Dieta jako czynnik protekcyjny otępienia

• Authors: Radosław Magierski , Katarzyna Antczak-Domagała , Tomasz Sobów

Title variants

EN

Diet as a protective factor in dementia

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

For years, predictions concerning the epidemiology of dementia, particularly Alzheimer’s disease, have been sinister. The commonness of dementia at present and prognoses saying that the number of demented patients will triple in the next decades prompts the search for effective treatment methods. Unfortunately, despite long studies, no effective therapy for neurodegenerative syndromes has been developed. Therefore, simultaneously conducted studies aim at establishing effective prevention. Apart from physical and mental activity, diet is another field explored in the preventive investigations. More and more correlations between nutritional status, diet and cognitive functions are observed. The investigations in this area may be divided into three basic fields. First, basic examinations are used to analyse the impact of nutrients on the functioning of the nervous system. Second, there are ongoing observation projects and population-based studies. A long observation of behaviours and nutritional habits in large cohorts as well as rates indicating compliance to given dietary guidelines enable researchers to draw conclusions concerning protective effects of diet. Third, it is attempted to conduct prospective preventive studies (with dietary interventions and recommendations concerning mental and physical activity) as well as clinical trials evaluating the effects of specific diets or impact of some food products (e.g. foods for special medical purposes). The current knowledge suggests that dietary interventions, particularly when combined with physical and mental activity, may be the most advantageous if implemented early enough and observed nearly for the entire life.

PL

Od lat pojawiają się kasandryczne wizje dotyczące epidemiologii otępień, a zwłaszcza choroby Alzheimera. Znaczne rozpowszechnienie otępień dzisiaj i prognozowane potrojenie liczby chorych otępiałych w najbliższych dekadach zmusza do poszukiwań skutecznych opcji leczniczych. Mimo wieloletnich badań nie udało się niestety opracować skutecznej terapii zespołów neurodegeneracyjnych, dlatego równolegle prowadzi się badania mające na celu opracowanie efektywnych strategii prewencyjnych. Oprócz wpływu aktywności umysłowej i fizycznej obszar intensywnych badań prewencyjnych stanowi dieta. Dostrzega się coraz więcej zależności między stanem odżywienia i dietą a funkcjami poznawczymi. Badania w tym zakresie można podzielić na trzy podstawowe obszary. Po pierwsze, na podstawie badań podstawowych analizowane jest znaczenie składników pochodzących z pożywienia dla funkcjonowania układu nerwowego. Po drugie, trwają projekty obserwacyjne i badania prowadzone w populacji. Wieloletnia obserwacja zachowań i nawyków żywieniowych w dużych populacjach i wskaźniki stosowania się do konkretnych wytycznych dietetycznych pozwalają na wyciąganie wniosków o protekcyjnym działaniu diety. Po trzecie, podejmuje się próby prospektywnych badań prewencyjnych (z interwencjami dietetycznymi, a także zaleceniami dotyczącymi aktywności umysłowej i fizycznej) oraz badania kliniczne oceniające efekty wdrożonej specyficznej diety lub wpływ produktów przemysłowych (np. środków spożywczych przeznaczenia medycznego). Na bazie dostępnej wiedzy sugeruje się, że interwencje dietetyczne, zwłaszcza w połączeniu z aktywnością umysłową i fizyczną, mogą przynieść najwięcej korzyści – o ile zostaną wdrożone odpowiednio wcześnie i będą stosowane przez praktycznie całe życie.

Keywords

EN

Alzheimer’s disease; choroba Alzheimera; dementia; diet; dieta; mild cognitive disorders; otępienie; prevention; prewencja; łagodne zaburzenia poznawcze

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Aktualności Neurologiczne
• Year: 2014
• Volume: 14
• Issue: 3
• Pages: 167–174

Contributors

author

Radosław Magierski

• Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

author

Katarzyna Antczak-Domagała

• Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

author

Tomasz Sobów

• Zakład Psychologii Lekarskiej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

References

• Andrieu S, Aboderin I, Baeyens JP et al.: IAGG workshop: health promotion program on prevention of late onset dementia. J Nutr Health Aging 2011; 15: 562-575.
• Arendash GW, Cao C: Caffeine and coffee as therapeutics against Alzheimer’s disease. J Alzheimers Dis 2010; 20 (Suppl. 1): S117-S126.
• Barak Y, Aizenberg D: Is dementia preventable? Focus on Alzheimer’s disease. Expert Rev Neurother 2010; 10: 1689-1698.
• Barnard ND, Bush AI, Ceccarelli A et al.: Dietary and lifestyle guidelines for the prevention of Alzheimer’s disease. Neurobiol Aging 2014; 35 (Suppl. 2): S74-S78.
• Berendsen A, Santoro A, Pini E et al.: A parallel randomized trial on the effect of a healthful diet on inflammageing and its consequences in European elderly people: design of the NU-AGE dietary intervention study. Mech Ageing Dev 2013; 134: 523-530.
• Caracciolo B, Xu W, Collins S et al.: Cognitive decline, dietary factors and gut-brain interactions. Mech Ageing Dev 2014; 136-137: 59-69.
• Cherniack EP: A berry thought-provoking idea: the potential role of plant polyphenols in the treatment of age-related cognitive disorders. Br J Nutr 2012; 108: 794-800.
• Dai Q, Borenstein AR, Wu Y et al.: Fruit and vegetable juices and Alzheimer’s disease: the Kame Project. Am J Med 2006; 119: 751-759.
• Daviglus ML, Bell CC, Berrettini W et al.: NIH state-of-the-science conference statement: Preventing Alzheimer’s disease and cognitive decline. NIH Consens State Sci Statements 2010; 27: 1-30.
• Devore EE, Grodstein F, van Rooij FJ et al.: Dietary antioxidants and long-term risk of dementia. Arch Neurol 2010; 67: 819-825.
• Farina N, Isaac MG, Clark AR et al.: Vitamin E for Alzheimer’s dementia and mild cognitive impairment. Cochrane Database Syst Rev 2012; 11: CD002854.
• Ford AH, Almeida OP: Effect of homocysteine lowering treatment on cognitive function: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. J Alzheimers Dis 2012; 29: 133-149.
• Gillette-Guyonnet S, Secher M, Vellas B: Nutrition and neurodegeneration: epidemiological evidence and challenges for future research. Br J Clin Pharmacol 2013; 75: 738-755.
• Gillette-Guyonnet S, Andrieu S, Dantoine T et al.: Commentary on “A roadmap for the prevention of dementia II. Leon Thal Symposium 2008.” The Multidomain Alzheimer Preventive Trial (MAPT): a new approach to the prevention of Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement 2009; 5: 114-121.
• Grima NA, Pase MP, Macpherson H et al.: The effects of multivitamins on cognitive performance: a systematic review and metaanalysis. J Alzheimers Dis 2012; 29: 561-569.
• Hazell AS, Faim S, Wertheimer G et al.: The impact of oxidative stress in thiamine deficiency: a multifactorial targeting issue. Neurochem Int 2013; 62: 796-802.
• Hu N, Yu JT, Tan L et al.: Nutrition and the risk of Alzheimer’s disease. Biomed Res Int 2013; 2013. 524820.
• de Jager CA, Oulhaj A, Jacoby R et al.: Cognitive and clinical outcomes of homocysteine-lowering B-vitamin treatment in mild cognitive impartment: a randomized controlled trial. Int J Geriatr Psychiatry 2012; 27: 592-600.
• Kamphuis PJ, Scheltens P: Can nutrients prevent or delay onset of Alzheimer’s disease? J Alzheimers Dis 2010; 20: 765-775.
• Kannappan R, Gupta SC, Kim JH et al.: Neuroprotection by spice-derived nutraceuticals: you are what you eat! Mol Neurobiol 2011; 44: 142-159.
• Keller HH, Bocock MA: Nutrition and dementia: clinical considerations for identification and intervention. Neurodegen Dis Manag 2011; 1: 513-522.
• Kiliaan AJ, Arnoldussen IA, Gustafson DR: Adipokines: a link between obesity and dementia? Lancet Neurol 2014; 13: 913-923.
• Laurin D, Masaki KH, Foley DJ et al.: Midlife dietary intake of antioxidants and risk of late-life incident dementia: the Honolulu-Asia Aging Study. Am J Epidemiol 2004; 159: 959-967.
• Li FJ, Shen L, Ji HF: Dietary intakes of vitamin E, vitamin C, and β-carotene and risk of Alzheimer’s disease: a meta-analysis. J Alzheimers Dis 2012; 31: 253-258.
• Mecocci P, Tinarelli C, Schulz RJ et al.: Nutraceuticals in cognitive impairment and Alzheimer’s disease. Front Pharmacol 2014; 5: 147.
• Mi W, van Wijk N, Cansev M et al.: Nutritional approaches in the risk reduction and management of Alzheimer’s disease. Nutrition 2013; 29: 1080-1089.
• Mielke MM, Vemuri P, Rocca WA: Clinical epidemiology of Alzheimer’s disease: assessing sex and gender differences. Clin Epidemiol 2014; 6: 37-48.
• Panza F, Solfrizzi V, Colacicco AM et al.: Mediterranean diet and cognitive decline. Public Health Nutr 2004; 7: 959-963.
• Pasinetti GM: Novel role of red wine-derived polyphenols in the prevention of Alzheimer’s disease dementia and brain pathology: experimental approaches and clinical implications. Planta Med 2012; 78: 1614-1619.
• Piazza-Gardner AK, Gaffud TJ, Barry AE: The impact of alcohol on Alzheimer’s disease: a systematic review. Aging Ment Health 2013; 17: 133-146.
• Reitz C, Mayeux R: Alzheimer disease: epidemiology, diagnostic criteria, risk factors and biomarkers. Biochem Pharmacol 2014; 88: 640-651.
• Richard E, Andrieu S, Solomon A et al.: Methodological challenges in designing dementia prevention trials - the European Dementia Prevention Initiative (EDPI). J Neurol Sci 2012; 322: 64-70.
• Richard E, van den Heuvel E, Moll van Charante EP et al.: Prevention of dementia by intensive vascular care (PreDIVA): a cluster-randomized trial in progress. Alzheimer Dis Assoc Disord 2009; 23: 198-204.
• Scarmeas N, Luchsinger JA, Schupf N et al.: Physical activity, diet, and risk of Alzheimer disease. JAMA 2009a; 302: 627-637.
• Scarmeas N, Stern Y, Mayeux R et al.: Mediterranean diet and mild cognitive impairment. Arch Neurol 2009b; 66: 216-225.
• Schrag M, Mueller C, Zabel M et al.: Oxidative stress in blood in Alzheimer’s disease and mild cognitive impairment: a meta-analysis. Neurobiol Dis 2013; 59: 100-110.
• Smid SD, Maag JL, Musgrave IF: Dietary polyphenol-derived protection against neurotoxic β-amyloid protein: from molecular to clinical. Food Funct 2012; 3: 1242-1250.
• Sofi F, Abbate R, Gensini GF et al.: Accruing evidence of benefits of adherence to the Mediterranean diet on health: an updated systematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr 2010; 92: 1189-1196.
• Sokolov AN, Pavlova MA, Klosterhalfen S et al.: Chocolate and the brain: neurobiological impact of cocoa flavonols on cognition and behavior. Neurosci Biobehav Rev 2013; 37: 2445-2453.
• Solomon A, Mangialasche F, Richard E et al.: Advances in the prevention of Alzheimer’s disease and dementia. J Intern Med 2014; 275: 229-250.
• Talbot K: Brain insulin resistance in Alzheimer’s disease and its potential treatment with GLP-1 analogs. Neurodegener Dis Manag 2014; 4: 31-40.
• Tangney CC, Li H, Wang Y et al.: Relation of DASH- and Mediterranean-like dietary patterns to cognitive decline in older persons. Neurology 2014; 83: 1410-1416.

• Document Type: article