Kodeks etyki a zjawisko uporczywej terapii w pracy pielęgniarki

• Authors: Mariola Rybka , Renata Koszczka

Title variants

EN

Code of ethics and the phenomenon of persistent therapy in the work of a nurse

Abstracts

EN

Introduction. The Code of Nursing Ethics is a moral guide to professional conduct. It presents the actions and attitudes that nurses should present towards the patient, co-workers and professional practice. The standards contained in the Code of Professional Ethics help in solving moral dilemmas that arise during everyday professional work. Ethical dilemmas include: the phenomenon of persistent therapy. This term means the use of medical procedures and treatments disproportionate to the intended goals of therapy. The aim. The aim of the study was to find out the opinions of nurses on the impact of ethics on decisions made in the case of persistent therapy. Materials and methods. The respondents confirmed the occurrence of the phenomenon of persistent therapy applied to patients. The implementation of the principles of the Code of Nursing Ethics in the discussed aspect encounters a number of difficulties. The knowledge of the code of professional ethics was assessed by the nurses as very good, 90% of the respondents encountered the phenomenon of persistent therapy. A group of ¾ of the respondents correctly defines the term persistent therapy. Results. The respondents confirmed the occurrence of the phenomenon of persistent therapy applied to patients. The implementation of the principles of the Code of Nursing Ethics in the discussed aspect encounters a number of difficulties. The knowledge of the code of professional ethics was assessed by the nurses as very good, 90% of the respondents encountered the phenomenon of persistent therapy. Conclusions. The latest medical achievements allow for long-term, artificial life support, but this is not always in line with the teachings of ethics. The line between fighting for life and prolonging agony is slowly disappearing. Nurses in their work encounter situations where the borderline of therapy that brings a positive therapeutic effect is crossed, and actions aimed at persistent therapy. Pressure from the patient's family was one of the factors leading to the decision to conduct futile therapy by the medical staff.

PL

Wstęp. Kodeks etyki pielęgniarskiej stanowi moralny drogowskaz postępowania zawodowego. Przedstawia on działania i postawy jakie powinny prezentować pielęgniarki wobec pacjenta, współpracowników oraz praktyki zawodowej. Normy zawarte w kodeksie etyki zawodowej służą pomocą w rozwiązywaniu dylematów moralnych pojawiających się w czasie wykonywania codziennej pracy zawodowej. Do dylematów etycznych należy m.in. zjawisko uporczywej terapii. Termin ten oznacza stosowanie procedur i zabiegów medycznych nieproporcjonalnych do zamierzonych celów terapii. Cel. Celem badań było poznanie opinii pielęgniarek na temat wpływu etyki na podejmowane decyzje w sytuacji stosowania uporczywej terapii. Materiały i metody. Badaniem objęto grupę 100 pielęgniarek aktywnych zawodowo. Grupą respondentów byli studenci II stopnia na kierunku pielęgniarstwo. Wiek respondentów mieścił się w przedziale 25 do 56 lat. Metodą wykorzystaną w pracy był sondaż diagnostyczny. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety konstrukcji własnej, składający się z 22 pytań zamkniętych. Wyniki. Respondenci potwierdzili występowanie zjawiska uporczywej terapii stosowanej wobec pacjentów. Wdrożenie do praktyki zasad Kodeksu etyki pielęgniarskiej w omawianym aspekcie napotyka na szereg trudności. Znajomość kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki oceniły na bardzo dobrym poziomie. Większość, czyli 90% respondentów spotkała się ze zjawiskiem uporczywej terapii. Grupa ¾ badanych wskazuje poprawnie definicję pojęcia uporczywa terapia. Wnioski. Najnowsze osiągnięcia medyczne pozwalają na długotrwałe, sztuczne podtrzymywanie życia tylko nie zawsze jest to zgodne z naukami etyki. Pielęgniarki w swojej pracy napotykają sytuacje gdzie następuje przekroczenie granicy terapii przynoszącej pozytywny efekt terapeutyczny, a działaniami zmierzającymi w kierunku uporczywej terapii. Do czynników wiodących do podejmowania decyzji o prowadzeniu terapii daremnej przez personel medyczny była presja ze strony rodziny pacjenta.

Keywords

PL

etyka; uporczywa terapia

EN

ethics; persistent therapy

• Publisher: Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
• Journal: Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu
• Year: 2022
• Volume: 7
• Issue: 3
• Pages: 68-80

Dates

published

2022

Contributors

author

Mariola Rybka

• Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku, Wydział Nauk o Zdrowiu
• Szpital Lipno Sp. z o.o. Zakład opiekuńczo-leczniczy

author

Renata Koszczka

• Szpital Lipno Sp. z o.o. Zakład opiekuńczo-leczniczy

References

• Umiastowski J. Uporczywa terapia. [w:] Muszala A. (red.) Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański., Polwen, Radom 2005:492-494.
• Dębska G., Merklinger-Soma M., Cepuch G. Emocje jako element postawy towarzyszący pielęgniarce w kontakcie z pacjentem umierającym. Pielęgniarstwo XXI wieku, PZWL.2010;1-2(30-31):65-70.
• Retajczyk K. The process of nursing the patient with 3rd degree pressure sores-case study. Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej/Long-Term Care Nursing. 2017;2(4):44-53
• Poznańska S. Z historii etyki pielęgniarstwa.[w:] Wrońska I., Mariański J. (red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej. Czelej, Lublin 2002:93-119,128-131.
• Dobrowolska B. Kodeksy etyki zawodowej pielęgniarek. [w:] Wrońska I., Mariański J.(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej. Czelej, Lublin 2002:203-211,234-238.
• Bishop G.D. Śmierć i umieranie [w:] Bishop G.D.: Psychologia zdrowia. ASTRUM, Wrocław 2000:355-386.
• de Walden-Gałuszko K. O uporczywej terapii. [w:] . Budziński R. (red.) Uporczywa terapia we współczesnej medycynie. Pelplin 2016:13-15.
• Dobrowolska B. Troska jako kategoria etyki medycznej. Pielęgniarstwo XXI wieku,. 2006;4(17):15-19.
• Bołoz W., Krajnik M. Konsensus Polskiej Grupy Roboczej ds. Problemów Etycznych Końca Życia. Definicja uporczywej terapii. Med Paliat Prakt. 2008;(2)3:77-8.
• Kowalczyk S. Filozoficzne podstawy etyki pielęgniarskiej. [w:] Wrońska I., Mariański J.(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej. Czelej, Lublin 2002:39,43,52-53.
• Jan Paweł II Encyklika Evangelium Vitae., Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1995:118-123,128-137.
• Sobański P. Czym jest uporczywa terapia. Polskie Towarzystwo Bioetyczne. 2009:1-5.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Wyd. Pallotinum, Poznań 1994:246-247.
• Dangel T., Grenda R., Kaczkowski J., Pawlikowski J., Rawic M., Sawicka E. Zaniechanie i wycofanie się z uporczywego leczenia podtrzymującego życie u dzieci. Wytyczne dla lekarzy Fundacja Warszawskie Hospicjum dla Dzieci 2011.
• Roguska B. Zaniechanie uporczywej terapii a eutanazja. Centrum Badania Opinii Społecznej 2013 (online). http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_003_13.PDF data pobrania 03.01.2023.
• Biesag T. Kościół wobec uporczywej terapii. Medycyna Praktyczna 2005;11:60-69.
• Muszala A. Inteligentne życie. Eutanazja czy uporczywa terapia., www.deon.pl, 03.01.2023.

Identifiers

DOI

10.21784/IwP.2022.016

Biblioteka Nauki

20434427