"Pies Baskervillów" - czyli o naturze zachowań agresywnych u psa domowego Canis lupus familiaris

• Authors: Magdalena Pąsiek , Katarzyna Majecka , Dariusz Pietraszewski

Title variants

EN

"The hound of the Baskerville" - the true nature of aggressive bahaviour in the domestic dog canis lupus familiaris

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Pies towarzyszy człowiekowi od wielu tysięcy lat, ale dopiero od niedawna jego zachowanie znalazło się w kręgu badań naukowych. Ten silny związek pomiędzy człowiekiem i psem nie wyeliminował jednak problemowych zachowań u psów. Największym z nich są zachowania agresywne, które w niniejszym opracowaniu podzielono na 8 typów: agresja łowcza, macierzyńska, ze strachu, z bólu, przemieszczona, terytorialna, konkurencyjna i wyuczona.
Ważnym sposobem zapobiegania agresji jest poprawnie przeprowadzony proces socjalizacji, który należy zacząć już w okresie największej wrażliwości (3-12 tydzień życia). W jej trakcie szczenięta nabywają umiejętność samokontroli i prawidłowego funkcjonowania w interakcjach z psami i ludźmi. Psy uczą się stosowania sygnałów uspokajających (ang. calming signals), które umożliwiają uniknięcie sytuacji konfliktowych. Sygnały te ułatwiają poprawną komunikację między psami, ale także pomiędzy człowiekiem a psem. Socjalizacja to również oswajanie psa z różnymi bodźcami pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego, co zmniejsza ryzyko wystąpienia problemów z zachowaniem.
W wychowaniu niekonfliktowego psa bardzo ważne jest także prawidłowe szkolenie. Dobrym sposobem wczesnego wykrywania skłonności do zachowania agresywnego jest wykonywanie testów psychicznych zarówno u szczeniąt jak i dojrzałych psów. W celu obniżenia częstości występowania zachowań agresywnych oraz zapobieganiu rozmnażania się psów szczególnie niebezpiecznych należy stosować zabieg kastracji. Innym sposobem, który stosuje się w sytuacji, kiedy szkolenie nie przynosi skutku w obniżaniu agresji, jest podawanie psu środków farmakologicznych.
Należy jednak pamiętać, że psy są przystosowane zarówno anatomicznie jak i biologicznie do zachowań agresywnych i dlatego te zachowania nie powinny być traktowane wyłącznie jako patologiczne, gdyż mają one charakter adaptacyjny, umożliwiający im przetrwanie.

EN

The dog has accompanied man for many thousand years, but it was quite recently when its behavior attracted scientific interest. Intensive relations between man and dog have not eliminated problems with dogs' behavior. The most serious of these is aggressive behavior, eight types of which have been distinguished in the present study: predatory, maternal, fear-induced, pain-induced, redirected, territorial, competitive, and learned.
A useful method of counteracting aggression is a correctly conducted socialization process, which has to begin in the period of the greatest sensitivity (3rd-12th week of life). In its course, the puppy learns self-control and correct functioning in the interactions with dogs and humans. Dogs then learn using calming signals, which enable them avoiding conflictual situations. The signals facilitate proper communication between dogs, but also between man and dog. The socialization also consists in making dogs accustomed to various stimuli originating in the external environment, which reduces the risk of the appearance of behavioral problems. Suitable training is very important in educating a good-tempered dog. A useful method of early discovering an inclination for aggressive behavior is carrying out psychological tests in both puppies and mature dogs. To lower the frequency of aggressive behavior and to prevent the reproduction of extremely dangerous dog's castration should be performed. Another method of reducing the level of aggression, used when training does not produce desirable results in this respect, is the application of pharmacological products.
However, it should be kept in mind that dogs have both anatomically and biologically developed to exhibit aggressive behavior, and thus such behavior should not be considered only pathological, because it is also of adaptive character, enabling dogs to survive.

• Journal: Kosmos
• Year: 2015
• Volume: 64
• Issue: 2
• Pages: 239-246

Dates

published

2015

Contributors

author

Magdalena Pąsiek

• Katedra Zoologii Doświadczalnej i Biologii Ewolucyjnej, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzki, Banacha 12/16, 90-237 Łódź, Polska

author

Katarzyna Majecka

• Katedra Zoologii Doświadczalnej i Biologii Ewolucyjnej, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzki, Banacha 12/16, 90-237 Łódź, Polska

author

Dariusz Pietraszewski

• Katedra Ekologii i Zoologii Kręgowców, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzki, Banacha 12/16, 90-237 Łódź, Polska

References

• Barnard S., Siracusa C., Reisner I., Valsecchi P., Serpell J. A., 2012. Validity of model devices used to assess canine temperament in behavioral tests. Appl. Anim. Behav. Sci. 138, 79-87.
• Blackshaw J. K., 1991. An overview of types of aggressive behaviour in dogs and methods of treatment. Appl. Anim. Behav. Sci. 30, 351-361.
• Bollen K. S., Horowitz J., 2008. Behavioral evaluation and demographic information in the assessment of aggressiveness in shelter dogs. Appl. Anim. Behav. Sci. 112, 120-135.
• Borchelt P. L., 1983. Aggressive behavior of dogs kept as companion animals: classification and influence of sex, reproductive status and breed. Appl. Anim. Ethol. 10, 45-61.
• Cooper J. J., Ashton C., Bishop S., West R., Mills D. S., Young R. J., 2003. Clever hounds: social cognition in the domestic dog (Canis familiaris). Appl. Anim. Behav. Sci., 81, 229-244.
• Coppinger R., Coppinger L., 2001. Dogs: a startling new understanding of canine origin, behaviour and evolution. Scribner, New York.
• Christensen E. L., Scarlett J., Campagna M., Houpt K. A., 2007. Aggressive behavior in adopted dogs that passed a temperament test. Appl. Anim. Behav. Sci. 106, 85-95.
• Dehasse J., 2006. Agresja u psów. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
• Diederich C., Giffroy J. M., 2006. Behavioural testing in dogs: A review of methodology in search for standardization. Appl. Anim. Behav. Sci. 97, 51-75.
• Falconer-Taylor R., Kłosiński A., Neville P., 2014. Neurofizjologiczne podstawy reakcji strachu i metody leczenia zaburzeń zachowania związanych z lękiem i niepokojem u psów. Cz. 1. Magazyn Weterynaryjny 23, 654-658.
• Fiszdon K., Boruta A., 2012. Analiza przypadków pokąsania przez psy. Część I. Jakie psy kąsają? Życie Weterynaryjne 87, 1022-1026.
• Gácsi M., Győri B., Miklósi Á., Virányi Z., Kubinyi E., Topál J., Csányi V., 2005. Specie-specific differences and similarities in the behavior of hand-raised dog and wolf pups in social situations with humans. Dev. Psychobiol. 47, 111-122.
• Gácsi M., Vas J., Topál J., Miklósi Á., 2013. Wolves do not join the dance: Sophisticated aggression control by adjusting to human social signals in dog. Appl. Anim. Behav. Sci. 145, 109-122.
• Germonpré M., Sablin M. V., Stevens R. E., Hedges R. E. M., Hofreiter M., Stiller M., Després V. R., 2009. Fossil dogs and wolves from Palaeolithic sites in Belgium, the Ukraine and Russia: osteometry, ancient DNA and stable isotopes. J. Archaeol. Sci. 36, 473-490.
• Kaleta T., 2007. Zachowanie się zwierząt. Zarys problematyki. SGGW, Warszawa.
• King T., Marston L. C., Bennett P. C., 2012. Breeding dogs for beauty and behaviour: Why scientists need to do more to develop valid and reliable behaviour assessments for dogs kept as companions. Appl. Anim. Behav. Sci. 137, 1-12.
• Kottferová J., Mareková J., Jakuba T., Ondrašovič M., Ondrašovičová O., 2008. Aggressive behaviour of dogs and its ethological function. Folia Vet. 52, 73-74.
• Landsberg G. M., 1991. The distribution of canine behaviour cases at three behaviour referral practices. Vet. Med. 86, 1011-1018.
• Ledger R. A., Baxter M. R., 1997. The development of a validated test to assess the temperament of dogs in a rescue shelter. [W:] Proceedings of the First International Conference on Veterinary Behavioural Medicine. Mills D. S., Heath S. E., Harrington L. J. (red.). Universities Federation for Animal Welfare, Birmingham, 87-92.
• Leonard J. A., Wayne R. K., Wheeler J., Valadez R., Guillen S., Vilá C., 2002. Ancient DNA evidence for old world origin of new world dogs. Science 298, 1613-1616.
• Manning A., 1976. Wstęp do etologii zwierząt. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Meester De R.H., De Bacquer D., Peremans K., Vermeire S., Planta D. J., Coopman F., Audenaert K., 2008. A preliminar study on the use of the Socially Acceptable Behavior test as a test for shynes/confidence in the temperament of dogs. J. Vet. Behav. 3, 161-170.
• Mehrkam L. R., Wynne C. D. L., 2014. Behavioral differences among breeds of domestic dogs (Canis lapus familiaris): Current status of the science. Appl. Anim. Behav. Sci. 155, 12-27.
• Mertens P. A., 2006 Reproductive and sexual behavioral problems in dogs. Theriogenology 66, 606-609.
• Miklósi Á., 2012. Dog Behaviour, Evolution and Cognition. Oxford University Press, Oxford.
• Miklósi Á., Kubinyi E., Topál J., Gácsi M., Virányi Z., Csányi V., 2003. A Simple Reason for a Big Difference: Wolves Do Not Look Back at Humans, but Dogs Do. Curr. Biol. 13, 763-766.
• Miklósi Á., Topál J., Csányi V., 2004. Comparative social cognition: what can dogs teach us? Anim. Behav. 67, 995-1004.
• Mills D. S., 2008. Recognising the nature of problem behaviour. Vet. J. 176, 127-128.
• Monkiewicz J, Wajdzik J., 2003. Kynologia. Wiedza o psie. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław.
• Mulder S., 1991. Hondebeten, een epidemiologisch onderzoek. T. Soc. Gezondheidsz., 69, 137-142.
• Netto W. J., Planta D. J. U., 1997. Behavioural testing for aggression in the domestic dog. Appl. Anim. Behav. Sci. 52, 243-263.
• O'Farrell V., 1997, Owner attitudes and dog behaviour problems. Appl. Anim. Behav. Sci. 52, 205-213.
• O'Heare J., 2009. Zachowanie agresywne u psów. Galaktyka, Łódź.
• Pal S.K., 2005. Parental care in free-ranging dogs, Canis familiaris. Appl. Anim. Behav. Sci. 90, 31-47.
• Panksepp J., 2005. Affective consciousness: Core emotional feelings in animals and humans. Conscious. Cogn. 14, 13-80.
• Planta J. U. D., De Meester R., 2007. Validity of the socially acceptable behavior (SAB) test as a measure of aggression on dogs towards non-familiar humans. Vlaams Diergeneeskundig Tijdchrift. 76, 359-368.
• Rooney N. J., Bradshaw J. W. S., Robinson I. H., 2000. A comparison of dog-dog and dog-human play behaviour. Appl. Anim. Behav. Sci. 66, 235-248.
• Rugaas T., 2006. On Talking Terms with Dogs: Calming Signals. Dogwise Publishing Wenatchee, Washington.
• Sadowski B., 2007. Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Savolainen P., Zhang Y., Luo J., Lundeberg J., Leitner T., 2002. genetic evidence for an east asian origin of domestic dogs. Science 298, 1610-1613.
• Schilder M. B. H., Vinke C. M., Van Der Borg J. A. M., 2014. Dominance in domestic dogs revisited: Useful habit and useful construct? J. Vet. Behav. 9, 184-191.
• Schwartz S., 2009. Problemy behawioralne psów i kotów. SIMA WLW, Warszawa.
• Seksel K., Mazurski E. J., Taylor A., 1999. Puppy socialisation programs: short and long term behavioural effects. Appl. Anim. Behav. Sci. 62, 335-349.
• Slabbert J. M., Odendaal J. S. J., 1999. Early prediction of adult police dog efficiency - a longitudinal study. Appl. Anim. Behav. Sci. 64, 269-288.
• Topál J., Gacsi M., Miklosi A., Viranyi Z., Kubiny E., Csanyi V., 2005. Attachment to humans: a comparative study on hand-reared wolves and differently socialized dog puppies. Anim. Behav. 70, 1367-1375.
• Van Der Borg J. A. M., Beerda B., Ooms M., De Souza A. S., Van Hagen M., Kemp B., 2010. Evaluation of behaviour testing for human directed aggression in dogs. Appl. Anim. Behav. Sci. 128, 78-90.
• Vila C., Savolainen P., Maldonado J. E., Amorim I. R., Rice J. E., Honeycutt R. L., Crandall K. A., Lundeberg J., Wayne R. K., 1997. Multiple and ancient origins of the domestic dog. Science 276, 1687-1689.
• Virányi Z., Gácsi M., Kubinyi E., Topál J., Belényi B., Ujfalussy D., Miklósi Á., 2008. Comprehension of human pointing gestures in young human - reared wolves (Canis lupus) and dogs (Canis familiaris). Anim. Cogn. 11, 373-387.
• Wilsson E., Sinn D. L., 2012. Are there differences between behavioral measurement methods? A comparison of the predictive validity of two ratings methods in a working dog program. Appl. Anim. Behav. Sci. 141, 158-172.
• Weiss E., Greenberg G., 1997. Service dog selection tests: Effectiveness for dogs from animal shelters. Appl. Anim. Behav. Sci. 53, 297-308.