Usefulness of ultrasound examination in the evaluation of a neonate’s body fluid status

• Authors: Joanna Kieliszczyk , Wojciech Baranowski , Wojciech Kosiak

Title variants

PL

Przydatność badania ultrasonograficznego w ocenie stanu nawodnienia noworodka

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Appropriate hydration is a very important prognostic factor for the patient’s health. Ultrasonographic assessment of hydration status is rarely used in pediatric medicine and it is not used at all in neonates due to the fact that no reference values have been established for this age group. The aim of the paper was to establish reference values for neonates. Material and methods: The study included 50 neonates from two hospitals in the Lower Silesia region of Poland; 25 of them were healthy patients (full-term newborns with no perinatal complications) and 25 were sick patients (newborns with heart defects such as ostium secundum atrial septal defect, ventricular septal defect, permanent foramen ovale and patent ductus arteriosus as well as newborns with neonatal jaundice or pneumonia that occurred during the first days of life). The ultrasound scans were conducted during the first days of the children’s life. For every child inferior vena cava diameter was measured in the substernal area, longitudinal plane, M-mode in two respiratory phases: inhalation and exhalation. In addition, abdominal aorta diameter was determined (substernal area, transverse plane). Results: The study demonstrated a statistically significant difference in the calculated inferior vena cava collapsibility index between both groups. Two other indices included the ratio of the inferior vena cava diameter during the expiratory phase to the diameter of the aorta and the ratio of the inferior vena cava diameter during the inspiratory phase to the diameter of the aorta; a statistically significant difference between both groups was found only for the measurements in the inspiratory phase. Conclusions: Based on the study results normal ranges for hydration indices in neonates were established. The need for the measurement of the abovementioned parameters in the inspiratory phase was determined. In addition, the usefulness of the ultrasound examination for the evaluation of body fluid status in this pediatric age group, particularly in preterm newborns, was noted due to its painless and non-invasive nature as well as easy access to equipment at neonatology wards.

PL

Prawidłowe nawodnienie jest bardzo istotnym czynnikiem rokowniczym stanu zdrowia pacjenta. Ultrasonograficzna ocena nawodnienia w pediatrii jest używana bardzo rzadko, a u noworodków nie jest stosowana ze względu na brak wyznaczonych wartości referencyjnych dla tej grupy wiekowej. Celem pracy było wyznaczenie wartości referencyjnych dla noworodków. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 50 noworodków z dwóch dolnośląskich szpitali: 25 pacjentów zdrowych (noworodki urodzone o czasie, bez powikłań okresu okołoporodowego) oraz 25 pacjentów chorych (noworodki z wadami serca, takimi jak ubytek przegrody międzyprzedsionkowej typu otworu drugiego, ubytek przegrody międzykomorowej, przetrwały otwór owalny, przetrwały przewód tętniczy, oraz noworodki, u których w pierwszych dniach życia wystąpiła żółtaczka noworodkowa lub zapalenie płuc). Badania wykonywano w pierwszych dobach życia. U każdego dziecka dokonywano pomiaru średnicy żyły głównej dolnej w okolicy podmostkowej, w projekcji podłużnej, w prezentacji M-mode w dwóch fazach oddechowych: wdech i wydech. Dodatkowo wyznaczano średnicę aorty brzusznej (okolica podmostkowa, projekcja poprzeczna). Wyniki: W pracy wykazano istotną statystycznie różnicę między wyliczonymi współczynnikami zapadalności żyły głównej dolnej w obu grupach. Natomiast w ocenie dwóch kolejnych współczynników (stosunek średnicy żyły głównej dolnej w fazie wydechu do średnicy aorty i stosunek średnicy żyły głównej dolnej w fazie wdechu do średnicy aorty) istotną statystycznie różnię stwierdzono tylko w przypadku pomiarów w fazie wdechowej. Wnioski: Na podstawie przeprowadzonego badania wyznaczono wartości referencyjne współczynników oceniających nawodnienie w grupie noworodków. Stwierdzono konieczność pomiarów wyżej wymienionych parametrów w fazie wdechowej. Dodatkowo zwrócono uwagę na przydatność metody ultrasonograficznej do oceny nawodnienia w tej grupie wiekowej, a w szczególności wcześniaków, ze względu na bezbolesność, bezinwazyjność i dostęp do sprzętu na oddziałach neonatologicznych.

Keywords

EN

body fluid statusevaluation; dehydration; inferior vena cava; neonate; noworodek; ocena stanu nawodnienia; odwodnienie; ultrasonografia; ultrasound; żyła główna dolna

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Journal of Ultrasonography
• Year: 2016
• Volume: 16
• Issue: 65
• Pages: 125-134

Contributors

author

Joanna Kieliszczyk

• Department of Pediatrics, Dr. Alfred Sokołowski Specialist Hospital in Wałbrzych, Poland

author

Wojciech Baranowski

• Ultrasound Laboratory, Dr. Alfred Sokołowski Specialist Hospital in Wałbrzych, Poland, Department of Neonatal Physiology and Pathology with an Intensive Care Sub-Unit, Regional Specialist Hospital “Latawiec” in Świdnica, Poland

author

Wojciech Kosiak

• Ultrasound and Biopsy Diagnostics Laboratory, Department of Pediatrics, Hematology and Oncology, Medical University of Gdańsk, Poland

References

• 1. Kosiak W, Świętoń D, Czarniak P, Kujawa M, Piskunowicz M: Usefulness of ultrasound examination in evaluation of body fluid status. Ultrasonografia 2008; 8: 12–14.
• 2. Ritz P, Berrut G: The importance of good hydration for day-to-day health. Nutr Rev 2005; 63 (Suppl. 1): S6–S13.
• 3. Behrman R, Kliegman R, Nelson W, Vaughan V: Nelson Textbook of Pediatrics. PWN, Warszawa 1996.
• 4. Marcdante K, Kliegman R, Jenson H, Behrman R: Nelson Essentials of Pediatrics. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2012.
• 5. Pearce WH, Slaughter MS, LeMaire S, Salyapongse AN, Feinglass J, McCarthy WJ et al.: Aortic diameter as a function of age, gender, and body surface area. Surgery 1993; 114: 691–697.
• 6. Poutanen T, Tikanoja T, Sairanen H, Jokinen E: Normal aortic dimensions and flow in 168 children and young adults. Clin Physiol Funct Imaging 2003; 23: 224–229.
• 7. Kosiak W, Świętoń D, Piskunowicz M: Sonographic inferior vena cava/aorta diameter index, a new approach to the body fluid status assessment in children and young adults in emergency ultrasound – preliminary study. Am J Emerg Med 2008; 26: 320–325.
• 8. Cheriex E, Leunissen K, Janssen J, Mooy JM, van Hooff JP: Echography of the inferior vena cava is a simple and reliable tool for estimation of ‘dry wight’ in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant 1989; 4: 563–568.
• 9. Natori H, Tamaki S, Kira S: Ultrasonographic evaluation of ventilatory effect on inferior vena cava configuration. Am Rev Respir Dis 1979; 120: 421–427.
• 10. Chen L, Kim Y, Santucci KA: Use of ultrasound measurement of the inferior vena cava diameter as an objective tool in the assessment of children with clinical dehydration. Acad Emerg Med 2007; 14: 841–845.
• 11. Durajska K, Januszkiewicz E, Szmygel Ł, Kosiak W: Inferior vena cava/aorta diameter index in the assessment of the body fluid status – a comparative study of measurements performed by experienced and inexperienced examiners in a group of young adults. J Ultrason 2014; 14: 273–279.
• 12. Jauregui J, Nelson D, Choo E, Stearns B, Levine AC, Liebmann O et al.: The BUDDY (Bedside Ultrasound to Detect Dehydration in Youth) study. Crit Ultrasound J 2014; 6: 15.

• Document Type: article