Coping with stress and social network among parents participating in the process of early intervention

• Authors: Sylwia Wrona , Kamila Wrona

Title variants

PL

Strategie radzenia sobie ze stresem stosowane przez rodziców uczestniczących w procesie wczesnej interwencji a indywidualne sieci wsparcia

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Early intervention and  early support are actions aimed at  a child with disturbed development and  their families. The emergence of any developmental disorders in a child is always a stressful situation and demanding changes and taking action to support parents. The resource enabling one to get additional help is the social network of the family. The quality of services depends on the size and category of persons that compose it. It should be borne in mind that focusing solely on the rehabilitation of the child – taking for granted the needs of the remaining family members – may lead over time to the dysfunction of the whole family. Restrictions that appear and result from the child’s disability, create a real threat of marginalising or even exclusion of the family from social life. It is unable to overcome the crisis without any help, therefore the actions of family support networks also play an important role. The main objective of this article centred around the information on the relationship between the size of a support network, the kind of the disorder in children and strategies for coping with stress in parents of children participating in the process of early support or early intervention. The study covered 93 parents. The Map and Questionnaire of Social Support of Zdzisław Bizoń and Inventory to Measure Coping Strategies with Stress – Brief COPE were applied. Analysis of the results showed no significant correlation between the two variables. The applied statistical analysis allowed us to identify the most commonly used strategies to cope with stress by parents and enabled us to characterise the size of the network and the categories of people who create it. The article ends with conclusions concerning the areas of practical actions under early intervention.

PL

Wczesna interwencja i wczesne wspomaganie to działania, których podmiotem są dziecko o zaburzonym rozwoju i jego rodzina. Pojawienie się jakichkolwiek nieprawidłowości rozwojowych u dziecka jest zawsze sytuacją stresującą oraz wymagającą podjęcia działań wspierających rodziców. Zasobem umożliwiającym uzyskanie dodatkowej pomocy jest sieć społeczna rodziny. Jakość udzielonych świadczeń zależy od wielkości tej sieci i kategorii osób, które ją tworzą. Należy pamiętać, że koncentracja tylko na rehabilitacji dziecka – z pominięciem potrzeb pozostałych członków rodziny – może z czasem doprowadzić do  dysfunkcji całego systemu rodzinnego. Pojawiające  się ograniczenia, które wynikają z niepełnosprawności dziecka, stanowią realne zagrożenie marginalizacją lub nawet wykluczeniem rodziny z życia społecznego. Nie jest ona w stanie wyjść z kryzysu samodzielnie, dlatego też istotną rolę odgrywają działania realizowane przez sieci wsparcia rodziny. Głównym celem niniejszej pracy było sprawdzenie siły zależności między wielkością sieci wsparcia, rodzajem zaburzenia u dziecka a strategiami radzenia sobie ze stresem stosowanymi przez rodziców dzieci uczestniczących w procesie wczesnego wspomagania lub wczesnej interwencji. Badaniami objęto 93 rodziców. Zastosowano Mapę i Kwestionariusz Otoczenia Społecznego Zdzisława Bizonia oraz Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem – Mini-COPE. Analiza uzyskanych wyników nie wykazała istotnych korelacji między badanymi zmiennymi.

Keywords

EN

coping with stress; early childhood intervention; family; social network

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2016
• Volume: 16
• Issue: 4
• Pages: 217–224

Contributors

author

Sylwia Wrona

• Faculty of Ethnology and Educational Science in Cieszyn, University of Silesia in Katowice, Cieszyn, Poland

author

Kamila Wrona

• Faculty of Ethnology and Educational Science in Cieszyn, University of Silesia in Katowice, Cieszyn, Poland

References

• Bizoń Z, Kokoszka A, Roszczyńska J et al.: Ocena otoczenia i oparcia społecznego według Zdzisława Bizonia. Opis metody i jej zastosowania. Psychiatr Pol 2001; 35: 617–634.
• Bronfenbrenner U: Ecology of the family as a context for human development: Research perspectives. Dev Psychol 1986; 22: 723–742.
• Carver CS, Scheier MF, Weintraub JK: Assessing coping strategies: a theoretically based approach. J Pers Soc Psychol 1989; 56: 267–283.
• Christakis NA, Fowler JH: W sieci. Jak sieci społeczne kształtują nasze życie. Smak Słowa, Sopot 2011.
• Dunst CJ, Hamby D, Trivette CM et al.: Everyday family and community life and children’s naturally occurring learning opportunities. J Early Interv 2000; 23: 151–164.
• Hassall R, Rose J, McDonald J: Parenting stress in mothers of children with an intellectual disability: the effects of parental cognitions in relation to child characteristics and family support. J Intellect Disabil Res 2005; 49: 405–418.
• Heckathorn D: The anatomy of social network linkages. Soc Sci Res 1979; 8: 222–252.
• Heszen-Niejodek I: Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. In: Strelau J (eds.): Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 3: Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007: 465–492.
• Juczyński Z, Ogińska-Bulik N: Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2009.
• Keilty B: The Early Intervention Guidebook for Families and Professionals. Partnering for Success. Teachers College Press, New York 2010. Kościelska M: Oblicza upośledzenia, PWN, Warszawa 1995.
• Lazarus RS, Folkman S: Stress, Appraisal, and Coping. Springer Publishing Company, New York 1984.
• Lopez V, Clifford T, Minnes P et al.: Parental stress and coping in families of children with and without developmental delays. J Dev Disabl 2008; 14: 99–104.
• McWilliam RA, Casey AM, Sims J: The routines-based interview: a method for assessing needs and developing IFSPs. Infants Young Child 2009; 22: 224–233.
• Odom SL, Kaiser AP: Prevention and early intervention during early childhood: theoretical and empirical bases for practice. In: MacLean WE (ed.): Ellis’ Handbook of Mental Deficiency, Psychological Theory and Research. Lawrence Erlbaum Associates, Mahwag, NJ 1997: 137–172.
• Piotrowicz R: W poszukiwaniu interdyscyplinarnego modelu wsparcia małego dziecka i rodziny. In: Piotrowicz R (ed.): Interdyscyplinarne uwarunkowania rozwoju małego dziecka. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2014: 20–37.
• Raver SA: Using family-based practices for young children with special needs in preschool programs. Child Educ 2005; 82: 9–13.
• Sanjari M, Heidari S, Hoseini F et al.: Comparison of coping strategies in Iranian adolescents with cancer and their parents. Issues Compr Pediatr Nurs 2008; 31: 185–197.
• Sekułowicz M: Wypalanie się sił rodziców dzieci z niepełnosprawnością. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2013.
• Stelter Ż: Style radzenia sobie ze stresem a ocena własnej sytuacji życiowej przez matki dzieci z niedorozwojem umysłowym. Studia Edukacyjne 2004; 6: 229–242.
• Ślifirczyk A, Krajewska-Kułak E, Brayer A et al.: Assessment of parents’ ways of coping with critical situations. Prog Health Sci 2016; 6: 116–122.
• Tobiasz-Adamczyk B: Patomechanizmy zależności między czynnikami psychospołecznymi a chorobami sercowo-naczyniowymi. In: Podolec P (ed.): Podręcznik Polskiego Forum Profilaktyki. Vol. 2, Medycyna Praktyczna, Kraków 2010: 537–545.
• Twardowski A: Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w środowisku rodzinnym. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2014.
• Wrona S: Wczesna interwencja i wczesne wspomaganie procesem wspierającym rozwój małego dziecka. In: Fajfer-Kruczek I, Wrona S (eds.): Wsparcie instytucjonalne osób niepełnosprawnych w Polsce i Republice Czeskiej. Wydawnictwo Arka, Cieszyn 2010.
• Zabłocki KJ: Problemy rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym. Wokół niepełnosprawności i dysfunkcji. Kwartalnik Naukowy 2012; 1: 29–43.

• Document Type: article