Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa w populacji dziecięcej – czynniki ryzyka, profilaktyka i leczenie

• Authors: Ludmiła Bartoszewicz , Bolesław Kalicki , Anna Jung , Janusz Żuber , Agnieszka Rustecka

Title variants

EN

Venous thromboembolism in children – risk factors, prophylaxis and treatment

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

In the last several years there was a clear increase in the incidence of this disease in the paediatric population. This is linked with increased survival of patients with serious illnesses, which are major risk factors for thrombosis in children: cancer, systemic diseases, infections, heart defects, injuries and others. Not without significance remain therapeutic interventions in these diseases, in particular the widespread use of central vascular cannulae, which is the leading cause of thrombosis at a young age. Since idiopathic thrombosis in children is extremely rare, we should seek to detect the causes and if possible eliminate it. It is believed that, as in adults, role in the pathogenesis of thrombosis in children can play plasma composition of congenital abnormalities that increase the risk of a thrombotic disorder, these are called congenital thrombophilias. They must also be included in the course of diagnosis. Many studies have found numerous differences distinguishing childhood thrombosis. The incidence of the disease compared to the adult population is much smaller. Distribution of various forms of the disease is different than in adults. Through the developmental age, especially newborns and infants, there are reduced levels and activity of several plasma coagulation factors, therefore the standard laboratory tests norms are variable. Distinctive is also the pharmacokinetics of anticoagulants, as well as response to medical treatment. This requires vigilance in the interpretation of medical research, and appropriate dosage adjustment of medications. The most frequently used drugs are heparin, anticoagulant drugs and thrombolytics. Guidelines for the treatment of thrombosis in children did not cover the whole problem and the proper conduct of the treatment is based primarily on clinical experience of the attending physician.

PL

W ostatnich kilkunastu latach wzrosła zapadalność na zakrzepicę w populacji dziecięcej. Wiąże się to ze zwiększoną przeżywalnością chorych na ciężkie choroby, które stanowią duże czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy u dzieci, czyli nowotwory, choroby układowe, zakażenia, wady serca, urazy i inne. Nie bez znaczenia pozostają działania lecznicze w tych chorobach, a zwłaszcza szeroko stosowana kaniulacja naczyń centralnych, która jest najczęstszą przyczyną zakrzepicy w młodym wieku. Ponieważ zakrzepica u dzieci niezwykle rzadko ma charakter idiopatyczny, należy dążyć do wykrycia jej przyczyny i wyeliminowania. Uważa się, że tak jak u dorosłych rolę w patogenezie zakrzepicy dziecięcej mogą odgrywać wrodzone nieprawidłowości składu osocza zwiększające ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowej, zwane wrodzonymi trombofiliami, które również należy uwzględnić w przebiegu diagnostyki. W wyniku wzrostu zapadalności dzieci na tę chorobę zwiększono ilość badań nad tym problemem, a tym samy poszerzyła się wiedza w tym zakresie. W dotychczasowych badaniach stwierdzono liczne różnice między zakrzepicą dziecięcą i zakrzepicą dorosłych. U dzieci zapadalność na tę chorobę jest zdecydowanie mniejsza w porównaniu z populacją dorosłych. Inna jest też częstość występowania poszczególnych postaci klinicznych choroby. W wieku rozwojowym, a zwłaszcza noworodkowym i niemowlęcym, zmienne są stężenie i aktywność poszczególnych osoczowych czynników krzepnięcia, co ma wpływ na wartości norm badań laboratoryjnych układu krzepnięcia. Również farmakokinetyka leków przeciwzakrzepowych i odpowiedź na leczenie różnią się od obserwowanych w populacji dorosłych. Wymaga to od lekarza dużej uwagi w interpretacji badań oraz odpowiedniej modyfikacji dawek stosowanych leków. Najczęściej stosowanymi lekami są heparyny, leki antykoagulacyjne oraz leki trombolityczne. Wytyczne leczenia zakrzepicy u dzieci nie obejmują całości problemu i właściwe poprowadzenie leczenia opiera się przede wszystkim na doświadczeniu klinicznym lekarza opiekującego się pacjentem.

Keywords

EN

haemostasis; heparin; heparyna; thromboembolism; thrombophilia; thrombosis; trombofilia; układ hemostazy; zakrzepica; zatorowość

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2010
• Volume: 6
• Issue: 2
• Pages: 100-105

Contributors

author

Ludmiła Bartoszewicz

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung

author

Bolesław Kalicki

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung

author

Anna Jung

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung

author

Janusz Żuber

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung

author

Agnieszka Rustecka

• Klinika Pediatrii, Nefrologii i Alergologii Dziecięcej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Anna Jung

References

• 1. Oschman A., Kuhn R.J., Smith K.M.: Venous thromboembolism in the pediatric population. Orthopedics 2010; 33: 180-184.
• 2. Nowak-Gottl U., Kurnik K., Krumpel A., Stoll M.: Thrombophilia in the young. Hamostaseologie 2008; 28: 16-20.
• 3. Zalewska-Szewczyk B., Bodalski J.: Zakrzepica u dzieci z chorobą nowotworową - aktualny problem kliniczny. Przegląd Pediatryczny 2004; 34: 184-187.
• 4. Seth T.: Thrombosis in neonates and children. Eastern Journal of Medicine 2009; 14: 36-45.
• 5. Williams M.D., Chalmers E.A., Gibson B.E.; Haemostasis and Thrombosis Task Force, British Committee for Standards in Haematology: The investigation and management of neonatal haemostasis and thrombosis. Br. J. Haematol. 2002; 119: 295-309.
• 6. Hirsh J., Dalen J.E., Guyatt G.: Leczenie przeciwza-krzepowe u dzieci. VI Wytyczne American College of Chest Physicians wg The Sixth (2000) ACCP guidelines for antithrombotic therapy for prevention and treatment of thrombosis. Medycyna Praktyczna - Pediatria 2002; 6: 66-73.
• 7. Monagle P: Anticoagulation in the young. Heart 2004; 90: 808-812.
• 8. Monagle P, Adams M., Mahoney M. i wsp.: Outcome of pediatric thromboembolic disease: a report from the Canadian Childhood Thrombosis Registry. Pediatr. Res. 2000; 47: 763-766.
• 9. Tormene D., Simioni P, Prandoni P. i wsp.: The incidence of venous thromboembolism in thrombophilic children: a prospective cohort study. Blood 2002; 100: 2403-2405.
• 10. Revel-Vilk S., Chan A., Bauman M., Massicotte P: Prothrombotic conditions in an unselected cohort of children with venous thromboembolic disease. J. Thromb. Haemost. 2003; 1: 915-921.
• 11. Male C., Julian J.A., Massicotte P i wsp.: Significant association with location of central venous line placement and risk of venous thrombosis in children. Thromb. Haemost. 2005; 94: 516-521.
• 12. Smith O.P: Thrombotic complications in children with cancer. Vnitr. Lek. 2009; 55: 223-226.
• 13. 13. Gerotziafas G.T.: Risk factors for venous thromboembolism in children. Int. Angiol. 2004; 23: 195-205.
• 14. Fabri D., Belangero WM., Annichino-Bizzacchi J.M., Arruda VR.: Inherited risk factors for thrombophilia in children with nephrotic syndrome. Eur. J. Pediatr. 1998; 157: 939-942.
• 15. Wyszyńska T., Litwin M., Książek J. i wsp.: Zespół nerczycowy. W: Sieniawska M., Wyszyńska T. (red.): Nefrologia dziecięca. Tom 1, Ośrodek Informacji Naukowej Polfa, Warszawa 2003: 253-314.
• 16. Manco-Johnson M.J.: How I treat venous thrombosis in children. Blood 2006; 107: 21-29.
• 17. Horne M.K 3rd, McCloskey D.J.: Factor V Leiden as a common genetic risk factor for venous thromboembolism. J. Nurs. Scholarsh. 2006; 38: 19-25.
• 18. Zaburzenia krzepnięcia. W: Behrman R.E. (red.): Podręcznik pediatrii - Nelson. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996: 1442.
• 19. McDonald M.M., Hathaway WE.: Anticoagulant therapy by continuous heparinization in newborn and older infants. J. Pediatr. 1982; 101: 451-457.
• 20. Goldenberg N.A., Knapp-Clevenger R., Manco-Johnson M.J.; Mountain States Regional Thrombophilia Group: Elevated plasma factor VIII and D-dimer levels as predictors of poor outcomes of thrombosis in children. N. Engl. J. Med. 2004; 351: 1081-1088.
• 21. Wąsowicz M., Meineri M., Vegas A.: Trombocytopenia indukowana heparyną - zasady rozpoznawania i leczenia. Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 344-350.

• Document Type: article