Lęk i jakość życia jako determinanty poczucia beznadziejności u młodzieży

• Authors: Agnieszka Kulik , Elżbieta Sądel

Title variants

EN

Anxiety and life quality as the determinants of the sense of hopelessness in adolescents

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The sense of hopelessness is a common experience among adolescents. Hopelessness was defined as an important element characteristic of depression. The study was aimed at answering the question why adolescents aged 16–18 years experience the sense of hopelessness. The relationships between the quality of life, anxiety and hopelessness were examined. The research was conducted on the group of 307 students aged 16–18 years. Three methods were applied: Quality of Life Questionnaire (QOLQ) by R.L. Schalock and K.D. Keith in Polish adaptation of M. Oleś, the State-Trait Anxiety Inventory (STAI) by C.D. Spielberger, J. Strelau, M. Tysarczyk and K. Wrześniewski as well as the Beck Hopelessness Scale (BHS) by A.T. Beck in Polish adaptation made by P. Oleś and A. Juros. The research proved that in the group of adolescents 50.8% do not experience hopelessness, 31.3% are characterized by a mild sense of hopelessness, 10.7% – a moderate sense of hopelessness and 7.2% – a deep sense of hopelessness. According to the analyses, the sense of hopelessness is determined by the quality of life as well as the level of anxiety. The obtained results also indicated that the sense of hopelessness is explained in 39% among boys and 30% among girls by the established factors. In the group of girls the most significant in contributing to the sense of hopelessness was the lack of satisfaction from the situation (24.9%) and anxiety (5.2%), whereas in the group of boys it was fearfulness (32.6%), lack of satisfaction from success (3.4%) and interpersonal relationships (2.7%). In the interviewed sample, age and dwelling place do not determine the sense of hopelessness.

PL

Poczucie beznadziejności jest częstym doświadczeniem dorastającej młodzieży. Beznadziejność została określona jako istotny element charakteryzujący depresję, który wynika z określonego sposobu percepcji. Celem badania było uzyskanie odpowiedzi na pytanie, dlaczego młodzież w wieku 16–18 lat doświadcza poczucia beznadziejności. Zbadano związki pomiędzy jakością życia, lękiem a poczuciem beznadziejności. Badanie przeprowadzono na grupie 307 uczniów w wieku 16–18 lat. Zastosowano trzy metody: Kwestionariusz Poczucia Jakości Życia, wersja dla dzieci i młodzieży (Quality of Life Questionnaire, QOLQ), autorstwa R.L. Schalocka i K.D. Keitha w adaptacji M. Oleś, Inwentarz Stanu i Cechy Lęku (State-Trait Anxiety Inventory, STAI) C.D. Spielbergera, którego adaptacji dokonali J. Strelau, M. Tysarczyk i K. Wrześniewski, oraz Skalę Poczucia Beznadziejności Becka (Beck Hopelessness Scale, BHS) A.T. Becka w autoryzowanym przekładzie P. Olesia i A. Jurosa. Wykazano, że 50,8% spośród badanych osób nie doświadcza poczucia beznadziejności, 31,3% charakteryzuje się łagodnym poczuciem beznadziejności, 10,7% umiarkowanym poczuciem beznadziejności i 7,2% głębokim poczuciem beznadziejności. Analizy pozwalają wnioskować, że poczucie beznadziejności jest warunkowane zarówno przez jakość życia, jak i przez poziom lęku. Uzyskane wyniki analiz wykazały, że poczucie beznadziejności jest wyjaśniane w około 39% u chłopców i 30% u dziewcząt przyjętym układem czynników. W grupie dziewcząt największe znaczenie w warunkowaniu poczucia beznadziejności ma brak ogólnego zadowolenia z sytuacji (24,9%) oraz w dalszej kolejności lęk (5,2%), zaś u chłopców – nasilenie lękliwości (32,6%), brak zadowolenia z sukcesów (3,4%) czy relacji interpersonalnych (2,7%). Wiek ani miejsce zamieszkania nie determinują poczucia beznadziejności.

Keywords

EN

adolescence; adolescencja; anxiety; jakość życia; lęk; młodzież; perception; poczucie beznadziejności; quality of life; sense of hopelessness; youth; zaburzenie spostrzegania

Discipline

• MEDICINE: MEDICINE

• Journal: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Year: 2013
• Volume: 13
• Issue: 2
• Pages: 83–91

Contributors

author

Agnieszka Kulik

• Instytut Psychologii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,

author

Elżbieta Sądel

• Instytut Psychologii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,

References

• 1. Oleś M.: Pomiar pesymizmu u dzieci. Skala HPLS A.E. Kazdina. W: Francuz P., Oleś P., Otrębski W. (red.): Studia z psychologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, tom 8. Wydawnictwo KUL, Lublin 1996: 287–298.
• 2. Beck A.T., Weissman A., Lester D., Trexler L.: The measurement of pessimism: the hopelessness scale. J. Consult. Clin. Psychol. 1974; 42: 861–865.
• 3. Oleś P., Juros A.: Symptom poczucia beznadziejności w kognitywno- afektywnej teorii depresji A.T. Becka – Skala „Hopelessness” – polska adaptacja. Summarum 1985–1986; 34–35: 289–298.
• 4. Spielberger C.D. (red.): Anxiety and Behavior. Academic Press, New York 1966.
• 5. Bach-Olasik T.: Lęk i szkoła. Nowa Szkoła 1993; 3: 158–166.
• 6. 6. Claes C., Van Hove G., Vandevelde S. i wsp.: The influence of supports strategies, environmental factors, and client characteristics on quality of life-related personal outcomes. Res. Dev. Disabil. 2012; 33: 96–103.
• 7. Bomba J.: Depresja młodzieńcza. W: Namysłowska I. (red.): Psychiatria dzieci i młodzieży. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004: 266–279.
• 8. Modrzejewska R., Bomba J.: Porównanie objawów depresji w populacji uczniów krakowskich szkół podstawowych w latach 1984 i 2001. Psychiatr. Pol. 2009; 43: 167–174.
• 9. Radziwiłłowicz W.: Depresja u dzieci i młodzieży. Analiza systemu rodzinnego – ujęcie kliniczne. Wydawnictwo Impuls, Kraków 2010.
• 10. Oleś M.: Jakość życia młodzieży w zdrowiu i w chorobie. Wydawnictwo KUL, Lublin 2010.
• 11. Wrześniewski K., Sosnowski T., Jaworowska A., Fecenec D.: Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI, polska adaptacja. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2006.
• 12. Kulik A., Szewczyk L.: Psychofizyczne funkcjonowanie nastolatków w Polsce. W: Czabała J.C., Zasępa E. (red.): Psychologia kliniczna okresu dzieciństwa i adolescencji. Wydawnictwo APS, Warszawa 2006: 113–123.
• 13. Czabała C., Brykczyńska C., Bobrowski K., Ostaszewski K.: Problemy zdrowia psychicznego w populacji gimnazjalistów warszawskich. Postępy Psychiatr. Neurol. 2005; 14: 1–9.
• 14. Carr A.: Depresja i próby samobójcze wśród młodzieży. Sposoby przeciwdziałania i reagowania. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
• 15. Beck A.T.: Depression: Clinical, Experimental, and Theoretical Aspects. Harper and Row, New York 1967.
• 16. Kulik A.: Zmęczenie przewlekłe u nastolatków: charakterystyka psychologiczna. Wydawnictwo KUL, Lublin 2010.
• 17. Dumont M., Marcotte D., Leclerc D.: Role of Sex, School Performance, Coping, Self-Esteem and an Efficacy Feeling in the Prediction of Teenager’s Psychological and Physical Distress. Poster presented at the 21th International STAR Conference. Bratislava 2000.
• 18. Zhang L.F., Postiglione G.A.: Thinking styles, self-esteem, and socio-economic status. Pers. Individ. Dif. 2001; 31: 1333–1346.
• 19. Kinnunen M.L., Feldt T., Kinnunen U., Pulkkinen L.: Selfesteem: an antecedent or a consequence of social support and psychosomatic symptoms? Cross-lagged associations in adulthood. J. Res. Pers. 2008; 42: 333–347.
• 20. Kulik A.: Poczucie własnej wartości a postawy społeczne i radzenie sobie. W: Materiały sympozjum „Medycyna przyjazna pacjentowi”. Warszawa 2012: 22.

• Document Type: article