Tężyczka jako przyczyna utraty przytomności

• Authors: Katarzyna Popławska , Katarzyna Rychlik , Kurosh Omidi , Agata Będzichowska , Agata Wawrzyniak , Bolesław Kalicki

Title variants

EN

Tetany as the cause underlying the loss of consciousness

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Tężyczka to zespół objawów chorobowych związanych ze wzmożoną pobudliwością połączeń nerwowo-mięśniowych. Wyróżnia się tężyczkę jawną i utajoną. Tężyczka jawna, hipokalcemiczna, manifestuje się drętwieniem i parestezjami w zakresie ust, języka, dłoni i stóp oraz napadowymi skurczami mięśni twarzy, rąk i stóp, którym mogą towarzyszyć stany przedomdleniowe oraz omdlenia. Tężyczka utajona, normokalcemiczna, związana z hipomagnezemią lub zasadowicą, objawia się złym samopoczuciem, obniżeniem nastroju, dolegliwościami bólowymi i rozdrażnieniem. Tę postać tężyczki pozwalają rozpoznać charakterystyczne objawy neurologiczne: Chvostka, Trousseau oraz Ibrahima–Lusta. Przyczynami zaburzeń elektrolitowych, które doprowadzają do wystąpienia tężyczki, mogą być nieprawidłowo zbilansowana dieta, choroby przewodu pokarmowego, endokrynologiczne, nefrologiczne, genetyczne oraz powody jatrogenne. Napad tężyczki jawnej wymaga różnicowania z napadem padaczki. W diagnostyce różnicowej tężyczki jawnej należy również wziąć pod uwagę dławicę piersiową, napad migreny lub astmy oskrzelowej, a w przypadku tężyczki utajonej – inną przyczynę omdleń, zaburzeń lękowych lub depresyjnych. Tężyczkę rozpoznaje się na podstawie typowych objawów klinicznych, wyników badań laboratoryjnych oraz badania elektromiograficznego. W przypadku podejrzenia tężyczki utajonej przeprowadza się próby tężyczkowe. Wybór metody leczenia choroby zależy od jej przyczyny. Leczenie tężyczki utajonej polega na suplementacji magnezu i witaminy B6. W leczeniu przyczynowym tężyczki jawnej wykorzystuje się roztwory soli wapnia i magnezu. Zapobieganie napadom tężyczki opiera się na stosowaniu doustnych preparatów wapnia lub magnezu. Suplementację wapnia warto wspomóc podawaniem witaminy D. W niniejszym opracowaniu omówiono trzy przypadki kliniczne: 15-letniej dziewczynki z epizodami omdleń, 17-letniej pacjentki z zasłabnięciami, drętwieniem kończyn górnych i zaburzeniami widzenia oraz 16-letniej dziewczynki z drżeniami rąk, drętwieniami palców rąk, mimowolnymi skurczami mięśni kończyn i kołataniem serca.

EN

Tetany is a group of symptoms associated with increased neuromuscular excitability. Manifest and latent tetany may be distinguished. Manifest (hypocalcaemic) tetany presents with numbness and paresthesia in the areas of the mouth, tongue, hands and feet as well as paroxysmal contractions of the muscles of the face, hands and feet, which may be accompanied by presyncope and syncope. Latent (normocalcaemic) tetany, which is associated with hypomagnesemia or alkalosis, manifests in malaise, depressed mood, pain and irritability. This form of tetany is diagnosed based on typical neurological symptoms such as Chvostek sign, Trousseau sign and Lust sign. Electrolyte disorders that lead to tetany may be caused by imbalanced diet, gastrointestinal, endocrine, nephrological and genetic disorders as well as iatrogenic factors. Manifest tetany seizure requires differentiation from epilepsy. The differential diagnosis should also include angina, migraine and bronchial asthma in the case of manifest tetany as well as other causes of syncope, anxiety and depressive disorders in the case of latent tetany. Tetany is diagnosed based on typical clinical symptoms, laboratory findings and electromyography. If latent form is suspected, special diagnostic tests for tetany are performed. The choice of therapeutic modality depends on the cause of the disease. The treatment of latent tetany involves magnesium and vitamin B6 supplementation. Calcium and magnesium solutions are used in the causative treatment of manifest tetany. It is also worth combining calcium and vitamin D supplementation. The paper discusses three clinical cases: a 15-year-old girl with episodes of syncope, a 17-yer-old girl with fainting, upper limb numbness and impaired vision, and a 16-year-old girl with hand tremor, numbness in the fingers, involuntary muscle contractions in the limbs and palpitations.

Keywords

EN

hipokalcemia; hipomagnezemia; omdlenia; tężyczka; zasadowica

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2018
• Volume: 14
• Issue: 2
• Pages: 213–221

Contributors

author

Katarzyna Popławska

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa, Polska

author

Katarzyna Rychlik

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa, Polska

author

Kurosh Omidi

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa, Polska

author

Agata Będzichowska

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa, Polska

author

Agata Wawrzyniak

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa, Polska

author

Bolesław Kalicki

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa, Polska

References

• 1. Kurdziel K, Skowronek-Bała B, Gergont A: Dziecko z tężyczką utajoną, studium kliniczno-neurofizjologiczne. Przegl Lek 2016; 73: 194–196.
• 2. Szlachcic A, Konturek S: Fizjologia wydzielania wewnętrznego. Hormonalna regulacja metabolizmu wapniowo-fosforanowego. In: Konturek SJ (ed.): Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2007: 795–797.
• 3. Gryglas A, Dudkowiak R, Śmigiel R: Tężyczka jako częsta przyczyna konsultacji na ostrym dyżurze – etiologia, objawy chorobowe i leczenie. Przegl Lek 2015; 72: 20–24.
• 4. Chabra P, Rana SS, Sharma V et al.: Hypocalcemic tetany: a simple bedside marker of poor outcome in acute pancreatitis. Ann Gastroenterol 2016; 29: 214–220.
• 5. Cho WI, Yu HW, Chung HR et al.: Clinical and laboratory characteristics of neonatal hypocalcemia. Ann Pediatr Endocrinol Metab 2015; 20: 86–91.
• 6. Toruńska K: Tężyczka jako trudny problem diagnostyczny w ambulatorium neurologicznym. Neurol Neurochir Pol 2003; 37: 653–664.
• 7. Williams A, Liddle D, Abraham V: Tetany: a diagnostic dilemma. J Anaesthesiol Clin Pharmacol 2011; 27: 393–394.
• 8. Musacchia P, Aita-Levy J: A curious case of reversible tetany. Clin Pediatr (Phila) 2017: 56: 792–794.
• 9. Starzyk J, Wójcik M: Niedoczynność przytarczyc. In: Kawalec W, Grenda R, Ziółkowska H (eds.): Pediatria. Vol. 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016: 876–879.
• 10. Keczmerska E, Ryglewicz D, Sienkiewicz-Jarosz H: Tężyczka – podstawy fizjologiczne, objawy, diagnostyka i leczenie. Terapia 2013; 21: 16–21.
• 11. Kułakowski P: Omdlenia. In: Szczeklik A (ed.): Choroby wewnętrzne. Medycyna Praktyczna, Kraków 2016: 582–589.
• 12. Durlach J: Magnez w praktyce klinicznej. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1991.
• 13. Hausmanowa-Petrusewicz I (ed.): Elektromiografia kliniczna. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980.
• 14. Grzesiuk W, Popow M: Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej a choroby przytarczyc. In: Bar-Andziak E (ed.): Podstawy endokrynologii. Wydawnictwo Akademii Medycznej w Warszawie, Warszawa 2004: 139.
• 15. Klotz HP: La tétanie chronique ou spasmophilie: signes, étiologie, pathogénie, traitement. Exp. Scientifique, Paris 1958.
• 16. Rabe-Jabłońska J: Ataki paniki. Zaburzenie paniczne i panikopodobne. Łódzki Biuletyn Neurologiczny 1997; 1, 2.
• 17. Jóźków P: Diagnostyka różnicowa i leczenie tężyczki. Medycyna po Dyplomie 2013; 22: 52–55.
• 18. Nemade SV, Rokade VV, Pathak NA et al.: Comparison between perioperative treatment with calcium and with calcium and vitamin D in prevention of post thyroidectomy hypocalcemia. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2014; 66 (Suppl 1): 214–219.
• 19. Hoorn EJ, van der Hoek J, de Man RA et al.: A case series of proton pump inhibitor-induced hypomagnesemia. Am J Kidney Dis 2010; 56: 112–116.
• 20. Roh JL, Park CI: Routine oral calcium and vitamin D supplements for prevention of hypocalcemia after total thyroidectomy. Am J Surg 2006; 192: 675–678.
• 21. Andrysiak-Mamos E, Żochowska E, Kaźmierczyk-Puchalska A et al.: Treatment of severe life threatening hypocalcemia with recombinant human teriparatide in patients with postoperative hypoparathyroidism – a case series. Endokrynol Pol 2016; 67: 403–412.

• Document Type: article