Stanowisko grupy ekspertów na temat aktualnej praktyki i perspektyw leczenia złożonych przetok okołoodbytniczych w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna

• Authors: Tomasz Banasiewicz , Piotr Eder , Grażyna Rydzewska , Jarosław Reguła , Agnieszka Dobrowolska , Marek Durlik , Grzegorz Wallner

Abstracts

PL

Przetoki okołoodbytnicze w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna (ChLC) stanowią istotny problem w tej grupie chorych. Obserwuje się je u zdecydowanej większości pacjentów z zajęciem przez proces zapalny odbytnicy. Przetoki okołoodbytnicze w ChLC stanowią duże wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne z uwagi na nasilone objawy kliniczne oraz gorsze rokowanie niż w przypadku przetok pochodzenia odkryptowego. Warunkiem wdrożenia skutecznego leczenia przetok okołoodbytniczych w przebiegu ChLC jest prawidłowa diagnostyka, która określi anatomię przetok, obecność potencjalnych zwężeń i stanu zapalnego w obrębie przewodu pokarmowego. Leczenie przetok okołoodbytniczych jest trudne i wymaga ścisłej współpracy chirurga kolorektalnego z gastroenterologiem. Połączenie leczenia operacyjnego z farmakologicznym jest skuteczniejsze niż samo leczenie chirurgiczne, a także niż sama farmakoterapia. W leczeniu zachowawczym niewielkie znaczenie mają aminosalicylany czy steroidy, znajdują natomiast zastosowanie chemioterapeutyki, antybiotyki oraz tiopuryny. Największą skuteczność wykazują przeciwciała neutralizujące TNF-alfa, jak m.in. infliksymab (IFX), adalimumab (ADA) czy certolizumab (CER). Leczenie chirurgiczne może mieć charakter doraźny – w takich sytuacjach zalecane są zabiegi drenażowe, najczęściej z pozostawieniem luźnego setonu. Zabiegi planowe polegają na wycięciu przetok (przetoki proste) lub wykonaniu procedur bardziej złożonych, takich jak przemieszczenie płatów błony śluzowej czy podwiązanie międzyzwieraczowej części kanału przetoki. Działania chirurgiczne mogą być wspomagane techniką wideo (video-asssisted anal fistula treatmnet; VAAFT) czy zastosowaniem terapii podciśnieniowej. W skrajnych przypadkach konieczne może być wyłonienie stomii. W leczeniu przetok okołoodbytniczych stosowane są również kleje oraz tzw. zatyczki. Duże nadzieje wiąże się z wprowadzeniem do praktyki klinicznej komórek macierzystych, czyli podawaniem multipotencjalnych komórek linii niehematopoetycznej w okolicę przetok w celu indukcji zjawiska immunomodulacji i gojenia tkankowego.

Keywords

PL

choroba Leśniowskiego-Crohna; przetoka okołoodbytnicza; leczenie chirurgiczne przetok; leczenie biologiczne; komórki macierzyste

• Publisher: Index Copernicus International
• Journal: Polish Journal of Surgery
• Year: 2019
• Volume: 91(1)
• Pages: 38-46

Dates

published

2019-02-25

Contributors

author

Tomasz Banasiewicz

author

Piotr Eder

author

Grażyna Rydzewska

author

Jarosław Reguła

author

Agnieszka Dobrowolska

author

Marek Durlik

author

Grzegorz Wallner

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0013.0593