PL
Wstęp: Nowotwory neuroendokrynne przewodu pokarmowego wywodzą się z komórek rozproszonego systemu neuroendokrynnego (ang. diffuse endocrine system; DES), który występuje w całym układzie pokarmowym. Często wykrywane są w zaawansowanym stadium, z towarzyszącymi przerzutami odległymi. Przerzuty tych nowotworów do skóry są bardzo rzadkie.
Cel: Celem pracy było zebranie i analiza przypadków przerzutów nowotworów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego do skóry oraz zwrócenie uwagi na konieczność ich uwzględnienia w diagnostyce guzów skóry.
Materiał i metody: Dokonano analizy piśmiennictwa w języku angielskim, dostępnego w bazach PubMed oraz Medline w latach 1969–2021, wyszukiwanego zgodnie z wytycznymi PRISMA. Użyto słów kluczowych: „neuroendocrine tumor”, „neuroendocrine neoplasm”, „neuroendocrine carcinoma”, „NET”, „NEN”, „skin and cutaneous metastases”, „lymph nodes”. Dokonano analizy z uwzględnieniem: charakterystyki pacjenta, nowotworu, lokalizacji przerzutów oraz pozostałych danych dostępnych w publikacjach. Usunęliśmy duplikujące się prace i przypadki po zaimportowaniu ich przez program do zarządzania bibliografią.
Wyniki: Siedemnaście publikacji w formie opisów przypadków klinicznych włączono do analizy (14 w bazie Pubmed oraz 3 w bazie Medline). Szesnaście publikacji dotyczyło pojedynczych przypadków, jedna dwóch. Analiza 18 przypadków dotyczyła 13 NEC oraz 5 NET. W większości przypadków przerzuty charakteryzowały się niewielkimi rozmiarami, brakiem bolesności oraz występowaniem w obrębie skóry głowy lub kończyn dolnych. Przerzuty do skóry mogą być pierwszym objawem choroby. Najczęstszą lokalizacją guza pierwotnego, w której dochodzi do przerzutów do skóry, jest trzustka. Przerzuty do skóry częściej towarzyszą NEN o wyższym Ki67.
Wnioski: Przerzuty NEN do skóry świadczą o rozsianym stadium choroby, co wiąże się ze złym rokowaniem oraz wysoką śmiertelnością. Przerzuty te mogą być pierwszym i jedynym objawem NET o nieznanym ognisku pierwotnym. Mimo że są one rzadkie, powinny być uwzględniane w diagnostyce guzów skóry.