Obturacyjny bezdech senny i jego społeczne następstwa

• Authors: Małgorzata Czajkowska-Malinowska , Szczepan Cofta

Title variants

EN

Obstructive sleep apnea and its social consequences

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest powszechnym i niedocenianym zaburzeniem oddychania w czasie snu dotykającym ok. 4% mężczyzn i ok. 2% kobiet w średnim wieku, a jego występowanie wzrasta wraz z wiekiem. Choroba charakteryzuje się powtarzającym całkowitym (bezdech) lub częściowym (spłycenie oddechu) zamknięciem górnych dróg oddechowych podczas snu. Powtarzające się sekwencje zdarzeń związane są z niedotlenieniem oraz, często nieuświadomionymi, wzbudzeniami. W konsekwencji pojawiają się: zaburzenia rytmu i architektury snu, nadmierna senność w ciągu dnia i uczucie zmęczenia, bóle głowy, osłabienie procesów poznawczych, drażliwość i wahania nastroju, a nawet zmiany osobowości. Poważnym następstwem OBS są powikłania sercowo-naczyniowe, takie jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zaburzenia rytmu serca (ze zwiększonym ryzykiem nagłego zgonu), niewydolność serca, zwiększone ryzyko udarów mózgu. Wśród następstw wymienia się także powikłania psychiatryczne i psychologiczne OBS: depresję, zaburzenia lękowe, zaburzenia seksualne, a także otępienie naczyniowe. Znaczny wpływ nieleczonej choroby na stan emocjonalny, funkcje poznawcze i niepohamowana senność dzienna powodują poważne społeczne następstwa dla rynku pracy, systemu emerytalnego, ubezpieczeń społecznych, zachorowalności, umieralności, kosztów leczenia, innych kosztów i utraconych zarobków. Mimo że w większości przypadków chorzy nie są świadomi obecności tego zaburzenia, OBS ma wpływ na ich codzienne funkcjonowanie społeczne przez zwiększone ryzyko wypadków przy pracy oraz kolizji komunikacyjnych. Badania wykazują, że odsetek wypadków samochodowych wśród kierowców cierpiących na bezdech senny jest podwyższony 2-7-krotnie w porównaniu z kierowcami, którzy nie cierpią na to schorzenie. Znaczący wpływ zdrowotny oraz społeczno-ekonomiczne aspekty zaburzeń oddychania w czasie snu wskazują na pilną potrzebę wczesnego rozpoznania choroby i rozpoczęcia leczenia w celu zmniejszenia tego wpływu.

EN

Obstructive sleep apnea (OSA) is a common and underestimated sleep disorder of breathing affecting about 4% and 2% of middle-aged males and females respectively and its prevalence increases with age. This disease is characterized by repeated total (apnea) or partial (hypopnea) closure of upper airways when asleep. There are repeated sequences of events associated with hypoxemia and - often unconscious - arousals. As a consequence, the following conditions occur: disordered sleep phases and sleep architecture, excessive daytime sleepiness and fatigue, headaches, impairment of cognitive processes, touchiness and emotional see-saw or even changes in personality. One of serious consequences of OSA are cardiovascular complications, such as arterial hypertension, coronary artery disease, arrhythmia (with increased hazard of sudden death), heart failure, increased hazard of strokes. The consequences of OSA include also psychiatric and psychological problems - depression, anxiety neurosis, sexual disorders and well as vascular dementia. Significant effect of untreated disease on the emotional state, cognitive functions and uncontrollable daytime sleepiness result in serious social consequences for labour market, pension system, social insurance, morbidity, mortality, treatment costs, other costs and foregone earnings. Although patients are most often unconscious of their disorder, OSA affects their everyday functioning in the society through increased risk of accidents at work and traffic crashes. Studies indicate, that percentage of traffic crashes among drivers with sleep apnea is 2-7 fold higher as compared to drivers who do not suffer from that disorder. Significant health-related impact and socioeconomic aspects of sleep disordered breathing argues for urgent need for earlier disease identification and management to reduce these consequences.

• Journal: Kosmos
• Year: 2014
• Volume: 63
• Issue: 2
• Pages: 267-274

Dates

published

2014

Contributors

author

Małgorzata Czajkowska-Malinowska

• Oddział Chorób Płuc i Niewydolności Oddychania, Kujawsko-Pomorskie Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy, Seminaryjna 1, 85-326 Bydgoszcz, Polska

author

Szczepan Cofta

• Katedra i Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Szamarzewskiego 84, 60-569 Poznań, Polska

References

• Breugelmans J. G., Ford D. E., Smith P. L., Punjabi N. M., 2004. Differences in patient and bed partner-assessed quality of life in sleep-disordered breathing. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 170, 547-552.
• Browman C. P., Sampson M. G., Yolles S. F., Gujavarty K. S., Weiler S. J., Walsleben J. A., Hahn P. N., Mitler M. M., 1984. Obstructive sleep apnea and body weight. Chest 85, 435-438.
• Catarino R., Spratley J., Catarino I., Lunet N., Pais-Clemente M., 2014. Sleepiness and sleep-disordered breathing in truck drivers: Risk analysis of road accidents. Sleep Breath. 18, 59-68.
• Cofta S., 2013. Zespół bezdechu śródsennego. [W]: Kompendium pulmonologiczne. Batura-Gabryel H. (red.). Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, 315-324.
• Czajkowska-Malinowska M., Zieliński J., 2004 Obstructive sleep apnoea in professional drivers with snoring and daytime sleepiness. Eur. Respir. J. 48 (Supll.), 570.
• Diaz J., Guallar J., Arnedo A., Oliva S., Gala J., 2001. The prevalence of sleep apnoea-hypopnea syndrome among long-haul professional drivers. Arch. Bronconeumol. 37, 471-476.
• Doherty L. S., Kiely J. L., Lawless G., Mcmicholas W. T., 2003. Impact of nasal continuous positive airway pressure therapy on the quality of life of bed partners of patients with obstructive sleep apnea syndrome. Chest 124, 2209-2214.
• Edlund M. J., McNamara M. E., Millman R. P., 1991. Sleep apnea and panic attacks. Compr. Psychiat. 32, 130-132.
• Engleman H. M., Douglas N. J., 2004. Sleepiness, cognitive function, and quality of life in obstructive sleep apnoea/hypopnoea syndrome. Thorax 59, 618-622.
• Farnik M., Pierzchała W., 2007. Ocena zaburzeń procesów pamięciowych u chorych na obturacyjny bezdech senny. Pneumonol. Alergol. Pol. 75, 349-354.
• Fietze I., 2011. The Danish study on cost effectiveness in sleep related breathing disorders - a possible example for Europe. Thorax 66, 556-558.
• Findley L., Unverzadt M., Suratt P., 1988. Automobile accidents in patients with obstructive sleep apnea. Am. Rev. Respir. Dis. 138, 337-340.
• Gałęcki P., Florkowski A., Zboralski K., Pietras T., Szemraj J., Talarowska M., 2011. Psychiatryczne i psychologiczne powikłania zespołu obturacyjnego bezdechu sennego. Pneumonol. Alergol. Pol. 79, 26-31.
• Gander P., Scott G., Mihaere K., Scott H., 2010. Societal costs of obstructive sleep apnoea syndrome. NZ Med. J. 123, 13-23.
• George C. F., 2003. Driving simulators in clinical practice. Sleep Med. Rev. 7, 311-320.
• George C. F., 2004. Driving and automobile crashes in patients with obstructive sleep apnoea/hypopnoea syndrome Thorax 59, 804-807.
• George C. F., Nickerson P. W., Hanly P. J., Millar T. W., Kryger M. H., 1987. Sleep apnoea patients have more automobile accidents. Lancet 2, 447.
• George C. F., Millar T. W., Kryger M. H., 1988. Sleep apnea and body position during sleep. Sleep 11, 90-99.
• Guest J. F., Helter M. T., Morga A., Stradling J. R., 2008. Cost-effectiveness of using continuous positive airway pressure in the treatment of severe obstructive sleep apnoea/hypopnoea syndrome in the UK. Thorax 63, 860-865.
• Gustavsson A., Svensson M., Jacobi F., Allgulander C., Alonso J., Beghi E., Dodel R., Ekman M., Faravelli C., Fratiglioni L., Gannon B., Jones D.H., Jennum P. i współaut., 2011 Cost of disorders of the brain in Europe 2010. Eur. Neuropsychopharmacol. 21, 718-779.
• Hiestand D., Phillips B., 2011. Obstructive sleep apnea syndrome: assessing and managing risk in the motor vehicle operator. Curr. Opin. Pulm. Med. 17, 412-418.
• Iber C., Ancoli-Israel S., Chesson A. L., Quan S. F., 2007. For the American Academy of Sleep Medicine: The AASM Manual for the Scoring of Sleep and Associated Events: Rules, Terminology and Technical Specifications. American Academy of Sleep Medicine, Westchester, IL.
• Jennum P., Kjellberg J., 2011. Health, social and economical consequences of sleep-disordered breathing: a controlled national study. Thorax 66, 560-566.
• Jennum P., Ibsen R., Kjellberg J. 2013. Morbidity prior to a diagnosis of sleep-disordered breathing: a controlled national study. J. Clin. Sleep Med. 9,103-108.
• Jennum P., Ibsen R., Kjellberg J., 2014. Social consequences of sleep disordered breathing on patients and their partners: a controlled national study. Eur. Respir. J. 43, 134-144.
• Johns M. W., 1991. A new method for measuring daytime sleepiness: the Epworth Sleepiness Scale. Sleep. 14, 540-545.
• Kapur V., Blough D. K., Sandblom R. E., Hert R., De Maine J. B., Sullivan S. D., Psaty B. M., 1999. The medical cost of undiagnosed sleep apnea. Sleep 22, 749-755.
• Lurie A., 2011. Obstructive sleep apnea in adults: epidemiology, clinical presentation and treatment options. Adv. Cardiol. 46, 1-42.
• Madani M., Madani F. 2009. Epidemiology, pathophysiology and clinical features of obstructive sleep apnea. Oral Maxillofac. Surg. Clin. North Am. 21, 369-375.
• Mayoralas L.R., Peces-Barba G., Alonso J., Montserrat J. M., 2011. Effectiveness of continuous positive airway pressure in mild sleep apnea - hypopnea syndrome. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 164, 939-943.
• Mazza S., Pepin J.-L., Naëgele B., Rauch E., Deschaux C., Ficheux P., Levy P., 2006. Driving ability in sleep apnoea patients before and after CPAP treatment: evaluation on a road safety platform. Eur. Respir. J. 28, 1020-1028.
• McNicholas W., 2005. Sleep apnoea syndrome. Breath 1, 219-227.
• McNicholas W. T., Bonsignore M. R. i współaut., 2007. Sleep apnoea as an independent risk factor for cardiovascular disease: current evidence, basic mechanisms and research priorities. Eur. Respir. J. 29, 156-178.
• Monasterio C., Vidal S., Duran J., Ferrer M., Carmona C., Barbe F., Mayos M., Gonzales-Mangado N., Juncadella M., Navarro A., Barreira R., Capote F., Pagel J. F., 2007. Obstructive sleep apnea (OSA) in primary care: evidence-based practice. J. Am. Board Fam. Med. 20, 392-398.
• Parish J. M., Lyng P. J., 2003. Quality of life in bed partners of patients with obstructive sleep apnea or hypopnea after treatment with continuous positive airway pressure. Chest 124, 942-947.
• Philip P., 2005. Sleepiness of occupational drivers. Ind. Health 43, 30-33.
• Phillipson E.A. 1994. Disorders of ventilation. [W:] Harrison's Principles of internal medicine. Isselbacher K. J. (red.). McGraw-Hill Inc, NewYork, 1234-1240.
• Pietzsch J. B., Garner A., Cipriano L. E., Linehan J. H., 2011. An integrated health-economic analysis of diagnostic and therapeutic strategies in the treatment of moderate-to-severe obstructive sleep apnea. Sleep 34, 695-709.
• Pływaczewski R., 2005. Obturacyjny bezdech senny jako przyczyna wypadków komunikacyjnych. Sen 5, 14-18.
• Pływaczewski R., Bednarek M., Jończak L., Zieliński J., 2008. Sleep-disordered breathing in a middle-aged and older Polish urban population. J. Sleep Res. 17, 73-81.
• Pływaczewski R., Brzecka A., Bielicki P., Czajkowska-Malinowska M., Cofta S., Jończak L., Radliński J., Tażbirek M., Wasilewska J., 2013. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania i leczenia zaburzeń oddychania w czasie snu u dorosłych. Pneumonol. Alergol. Pol. 81, 221-258.
• Randerath W. J., Verbraecken J., Andreas S., Bettega G., Boudewyns A., Hamans E., Jalbert F., Paoli J. R., Sanner B., Smith I., Stuck B. A., Lcassagne L., Merklund M., Maurer J. T., Pepin J. L., Valipour A., Verqse T., Fietze I., 2011. The European Respiratory Society task force on non-CPAP therapies in sleep apnoea. ERS TASK FORCE REPORT. Non-CPAP therapies in obstructive sleep. Eur. Respir. J. 37, 1000-1028.
• Schwab R. J., Gupta K. B, Gefter W. B., Hoffman E. A., Pack A. I., 1995. Upper airway soft tissue anatomy in normals and patients with sleep disordered breathing. Significance of the lateral pharyngeal walls. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 152, 1673-1689.
• Siedlecka J., Bortkiewicz A., 2012. Zastosowanie symulatorów jazdy samochodem w ocenie ryzyka wypadku u kierowców z obturacujnym bezdechem sennym. Medycyna Pracy 63, 229-236.
• Stoohs R. A., Bingham L., Itoi A., Guilleminault C., Dement W. C., 1994. Traffic accidents in commercial long-haul drivers: the influence of sleep disordered breathing and obesity. Sleep 17, 619-623.
• Tan M. C., Ayas N. T., Mulgrew A.,Cortes L., Fitzgerald J. M., Fleetham J. A., Schulzer M., Ryan C. F., Ghaeli R., Cooper P., Marra C. A., 2008. Cost-effectiveness of continuous positive airway pressure therapy in patients with obstructive sleep apnea-hypopnea in British Columbia. Can. Respir. J. 15, 159-165.
• Tregear S., Reston J., Schoelles K., Phillips B., 2009. Obstructive sleep apnea and risk of motor vehicle crash: systematic review and meta-analysis. J. Clin. Sleep Med. 15, 573-581.
• Vennelle M., Engleman H. M., Douglas N. J., 2010. Sleepiness and sleep-related accidents in commercial bus drivers. Sleep Breath 14, 39-42.
• Virkkula P., Bachour A., Hytoňen M., Malmberg H., Salmi T., Maasilta P., 2005. Patient- and bed partner-reported symptoms, smoking, and nasal resistance in sleep-disordered breathing. Chest 128, 2176-2182.
• Wiegand D. M., Hanowski R. J., Mcdonald S. E., 2009. Commercial drivers' health: a naturalistic study of body mass index, fatigue, and involvement in safety-critical events. Traffic. Inj. Prev. 10, 573-579.
• Wypadki Drogowe w Polsce, 2013. Komenda Główna Policji http://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/98693,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html.
• Young T., Palta M., Dempsey J., Skatrud J., Weber S., Badr S., 1993. The occurrence of sleep-disordered breathing among middle-aged adults. N. Engl. J. Med. 328, 1230-1235.
• Young T., Peppard P. E., Gottlieb D. J., 2002. Epidemiology of obstructive sleep apnea. A population health perspective. Am. J. Respir. Crit. Care Med. 165, 1217-1239.
• Young T., Finn L., Peppard P. E., Szklo-Coxe M., Austin D., Nieto F. J., Stubbs R., Hla K. M., 2008. Sleep disordered breathing and mortality: eighteen-year follow-up of the Wisconsin sleep cohort. Sleep 31, 1071-1078.
• Young T., Palta M., Dempsey J., Peppard P. E., Nieto F. J., Hla K. M., 2009. Burden of sleep apnea: rationale, design, and major findings of the Wisconsin Sleep Cohort study. W. M. J. 108, 246-249.
• Zieliński J., Pływaczewski R., Bednarek M., 2006. Zaburzenia oddychania w czasie snu. PZWL, Warszawa.