Badanie zawartości radionuklidów kosmogenicznych oraz składu mineralnego skał w celu weryfikacji ich pozaziemskiego pochodzenia

• Authors: Zbigniew Tymiński , Agnieszka Burakowska , Artur Jaśkiewicz , Katarzyna Tymińska , Marcin Stolarz , Michał Kuć , Justyna Marganiec-Gałązka , Marek Czudek , Paweł Saganowski , Edward Iller , Agata M. Krzesińska

Title variants

EN

Investigation of the content of cosmogenic radionuclides and the mineral composition of rocks for verification of their extraterrestrial origin

Abstracts

EN

Cosmogenic radionuclides in meteoroids are produced in space in the process of activation. These nuclides have various lifetimes in range from a few days to several hundred thousand years and can therefore be helpful in solving several problems related to the study of meteoroids and their remains, both in space and on the Earth. The simplest application of cosmogenic radionuclide decay in meteorites is to determine the terrestrial age of meteorites, especially those whose fall has not been observed. In this article, we present an additional application of cosmogenic radionuclide measurements, namely for the verification of origin of rocks that show equivocal features and may potentially represent meteorites.

Keywords

EN

meteorite; Łowicz; pseudometeorite Wyszków; cosmogenic radionuclides

• Publisher: Polskie Towarzystwo Meteorytowe
• Journal: Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
• Year: 2024
• Volume: 15
• Pages: 142-153

Dates

published

2024

Contributors

author

Zbigniew Tymiński

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych: Ośrodek Radioizotopów POLATOM
• Pracownia Komet i Meteorów, Polska Sieć Bolidowa
• Polskie Towarzystwo Meteorytowe

• https://orcid.org/0000000199774150

author

Agnieszka Burakowska

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych

author

Artur Jaśkiewicz

• Pracownia Komet i Meteorów, Polska Sieć Bolidowa
• Politechnika Warszawska: Wydział Inżynierii Materiałowej

author

Katarzyna Tymińska

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych

author

Marcin Stolarz

• Pracownia Komet i Meteorów, Polska Sieć Bolidowa

author

Michał Kuć

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych

author

Justyna Marganiec-Gałązka

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych: Ośrodek Radioizotopów POLATOM

author

Marek Czudek

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych: Ośrodek Radioizotopów POLATOM

author

Paweł Saganowski

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych: Ośrodek Radioizotopów POLATOM

author

Edward Iller

• Narodowe Centrum Badań Jądrowych: Ośrodek Radioizotopów POLATOM

author

Agata M. Krzesińska

• Polskie Towarzystwo Meteorytowe
• Centre for Planetary Habitability, Department of Geosciences, University of Oslo, Norway

• https://orcid.org/0000000208963560

References

• Eberhardt P., Geiss J., Lutz H., 1963, Neutrons in meteorites, Earth Science and Meteoritics, North-Holland, Amsterdam, s. 143–168.
• Eugster O., Herzog G.F., Marti K., Caffee M.W., 2006, Irradiation Records, Cosmic-Ray Exposure Ages, and Transfer Times of Meteorites, Meteorites and the Early Solar System II, Space Science Series, University of Arizona Press. doi:10.2307/j.ctv1v7zdmm
• Graff T., Singer P., 1990, Cosmogenic nuclides and nuclear tracks in the chondrite Knyahinya, Geochimica et Cosmochimica Acta, 54, s. 2511–2520.
• Jull A.J.T., 2006, Terrestrial Ages of Meteorites, Meteorites and the Early Solar System II, (ed. S. Lauretta, H. Y. McSween), Space Science Series, University of Arizona Press. doi:10.2307/j.ctv1v7zdmm
• Karwowski Ł., 2003, The new mineralogical data on the Łowicz meteorite, Prace Spec. PTMin., 22, 2003, s. 102–104.
• Kosiński J. W., 2019, Meteoryt Wyszków, Acta Societatis Metheoriticae Polonorum, 10, s. 92–94.
• Kozłowski S., 2023, Zagadkowe znalezisko z elipsy spadku meteorytu Łowicz, Acta Societatis Metheoriticae Polonorum, 14, s. 93–99.
• Krzesińska A.M., 2023a, Charakterystyka petrologiczna i chemiczna meteorytu Antonin – klasyfikacja oraz zarys historii termicznej i uderzeniowej, Acta Societatis Metheoriticae Polonorum, 14, s. 114–133.
• Leya I., Masarik J., 2010, Cosmogenic nuclides in stony meteorites revisited, Meteoritics & Planetary Science. doi:10.1111/j.1945-5100.2009.tb00788.x
• Łuszczek K., Dalcher N., Leya I., 2012, Cosmogenic and radiogenic noble gases in Sołtmany L6 chondrite, Meteorites, 2, s. 39–43.
• Querfeld R, Tanha M.R., Heyer L., Renz F., Guggenberger G., Brandstätter F., Ferričre L., Koeberl Ch., Steinhauser G., 2017, On the occurrence and origin of anthropogenic radionuclides found in a fragment of the Chelyabinsk (LL5) meteorite. doi:10.1111/maps.12855
• Shrbený L., Krzesińska A.M., Borovička J., Spurný P., Tymiński Z., Kmieciak K., 2022, Analysis of the daylight fireball of July 15, 2021, leading to a meteorite fall and find near Antonin, Poland, and a description of the recovered chondrite, Meteoritics & Planetary Science, vol. 57(12), s. 2108-2126. doi:10.1111/maps.13929
• Spergel M.S., Reedy R.C., Lazareth O.W., Levy P.W., Slatest L.A., 1986, Cosmogenic Neutron-Capture-Produced Nuclides in Stony Meteorites, Journal of Geophysical Research, 91, D483–94.
• Tymiński Z., Hult M., Krzesińska A.M., Tymińska K., Lutter G., Saganowski P., Marissens G., Stroh H., Burakowska A., Ziemek T., Stachowicz M., El-Mallul A., et al., 2023a Underground Radioactivity Measurements of Meteorites: Development of Methods Suitable to Determine Precise Terrestrial Age of Recent Falls, Applied Radiation and Isotopes, 195, 110733.
• Tymiński Z., Burakowska A., Krzesińska A.M., Tymińska K., Kuć M., Iller E., Kmieciak K., 2023b, Radionuklidy kosmogeniczne w meteorycie Antonin, Acta Societatis Metheoriticae Polonorum, 14, s. 192–199.
• Werner C.J., et al., 2018, MCNP Version 6.2 Release Notes. Los Alamos National Laboratory report LA-UR-18-20808.
• Wiśniewski M., Żołądek P., Olech A., Tymiński Z., Maciejewski M., Fietkiewicz K., Rudawska R., Gozdalski M., Gawroński M., Suchodolski T., Myszkiewicz M., Stolarz M., Polakowski K., 2017, Current status of Polish Fireball Network, Planetary and Space Science, 143, s. 12–20.
• EN, https://www.asu.cas.cz/~meteor/bolid/2021_07_15
• BIPM-5, Monographie BIPM-5, Vol. 1-8 (2004-2016)
• Metbull, www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php
• Metbull 77489, www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?&code=77489
• WUSTL-sites, sites.wustl.edu/meteoritesite/items/chemical-composition-of-meteorites/

Identifiers

Biblioteka Nauki

30146493