Hirsutyzm

• Authors: Anna Otlewska , Paweł Hackemer , Fryderyk Menzel

Title variants

EN

Hirsutism

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Hirsutyzm polega na występowaniu nadmiernego owłosienia w okolicach androgenozależnych i dotyczy około 5–10% populacji kobiet. Za większość jego przypadków odpowiadają zespół policystycznych jajników oraz hirsutyzm idiopatyczny. Do pozostałych przyczyn należą: choroby nadnerczy, przede wszystkim wrodzony przerost nadnerczy, a także guzy nadnerczy i jajników oraz niektóre leki. Do rozpoznawania hirsutyzmu wykorzystuje się skalę Ferrimana–Gallweya. Trzeba jednak pamiętać, że ocena nasilenia hirsutyzmu przy wykorzystaniu tej skali ma charakter subiektywny. Istotną rolę w procesie diagnostycznym odgrywają dokładnie zebrany wywiad i dokładnie przeprowadzone badanie przedmiotowe, uzupełnione diagnostyką laboratoryjną i obrazową. Ważne jest różnicowanie hirsutyzmu z hipertrichozą, w przebiegu której nie obserwuje się hiperandrogenemii. Podwyższone stężenie androgenów może prowadzić także do innych powikłań u kobiet, takich jak: maskulinizacja zewnętrznych narządów płciowych, łysienie typu męskiego, obniżenie tembru głosu. W leczeniu wykorzystuje się farmakoterapię oraz mechaniczne metody usuwania nadmiernego owłosienia. Występowanie nadmiernego owłosienia u kobiet może mieć również konsekwencje psychospołeczne.

EN

Hirsutism is defined as excessive hair growth in androgen-dependent areas and it affects about 5–10% of the female population. The majority of cases are either idiopathic or due to polycystic ovary syndrome. Other causes include adrenal glands disorders, congenital adrenal hyperplasia as well as adrenal and ovarian tumours and some medications. The Ferriman–Gallwey score is used to diagnose hirsutism. However, it should be noted that the assessment of the severity of hirsutism using this score is subjective. A thoroughly collected medical history and a detailed physical examination supplemented with laboratory and imaging diagnosis plays an important role in the diagnostic process. It is important to differentiate hirsutism from hypertrichosis, which is not associated with hyperandrogenaemia. Increased androgen levels can also cause other complications in women, such as masculinisation of the external genital organs, male-pattern hair loss, deepening of voice. The treatment uses pharmacotherapy and mechanical methods for excess hair removal. It should be noted that excessive hair in women may also have psychosocial consequences.

Keywords

EN

hirsutyzm; hirsutyzm idiopatyczny; skala Ferrimana–Gallweya; wrodzony przerost nadnerczy; zespół policystycznych jajników

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Publisher: Medical Communications
• Journal: Pediatria i Medycyna Rodzinna
• Year: 2018
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 392-395

Contributors

author

Anna Otlewska

• Katedra i Zakład Fizjologii, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Wrocław, Polska

author

Paweł Hackemer

• Klinika Urologii i Onkologii Urologicznej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu, Wrocław, Polska

author

Fryderyk Menzel

• Klinika Urologii i Onkologii Urologicznej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu, Wrocław, Polska

References

• Imko-Walczuk B, Cegielska A, Głombiowska M: Zmiany w rozmieszczeniu włosów u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Przegl Dermatol 2012; 99: 62–67.
• Panidis D, Tziomalos K, Papadakis E et al.: The clinical significance and primary determinants of hirsutism in patients with polycystic ovary syndrome. Eur J Endocrinol 2013; 168: 871–877.
• Bumbuliene Ż, Alisauskas J: Diagnostyka i leczenie hirsutyzmu u dziewcząt. Ginekol Pol 2009; 80: 374–378.
• Alijanpour R: The effect of topical finasteride 0.5% on the outcome of diode laser therapy in the treatment of excess facial hairs in the women with hirsutism. J Pak Med Assoc 2016; 66: 1107–1110.
• Aswini R, Jayapalan S: Modified Ferriman–Gallwey score in hirsutism and its association with metabolic syndrome. Int J Trichology 2017; 9: 7–13.
• Ramot Y, Sheffer S, Zlotogorski A: Severe facial hirsutism following isotretinoin therapy: an under-reported entity. Int J Trichology 2015; 7: 129–130.
• Patel A, Malek N, Haq F et al.: Hirsutism in a female adolescent induced by long-acting injectable risperidone: a case report. Prim Care Companion CNS Disord 2013; 15: pii: PCC.12l01454. DOI: 10.4088/PCC.12l01454.
• Ekbäck MP, Lindberg M, Benzein E et al.: Social support: an important factor for quality of life in women with hirsutism. Health Qual Life Outcomes 2014; 12: 183.
• Pasch L, He SY, Huddleston H et al.: Clinician vs self-ratings of hirsutism in patients with polycystic ovarian syndrome: associations with quality of life and depression. JAMA Dermatol 2016; 152: 783–788.
• Mrozińska S, Kiałka M, Doroszewska K et al.: Hiperandrogenemia pochodzenia jajnikowego u kobiety po menopauzie z towarzyszącym gruczolakiem nadnercza – opis przypadku. Przegl Lek 2015; 72: 387–390.
• Słowińska-Srzednicka J, Papierska L: Androgeny nadnerczowe. In: Zgliczyński W (ed.): Wielka interna. Endokrynologia. Część II, Medical Tribune Polska, Warszawa 2011: 455–456.
• Franks S: The investigation and management of hirsutism. J Fam Plann Reprod Health Care 2012; 38: 182–186.
• Sachdeva S: Hirsutism: evaluation and treatment. Indian J Dermatol 2010; 55: 3–7.
• Skałba P: Hiperandrogenizm u kobiet. Androgeny u kobiet. In: Skałba P: Diagnostyka i leczenie zaburzeń endokrynologicznych w ginekologii. Medycyna Praktyczna, Kraków 2014: 227–231.
• Skałba P: Postępowanie diagnostyczne w endokrynologii ginekologicznej. Badanie hormonalne. In: Skałba P: Diagnostyka i leczenie zaburzeń endokrynologicznych w ginekologii. Medycyna Praktyczna, Kraków 2014: 68–86.
• Phiske MM: An approach to acanthosis nigricans. Indian Dermatol Online J 2014; 5: 239–249.
• Gabrielli L, Aquino EM: A simplified questionnaire for self-assessment of hirsutism in population-based studies. Eur J Endocrinol 2015; 172: 451–459.
• Cook H, Brennan K, Azziz R: Reanalyzing the modified FerrimanGallwey score: is there a simpler method for assessing the extent of hirsutism? Fertil Steril 2011; 96: 1266–1270.e1.
• Tirgar-Tabari S, Sharbatdaran M, Manafi-Afkham S et al.: Hyperprolactinemia and hirsutism in patients without polycystic ovary syndrome. Int J Trichology 2016; 8: 130–134.
• Poręba R, Dębski R, Kotarski J et al.: Kompleksowa terapia hormonalna u kobiet z trądzikiem – Rekomendacje 2011. In: Spaczyński M (ed.): Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego 2006–2011. Książka dla lekarzy, studentów, pielęgniarek i położnych. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Poznań 2012: 237–240.
• Drosdzol-Cop A, Sidło-Stawowy A, Sajdak D et al.: Rozpoznanie zespołu policystycznych jajników u dziewcząt. Ginekol Pol 2014; 85: 145–148.
• Skrzypulec V, Nowosielski K, Drosdzol A et al.: [Sexual dysfunctions in selected endocrinopathies]. Endokrynol Pol 2005; 56: 964–969.
• Nowotnik A: Wielowymiarowość doświadczenia zespołu policystycznych jajników u kobiet w wieku rozrodczym: przegląd badań. Nowiny Lek 2012; 81: 268–272.
• Wikiera B, Barg E, Wąsikowa R: Podstawowe i stymulowane stężenie insuliny u dziewcząt z hirsutyzmem. Endokrynol Pediatr 2004; 3 [1(6)]: 9–15.
• Specjalski R: Zaburzenia psychoseksualne u kobiet z zespołem policystycznych jajników. Pielęg Pol 2013; 3: 230–234.
• Talaei A, Adgi Z, Mohamadi Kelishadi M: Idiopathic hirsutism and insulin resistance. Int J Endocrinol 2013; 2013: 593197.
• Kruszyńska A, Słowińska-Srzednicka J: Postępy w rozpoznawaniu i leczeniu zespołu policystycznych jajników. Postępy Nauk Med 2008; 3: 148–153.
• Agrawal NK: Management of hirsutism. Indian J Endocrinol Metab 2013; 17 (Suppl 1): S77–S82.
• Pasquali R, Gambineri A: Therapy in endocrine disease: treatment of hirsutism in the polycystic ovary syndrome. Eur J Endocrinol 2013; 170: R75–R90.
• Gacaferri Lumezi B, Goci A, Lokaj V et al.: Mixed form of hirsutism in an adolescent female and laser therapy. Iran Red Crescent Med J 2014; 16: e9410.
• Mihailidis J, Dermesropian R, Taxel P et al.: Endocrine evaluation of hirsutism. Int J Womens Dermatol 2017; 3 (Suppl): S6–S10.
• Frysak Z, Karasek D, Hartmann I et al.: Secondary hypertension and hirsutism as a clinical manifestation of tumor duplicity. Biomed Pap Med Fac Univ Palacky Olomouc Czech Repub 2015; 159: 163–165.
• Turowska O, Ferenc T, Lewiński A: Choroby kory i rdzenia nadnerczy uwarunkowane zaburzeniami genetycznymi. Postepy Hig Med Dosw (Online) 2004; 58: 506–513.
• Barg E, Tokarska M, Wikiera B et al.: Postępy w diagnostyce wrodzonego przerostu kory nadnerczy. Adv Clin Exp Med 2003; 12: 507–515.
• Lin-Su K, Nimkarn S, New MI: Diagnosis and management of congenital adrenal hyperplasia. In: Altchek A, Deligdisch L (eds.): Pediatric, Adolescent, & Young Adult Gynecology. Blackwell Publishing Ltd., 2009: 25–35.
• Hohl A, Ronsoni MF, de Oliveira M: Hirsutism: diagnosis and treatment. Arq Bras Endocrinol Metabol 2014; 58: 97–107.
• Dębski R: Nowotwory jajnika czynne hormonalnie. Postępy Nauk Med 2008; 4: 223–227.
• Swain J, Sharma S, Prakash V et al.: Steroid cell tumor: a rare cause of hirsutism in a female. Endocrinol Diabetes Metab Case Rep 2013; 2013: 130030.
• Tekin O, Avci Z, Isik B et al.: Hirsutism: common clinical problem or index of serious disease? MedGenMed 2004; 6: 56.
• Borzęcka H, Zajączkowska M, Majewski M et al.: Powikłania przewlekłej sterydoterapii u dzieci z zespołem nerczycowym – obserwacje własne. Fam Med Prim Care Rev 2012; 14: 339–341.
• Maj J, Jankowska-Konsur A, Gruber J et al.: Zmiany skórne w endokrynopatiach. Fam Med Prim Care Rev 2013; 15: 458–461.
• Atmaca M, Seven İ, Üçler R et al.: An interesting cause of hyperandrogenemic hirsutism. Case Rep Endocrinol 2014; 2014: 987272.
• Bode D, Seehusen DA, Baird D: Hirsutism in women. Am Fam Physician 2012; 85: 373–380.
• Sobańska K, Szałek E, Grześkowiak E: Skórne działania niepożądane drobnocząsteczkowych inhibitorów kinazy tyrozynowej receptora naskórkowego czynnika wzrostu EGFR (ang. epidermal growth factor receptor). Farmacja Współcz 2013; 6: 33–40.
• Prędota A, Imko-Walczuk B: Eflornityna – nowe możliwości leczenia hirsutyzmu i hipertrichozy. Opis przypadku i przegląd piśmiennictwa. Przegl Dermatol 2012; 99: 701–706.
• Generali JA, Cada DJ: Flutamide: hirsutism in women. Hosp Pharm 2014; 49: 517–520.
• Mahesh VB: Hirsutism, virilism, polycystic ovarian disease, and the steroid-gonadotropin-feedback system: a career retrospective. Am J Physiol Endocrinol Metab 2012; 302: E4–E18.
• Markovski M, Hall J, Jin M et al.: Approach to the management of idiopathic hirsutism. Can Fam Physician 2012; 58: 173–177.
• Cebeci F, Onsun N, Mert M: Insulin resistance in women with hirsutism. Arch Med Sci 2012; 8: 342–346.
• Loriaux DL: An approach to the patient with hirsutism. J Clin Endocrinol Metab 2012; 97: 2957–2968.

• Document Type: article