Orzeczenie o zmienionej poczytalności a charakterystyka demograficzna, rodzinna oraz występowanie uzależnienia od alkoholu u osób dokonujących zabójstwa lub ciężkiego uszkodzenia ciała w stanie upojenia alkoholowego zwykłego

• Authors: Anna Sieradzka , Jolanta Rabe-Jabłońska

Title variants

EN

Diminished criminal responsibility of alcohol intoxicated homicide offenders according of demographic factors, family rate and alcohol dependence

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Ethanol intoxication is commonly considered as a risk factor of a criminal offence. This study is an attempt to assess selected demographic data, family situation, and alcohol dependence in homicide offenders or a severe body injury in relation to a judgment of diminished criminal responsibility. The examined group consisted of 90 suspects in the public prosecutor’s investigation. The subjects underwent a six-week forensic psychiatry observation during 2004–2008 at the Forensic Psychiatry Unit in High Security Prison No in Łódź. Analysed retrospectively was the medical documentation collected during the forensic psychiatry observation, including available medical documentation and categorical forensic psychiatry observation opinions issued by two expert psychiatrists. According to the collected materials, it was established that in the performed study none of the offenders who during ethanol intoxication committed a homicide or a severe body injury was acknowledged to be criminally responsible. A greatly diminished criminal responsibility was significantly more frequently evaluated in the case of divorced subjects who were not witnesses to aggression in their families and were not punished with a court verdict. Among the subjects with a greatly diminished criminal responsibility the alcohol dependence was diagnosed much less frequently. Besides, the offenders with a greatly diminished criminal responsibility were older than those with a slightly diminished responsibility and evaluated as criminally responsible.

PL

Intoksykacja alkoholem etylowym jest powszechnie uznawana za czynnik ryzyka dokonania przestępstwa. W przeprowadzonym badaniu podjęto próbę oceny wybranych cech demograficznych, charakterystyki rodzinnej oraz występowania uzależnienia od alkoholu sprawców zabójstwa lub poważnego uszkodzenia ciała w odniesieniu do orzeczenia o zmienionej poczytalności. Grupę badaną stanowiło 90 osób podejrzanych w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez prokuratora. Badani zostali poddani obserwacji sądowo-psychiatrycznej w latach 2004–2008 przez okres sześciu tygodni na Oddziale Obserwacji Sądowo-Psychiatrycznej w Zakładzie Karnym nr 2 w Łodzi. Analizowano retrospektywnie dokumentację medyczną zgromadzoną w czasie obserwacji sądowo-psychiatrycznej, w tym dostępną dokumentację lekarską oraz wydane przez dwóch biegłych psychiatrów kategoryczne opinie sądowo- psychiatryczne. Na podstawie zebranego materiału stwierdzono, że w przeprowadzonym badaniu u żadnego sprawcy dokonującego w stanie upojenia alkoholowego zwykłego zabójstwa lub poważnego uszkodzenia ciała nie orzeczono niepoczytalności. Poczytalność znacznie ograniczona istotnie częściej była opiniowana w przypadku osób rozwiedzionych, którzy nie byli świadkami agresji w rodzinie i nie byli karani w przeszłości wyrokiem sądu. Wśród badanych z orzeczeniem ograniczonej poczytalności w znacznym stopniu rzadziej rozpoznawano uzależnienie od alkoholu. Ponadto sprawcy z orzeczeniem znacznie ograniczonej poczytalności byli starsi od osób z orzeczeniem ograniczenia poczytalności w stopniu nieznacznym oraz od osób opiniowanych jako poczytalni.

Keywords

EN

alcohol dependence; ciężkie uszkodzenie ciała; criminal responsibility; ethanol intoxication; forensic psychiatry observation; homicide; obserwacja sądowo-psychiatryczna; poczytalność; severe body injury; upojenie alkoholowe zwykłe; uzależnienie od alkoholu; zabójstwo

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2013
• Volume: 13
• Issue: 1
• Pages: 15–24

Contributors

author

Anna Sieradzka

• Oddział Psychiatrii Sądowej, SP ZOZ im. Babińskiego w Łodzi,

author

Jolanta Rabe-Jabłońska

• Klinika Zaburzeń Afektywnych i Psychotycznych, I Katedra Psychiatrii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

References

• 1. Marek A.: Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna. Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1999: 86–91.
• 2. Grzegorczyk T.: Kodeks postępowania karnego. Wyd. III rozszerzone i uzupełnione. Kantor Wydawniczy Zakamycze, 2003: 517–558.
• 3. Buchała K., Zoll A.: Polskie prawo karne. Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1995.
• 4. Bolechała F.: Stan psychiczny a odpowiedzialność karna – regulacje prawne i kryteria medyczne w Polsce oraz innych państwach. Arch. Med. Sąd. Krym. 2009; 59: 309–319.
• 5. Heitzman J.: Upicie alkoholowe jako przedmiot ekspertyzy sądowo- psychiatrycznej. W: Gierowski J.K., Szymusik A. (red.): Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej. Collegium Medium UJ, Kraków 1996: 92–115.
• 6. Cieślak M., Spett K., Szymusik A., Wolter W.: Psychiatria w procesie karnym. Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 1991.
• 7. Przybysz J.: Psychiatria sądowa. Opiniowanie w procesie karnym. Podręcznik dla lekarzy i prawników. Część 1, TUMULT, Toruń 2005.
• 8. Budyn-Kulig M., Kozłowska-Kalisz P., Kulik M., Mozgawa M.: Kodeks karny. Praktyczny komentarz. Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa, 2007 (stan prawny na 10 października 2007 r.).
• 9. Eichstaedt K., Gałecki P., Depko A.: Metodyka pracy biegłego psychiatry, psychologa oraz seksuologa w sprawach karnych. LexisNexis, Warszawa 2012.
• 10. Hucker S.J.: Psychiatric aspects of risk assessment. 2009. Adres: www.forensicpsychiatry.ca/risk/assessment.htm.
• 11. Juszczak D., Talarowska M.: Charakterystyka sprawców przestępstw nadużywających alkoholu w świetle analizy opinii sadowo- psychiatrycznych. Pol. Merkur. Lekarski 2009; 27: 213–215.
• 12. Juszczak D., Talarowska M.: Analiza porównawcza wybranych czynników psychospołecznych i psychopatologicznych determinujących zachowania przestępcze w środowisku wojskowym i cywilnym. Pol Merkur. Lekarski 2009; 27: 205–208.
• 13. Norko M.A., Baranoski M.V.: The prediction of violence; detection of dangerousness. Brief Treat. Crisis Interv. 2008; 8: 73–91.
• 14. Laajasalo T., Häkkänen H.: Background characteristics of mentally ill homicide offenders – a comparison of five diagnostic groups. J. Forens. Psychiatry Psychol. 2004; 15: 451–474.
• 15. Habzda-Siwek E.: Diagnoza stanu psychicznego sprawcy a rozstrzygnięcia w procesie karnym. Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2002.
• 16. Putkonen H., Weizmann-Henelius G., Lindberg N. i wsp.: Changes over time in homicides by women: a register-based study comparing female offenders from 1982 to 1992 and 1993 to 2005. Crim. Behav. Ment. Health 2008; 18: 268–278.

• Document Type: article