PL
Wprowadzenie: Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym wśród kobiet na całym świecie. Istnieje grupa modyfikowalnych czynników ryzyka dla tego raka, wśród których wyróżniamy np. poziom 25(OH)D w surowicy. Ponieważ jednak wpływ poziomu 25(OH)D w surowicy na rozwój raka piersi nadal budzi kontrowersje, zdecydowaliśmy się przeprowadzić niniejsze badanie.
Materiały i metody: Do niniejszego analitycznego badania przekrojowego włączono 103 pacjentki z rozpoznaniem raka piersi. Zarejestrowano wszystkie cechy demograficzne, kliniczne i patologiczne badanych pacjentek. Po dostarczeniu wyników z laboratorium poziom 25(OH)D w surowicy został uwzględniony w indywidualnej liście kontrolnej każdej pacjentki. Poziom witaminy D w surowicy skategoryzowano w trzech przedziałach: <10 ng/ml, 10–30 ng/ml i >30 ng/ml. Związek między poziomem 25(OH)D a cechami kliniczno-patologicznymi pacjentów zweryfikowano za pomocą testu chi-kwadrat, wykonanego w oprogramowaniu SPSS. Wyniki uznawano za istotne statystycznie przy p < 0,05.
Wyniki: Średnia wieku badanych pacjentek wynosiła 47,97 ±8,8 lat. Średnie stężenie 25(OH)D w surowicy wynosiło 28,72 ±19,9, a mierzone poziomy przypisano do 3 grup: 1) pacjentki z niedoborem (<10 ng) – łącznie 20 (19,4%), 2) pacjentki z niewystarczającym poziomem 25(OH)D (10–30 ng) – łącznie 48 (46,6 %) chorych oraz 3) pacjentki z prawidłowym poziomem 25(OH)D (>30 ng) – łącznie 35 (34%). Zaobserwowano, że niski poziom 25(OH)D w surowicy (<30 ng/ml) wykrywano głównie w przypadkach kobiet przed menopauzą (p = 0,001), z jednoczesnym złym rokowaniem: wysokim stopniem złośliwości nowotworu (p = 0,001), zajęciem węzłów chłonnych (p = 0,025) i dodatnim statusem Ki-67 (p = 0,021). Ponadto pacjentki z niższym poziomem 25(OH)D w surowicy charakteryzowały się mniejszym stopniem aktywności fizycznej na świeżym powietrzu (p = 0,007), mniejszą ilością snu w ciągu dnia (p = 0,001) i późniejszym czasem zaśnięcia w nocy (p = 0,009).
Wnioski: Wykazano, że obniżony poziom 25(OH)D w surowicy był związany z wyższym stopniem złośliwości histopatologicznej guza i zajęciem węzłów chłonnych. Ponadto niski poziom 25(OH)D w surowicy był również związany z czynnikami prognostycznymi, takimi jak wysoka ekspresja Ki-67 i ujemny status ekspresji receptorów hormonalnych (ER i PR). Nasze ustalenia stanowią przekonujący dowód obserwacyjny na istnienie odwrotnych zależności między poziomem witaminy D a ryzykiem raka piersi o słabych czynnikach prognostycznych.