Etos pielęgniarek w aspekcie historycznym

• Authors: Anna Nawrocka

Title variants

EN

Ethos of nurses in the historical aspect

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem pracy jest udowodnienie tezy, zakładającej aktualność etosu hipokratesowgo, etyki chrześcijańskiej i wzorców osobowych w etosie pielęgniarek analizowanym w aspekcie historycznym. Pojęcie „etos” oznacza określoną moralność, jak i te znamienne postawy, będące afi rmacją określonych wartości charakteryzujących grupę zawodową pielęgniarek. Idea tej pracy koncentruje się na omawianiu etosu pielęgniarek w aspekcie historycznym od czasów Hipokratesa /460-377 p.n.e./ do 1945 roku. Etos ten może być również kształtowany przez wzorce osobowe autorytetów moralnych i pielęgniarek, ale przede wszystkim przez zasady etyki medycznej Hipokratesa, etos hipokratesowy, etykę chrześcijańską/ miłość Boga i bliźniego, cnota miłosierdzia/ i kodeksy deontologiczne adekwatne do danej specjalizacji zawodów pielęgniarek. Założenia etyczne Hipokratesa ze względu na zgodność z prawem naturalnym, wysoką ocenę wartości życia od poczęcia do śmierci naturalnej, szacunek do chorego i autorytetów pielęgniarek, tajemnicę leczenia, wierność zasadom „Przede wszystkim nie szkodzić”, „Zdrowie chorego najwyższym prawem”, niesienie ulgi w cierpieniu i przysięgę skierowaną do bogów, mają wymiar humanistyczny, powszechny i dlatego zostały one przejmowane przez kształtujący się etos pielęgniarek.

EN

This works aims at proving the thesis of timeliness of Hippocratic /460- 377 BC/ ethos, Christian ethics and personal model of F. Nightingale /1820-1910/ in the ethos of nurses in the aspect of history. The concept of “ethos” means morality as well as these signifi cant conducts, being the affi rmation of specifi c values distinguishing professional group of nurses. The thought of this thesis focuses on the description of nurses professions ethos in historical aspect, from the times of Hippocrates until 1945 AD. This ethos in historical aspect can also be developed by means of personal standards of moral and nurses authorities and fi rst of all by the principles of Hippocratic ethics, Hippocrates’ ethos and Christian ethics/love of God and man, the charity/ and deontological codes referring to a given specialization of nurses profession. Ethical assumptions of Hippocrates, due to their conformity with natural law, high estimation of life since conception till natural death, respect towards the sick and nurses authorities, the secret of treating, faithfulness to the principle “Primum non nocere”, “Salus aegroti suprema lex esto”, bringing relief in suff ering and oath directed to gods, have humanistic, general character and that is why they were adopted by ethos of nurses.

Keywords

EN

Hippocratic oath; benevolence; charity; courage; dignity; ethos; etos; etyka zawodowa; freedom; godność; health; historical; historyczny; humanism; justice; life; love; miłosierdzie; nurse; odpowiedzialność; odwaga; pacjent; patient; personal model; pielęgniarka; professional ethics; przysięga Hipokratesa; respect; responsibility; sprawiedliwość; szacunek; values; wartości; wolność; wzór osobowy; zdrowie; życie

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
• Journal: Annales Academiae Medicae Silesiensis
• Year: 2009
• Volume: 63
• Issue: 2
• Pages: 59-72

Contributors

author

Anna Nawrocka

• Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna w Krakowie, 41-214 Sosnowiec, ul. Litewska 15/30, tel. [phone], tel. kom. 506 561 380

References

• 1. Piątkowski W. Spotkanie z inną medycyną. Lublin 1990: 15-16
• 2. Niebrój L. Podstawy fi lozofi i pielęgniarstwa. Katowice 2001, 42:66
• 3. Nawrocka A. Humanistyczny wymiar medycyny, farmacji, analityki medycznej i pielęgniarstwa a etyka zawodów medycznych. Ann. Acad. Med. Siles.2004;8,1:83
• 4. Kowalczyk S. Zarys fi lozofi i człowieka. Sandomierz 2002: 295-311
• 5. Kowalczyk S.: Kim jest człowiek, Wrocław 1992:105-106.
• 6. Olejnik S. Etyka lekarska. Katowice 1995: 21
• 7. Ślipko T. Zarys etyki szczegółowej, t.II. Kraków 1982:197
• 8. Olejnik S. Etos i etyka pracy zawodowej /w:/ W kręgu moralności chrześcijańskiej, Warszawa 1985: 216
• 9. Stępień B. A. Wstęp do fi lozofi i. Lublin 1995: 342
• 10. Ossowska M. Ethos rycerski i jego odmiany. Warszawa 2000:7
• 11. Nawrocka A. Kaszycka L Antropologia fi lozofi czna i aksjologia w aspekcie postaw moralnych pielęgniarki a wychowanie. Ann. Acad. Med. Siles. 2003; 4-55:133- 145
• 12. Reich W.T. Quality of life. /w:/ W. T. Reich ed.: Encyclopedia of bioethics, New York 1978: t.II: 829-831
• 13. Nutting M.A.: A history of nursing t. I. New York. London1907:31
• 14. Shryock R.H.. The history of nursing. London 1959: 36.
• 15. Osińska K. Przysięga Hipokratesa. /w:/ /red/ Refl eksje nad etyką lekarską. Warszawa 1992:9
• 16. Hoerni B.: L’ethique medicale. Principles evolutions au fi l des siecles. Bordeaux, France. Histoire des sciences medicales. 2003 Jul-Sep; 37/3/: 331-8
• 17. Perez M.L., Gelpi R. J., Rancich A. M., Discriminacion en la atencion medica: una mirada a traves de los juramentos Medicus. Revista medica de Chile. 2003;131: 799-807
• 18. Broż A. Rzym. Watykan. Przewodnik. Roma 1982:180-181
• 19. Winniczuk L. Ludzie, zwyczaje , obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa 1983: 334-335
• 20. Nawrocka A. „De offi ciis” Cycerona i „De offi ciis ministrorum” św. Ambrożego. Problem recepcji etyki Cycerona w etyce chrześciańskiej św. Ambrożego. „Studia Antiquitatis Christianae”. T.8. 1988:64
• 21. Poznańska S. Pielęgniarstwo wczoraj i dziś. Warszawa 1988: 23, 42, 45, 51, 53- 59, 57, 88,84,76
• 22. Polidoro G. Franciszek. 1999: 18-27
• 23. Nightingale F. Notes on nursing. What it is and what it is not. New York. London 1922
• 24. Covington H. Caring presence. Delineation of concept for holistic nursing. Colorado USA. Journal of holistic nursing. 2003; 21:301-17
• 25. Watson J. Love and caring ethics of face and hand- an invitation to return to the heart and soul nursing our deep humanity; University of Colorado Health Sciences Center. Denver USA, Nursing administration quarterly. 2003; 27: 197-202
• 26. Winslow G.R., Winslow B.W. Examining the ethics of praying with patients. University Calif. USA., Holistic nursing practice. 2003;17:170-7
• 27. Etyka w pracy pielęgniarskiej. Red: Wrońska I., Mariański J. Lublin 2002: 160- 171
• 28. Nawrocka A. W poszukiwaniu podstaw i zasad bioetyki. ŚAM Katowice 2001:197
• 29. Poznańska S., Płarzewska L. Wybrane modele pielęgniarek. Podstawa praktyki pielęgniarstwa. Kraków 2001
• 30. Wrońska I. Wybrane zagadnienia z etyki pielęgniarstwa. Warszawa 1991
• 31. Żaczek T. Kształcenie pielęgniarek. Łowicz 2002

• Document Type: article