Nadużywanie alkoholu przez dzieci i młodzież w Polsce i na świecie

• Authors: Katarzyna Resler , Dorota Cichosz

Title variants

EN

The abuse of alcohol by children and young people in Poland and in the world

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Alcohol is an indispensable element of contemporary culture, which emphasises the role it plays in interpersonal contacts. These days it appears at most social and business meetings. It is one of the most commonly used psychoactive substances. The amount of alcohol drunk and the way in which it is consumed are regulated by cultural and moral norms. One has to bear in mind, however, that this substance is legally prohibited for minors. The problem of alcohol abuse by young people has been rising both in Poland and in the world. Almost all general-education secondary school students (Polish liceum with students aged 16–18 years) have tried alcohol and a significant number of them declared having consumed it within 12 months before the study. Models of drinking presented by adults from the children’s environment also have some influence on the problem, since children perceive alcohol as a token of adulthood and an element of “good fun.” The ease of access to alcoholic beverages for minors is a puzzling phenomenon: although selling alcohol to individuals aged below 18 years is legally prohibited, there is no problem with obtaining alcohol in “trusted” establishments. What is worrying is not only the rising number of adolescents drinking alcohol, but also the fact that ever younger children start drinking. Beer is still the most commonly chosen alcoholic drink. The reasons for and circumstances of drinking alcohol are determined to a large extent by communal, cultural and religious factors. The analysis of reports from other regions of the world provides evidence for the fact that alcohol abuse by adolescents is a global phenomenon. It is not a mere “isolated problem,” but a multifaceted phenomenon which must be effectively countered. One can hope that effective work with adolescents, appropriate education and social and cultural models will contribute to the reduction of alcohol consumption among young people.

PL

Alkohol stanowi nieodłączny element współczesnej kultury, co tylko podkreśla rolę, jaką odgrywa w kontaktach międzyludzkich. W obecnych czasach pojawia się na większości spotkań towarzyskich i biznesowych. To jeden z najczęściej spożywanych środków psychoaktywnych. Ilość wypijanego alkoholu, a także sposób jego konsumowania są regulowane przez normy kulturowo-moralne. Należy jednak pamiętać, że dla nieletnich jest to substancja prawnie zabroniona. Problem nadużywania alkoholu przez młodzież narasta zarówno w Polsce, jak i na świecie. Prawie wszyscy uczniowie szkół licealnych próbowali alkoholu, a znacząca część deklarowała spożywanie go w ostatnich 12 miesiącach poprzedzających badanie. Nie bez znaczenia są wzorce picia prezentowane przez dorosłych z otoczenia dzieci, które spożywanie alkoholu odbierają jako atrybut dorosłości oraz element „dobrej zabawy”. Zastanawiająca jest łatwość dostępu nieletnich do napojów alkoholowych – wprawdzie ich sprzedaż osobom poniżej 18. roku życia jest prawnie zakazana, jednak w „zaufanych” miejscach zdobycie tego towaru nie stanowi problemu. Niepokojąca jest nie tylko tendencja wzrostowa liczby młodzieży sięgającej po alkohol, ale również fakt, że problem ten dotyczy coraz młodszych dzieci. W dalszym ciągu piwo znajduje się na pierwszym miejscu najczęściej wybieranych trunków. Wśród powodów i okoliczności picia alkoholu bardzo istotny wpływ mają czynniki środowiskowo‑kulturowo-religijne. Analiza doniesień z innych regionów świata pozwala stwierdzić, że nadużywanie napojów wysokoprocentowych przez młodzież to zjawisko globalne. Nie jest to tylko „izolowany problem”, ale wieloelementowe zjawisko, któremu trzeba przeciwdziałać. Można mieć nadzieję, że skuteczna praca z młodzieżą, właściwa edukacja, a także wzorce społeczno-kulturowe przyczynią się do ograniczenia spożywania alkoholu przez młodzież.

Keywords

EN

adolescents; alcoholic intoxication; alcoholism; alkoholizm; inebriation; minors; młodzież; nieletni; nietrzeźwość; upojenie alkoholowe

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2015
• Volume: 11
• Issue: 3
• Pages: 295–301

Contributors

author

Katarzyna Resler

• Oddział Otolaryngologii, Wojewódzkie Centrum Szpitalne Kotliny Jeleniogórskiej, ul. Ogińskiego 6, 58-506 Jelenia Góra. Kierownik: p.o. lek. med. Edward Wikłacz

author

Dorota Cichosz

• Oddział Neurologii Dziecięcej, Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka, Wrocław, Polska. Kierownik: dr n. med. Barbara Ujma-Czapska

References

• 1. Bielewicz A, Moskalewicz J: Historia społeczno-kulturowa alkoholu. W: Wald I (ed.): Alkohol i związane z nim problemy zdrowotne i społeczne. PWN, Warszawa 1986: 11–34.
• 2. Global Status Report on Alcohol and Health 2014. Available from: www.who.int/substance_abuse/publications/global_alcohol_report/en.
• 3. Polska Deklaracja w Sprawie Młodzieży i Alkoholu – Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 lutego 2000 roku. Internetowy System Aktów Prawnych. Available from: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WMP20000060125.
• 4. Wojtyniak B, Goryński P, Moskalewicz B (eds.): Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2012. Available from: www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/statystyka/Raport_stanu_zdrowia_2012.pdf.
• 5. CBOS, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii: Młodzież 2013. Warszawa 2014. Available from: www.cinn.gov.pl/portal?id=166545.
• 6. Narodowy Program Zdrowia 2007–2015. Available from: www2.mz.gov.pl/wwwf i les/ma_st ruktura/docs/zal_urm_npz_90_15052007p.pdf.
• 7. Fudała J, Dąbrowska K, Łukowska K: Uzależnienie od alkoholu – między diagnozą a działaniem. Seria poświęcona klientom pomocy społecznej. Poradnik dla pracowników służb społecznych. Instytut Rozwoju Służb Społecznych. Available from: http://irss.pl/wp-content/uploads/2012/09/Uzale%C5%BCnienie%20od%20alkoholu%20-%20%20mi%C4%99dzy%20diagnoz%C4%85%20a%20dzia%C5%82aniem.pdf.
• 8. Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich. Available from: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19820350228.
• 9. Pisarska A, Borucka A, Okulicz-Kozaryn K et al.: Picie alkoholu w wypowiedziach młodzieży w wieku 13–15 lat. Alkohol Narkom 2002; 15: 395–407.
• 10. Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii: Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2011 roku. Europejski program badań ankietowych w szkołach ESPAD. Instytut Psychiatrii i Neurologii. Available from: www.cinn.gov.pl/portal?id=166545.
• 11. Kwiatkowska J, Woynarowska B, Oblacińska A et al.: Niektóre uwarunkowania spożywania alkoholu przez uczniów w wieku 11, 13, 15 lat w Polsce. Alkohol Narkom 1996; 25: 435–444.
• 12. Chodkiewicz J, Juczyński Z: Problem używania środków psychoaktywnych przez młodzież. Badania uczniów szkół łódzkich. Alkohol Narkom 2002; 15: 409–420.
• 13. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: Poradnik dla rodziców. Available from: www.parpa.pl/content/view/202/12.
• 14. Główny Urząd Statystyczny w Krakowie: Zdrowie dzieci i młodzieży w Polsce w 2009 roku. Studia i analizy statystyczne. Kraków 2011. Available from: www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/zo_zdrowie_dzieci_mlodziezy_w_polsce_2009.pdf.
• 15. Rowland B, Toumbourou JW, Osborn A et al.: A clustered randomized trial examining the effect of social marketing and community mobilisation on the age of uptake and levels of alcohol consumption by Australian adolescents. BMJ Open 2013; 3: e002423.
• 16. Gadalla TM: Unhealthy behaviours among Canadian adolescents: prevalence, trends and correlates. Chronic Dis Inj Can 2012; 32: 156–163.
• 17. Verho A, Laatikainen T, Vartiainen E et al.: Changes in alcohol behaviour among adolescents in North-West Russia between 1995 and 2004. J Environ Public Heath 2012; 2012: 736249.
• 18. Institute of Alcohol Studies: Adolescents and alcohol – factsheet. Available from: www.ias.org.uk.
• 19. Amundsen EJ: Low level of alcohol drinking among two generations of non-Western immigrants in Oslo: a multi-ethnic comparison. BMC Public Health 2012; 12: 535.
• 20. Stępień E: Intensywność picia alkoholu a niektóre aspekty stylu życia młodzieży polskiej i włoskiej. Alkohol Narkom 1999; 37: 535–545.
• 21. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011–2015 opracowany na podstawie art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.) przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

• Document Type: review