warunkach zjawiska wtórnego pylenia; Bromat Chem Toksykol, 1992; 2: 137-142.
• 11. Kwapuliński J., Mirosławski J., Wiechuła D., Kraśnicka A.: Lokalizacja obiektów służby zdrowia w aspekcie toksykologii zjawiska wtórnego pylenia; Ochrona Powietrza, 1995; 2: 43-47.
• 12. Mirosławski J., Kwapuliński J., Brodziak B., Podleska J., Matera L., Wróbel H., Bogunia M.: Specjacja metali ciężkich w pyłach w przyziemnej warstwie powietrza na terenie rekreacyjnym (Gmina Brenna); Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów, 1999; 5: 183-189.
• 13. Mirosławski J., Rzepka J., Kwapuliński J.: Zjawisko wtórnego pylenia jako zagrożenie cywilizacyjne dzieci i młodzieży (w:) Szymańska A.M., Krzyżak-Szymańska E. (red.): W kierunku bezpiecznego życia dzieci i młodzieży. Materiały z V Konferencji Naukowej, Katowice, 7-8 listopada 2005 r. Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda, Mysłowice 2007: 160-183.
• 14. Rzepka J., Nogaj E., Kwapuliński J., Rochel R., Bogunia M.: Zjawisko wtórnej emisji Pb i Cd jako zagrożenia cywilizacyjnego dzieci i młodzieży (w:) Szymańska A.M., Krzyżak-Szymańska E. (red.): W kierunku bezpiecznego życia dzieci i młodzieży. Materiały z V Konferencji Naukowej, Katowice, 7-8 listopada 2005 r. Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda, Mysłowice 2007; 184-195.
• 15. Szymczak W., Szeszenia-Dąbrowska N.: Szacowanie ryzyka zdrowotnego związanego z zanieczyszczeniem środowiska; Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1995.
• 16. Barański B., Szymczak W.: Podstawy metody oceny ryzyka zdrowotnego. Wyd. Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1995.
• 17. Wcisło E., Ioven D., Kucharski R., Szczuj J.: Human health risk assessment case study: an abandonem metal smelter site in Poland. Chemosphere 2002; 47: 507-515.
• 18. Inspekcja Ochrony Środowiska: Monitoring tła zanieczyszczenia atmosfery w Polsce dla potrzeb EMEP i GAW/WMO, Raport Syntetyczny 2008, Warszawa 2009.
• 19. Stewart K.: Surface Contamination (in:) B.R. Fish (ed.) Proc. of a Symp. Healt at Gatlinburg, Pergamon Press, Oxford 1967; 63-74.
• 20. Endler Z., Markiwicz K., Michalczyk J., Zawartość metali ciężkich w liściach, kwiatach i owocach bzu czarnego; Wiadomości Zielarskie, 1989; 2, 5-6.
• 21. Szymczykiewicz K.: Toksykologia pyłów. Instytut Medycyny Pracy w Przemyśle Węglowym i Hutniczym, Sosnowiec 1978.
• 22. Endler Z., Michalczyk J., Markiwicz K.: Wpływ spalin pojazdów samochodowych na kumulację toksycznych metali w liściach i owocach głogu; Herba Polonica, 1987, 4, 254.
• 23. US EPA: Integrated Risk Information System, A-Z list of Substances, http://cfpub.epa.gov/ncea/iris/index.cfm?fuseaction=iris.showSubstanceList (28.12.2011).
• 24. Ferreira-Baptista L., De Miquel E.: Geochemistry and risk assessment of street dust in Luanda, Angola: A tropical urban environment, Atmos Environ 2005; 39: 4501-4512.
• 25. Trojanowska M., Świetlik. R.: Inhalacyjne narażenie środowiskowe mieszkańców miast Polski na metale ciężkie Kadm i nikiel oraz arsen; Medycyna Środowiskowa, 2012; 15, 2; 33-40.

• Document Type: paper